Πανδημία και κλιματική αλλαγή: «Ασπίδα» για το Όζον τα τοπικά lockdown - Πώς μπορεί να σωθεί ο πλανήτης
11.06.202123:26
Μεγάλη έρευνα του Jet Propulsion της NASA - Θα χρειάζονταν 15 χρόνια με απόλυτη εφαρμογή των μέτρων που έχουν αποφασιστεί, για την επίτευξη ανάλογων αποτελεσμάτων - Μέσα σε λίγες εβδομάδες «καραντίνας» παρατηρήθηκε εντυπωσιακά γρήγορη αποκατάσταση του όζοντος σε όλα τα επίπεδα της ατμόσφαιρας
Όταν ξέσπασε η πανδημία του νέου κορωνοϊού, οι κυβερνήσεις εξέπληξαν με την επιλογή τους να παρακάμψουν οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες και να επιλέξουν τη ζωή. Ένας ιός που σκοτώνει ανεξέλεγκτα, δίχως φυσικές άμυνες και δίχως φάρμακα ή εμβόλια, θα μπορούσε να εξελιχθεί σε απειλή για το ανθρώπινο είδος. Η μοναδική επιλογή, στις αρχές του 2020, ήταν το lockdown. Μία «καραντίνα» δίχως όρους και «εκπτώσεις», ώστε να διαπιστωθεί το μέγεθος του προβλήματος, να κερδίσει χρόνο η επιστήμη για να παραχθούν τα εμβόλια και να σωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ζωές. Η πρώτη «παράπλευρη» διαπίστωση την εποχή των «κανονικών» lockdown, ήταν η εξής: Περιοχές που πνίγονταν από το νέφος και τη μόλυνση, καθάρισαν. Ο ουρανός έγινε γαλανός στο Τόκιο, ποτάμια ανέκτησαν το χρώμα τους, οι ρύποι και τα σκουπίδια μειώθηκαν σε εντυπωσιακό επίπεδο. Έναν χρόνο μετά, τα στοιχεία των ερευνητών όχι απλώς επιβεβαιώνουν τα... οφέλη του κορωνοϊού για τον πλανήτη, αλλά προχωρούν ένα στάδιο παραπάνω, καθώς τα lockdown για την αντιμετώπιση της πανδημίας δεν έσωσαν απλώς αμέτρητες ζωές, αλλά αποδείχθηκαν ευεργετικά και για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, καθώς λειτούργησαν ως «ασπίδα» για το Όζον στην ατμόσφαιρα.
Σύμφωνα με μεγάλη έρευνα της NASA, στο διάστημα του παγκόσμιου lockdown, οι εκπομπές των οξειδίων του αζώτου στην ατμόσφαιρα μειώθηκαν κατά 15% σε παγκόσμια κλίμακα, ενώ σε τοπικό επίπεδο, ανήλθαν έως και στο 50%!
Όπως ανέφεραν οι επικεφαλής του εργαστηρίου Jet Propulsion της NASA στη Νότια Καλιφόρνια, τα ευεργετικά αποτελέσματα ολίγων μηνών lockdown στο Όζον, θα επιτυγχάνονταν σε μία περίοδο τουλάχιστον 15 ετών με τα συμβατικά μέτρα και τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί για τη διάσωση του περιβάλλοντος και την «αναστροφή, ή επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής. Τα αποτελέσματα, αν μη τι άλλο, είναι εντυπωσιακά. Δεν θα αποτελέσει, δε, έκπληξη, αν τα lockdown του -άμεσου- μέλλοντος, μετά την περίοδο της πανδημίας, αφορούν την κλιματική αλλαγή και τη διάσωση του στρώματος του Όζοντος στη γήινη ατμόσφαιρα. Αν η πανδημία προκάλεσε έως και σήμερα εκατομμύρια νεκρούς, μία πιθανή κατάρρευση του στρώματος του Όζοντος στη γήινη ατμόσφαιρα θα προκαλέσει τη βίαιη και άμεση εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους, αλλά και του συνόλου της πανίδας και χλωρίδας του πλανήτη, καθώς θα χαθεί η φυσική ασπίδα που ανακόπτει τις βλαβερές ακτινοβολίες του Ήλιου. Με άλλα λόγια, ο τρόπος αντιμετώπισης της πανδημίας αποδεικνύεται αποτελεσματικός και σε θέματα που αφορούν στη διάσωση του περιβάλλοντος, γεγονός που μόνο ασήμαντο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς η κλιματική αλλαγή συμβάλλει τόσο στην αλλαγή του γενικότερου πλαισίου διαβίωσης του ανθρώπινου είδους, αλλά και στη μετάλλαξη και εμφάνιση ιών και ασθενειών που θα μπορούσαν να εξαλείψουν την ανθρωπότητα μέσα σε λίγα χρόνια.
Το «ευεργετικό» και το «καταστροφικό» όζον
Σύμφωνα με τη μελέτη των επιστημόνων της NASA, οι καινοτόμες τεχνολογίες και άλλες λύσεις που αποσκοπούν στη μείωση των NOx (οξείδια του αζώτου) τοπικά έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν με ταχύτατους ρυθμούς την ποιότητα του αέρα και το κλίμα παγκοσμίως. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Science Advances και όσα αναφέρονται είναι άκρως ενδιαφέροντα.
