Έγκλημα με τα απόβλητα περλίτη στη Μήλο

Συγκεκριμένα, τα πρώτα ευρήματα της έρευνας, που έγινε στις αρχές του καλοκαιριού σε κατοίκους του νησιού, αποκάλυψαν πνευμονολογικά και οφθαλμολογικά προβλήματα από την εισπνοή και την έκθεση στον περλίτη που  διαχέεται στον αέρα και ρίπτεται στη θάλασσα από τη βιομηχανία S&B του κ. Οδυσσέα Κυριακόπουλου.

Κατόπιν των ανησυχητικών αυτών ευρημάτων, την προηγούμενη Τετάρτη ο υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Ανδρέας Λοβέρδος εξέδωσε μια υγειονομική διάταξη -ισοδύναμη με νόμο- που δίδει εντολή στη ρυπαίνουσα εταιρεία να θάψει εδώ και τώρα όλα τα απόβλητά της, αντί να τα ρίχνει στη θάλασσα και να τα αφήνει να αιωρούνται στον αέρα. Είναι η πρώτη φορά που το υπουργείο Υγείας αποφασίζει να αναλάβει πρωτοβουλίες για την προστασία της υγείας των κατοίκων του νησιού, μετά και τα ανησυχητικά ευρήματα της επιδημιολογικής μελέτης του Πανεπιστημίου Αθηνών, από τα οποία προκύπτουν σαφείς ενδείξεις χρόνιων πνευμονοπαθειών και βεβαιότητα οφθαλμολογικών παθήσεων εξαιτίας ερεθισμών από την αέρια και θαλάσσια ρύπανση που προκαλεί ο περλίτης. 

Στην πραγματικότητα, η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υγείας έρχεται να αντιμετωπίσει τη χρόνια αδράνεια της Πολιτείας στην επιβαρυντική για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία δραστηριότητα της βιο­μηχανίας που το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος επικροτεί με τις αποφάσεις του, παρατείνοντας πριν από μερικούς μήνες κατά τέσσερα χρόνια τους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας της S&B, με την προοπτική της σταδια­κής συμμόρφωσης!    
 
Με την υγειονομική διάταξη που υπέγραψε στις 22 Σεπτεμβρίου ο υπουργός Υγείας κ. Λοβέρδος, επιβάλλονται στη βιομηχανία αυστηροί κανόνες στη διαχείριση των αποβλήτων, δίδοντας εντολή για «την ταφή όλων των μορφών αποβλήτων της εξορυκτικής δραστηριότητας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία». Ταυτόχρονα επιβάλλονται συστηματικές μετρήσεις σε όλους τους οικισμούς του νησιού που βρίσκονται πλησίον των εγκαταστάσεων της εταιρείας, διεξαγωγή επαναλαμβανόμενων υγειονομικών μετρήσεων σε χώρους αναψυχής, όπως παραλίες και χώροι τουριστικού ενδιαφέροντος, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες όπου πνέουν ισχυροί άνεμοι.

Η υγειονομική διάταξη αναγνωρίζει επίσης το Κέντρο Υγείας της Μήλου ως Κέντρο Αναφοράς και Υγειονομικό Παρατηρητήριο του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), με απώτερο σκοπό τη διεξαγωγή σε όλο το νησί επαναλαμβανόμενων υγειονομικών μετρήσεων, κυρίως πνευμονολογικών και οφθαλμολογικών.

Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι τα μέτρα του υπουργείου Υγείας  συνιστούν μέτρα πρόληψης που σκοπεύουν να θέσουν κανόνες προστασίας της δημόσιας υγείας, η οποία εμφανίζεται να «βομβαρδίζεται» ύστερα από τα αποκαλυπτικά στοιχεία της επιδημιολογικής μελέτης του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο περλίτης προκαλεί δυσλειτουργία των πνευμόνων Το ανησυχητικό είναι ότι έπειτα από ενδελεχή μελέτη της διεθνούς επιστημονικής βιβλιογραφίας, στην οποία έχουν δημοσιευτεί πέντε συνολικά έρευνες, προκύπτει σαφής συσχετισμός μεταξύ της έκθεσης στον περλίτη και σοβαρών αναπνευστικών νόσων.

