Fitch: Αναβάθμισε την ελληνική οικονομία σε «ΒΒ» από «ΒΒ-»

Πρόσθετη ώθηση στον σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών για έξοδο στις αγορές την επόμενη ή τη μεθεπόμενη εβδομάδα έδωσε, αργά το βράδυ της Παρασκευής, η αξιολόγηση της Ελλάδας από τον οίκο Fitch, ο οποίος προχώρησε σε αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας.

Πιο συγκεκριμένα, ο Fitch προχώρησε σε αναβάθμιση της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας, κατά μία βαθμίδα, σε ΒΒ από ΒΒ- προηγουμένως, με θετικό outlook, επιβεβαιώνοντας -και με το παραπάνω- τις προσδοκίες της αγοράς.

Η αναβάθμιση της Ελλάδας την φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα.

Σύμφωνα με την αναφορά του οίκου αξιολόγησης, η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους συνεχίζει να βελτιώνεται, ενισχυόμενη από το σταθερό πολιτικό πλαίσιο, τη διατηρήσιμη αύξηση του ΑΕΠ και το ιστορικό δημοσιονομικής υπεραπόδοσης σε σχέση με τους στόχους.

Ο Fitch εκτιμά -μάλιστα το καταχωρεί στα σίγουρα- ότι θα υπάρξει συμφωνία με τους θεσμούς για τους στόχους των πλεονασμάτων.

Οι αναλυτές έχουν εκτιμήσει πως η Ελλάδα θα δεχτεί αλλεπάλληλες αναβαθμίσεις από τους οίκους φέτος, και η αγορά ανέμενε ευρέως αναβάθμιση των προοπτικών της από τον Fitch, ωστόσο η αναβάθμιση της αξιολόγησης αποτελεί ένα ακόμα πιο «καλό νέο» για τα ελληνικά assets, αλλά και για την πορεία τους προς την επενδυτική βαθμίδα.

Όπως ανέφερε και η Citi σε σημείωμά της, ο Fitch είχε διαμηνύσει ότι η Ελλάδα θα αναβαθμιστεί, εάν σημειωθούν τα εξής: μείωση του χρέους, διατηρήσιμη ανάπτυξη, δημοσιονομική πειθαρχία και καλές σχέσεις με τους πιστωτές και μείωση του τραπεζικού κινδύνου για το κράτος.

Δεδομένη η μείωση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα

Οι αναλυτές του οίκου Fitch θεωρούν δεδομένο ότι η ελληνική κυβέρνηση και οι Ευρωπαίοι πιστωτές θα συμφωνήσουν να μειωθούν οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα από το 2021 και μετά, καθώς και ότι η κυβέρνηση θα διατηρήσει την εποικοδομητική σχέση με τους πιστωτές, με αποτέλεσμα τη μείωση του κινδύνου συγκρούσεων που προκάλεσε οικονομική αστάθεια στο παρελθόν. Δεδομένο θεωρούν επίσης ότι «το μεγάλο μαξιλάρι διαθεσίμων δεν θα μειωθεί», προσθέτοντας πως η χρήση του θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο αξιοσημείωτη μείωση του δημοσίου χρέους σε σχέση με το βασικό σενάριο του Fitch.

Στο σενάριο αυτό προβλέπεται ότι το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης θα αποκλιμακωθεί από το 181,2% του ΑΕΠ το 2018 στο 161% έως το 2021. Ο οίκος τονίζει ότι, μολονότι το χρέος θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για παρατεταμένη χρονική περίοδο, υπάρχουν παράγοντες που μετριάζουν την παράμετρο αυτή και υποστηρίζουν τη βιωσιμότητά του. Ειδικότερα, τα κόστη εξυπηρέτησης του χρέους είναι χαμηλά, 94% του χρέους έχει «κλειδώσει» σε σταθερό επιτόκιο και άρα ο κίνδυνος από επιτοκιακά σοκ είναι μικρός, ενώ η μέση ωρίμανση του ελληνικού χρέους (21 έτη) είναι μία από τις μεγαλύτερες σε όλα τα κράτη που αξιολογεί ο Fitch. Οι πληρωμές τόκων αντιστοιχούν στο 6,2% των εσόδων και είναι πολύ χαμηλότερες από τον μέσο όρο των κρατών με αξιολόγηση στις βαθμίδες «ΒΒ» και «ΒΒΒ» (7,8 και 7,1% αντιστοίχως). Το ονομαστικό πραγματικό επιτόκιο του χρέους της Ελλάδας είναι πολύ πιο κάτω από εκείνο των περισσότερων ομολόγων της στην ευρωζώνη και επιπλέον η Ελλάδα εδραίωσε την παρουσία της στις διεθνείς αγορές το 2019 και αυτό βελτιώνει τη χρηματοδοτική ευελιξία της.

