Κρόκος Κοζάνης: Ξεκινούν άμεσα οι εξαγωγές στην Κίνα

Ομοιοπαθητική -και όχι μόνο- με κρόκο Κοζάνης θα έχουν τη δυνατότητα να αρχίσουν πολύ σύντομα οι πολίτες στη μακρινή Κίνα! Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Αναγκαστικού Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, Νίκος Πατσιούρας, «από μέρα σε μέρα» ξεκινούν οι εξαγωγές στην κινεζική αγορά: «Ολα είναι έτοιμα και οι παραγγελίες κλεισμένες. Το μόνο που μένει είναι να πάρουμε το πρωτόκολλο από τα κινεζικά τελωνεία και την επόμενη κιόλας στιγμή, εμείς ξεκινάμε τις αποστολές».

Εκφράζοντας την ικανοποίησή του για το ότι τελικά οδηγήθηκε σε αίσιο τέλος η δύσκολη και επίπονη διαδικασία των τελευταίων χρόνων, για να εισέλθουν οι καλλιεργητές κρόκου Κοζάνης στην αγορά της Κίνας, ο κ. Πατσιούρας σημείωσε πως επιτέλους «το "χρυσάφι" της ελληνικής γης θα "φωτίσει" τα ράφια των κινεζικών φαρμακείων, αποδίδοντας σημαντικά οικονομικά οφέλη τόσο στην τσέπη των παραγωγών, όσο και στην Ελλάδα γενικότερα». Βέβαια, όπως επισήμανε, ο αντιπρόσωπος των κροκοπαραγωγών στην Κίνα εδώ και δύο χρόνια κάνει σοβαρές προσπάθειες για να μπει ο κρόκος Κοζάνης στην καθημερινότητα των Κινέζων πολιτών και να χρησιμοποιείται όχι μόνο στη δημιουργία σκευασμάτων για την ομοιοπαθητική, αλλά και στο φαγητό. «Είναι σε καλό δρόμο, πιστεύω ότι θα έχουμε θετικά αποτελέσματα σύντομα» τονίζει.

Μονόδρομος οι εξαγωγές, «φρένο» στη χύμα διάθεση

Στο μεταξύ, αντιλαμβανόμενοι ότι οι εξαγωγές είναι μονόδρομος, αλλά και παραδεχόμενοι ότι «πουλώντας χύμα αδικούμε εμείς οι ίδιοι το προϊόν μας και τη δουλειά μας», οι καλλιεργητές κρόκου στην Κοζάνη δεν εφησυχάζουν και δουλεύουν μεθοδικά και με επιμονή. Στόχος τους είναι να «πατήσουν» πόδι σε όλο και περισσότερες αγορές του εξωτερικού, αλλά και να καρπωθούν την υπεραξία του προϊόντος, διαθέτοντάς το μόνο συσκευασμένο, προς όφελος τόσο των ιδίων, όσο και της εθνικής οικονομίας.

Αναφορικά με τη συσκευασμένη ποσότητα, που φεύγει από τον Αναγκαστικό Συνεταιρισμό Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, ο κ. Πατσιούρας τόνισε ότι προ δεκαοκταετίας η συσκευασμένη ποσότητα που διατίθετο ήταν μόλις 60 κιλά, ενώ σήμερα ανέρχεται σε 1.200 κιλά. «Στόχος μας είναι να φτάσουμε στο 100% του συνόλου της παραγωγής μας, διαθέτοντας συσκευασμένο και το 60% αυτής, το οποίο σήμερα εξακολουθούμε να εξάγουμε χύμα» τόνισε.

Σχετικά με τις εξαγωγικές επιδόσεις των κροκοκαλλιεργητών Κοζάνης, ο κ. Πατσιούρας σημείωσε ότι «συνεχίζονται οι προσπάθειες για την εξαγωγή κρόκου Κοζάνης στις αγορές των Αμερικής και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων» και υπογράμμισε: «έχουμε πείσμα, είμαστε επίμονοι και στο τέλος πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε».

Επιπλέον, οι κροκοκαλλιεργητές Κοζάνης στρέφουν έντονα πλέον την προσοχή τους στην αγορά της Ευρώπης, «όπου ναι μεν έχουμε παρουσία, η οποία όμως έχει αποδυναμωθεί», όπως επισήμανε. Διευκρίνισε πως Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία, εξακολουθούν να αποτελούν τις μοναδικές χώρες στην Ευρώπη, όπου καλλιεργείται κρόκος και στο πλαίσιο αυτό σημείωσε: «θέλουμε να αυξήσουμε την παρουσία μας, αλλά και να κερδίσουμε πίσω αγορές που χάσαμε, όπως αυτές της Σκανδιναβίας, επειδή και δεν ήταν συσκευασμένο το προϊόν μας».

Επίσης, ο κ. Πατσιούρας υπενθύμισε ότι το 2019 οι κροκοπαραγωγοί Κοζάνης άνοιξαν δίαυλο συνεργασίας με τις ασιατικές αγορές, το Βιετνάμ και τη Σιγκαπούρη. «Στο Βιετνάμ στέλνουμε προϊόν μας από τον Σεπτέμβριο του 2019 και το χρησιμοποιούν για προϊόντα υγείας» επισήμανε.

