Νεόπτωχοι οι πτυχιούχοι, “ευημερούν” μάστορες και αγρότες

Σε "χώρα των χαμένων ονείρων" των νέων γενεών αναδεικνύεται η Ελλάδα, με βάση και τα πριν το Μνημόνιο δεδομένα. Σύμφωνα με έρευνα του Οικονομικού Επιμελητηρίου, η οποία συντάχθηκε από τον κ. Γιάννη Δραγασάκη και ομάδα επιφανών ελλήνων οικονομολόγων, στη χώρα μας η φτώχεια "αλλάζει πρόσωπο", αποκαλύπτοντας μια εντελώς διαφορετική σε σχέση με το παρελθόν οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα.  

Με βάση τα διαθέσιμα  στοιχεία, το πρόβλημα της φτώχειας στη χώρα μας εντάθηκε ιδιαίτερα το 2008, όταν το 20% του πληθυσμού (πάνω από δύο εκατομμύρια άτομα) ζούσαν κοντά στο όριο της φτώχειας, ενώ περίπου οι μισοί ζούσαν με εισόδημα μικρότερο και από το 75% του ορίου αυτού.

Αντίθετα με ό,τι ίσχυε όμως σε άλλους καιρούς, δεν είναι πια ο ηλικιωμένος αγρότης ή ο χαμηλοσυνταξιούχος η … "τυπική φιγούρα" του φτωχού στη χώρα μας.  

Αντιθέτως, οι συντάκτες  της έρευνας διαπιστώνουν πως τα τελευταία χρόνια η φτώχεια φαίνεται να μετατοπίζεται, από την ομάδα των ηλικιωμένων, προς την ομάδα των νεωτέρων ζευγαριών με παιδιά, αλλά και προς τους νέους εργαζομένους.  

Σε αυτό, λέει η έρευνα, έχουν συμβάλει η ανεργία και οι ελαστικές μορφές εργασίας (μερική απασχόληση, συμβάσεις έργου, εργασία «φασόν» κλπ).  

Παρότι δηλαδή αποτελούν "φθηνό" εργατικό προσωπικό, η πρόσβασή τους στην αγορά είναι δύσκολη, καθώς ο ιδιωτικός τομέας δεν "παράγει" εδώ και χρόνια αξιόλογες θέσεις εργασίας, ενώ ο μισθός "ψαλιδίζεται" και από υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, για να στηριχθεί ένα αναδιανεμητικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης όπου κάθε δύο εργαζόμενοι, εργάζονται και εισφέρουν για να συντηρείται ένας συνταξιούχος.  

Το χειρότερο όμως: αυτός ο ιδιωτικός τομέας δεν προσφέρει θέσεις για να απορροφηθούν προσοντούχοι νέοι. Έτσι η φτώχεια μετατοπίζεται πλέον, από τους λιγότερους εκπαιδευμένους, προς τις υψηλότερες εκπαιδευτικές βαθμίδες.  

Στρατιές άνεργων νέων με απολυτήρια λυκείου ή, κυρίως, με πτυχία που δεν έχουν αξία και απήχηση στην αγορά, μένουν εκτός ή συμβιβάζονται με βιοποριστικές  εργασίες χωρίς ιδιαίτερες προοπτικές (κυρίως πωλητές, υπάλληλοι γραφείου, μεσίτες ασφαλιστικών και τραπεζικών εργασιών).  

Αντιθέτως, μοιάζει  να "λάμπουν" μάστορες και τεχνίτες (βαφείς, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, οικιακές βοηθοί, baby-sitters) που ο σύγχρονος τρόπος ζωής κατέστησε απαραίτητους και ακριβοπληρωμένους (σε σχέση με το εισόδημα του 20% των ελλήνων που κινούνται κοντά στα όρια της φτώχειας).

Ως εκ τούτου, μετατόπιση της φτώχειας παρατηρείται και από τις αγροτικές περιοχές προς τις αστικές. Σε άλλες δεκαετίες, το μερίδιο των αγροτών στη φτώχεια ήταν ιδιαίτερα υψηλό. Τώρα μειώνεται σημαντικά, τόσο λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, αλλά και με τη συρρίκνωση του αγροτικού τομέα.