Τι οδήγησε στην αναβάθμιση

Οι βασικοί παράγοντες που οδήγησαν στην αναβάθμιση της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας από τον οίκο Fitch ήταν, σύμφωνα με τους αναλυτές του, οι εξής:

- Η βιωσιμότητα του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης εξακολουθεί να βελτιώνεται, υποστηριζόμενη από ένα σταθερό πολιτικό σκηνικό, βιώσιμη αύξηση του ΑΕΠ και συνεχιζόμενο ιστορικό δημοσιονομικής υπεραπόδοσης έναντι των στόχων. Οι θετικές προοπτικές αντικατοπτρίζουν τις βελτιωμένες προοπτικές πολιτικής σταθερότητας και εφαρμογής πολιτικών μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου και την ισχυρότερη πεποίθηση ότι το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης θα μειωθεί με σταθερό ρυθμό.

- Η ελληνική κυβέρνηση, υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, έχει σημειώσει ταχεία πρόοδο στη μείωση φορολογικών συντελεστών στην εργασία και το κεφάλαιο και στην έναρξη της αντιμετώπισης των θεμάτων που σχετίζονται με την ποιότητα ενεργητικού του τραπεζικού τομέα. Επιπλέον καταβάλλει προσπάθειες να δώσει νέα ώθηση στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Κατά την άποψή μας, οι εξελίξεις αυτές ενισχύουν τις μακροοικονιμκές προοπτικές της Ελλάδας και την πεποίθηση ότι η σχέση με τους Ευρωπαίους πιστωτές θα παραμείνει εποικοδομητική. Επί του παρόντος η εκτίμησή μας για την τάση της αύξησης του ΑΕΠ διατηρείται στο 1,2%, αλλά απτή πρόοδος στην ατζέντα πολιτικών της κυβέρνησης (η οποία στοχεύει στη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και στην προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων) θα μπορούσε να δώσει πρόσθετη ώθηση στη βελτίωση της μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης.

- Έχουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη ότι η δημοσιονομική στάση θα παραμείνει προσεκτική. Αναμένουμε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης της Ελλάδας έφθασε το 4% του ΑΕΠ το 2019, πάνω από τον στόχο του 3,5%. Αυτός είναι ο τέταρτος συνεχόμενος χρόνος που η Ελλάδα υπεραποδίδει έναντι των συμφωνημένων στόχων με τους Ευρωπαίους πιστωτές. Αναμένουμε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα μειωθεί στο 3,5% και 2,5% του ΑΕΠ το 2020 και το 2021. Η κυβέρνηση σκοπεύει να επαναδιαπραγματευτεί τον δημοσιονομικό στόχο από το 2021 και μετά ως τμήμα μιας συμφωνημένης διαδικασίας με τους Ευρωπαίους θεσμούς, η οποία θα λάβει υπόψη τις δημοσιονομικές και αναπτυξιακές επιδόσεις και την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Μια μείωση του στόχου κατά 1 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική ώθηση στην οικονομία».

Όλα τα παραπάνω, σημειώνε, φαίνεται να κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση υπό την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και έτσι η Fitch είχε «λόγους» να αλλάξει τις προοπτικές της χώρας σε θετικές.

«Η κυβέρνηση, η χώρα και οι πολίτες έχουν κάνει τα πάντα το τελευταίο εξάμηνο, για να καταφέρουν την αναβάθμιση της οικονομίας» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στη συνέντευξη που παραχώρησε το πρωί της Παρασκευής στον ραδιοφωνικό σταθμό ΘΕΜΑ 104,6. Η προσπάθεια αυτή έχει αναγνωριστεί από τις αγορές, οι οποίες με τη δραστική μείωση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων ουσιαστικά αντιμετωπίζουν ήδη την Ελλάδα σαν να βρισκόταν σε επενδυτική βαθμίδα.

#rating #greekeconomy #fitch pic.twitter.com/JqVxKBTAix

— Christos Staikouras (@cstaikouras) January 24, 2020

Δήλωση Σταϊκούρα μετά την αναβάθμιση

«O οίκος αξιολόγησης Fitch προχώρησε στην αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.

Επίσης, αναβάθμισε την προοπτική της Ελλάδας από «σταθερή» σε «θετική».

Η εξέλιξη αυτή τοποθετεί το αξιόχρεο της χώρας πιο κοντά στην επενδυτική βαθμίδα.

Η αναβάθμιση αυτή αντανακλά την βελτίωση των προοπτικών, την ενίσχυση της σταθερότητας και την τόνωση της εμπιστοσύνης στην Ελλάδα, μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου.