Υπογραμμίζεται ότι στις 9/2 θα διεξαχθούν εκλογές στον Αναγκαστικό Συνεταιρισμό Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, προκειμένου να εκλεγεί το πενταμελές διοικητικό συμβούλιο, τα τρία μέλη για το εποπτικό συμβούλιο και ισάριθμα ως αντιπρόσωποι για τη νέα ΠΑΣΕΓΕΣ.

Η κροκοκαλλιέργεια σε αριθμούς

Σε 6.000 ανέρχονται σήμερα τα στρέμματα -με τα 1000 να είναι βιολογικής καλλιέργειας- στα οποία καλλιεργείται κρόκος (1.000 οικογένειες), ενώ η ετήσια παραγωγή σύμφωνα με τον κ.Πατσιούρα, ανέρχεται σε 4.000 τόνους, με το 65% να εξάγεται και το 35% να απορροφάται στην ελληνική αγορά. Για την παραγωγή του 2019, ο κ. Πατσιουρας επισήμανε ότι αναμένεται σημαντικά μειωμένη, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας και τόνισε ότι όταν «θα έχουμε πλήρη εικόνα θα κάνουμε τις αιτήσεις στον ΕΛΓΑ για να αποζημιωθούμε μέσω ΠΣΕΑ».

Πάντως, ο ίδιος έσπευσε να επισημάνει ότι, «παρά τη μειωμένη παραγωγή του 2019, οι πελάτες μας θα εξυπηρετηθούν κανονικά, εντός και εκτός ελληνικών συνόρων αφού έχουμε το απαραίτητο απόθεμα στις εγκαταστάσεις μας».

Ένα κιλό κρόκου πωλείται από 1.350 έως και 1.500 ευρώ. Ένα στρέμμα αποδίδει από 700 γραμμάρια ως και ένα κιλό. Η καλλιέργεια του κρόκου απαιτεί ακραίες κλιματικές συνθήκες. Χρειάζεται ξηρό και θερμό καιρό το καλοκαίρι και κρύο το χειμώνα. Η γη στην οποία θα καλλιεργηθεί, θα πρέπει να είναι ξηρή, ασβεστώδης, επίπεδη και χωρίς δένδρα. Το έδαφος πρέπει να είναι καλά στραγγιζόμενο, ώστε να απομακρύνεται το νερό και να αποφεύγονται έτσι πιθανές προσβολές μυκήτων στους βολβούς, που θα έχουν ως αποτέλεσμα το σάπισμά τους. Η σπορά γίνεται τους μήνες Ιούνιο - Ιούλιο και η διαδικασία αφορά την τοποθέτηση των βολβών σε αυλάκια βάθους 20 εκατοστών και σε απόσταση 10 εκατοστών μεταξύ τους.

Η συγκομιδή γίνεται στο διάστημα τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου. Το λουλούδι του φυτού ανοίγει την αυγή και πρέπει να μείνει κατά το δυνατόν λιγότερο πάνω στο φυτό, διότι μαραίνεται γρήγορα και τα στίγματα χάνουν το χρώμα και το άρωμα τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η συγκομιδή γίνεται από το ξημέρωμα έως τις 10 το πρωί.

Σύμφωνα με τον κ. Πατσιούρα, υπολογίζεται ότι χρειάζονται 85.000 λουλούδια για να συγκεντρωθεί ένα κιλό από φρέσκα στίγματα κρόκου. Μετά το τέλος της συγκομιδής, τα στίγματα πρέπει να αποξηρανθούν για να μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κατά τη διαδικασία αυτή, ο φρέσκος κρόκος χάνει περίπου τα 4/5 του αρχικού του βάρους και αποκτά το χαρακτηριστικό του κόκκινο χρώμα. Από ένα κιλό φρέσκα στίγματα κρόκου το τελικό προϊόν είναι 200 γραμμάρια αποξηραμένων στιγμάτων. Τα αποξηραμένα στίγματα, για να διατηρήσουν τα χαρακτηριστικά τους, πρέπει να αποθηκευτούν και να προστατευθούν από την υγρασία, το ηλιακό φως και τη θερμότητα.

Μυθολογία, ιστορία και παράδοση γύρω από τον κρόκο

Ο Κρόκος σύμφωνα με τη μυθολογία ήταν φίλος του θεού Ερμή. Παίζοντας με το θεό δισκοβολία, ο νέος τραυματίστηκε θανάσιμα. Από το αίμα του φύτρωσε ένα μικροσκοπικό λουλούδι με λαμπερούς στήμονες. Σύμφωνα με τη μυθολογία, επίσης, όταν οι θεοί Δίας και Ήρα έκαναν έρωτα, η γη γέμιζε με ανθισμένους κρόκους. Προϊστορικά σπήλαια στο Ιράκ είναι διακοσμημένα με έργα ζωγραφικής ηλικίας 50.000 ετών που φτιάχτηκαν με χρωστικές από κρόκο.

