Το παιδί μου θυμώνει, τι να κάνω;

Ζωή Στραβοπόδη-Τζιάνο
Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Σύμβουλος

Σε μια κοινωνία που έχει πλέον απορρίψει το αυταρχικό μοντέλο διαπαιδαγώγησης κι έχει σχεδόν δαιμονοποιήσει τις τιμωρίες στα παιδιά, είναι πολλοί οι γονείς που μπροστά στις παράλογες απαιτήσεις των παιδιών τους, στην επιθετική τους συμπεριφορά ή στα ξεσπάσματα θυμού τους νιώθουν να βρίσκονται  με δεμένα τα χέρια. Οι προσπάθειες να τα ηρεμήσουν καλοπιάνοντάς τα ή μιλώντας τους (το γνωστό «κήρυγμα») συνήθως πέφτουν στο κενό. Όταν οι γονείς αυτοί με ρωτάνε απελπισμένοι πλέον «τι να κάνουν», συνήθως τους λέω ότι το κλειδί στο ερώτημά μπορεί να τους το δώσει μόνο ο ίδιος ο θυμός του παιδιού τους που τόσο θέλουν να καταπολεμήσουν! Πίσω από το θυμό των παιδιών (όπως και των ενηλίκων) υπάρχει πάντα κάποια ανάγκη που έχει μείνει ανικανοποίητη. Ο λόγος που τα παιδιά θυμώνουν περισσότερο και πιο συχνά από τους ενήλικες είναι ότι δεν έχουν αναπτύξει ακόμα πιο ώριμους τρόπους για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν τις ανάγκες τους γνωστικά (πχ να πουν με λόγια ότι θέλουν προσοχή, ότι κουράστηκαν, ότι καταπιέζονται κλπ). 

Ο θυμός στα παιδιά είναι ότι είναι το κλάμα για τα βρέφη. Μας προειδοποιεί για το πότε κάτι δεν πάει καλά. Για το λόγο αυτό όταν κάποιος γονιός με ρωτάει τι να κάνει ώστε να το παιδί του να μην θυμώνει και να μην βγάζει επιθετικότητα το πρώτο που τον συμβουλεύω είναι να μην βιαστεί να καταπνίξει τον θυμό του παιδιού του αλλά να τον κάνει σύμμαχό του ώστε να κατανοήσει καλύτερα το παιδί και τις ανάγκες του!

Διερευνήστε πότε, με ποιους και με τι αφορμές θυμώνει το παιδί σας. Μοιραστείτε τις σκέψεις σας αυτές και με άλλα άτομα που είναι σε στενή επαφή με το παιδί σας και ρωτήστε και τη δική τους γνώμη (πχ τον σύντροφό σας, την γιαγιά, τη δασκάλα). Πολύ καλός σύμβουλος σχετικά με το τι πείραξε ή πειράζει ένα παιδί μπορεί να αποδειχτεί και το αδερφάκι του! Γενικά, προσπαθήστε πριν κάνετε οτιδήποτε να ακούσετε το παιδί σας, να αποκωδικοποιήσετε τη συμπεριφορά του και να την κατανοήσετε.

Θα πρότεινα να προσπαθήσετε να χειριστείτε με τους τρόπους που ακολουθούν το θυμό και την επιθετικότητα του παιδιού σας μόνο αφότου νιώσετε ότι έχετε λάβει το μήνυμα που θέλει με το θυμό του να σας περάσει:

•    Κρατήστε την ψυχραιμία σας. Φωνάζοντας ή απειλώντας το παιδί σας δεν θα καταφέρετε τίποτα. Μάλλον θα του δώσετε παραδείγματα νέων πραγμάτων για να δοκιμάσει. Αντίθετα, αν δει εσάς να ελέγχετε τη συμπεριφορά σας εκείνη την ώρα, μπορεί αυτό να λειτουργήσει ως το πρώτο βήμα για να μάθει κι εκείνο να ελέγχει τη δική του.

•    Οι κανόνες της οικογένειας για την επιθετική συμπεριφορά δεν πρέπει να παραβιάζονται ούτε από τους γονείς, μιας και η μίμηση αποδεικνύεται βασική αιτία της παιδικής επιθετικότητας (όσο και να λέμε δηλαδή στο παιδί να μην φωνάζει, αν εμάς μας πιάνει υστερία με το παραμικρό, έχουμε χάσει το παιχνίδι!).

•    Δώστε του χρόνο. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όταν ένα παιδί είναι θυμωμένο, είναι μάταιο εκείνη την στιγμή να προσπαθήσουμε να του μιλήσουμε. Πρέπει πρώτα να ηρεμήσει και ύστερα να συζητήσουμε μαζί του.

•    Μην παραβλέπετε τα συναισθήματά του. Συχνά οι γονείς παραβλέπουν τα συναισθήματα των παιδιών τους επειδή θεωρούν ότι δεν είναι «σωστά». Μην βάζετε πάντα ως προτεραιότητα τη συμπεριφορά του παιδιού. Προσανατολιστείτε αποκλειστικά στο παιδί και σκεφτείτε τι του συμβαίνει, τι σκέφτεται, τι νιώθει. Αναγνωρίστε τα συναισθήματά του και δείξτε κατανόηση

•    Πειθαρχία με συνέπεια. Απαντάτε όσο πιο συχνά μπορείτε σε κάθε επεισόδιο με τον ίδιο τρόπο. Η προβλέψιμη απάντησή σας θα είναι για το παιδί σας ένα σχήμα που θα αναγνωρίζει και θα περιμένει.

•    Ανταμείψτε την καλή του συμπεριφορά. Αντί να δίνετε την προσοχή σας στο παιδί σας μόνο όταν συμπεριφέρεται αρνητικά, δώστε του προσοχή όταν συμπεριφέρεται σωστά. Πείτε του πόσο καλό είναι όταν εκφράζει με λόγια τις επιθυμίες του και στον καιρό του θα συνειδητοποιήσει τη δύναμη των λέξεων.

Να είστε σίγουροι ότι αν είστε ένας γονιός διαθέσιμος και προσπαθείτε να κατανοήσετε τις ανάγκες του παιδιού σας ενθαρρύνοντας το μοίρασμα των συναισθημάτων του, σύντομα ο θυμός και η επιθετικότητα στη σχέση σας θα αποτελούν παρελθόν. 

Εσάς ποιο θέμα σας απασχολεί; Τι βαραίνει την καθημερινότητά σας; Στείλτε e-mail στο: z.stravopodi@gmail.com