Έρχονται τα πάνω –κάτω στις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις

Σε δώδεκα ομάδες κατανέμονται οι δραστηριότητες που θα υπόκεινται σε έγκριση περιβαλλοντικών όρων, περιορίζοντας δραστικά το ρόλο του υπουργείου Περιβάλλοντος στην έγκριση μελετών και αυξάνοντας τον όγκο δουλειάς στις υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

Ανάλογα με την δραστηριότητα οι 12 θεματικές ενότητες θα αδειοδοτούνται από το ΥΠΕΚΑ (ομάδα Α1), την Αποκεντρωμένη Διοίκηση (Α2) ενώ θα υπάρχει και μία τρίτη ομάδα, η οποία θα λαμβάνει πρότυπους περιβαλλοντικούς όρους που θα χορηγούνται αυτόματα με την άδεια λειτουργίας.   

Σύμφωνα με το πνεύμα της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που παρουσιάστηκε την Τετάρτη από τον υπουργό ΠΕΚΑ κ. Γιώργο Παπακωσταντίνου και τον Γενικό Γραμματέα Περιβάλλοντος κ. Άρη Αλεξόπουλο στην αρμόδια Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, με την νέα νομοθεσία μειώνονται οι δραστηριότητες που έως σήμερα υπόκεινται σε μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων όπως έργα μικρού μεγέθους ή έργα με τοπικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, όπως π.χ. μικρές ξενοδοχειακές μονάδες, βιοτεχνίες, βιομηχανίες χαμηλής όχλησης, επαγγελματικά εργαστήρια της πόλης, μικρά ξενοδοχεία εντός σχεδίου πόλεως κ.α.

Όπως τόνισε ο κ. Παπακωσταντίνου, με τις νέες διατάξεις καταργείται η υποκατηγορία Β3, που είναι περίπου 4.200 φάκελοι ετησίως, επισημαίνοντας ότι με το υφιστάμενο πλαίσιο που είναι πιο περίπλοκο και απαιτεί μελέτες σε περισσότερα έργα από όσα προβλέπει η ευρωπαϊκή οδηγία, φτάνουν τους 13.000 φακέλους ετησίως. Άφησε μάλιστα ανοικτό κατόπιν παρατηρήσεων φορέων που συμμετείχαν στην δημόσια διαβούλευση να γίνει αυστηρότερο το πλαίσιο αδειοδότησης για τις τσιμεντοβιομηχανίες και πιο ελαστικό για τα έργα της «πράσινης» ενέργειας.  

Να σημειωθεί ότι η ΚΥΑ αποτελεί συνέχεια του νόμου που ψηφίστηκε για την περιβαλλοντική αδειοδότηση και την αυθαίρετη δόμηση και εισήχθηκε κατ΄ εξαίρεση στην βουλή λόγω της σοβαρότητας που δημιουργούν τα θέματα αδειοδότησης στο περιβάλλον.
 
Τι δραστηριότητες προβλέπει η κατηγοριοποίηση
Στις 12 θεματικές ενότητες της ΚΥΑ περιλαμβάνονται τα έργα χερσαίων και εναέριων μεταφορών, στα οποία συγκαταλέγονται και τα έργα οδοποιίας, τα έργα σταθερής τροχιάς, τα έργα εναέριων μεταφορών και οι συνδυασμένες μεταφορές. Ακολουθούν τα υδραυλικά έργα, τα λιμενικά, τα συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών, οι εξορυκτικές δραστηριότητες, οι τουριστικές εγκαταστάσεις, οι πτηνοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, οι υδατοκαλλιέργειες, οι βιομηχανικές δραστηριότητες και μια σειρά από ειδικά έργα. Στην λίστα προστίθονται δύο νέες κατηγορίες, εκείνη της  μεταφορά ενέργειας, καυσίμων και χημικών ουσιών και των  ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Σύμφωνα με τον κ. Αλεξόπουλο η κατάταξη των έργων θα γίνεται με συνδυασμό κριτηρίων «ακριβώς για να μειώσουμε την πιθανότητα της υπαγωγής μιας δραστηριότητας ή μη στη διαδικασία περιβαλλοντικής εκτίμησης, ώστε να της αποδοθούν οι περιβαλλοντικοί όροι, που πρέπει να τηρήσει».

Τα πέντε βασικά κριτήρια, συνδέονται με το είδος του έργου ή της δραστηριότητας, το μέγεθος, τις χρήσεις της γης, την ευαισθησία και την αφομοιωτική ικανότητα του φυσικού περιβάλλοντος και την έκταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Ως παράδειγμα αναφέρθηκαν από τον κ. Αλεξόπουλου οι τουριστικές εγκαταστάσεις, για τις οποίες θα χρησιμοποιηθεί το κριτήριο του μεγέθους και του είδους της δραστηριότητας π.χ. αριθμός κλινών, εάν είναι κοντά ή μακριά σε περιοχή NATURA, εντός των ορίων οικισμού ή εκτός των ορίων.

Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα «με αυτό τον συνδυασμό των τριών - τεσσάρων κριτηρίων μπορούμε να κατατάξουμε μια τουριστική εγκατάσταση ανάμεσα στην κατηγορία Α2 και Β που είναι και το κρίσιμο σημείο, όχι στην κατηγορία Α1. Γιατί εκεί κινδυνεύουμε να κάνουμε το μεγάλο λάθος. Αν πάει σε κατηγορία Β δεν θα κάνει μελέτη θα πάρει κατευθείαν τους πρότυπους όρους που πρέπει να τηρεί».
Αντίστοιχα για τα έργα χερσαίων και εναέριων μεταφορών, στα πρόσθετα κριτήρια θα περιληφθεί αν το έργο είναι εντός ή εκτός NATURA.

Τις επιφυλάξεις του για τους ελεγκτικούς μηχανισμούς των μελετών εξέφρασε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος κ. Κώστας Καρτάλης, επισημαίνοντας ότι η εκχώρηση αυξημένων αρμοδιοτήτων στις περιφέρειες κρύβει κινδύνους λόγω της υποστελέχωσής τους. Τον προβληματισμό του εξέφρασε και για το ποιος θα ελέγχει  την τήρηση των πρότυπων περιβαλλοντικών όρων της κατηγορίας Β, υπογραμμίζοντας τα προβλήματα που παρουσιάζονται στον Ασωπό, στον Πηνειό, στον Ευρώτα, στον Αλιάκμονα τα οποία προκύπτουν από έργα αυτής της κατηγορίας.