Στην αρχαία Κρήτη, το φυτό κρόκος καλλιεργείτο από τους Μινωίτες σε ειδικά «ζαφοροκήπια» για τα χρυσόχρωμα στίγματα του υπέρου του, τα οποία και χρησιμοποιούσαν στη βαφική τέχνη αλλά και στη μαγειρική. Πατρίδα, όμως, του κρόκου θεωρείται η αρχαία Μεσοποταμία.

Αναφορές χρήσης του φυτού αυτού βρίσκονται στην Μικρά Ασία, καθώς και στην Αρχαία Αίγυπτο, όπου χρησιμοποιείτο από την βασίλισσα Κλεοπάτρα και από Φαραώ ως αρωματική και σαγηνευτική ουσία. Οι Άραβες χρησιμοποιούσαν τον κρόκο ως αναισθητικό και είναι αυτοί που το εισήγαγαν στην Ισπανία τον δέκατο αιώνα.

Ο Στράβωνας και ο Διοσκουρίδης αναφέρουν τις φαρμακευτικές, καρυκευτικές και βαφικές ιδιότητές του, ενώ ο Θεόφραστος κάνει λόγο για το «κρόκινο μύρον», το οποίο λαμβάνεται από το φυτό. Ο Διοσκουρίδης επίσης, τον συνιστούσε για παθήσεις τη μήτρας, ενώ ο Γαληνός, για τους πόνους των ματιών. Η ουσία αυτή είχε τεράστια οικονομική σημασία ήδη από το 1600 π.Χ.

Τα άνθη του κρόκου, τόσο στην αρχαία Ελλάδα όσο και στη Ρώμη, στόλιζαν τις δημόσιες αίθουσες, τα λουτρά και τα θέατρα. Στην Ευρώπη το φυτό καλλιεργήθηκε συστηματικά για πρώτη φορά από τους Μαυριτανούς στην Ισπανία, από όπου και εξάγονταν τεράστιες ποσότητες στην Περσία, τη Μικρά Ασία και την Κίνα.

Αμείωτο το ενδιαφέρον για είσοδο στην κροκοκαλλιέργεια

«Μαγνήτη» για τους νέους παραγωγούς, αλλά και για άλλους σπουδαγμένους νέους, αποτελεί η παραδοσιακή καλλιέργεια του κρόκου στην Κοζάνη, πάντως, αφού ελλείψει και θέσεων εργασίας στο αντικείμενό τους ή χαμηλών αποδοχών, βλέπουν την καλλιέργειά του ως μια προσοδοφόρα επαγγελματική διέξοδο. Όπως εξήγησε ο κ. Πατσιούρας, «με την ανεργία στην Κοζάνη και τη Δυτική Μακεδονία να παραμένει, επιστήμονες γύρισαν στα χωράφια, αποδεικνύοντας ότι στην Ελλάδα της κρίσης, αν κάποιος επιθυμεί να είναι παραγωγικός, τότε σίγουρα θα βρει διέξοδο».

Στο πλαίσιο αυτό, υπενθύμισε ότι ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), μετά από σχετικό αίτημα του Αναγκαστικού Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, ξεκινά την υλοποίηση ενός νέου ολοκληρωμένου προγράμματος κατάρτισης για την καλλιέργεια κρόκου, από το χωράφι στο ράφι.

Όπως επισήμανε ο κ. Πατσιούρας, δεδομένης της ανάγκης επικαιροποίησης των μελών του Συνεταιρισμού σε θέματα καλλιέργειας, μεταποίησης, τυποποίησης και ενίσχυσης του Κρόκου Κοζάνης και της τεράστιας δυνατότητας ανάπτυξης της παραγωγής και εμπορίας του συγκεκριμένου φυτού, αποφασίστηκε η υλοποίηση έξι δράσεων κατάρτισης, διάρκειας 60 ωρών η καθεμία, για 150 εργαζομένους. Η υλοποίηση τους θα γίνει, με την επίβλεψη των στελεχών του Κέντρου Επαγγελματικής Κατάρτισης Ιωαννίνων του ΟΑΕΔ, στις δομές του Συνεταιρισμού (με δωρεάν παραχώρηση) που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.

Όπως δήλωσε, «το νέο πρόγραμμα κατάρτισης προήλθε μέσα από μια καλή συνεργασία με τον διοικητή του ΟΑΕΔ, Σπύρο Πρωτοψάλτη και αποφασίστηκε λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος που παρατηρείται για την ενασχόληση με την καλλιέργεια. Αποτελεί ένα θετικό βήμα δεδομένου ότι καλύπτει σημαντικές ανάγκες στην προσπάθεια ενίσχυσης της παραγωγικής διαδικασίας του Κρόκου Κοζάνης, που αποτελεί ένα μοναδικό ελληνικό προϊόν, με σημαντικό εξαγωγικό χαρακτήρα».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