Ρίτσαρντ Σάντορ, ένας καπιταλιστής οικολόγος

Κλειδί για την επιτυχία της εταιρείας που συνέστησε ο δαιμόνιος Αμερικανός αποτέλεσε η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το 2005, ότι οι εταιρείες με τη μεγαλύτερη εκπομπή ρύπων θα έπρεπε είτε να μειώσουν τα ποσοστά διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπουν, είτε να αγοράσουν επιπλέον δικαιώματα εκπομπής ρύπων. Αυτή ακριβώς τη νέα ανάγκη ήρθε να εξυπηρετήσει η «Climate Exchange», ουσιαστικά πουλώντας και αγοράζοντας δικαιώματα ρύπανσης.

Με το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για περιβαλλοντικά θέματα να αυξάνεται συνεχώς, το λεγόμενο εμπόριο ρύπων κερδίζει όλο και μεγαλύτερο έδαφος, ενώ, σύμφωνα με σχετικές μελέτες, η συνολική αξία των συναλλαγών σε δημόσιο και ιδιωτικό επίπεδο την περασμένη χρονιά σχεδόν διπλασιάστηκε, φτάνοντας τα περίπου 60 δισ. δολάρια.

260 εκατ. δολάρια «αξίζει» μόνο το 20%
Την ίδια ανοδική πορεία ακολουθεί φυσικά και η μετοχή της «Climate Exchange», η αξία της οποίας ανέβηκε κατά 16%, αφού η εταιρεία ανακοίνωσε τριπλασιασμό των εισοδημάτων της για το 2007, φτάνοντας τα 27 εκατ. δολάρια. Η εταιρεία διαχειρίζεται το 90% των συναλλαγών διοξειδίου του άνθρακα και η κεφαλαιοποίησή της έχει φτάσει τα 1,31 δισ. δολάρια. Αυτό σημαίνει ότι το 20%, που ανήκει στον κ. Σάντορ, αξίζει περισσότερα από 260 εκατομμύρια δολάρια.

Καθηγητής στο Μπέρκλεϊ
Μπορεί η εταιρεία του να γνώρισε σχετικά πρόσφατα την επιτυχία, αλλά ο ίδιος ο κ. Σάντορ είχε δώσει δείγματα των πρωτοποριακών και οικολογικών ιδεών του πολλά χρονιά προτού η οικολογία γίνει μόδα. Ως καθηγητής Οικονομικών στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ ανέπτυξε ιδέες γύρω από πρωτοποριακές για την εποχή αγορές.

Την ιδέα για μια αγορά δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίων του άνθρακα την εμπνεύστηκε όταν οι περισσότεροι δεν ήξεραν καν τι σημαίνει υπερθέρμανση του πλανήτη. Το 1992 παρουσίασε σε μια σύνοδο του ΟΗΕ για τη Γη μια μελέτη σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους η αγορά μπορεί να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα. Η μελέτη αυτή αποτέλεσε και τη βάση για το Πρωτόκολλο του Κιότο το 1997.

Το φιάσκο με το Κιότο
Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 ο κ. Σάντορ βρήκε την ευκαιρία που αναζητούσε προκειμένου να στήσει τη δική του εταιρεία συναλλαγής ρύπων. Ετσι τουλάχιστον νόμιζε. Ηταν η εποχή κατά την οποία χώρες απ’ όλο τον κόσμο υπέγραφαν η μία μετά την άλλη το Πρωτόκολλο του Κιότο. Ο κ. Σάντορ έσπευσε λοιπόν να ιδρύσει την «Chicago Climate Exchange» υποθέτοντας ότι το ίδιο θα έκαναν και οι ΗΠΑ. Οι προβλέψεις του ωστόσο δεν επαληθεύτηκαν, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση έκρινε ότι το πρωτόκολλο θα έβλαπτε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της.

Ετσι, οι αμερικάνικες εταιρείες δεν υποχρεώνονταν να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα. Ο κ. Σάντορ, λοιπόν, έμεινε με μια εταιρεία η οποία ουσιαστικά δεν είχε λόγο ύπαρξης. Αντί όμως να καταθέσει τα όπλα, αποφάσισε να τη μετατρέψει σε ένα σύστημα στο οποίο οι εταιρείες θα συμμετείχαν εθελοντικά, ώστε να μειώσουν τις ρυπογόνες εκπομπές.

Το 2003 επανέλαβε το εγχείρημά του στην Ευρώπη, και συγκεκριμένα στο Λονδίνο, όπου έστησε ένα ξεχωριστό σύστημα συναλλαγής εκπομπών άνθρακα, την «European Climate Exchange». Οι συναλλαγές άρχισαν το 2005 και από τότε το εμπόριο δικαιωμάτων ρυπογόνων εκπομπών συνεχώς επεκτείνεται, μαζί και η εταιρεία του κ. Σάντορ.

Αν και ανάμεσα στα μέλη του συστήματος του κ. Σάντορ -που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο μέρος των πράξεων παγκοσμίως- συγκαταλέγονται και πολλοί διεθνείς χρηματοοικονομικοί κολοσσοί, η εταιρεία δεν είναι ακόμα κερδοφόρα. Αν σκεφτεί κανείς όμως ότι οι ζημίες της μειώθηκαν πέρυσι κατά περίπου 2/3, μάλλον βρίσκεται σε καλό δρόμο.

Business με τους ρύπους της Ινδίας και της Κίνας
Η επόμενη πρόκληση για τον κ. Σάντορ προέρχεται από τους διάφορους ανταγωνιστές που εμφανίζονται καθημερινά, όπως η «NYSE Euronext» και η «Mercantile Exchange». Το επόμενο πεδίο αντιπαράθεσης αναμένεται να είναι οι ΗΠΑ, όπου το Κογκρέσο εξετάζει τη δημιουργία ενός συστήματος για τον έλεγχο των εκπομπών που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Αναλυτές μάλιστα εκτιμούν ότι η αμερικανική αγορά άνθρακα θα είναι περίπου τρεις φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ευρωπαϊκή.

Ο κ. Σάντορ περιμένει με ανυπομονησία τις εξελίξεις, ενώ πριν από μερικούς μήνες υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την «China National Petroleum Corp.», προκειμένου να ερευνήσει τις προοπτικές δημιουργίας μιας κινεζικής πλατφόρμας για συναλλαγές δικαιωμάτων ρύπων στο Πεκίνο. Ανάλογα σχέδια έχει και για την αγορά της Ινδίας.

ΕΝΑΣ «ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ»

• Ο Δρ Ρίτσαρντ Σάντορ πήρε Bachelor Τέχνης από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και Ph.D. στα Οικονομικά από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα το 1967.
• Από το 1991 μέχρι το 1994 διετέλεσε διευθυντής της Επιτροπής Εμπορίου του Σικάγο, καθώς και πρόεδρος της Επιτροπής για Καθαρό Αέρα.
• #Το 1997 γίνεται πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου του Σικάγο. Οι αρμοδιότητές του περιλαμβάνουν το ηλεκτρονικό εμπόριο καθώς και νέα προϊόντα.
• Προτού ιδρύσει την «Climate Exchange» υπήρξε μέλος του διδακτικού προσωπικού στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια, καθώς και στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
• Το 2002 επελέγη από το περιοδικό «Time» ως ένας από τους «Ηρωες του πλανήτη» για το έργο του ως ιδρυτή της «Climate Exchange».