Συγκεκριμένα, οι πιο πρόσφατες μελέτες που διεξήχθησαν στην Τουρκία (το 2001) και στην Ταϊβάν (το 2010), αντίστοιχα, κατέδειξαν τα εξής στοιχεία: σε 58 εργαζομένους σε εξόρυξη περλίτη στην Τουρκία παρατηρήθηκε σημαντική επιβάρυνση της λειτουργικότητας των πνευμόνων, ενώ σε 24 εργαζομένους στην Ταϊβάν έπειτα από ατύχημα που έγινε σε δεξαμενή που είχε μονωθεί με περλίτη αναφέρθηκε επίσης πρόβλημα δυσλειτουργίας των πνευμόνων στο 37% των ατόμων που εκτέθηκαν σε υψηλά επίπεδα στο ορυκτό.  «Υπάρχουν, όμως, ενδείξεις από τις πιο πρόσφατες δημοσιευμένες μελέτες, που αφορούν επαγγελματική έκθεση, ότι η έκθεση αυτή μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργικότητα των πνευμόνων», αναφέρει η επιδημιολογική μελέτη για τον περλίτη.

Εξίσου ανησυχητικά εμφανίζονται και τα στοιχεία της μελέτης θνησιμότητας που διενήργησε το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Αθηνών, εστιάζοντας στις αιτίες θανάτου που παρατηρήθηκαν στο νησί και αφορούν χρόνια προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος, όπως αναπνευστική πνευμονοπάθεια, πνευμονοκονίαση και αναπνευστική ανεπάρκεια. Τα νοσήματα αυτά μελετήθηκαν, καθώς θεωρούνται τα πιο συνηθισμένα από την επίδραση του περλίτη μαζί με τις ενοχλήσεις στο δέρμα και τα μάτια.

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία, «για τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια η θνησιμότητα είναι αυξημένη κατά 58% έως 130% σε όλες τις συγκρίσεις, ενώ για τον συνδυασμό (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, πνευμονοκονίαση, αναπνευστική ανεπάρκεια κ.ά.) η αύξηση σε όλες τις συγκρίσεις κυμαίνεται από 19% έως 131%».

Σημειώνεται ότι για τη μελέτη θνησιμότητας αξιοποιήθηκε το αρχείο 289 πιστοποιητικών θανάτων που δόθηκαν από το Κέντρο Υγείας του νησιού (σ.σ.: δεν παραδόθηκαν στοιχεία από το ληξιαρχείο και το δημοτολόγιο του δήμου), αλλά και 521 πιστοποιητικά θνησιμότητας που έχει καταγράψει η Εθνική Στατική Υπηρεσία για το διάστημα 1999-2009.

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών επίσης, στο πλαίσιο της επιδημιολογικής μελέτης, προχώρησε στη διενέργεια μελέτης νοσηρότητας με την εφαρμογή προσωπικών συνεντεύξεων στο 5% του πληθυσμού του νησιού και με την αξιοποίηση του αρχείου του Κέντρου Υγείας της Μήλου. Για λόγους μάλιστα σύγκρισης, χρησιμοποιήθηκε για τη μελέτη των συνεντεύξεων αντίστοιχη έρευνα στον Δήμο Οινοφύτων (σ.σ.: ανάλογη επιδημιολογική μελέτη έγινε πέρυσι με αφορμή τα υψηλά κρούσματα καρκίνου στην περιοχή λόγω της βιομηχανικής ρύπανσης), στην οποία συμμετείχαν 1.682 άτομα και θεωρείται από τις περιοχές με αυξημένη ευαισθητοποίηση λόγω των αυξημένων περιβαλλοντικών κινδύνων. Συμπληρώθηκαν συνολικά 175 συνεντεύξεις στη Μήλο, που αντιστοιχούν στο 5% του πληθυσμού του νησιού.    

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία, η συχνότητα ιστορικού χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας είναι 4,6% στο δείγμα της Μήλου και μόλις 2% στο δείγμα από τα Οινόφυτα, διαφορά στατιστικά σημαντική, όπως παρατηρούν οι επιστήμονες. Αντίστοιχα, τα κρούσματα στα τρία πιο συνηθισμένα αναπνευστικά προβλήματα (αποφρακτική πνευμονοπάθεια, αναπνευστική ανεπάρκεια, πνευμονική ίνωση) είναι 6,3% στην πρώτη περίπτωση και 2,4% στη δεύτερη!