Το όζον μας προστατεύει από την καταστροφική ηλιακή ακτινοβολία όταν είναι ψηλά πάνω από τη Γη στη στρατόσφαιρα. Πιο κοντά στο έδαφος, ωστόσο, έχει άλλες διαρκείς επιπτώσεις. Το όζον στην επιφάνεια του πλανήτη εκτιμάται ότι προκαλεί 365.000 θανάτους παγκοσμίως -σύμφωνα με στοιχεία του 2019-, καταστρέφοντας τους πνεύμονες ευάλωτων ανθρώπων, όπως μικρά παιδιά και άτομα με άσθμα. Ομοίως, βλάπτει τα αναπνευστικά συστήματα των φυτών - την ικανότητά τους για φωτοσύνθεση - μειώνοντας την ανάπτυξή τους και τις αποδόσεις των καλλιεργειών. Στην κορυφή της τροπόσφαιρας, δε, συνεισφέρει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, αυξάνοντας τις παγκόσμιες θερμοκρασίες.
Τι έδειξε το lockdown για την ανθρώπινη επίδραση στο Κλίμα
Ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό πιστεύουν ότι η επίδραση του ανθρώπου στην καταστροφή του περιβάλλοντος είναι πολύ μικρή, ή έστω δεν είναι τόσο καταστροφική όσο περιγράφεται από τους... υπεροβολικούς επιστήμονες. Ανάμεσά τους βρίσκεται και ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Τα στοιχεία που συλλέχθηκαν με αφορμή τα lockdown σε όλον τον κόσμο λόγω της πανδημίας, διέλυσαν κάθε αμφιβολία για την ισχυρή επίδραση του ανθρώπου στο περιβάλλον.
Η ομάδα διεθνών ερευνητών με επικεφαλής τον επιστήμονα JPL Kazuyuki Miyazaki χρησιμοποίησε αυτήν την ευκαιρία για να ερευνήσει τα δύο κύρια οξείδια του αζώτου: το οξείδιο του αζώτου και το διοξείδιο του αζώτου, που ονομάζονται συλλογικά NOx. Χαρτογράφησαν την αλυσίδα των γεγονότων από τη μείωση της καύσης ορυκτών καυσίμων κατά τη διάρκεια των lockdown έως τη μείωση των τοπικών εκπομπών NOx και τέλος στη μείωση της παγκόσμιας ρύπανσης από το τροσφαιρικό όζον. Όσο πιο αυστηρό ήταν το lockdown ενός κράτους, τόσο μεγαλύτερη ήταν η μείωση των ρυπογόνων εκπομπών.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κίνας. Οι τιμές που καταγράφηκαν σε πολλές πόλεις στις αρχές Φεβρουαρίου, όταν η χώρα είχε μπει ήδη σε Lockdown, άγγιξε το 50% σε μείωση, μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων.
Στις ΗΠΑ, πολλές Πολιτείες σημείωσαν πτώση έως και 25% την άνοιξη, όταν οι κυβερνήτες... παρέκαμψαν τον Τραμπ και ανακοίνωσαν μέτρα περιορισμού και lockdown. Συνολικά, το διάστημα της καραντίνας, επιτεύχθηκε μείωση των εκπομπών NOx κατά που ισοδυναμεί με μέτρα, αποφάσεις και ελέγχους 30 ετών, ενώ η αποκατάσταση στα επίπεδα του Όζοντος, τόσο στην ανώτερη ατμόσφαιρα, όσο και στα χαμηλότερα επίπεδα, ήταν εντυπωιακά γρήγορη.
«Ήμουν πραγματικά έκπληκτος για το πόσο μεγάλος ήταν ο αντίκτυπος στο παγκόσμιο όζον», δήλωσε η επιστήμονας της JPL Jessica Neu, συν-συγγραφέας της νέας μελέτης.
Οι αντιδράσεις που μετατρέπουν το NOx σε όζον απαιτούν ηλιακό φως και εξαρτώνται από πολλούς επιπλέον παράγοντες, όπως ο καιρός και ποιες άλλες χημικές ουσίες είναι στον αέρα. Αυτοί οι παράγοντες αλληλεπιδρούν με πολλούς τρόπους που, σε ορισμένες περιπτώσεις, η μείωση των εκπομπών NOx αυξάνει στην πραγματικότητα το όζον. Έτσι, οι ερευνητές δεν μπορούν να κατανοήσουν ή να προβλέψουν τις συγκεντρώσεις του όζοντος μόνο από δεδομένα εκπομπών NOx.
Στοιχεία από τέσσερις δορυφόρους που παρατηρούν τη Γη
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μετρήσεις ΝΟx, όζοντος και άλλων ατμοσφαιρικών αερίων από πέντε δορυφόρους της NASA και της ESA (European Space Agency). Οι μετρήσεις εντάχθηκαν σε τέσσερα αριθμητικά μοντέλα ατμοσφαιρικών χημικών αντιδράσεων και καιρού, χρησιμοποιώντας ένα σύστημα ανάλυσης δεδομένων που αναπτύχθηκε στο JPL.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι τόσο οι εκπομπές NOx όσο και το παγκόσμιο όζον θα ανεβούν ξανά, καθώς η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα αυξάνεται.
«Ήμουν πολύ χαρούμενος που το σύστημα ανάλυσής μας μπόρεσε να καταγράψει τις λεπτομερείς αλλαγές στις εκπομπές σε ολόκληρο τον κόσμο», δήλωσε ο Miyazaki.
Η ερευνητική ομάδα περιλάμβανε επίσης επιστήμονες από τον Ιαπωνικό Οργανισμό Επιστήμης και Τεχνολογίας Θαλάσσιας-Γης στο Γιοκοχάμα, το Πανεπιστήμιο Nagoya στην Ιαπωνία και το Βασιλικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Ολλανδίας στο De Bilt.