Τα παιδιά και η σχέση τους με τα χρήματα

Ζωή Στραβοπόδη-Τζιάνο
Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Σύμβουλος

Στη νέα οικονομική πραγματικότητα που βιώνει η ελληνική κοινωνία αποτελεί ίσως μεγαλύτερη ανάγκη από ποτέ η σωστή εκπαίδευση των παιδιών σε θέματα οικονομικής φύσης και διαχείρισης. Η αλήθεια είναι ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων γονιών δεν δίνει ιδιαίτερη βάση στην συστηματική εκπαίδευση των παιδιών τους σχετικά με την οικονομική διαχείριση και απλά καλύπτει τις όποιες ανάγκες ή επιθυμίες των παιδιών όπως αυτές προκύπτουν ή όπως οι ίδιοι κρίνουν ανά περίσταση. Το να μάθουν όμως από μικρή ηλικία τα παιδιά το πώς να διαχειρίζονται μόνα τους κάποια χρηματικά ποσά πρόκειται να συμβάλλει στην μελλοντική τους επιτυχία και ευτυχία.

Πριν εμπλέξετε τα παιδιά συζητήστε με το σύντροφό σας
Ο κάθε γονιός έχει τα δικό του σύστημα αξιών, τους δικούς του φόβους και τις δικές του επιθυμίες όσον αφορά την οικονομική διαχείριση. Πολλές φορές μάλιστα οι δύο γονείς διαφωνούν μεταξύ τους για το εν λόγω θέμα με αποτέλεσμα να δίνουν στα παιδιά τους αλληλοσυγκρουόμενα μηνύματα. Όπως όμως και σε όλα τα άλλα θέματα διαπαιδαγώγησης, έτσι και στο θέμα αυτό, οι γονείς θα πρέπει πριν εμπλέξουν τα παιδιά τους να έχουν συζητήσει οι ίδιοι διεξοδικά τις ιδέες τους, τους φόβους και τους προβληματισμούς τους και να έχουν καταλήξει ομόφωνα σε ένα ξεκάθαρο πλάνο εκπαίδευσης.

Οι γονείς είναι ο καθρέφτης των παιδιών
Η διαχείριση των οικονομικών είναι από τους ελάχιστους τομείς που τα παιδιά επηρεάζονται σχεδόν αποκλειστικά από τη συμπεριφορά των γονέων τους. Είναι κάτι που δεν διδάσκεται στο σχολείο και κάτι στο οποίο οι φίλοι και οι παρέες έχουν ελάχιστη επιρροή. Αν θέλετε να ξέρετε πως θα διαχειρίζονται τα παιδιά σας τα χρήματά τους όταν μεγαλώσουν, κοιταχτείτε για λίγο στον καθρέφτη. Αν τα οικονομικά σας είναι σε τάξη μπορείτε να κοιμάστε ήσυχοι. Αν όμως δεν ξέρετε τι ξοδεύετε ή τι χρωστάτε και σε ποιον, ίσως θα ήταν καλύτερα πριν κάνετε τον κόπο να διδάξετε το οτιδήποτε στα παιδιά σας να προσπαθήσετε να βάλετε μια τάξη στα δικά σας οικονομικά. Επίσης έχετε υπόψη σας ότι σε γενικές γραμμές τα σύνδρομα της στέρησης και της υπερπροσφοράς είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν έντονα την ελληνική οικογένεια. Φροντίστε να αποφύγετε ακραίες θέσεις που θα έχουν σαν αποτέλεσμα είτε το «μπούκωμα» των παιδιών, είτε την ενοχοποίηση της όποιας επιθυμίας τους. Να θυμάστε ότι η επιθυμία και το κίνητρο για απόκτηση αγαθών έρχεται μόνο μέσα από μικρές ελλείψεις, αλλά να θυμάστε ότι και οι ακραίες και δίχως λόγο στερήσεις προκαλούν συμπλέγματα και μια αίσθηση ανημποριάς που δύσκολα ανατρέπεται στην ενήλικη ζωή.

Εργασία – Δαπάνες – Αποταμίευση – Επενδύσεις
Είναι σημαντικό να δίνουμε στα παιδιά την ευκαιρία να έρχονται από μικρή ηλικία σε επαφή με λεφτά και να διαχειρίζονται μικρά χρηματικά ποσά. Ο μόνος τρόπος να κατανοήσουν και να σεβαστούν τα παιδιά την αξία των χρημάτων είναι αν τους δοθεί η ευκαιρία να τα κερδίσουν, να τα ξοδέψουν, να τα αποταμιεύσουν ή ακόμα και να τα επενδύσουν. Τα παιδιά ξοδεύουν αλόγιστα τα χρήματα που έχει ο γονιός στο πορτοφόλι του αλλά αν τα ίδια χρήματα βρεθούν στο δικό τους πορτοφόλι θα το σκεφτούν διπλά και τριπλά πριν προβούν σε οποιαδήποτε σπατάλη!

Τα καλά έρχονται σε αυτούς που περιμένουν
Σε μια εποχή που οι περισσότερες ανάγκες ικανοποιούνται άμεσα είναι πολύ δύσκολο να μάθουμε τα παιδιά μας πώς να περιμένουν. Όταν όμως τα παιδιά ζητάνε κάτι, οι γονείς θα πρέπει αρχικά να λένε όχι. Είναι δουλειά τους, πριν πουν ναι, να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αξιολογήσουν τις υλικές τους ανάγκες, να βάλουν προτεραιότητες και να προγραμματίσουν ανάλογα τις αγορές τους. Σε αυτό βοηθάει πολύ η θέσπιση ενός χαρτζιλικιού που θα δίνεται σε σταθερά χρονικά διαστήματα (εβδομαδιαίως για τα παιδιά μικρότερης ηλικίας και μηνιαίως για τα μεγαλύτερα παιδιά) και εφόσον οι απαραίτητες δαπάνες έχουν φυσικά καλυφθεί από τους ίδιους τους γονείς.