Τι αναφέρει έκθεση του πανεπιστημίου

Αδιαμφισβήτητα είναι τα στοιχεία από το Κέντρο Υγείας του νησιού για τα οφθαλμολογικά περιστατικά, τα οποία συγκρίθηκαν με αυτή του αντίστοιχου Κέντρου στο Σχηματάρι. Για το υπό εξέταση διάστημα (από 27 Ιανουαρίου έως 14 Μαρτίου 2010 και από 21 Ιουλίου έως 5 Αυγούστου 2010), στη Μήλο καταγράφηκαν 698 περιστατικά, από τα οποία 59 (περίπου 8,5%) αφορούσαν οφθαλμολογικά προβλήματα. Αντίστοιχα στο Σχηματάρι εμφανίστηκαν 1.593 περιστατικά, από τα οποία μόνο 6 (0,4%) αφορούσαν οφθαλμολογικά προβλήματα.

Η έκθεση του πανεπιστημίου καταλήγει στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί η επιδημιολογική μελέτη, καθώς προκύπτουν ισχυρές ενδείξεις για σοβαρό πρόβλημα χρόνιων πνευμονοπαθειών με τη βεβαιότητα οφθαλμολογικού προβλήματος κυρίως λόγω ερεθισμού. Οι επιστήμονες συστήνουν η επιδημιολογική μελέτη να συμπληρωθεί με περιβαλλοντικές μετρήσεις και φυσικοχημικές αναλύσεις της αερίου ρύπανσης στην περιοχή. Συστήνεται τέλος να αξιολογηθεί δείγμα και από άλλο νησί τον Κυκλάδων με παρόμοια κλιματολογικά χαρακτηριστικά προκειμένου να αποκλειστούν συγχυτικοί παράγοντες.

ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΤΟ ΦΕΚ

ΚΑΙ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Το σχόλιο του Πρώτου Θέματος

Ένας εισαγγελέας για την υγεία της Μήλου;

Ηταν αναμενόμενο ότι κάποια στιγμή θα αποδεικνυόταν το χειρότερο για το νησί της Μήλου. Και των κατοίκων της. Για το νησί με τα τόσα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με τα τόσα προστατευόμενα είδη ζώων και φυτών της Μεσογείου. Ηταν αναμενόμενο από εμάς, που ασχολούμεθα πέντε χρόνια τώρα ως εφημερίδα (και έχουμε φάει και προσωπικά μπόλικη… λάσπη μπετονίτη), ότι η μηδενική διαχείριση των αποβλήτων των μεταλλευμάτων της S&B  εκτός του ότι αποτελεί «οικολογικό έγκλημα» θα δημιουργούσε και σοβαρά προβλήματα υγείας για τους κατοίκους και τους παραθεριστές της Μήλου.

Δυστυχώς δικαιωνόμαστε από την επιδημιολογική έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και από την εντολή Λοβέρδου για άμεση παρέμβαση και ταφή όλων των αποβλήτων. Αλήθεια, τι λέει για όλα αυτά η πρώην υπουργός κυρία Μπιρμπίλη που με πρόσφατη απόφασή της έδωσε το δικαίωμα στην εταιρεία να συνεχίσει να ρυπαίνει για 4 ακόμη χρόνια χωρίς να μαζεύει τα επικίνδυνα για την υγεία απόβλητα; Και ξαναρωτάμε για ακόμη μια φορά: πόσο στοιχίζει για μια εταιρεία που κάνει τζίρο ακόμα και στην κρίση περί τα 450 εκατ. ευρώ και κέρδη περί τα 15 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο να δώσει μερικές χιλιάδες ευρώ για να θάβει τα απόβλητά της; Θα εκτελεστεί η εντολή Λοβέρδου από τους αρμόδιους φορείς; Μήπως επιτέλους ήρθε η ώρα να επέμβει ένας εισαγγελέας; Για την υγεία των ανθρώπων που ζουν εκεί.

ΥΓ.: Οσο για την… κακή συνήθεια που είχε ο κ. Κυριακόπουλος και είχε παραδεχτεί στο παρελθόν δημοσίως με συνέντευξή του στον «Ταχυδρόμο», θα τα πούμε συντόμως. Αυτή με τα… δωράκια.