Η Ελληνική Κυβέρνηση σημείωσε ταχεία πρόοδο στη μείωση των φορολογικών συντελεστών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, έχει προχωρήσει στην ενίσχυση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος, έχει προωθήσει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, ακολουθεί μία συνετή, φιλο-αναπτυξιακή δημοσιονομική πολιτική και βελτιώνει τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους.

Η αναβάθμιση αυτή είναι ιδιαίτερα θετική για την οικονομία και τη χώρα.

Όμως, δεν εφησυχάζουμε.

Συνεχίζουμε, με σταθερά και γοργά βήματα για την ανασυγκρότηση της οικονομίας και τη βιώσιμη ανάπτυξή της, με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης.

Η χώρα πάει μπροστά, με αυτοπεποίθηση, σιγουριά και ασφάλεια!».

Μια αναβάθμιση που είχε... προαναγγελθεί

Στην αποκλειστική συνέντευξή του στο «Πρώτο ΘΕΜΑ» στις 17 Νοεμβρίου 2019, ο επικεφαλής κρατικών αξιολογήσεων Δυτικής Ευρώπης του οίκου Fitch, Μισέλ Ναπολιτάνο, είχε αφήσει «παράθυρο» για βελτιωμένη αξιολόγηση της Ελλάδας στις αρχές του 2020.

Όπως είχε δηλώσει ο κ. Ναπολιτάνο, «η πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας θα επανεξεταστεί στις αρχές του 2020. Τότε θα καταλήξουμε σε απόφαση, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις τελευταίες εξελίξεις. Υπάρχουν κυρίως τέσσερις τομείς στους οποίους εστιάζουμε: (α) το πολιτικό σκηνικό, στο οποίο έχει σημειωθεί πολύ μεγάλη πρόοδος... (β) η εμπιστοσύνη ότι η οικονομική ανάκαμψη θα διατηρηθεί σε βάθος χρόνου αποτελεί μοχλό για να προχωρήσουμε σε θετική αξιολόγηση. Εδώ η πρόοδος είναι ανάμεικτη. Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας έχει μια δυναμική, αλλά οι επενδύσεις εξακολουθούν να είναι το συστατικό που λείπει... (γ) ένα ιστορικό συνετής οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής και μείωσης του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης είναι επίσης σημαντικό... (δ) ο τραπεζικός τομέας. Ο μικρότερος κίνδυνος μετάγγισης των κινδύνων του τραπεζικού τομέα στον κρατικό προϋπολογισμό συνιστά επίσης μοχλό θετικής αξιολόγησης. Η ποιότητα του ενεργητικού παραμένει πολύ χαμηλή, αλλά το σχέδιο «Ηρακλής» για τη μείωση των κόκκινων δανείων αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση».

Ο οίκος αξιολόγησης πραγματοποιεί και συνέδριο στην Αθήνα την προσεχή Τρίτη, 28 Ιανουαρίου, στο πλαίσιο της σειράς συνεδρίων Credit Outlook 2020, που πραγματοποιούνται μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου σε περισσότερες από 20 μεγάλες πόλεις του κόσμου, με τη συμμετοχή των αναλυτών του και κορυφαίων εκπροσώπων της αγοράς.

Η βελτιωμένη αξιολόγηση του Fitch θα ενισχύσει το ευνοϊκό για την Ελλάδα κλίμα, προκειμένου η χώρα να προχωρήσει τις επόμενες ημέρες στην πρώτη έκδοση νέου ομολόγου για τη φετινή χρονιά. Ο σχεδιασμός του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) και του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει, εκτός απροόπτου, την έκδοση 15ετούς ομολόγου μέσα στην επόμενη εβδομάδα (πιθανότατα την Τρίτη) ή, το αργότερο, μέσα στη μεθεπόμενη εβδομάδα, σε συνάρτηση με τις συνθήκες στην αγορά.

Στόχος θα είναι να αντληθούν ακόμα και δύο δισ. ευρώ, με απόδοση κοντά στο 2%. Σε αυτό εκτιμάται ότι θα συμβάλει η πρόσφατη ανταλλαγή ομολόγων, ύψους 3,3 δισ. ευρώ, που κατείχε η Εθνική Τράπεζα και έληγαν το 2023, το 2025 και το 2026 με νέα 30ετή ομόλογα και κόστος δανεισμού 2,53%.

Η επιτυχής έκδοση κρατικού τίτλου με λήξη το 2035 θα δείξει πως οι αγορές θεωρούν το ελληνικό χρέος βιώσιμο και μετά το 2032, που αποτελεί ορόσημο, επειδή η συμφωνία ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους στο Eurogroup του Ιουνίου του 2018 όριζε ότι τότε θα επανεξεταστεί η βιωσιμότητα του χρέους και, εάν χρειαστεί, θα ληφθούν πρόσθετα μέτρα.