Ανακαλύφθηκε σπάνιο τριπλό σύστημα κβάζαρ

Δεύτερη μόλις φορά στα παγκόσμια χρονικά της αστρονομίας, μια ομάδα Ευρωπαίων αστρονόμων ανακάλυψαν ένα υπερβολικά σπάνιο τριπλό σύστημα κβάζαρ, σε απόσταση εννέα δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Τα κβάζαρ -ή ενεργοί γαλαξιακοί πυρήνες- είναι τρομερά φωτεινές και ισχυρές πηγές ενέργειας, που βρίσκονται στο κέντρο μακρινών γαλαξιών, περιβάλλοντας την κεντρική μαύρη τρύπα τους.

Η ύπαρξη πολλαπλών κβάζαρ -διπλών ή τριπλών- πιστεύεται ότι οφείλεται στη σύγκρουση και τη συγχώνευση γαλαξιών, κατά την οποία ο κάθε γαλαξίας «συνεισέφερε» το δικό του κβάζαρ, τα οποία στη συνέχεια, μέσω της ελκτικής δύναμης της βαρύτητας, αποτέλεσαν ένα ενιαίο σύστημα.

Η παρατήρηση τριπλών κβάζαρ είναι πάρα πολύ δύσκολη, αφενός επειδή τέτοια φαινόμενα είναι τρομερά σπάνια στο σύμπαν, αφετέρου επειδή σε τόσο μεγάλες αποστάσεις οι αστρονόμοι δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν μεταξύ τους τα κβάζαρ, αν αυτά βρίσκονται πολύ κοντά το ένα στο άλλο.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Εμανουέλε Φαρίνα του πανεπιστημίου Ινσούμπρια στο Κόμο της Ιταλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρίας της Βρετανίας "Monthly Notices", συνδύασαν παρατηρήσεις από τα τηλεσκόπια του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή και του Αστεροσκοπείου Καλάρ Άλτο στην Ισπανία.

Όπως διαπίστωσαν, δύο από τα κβάζαρ βρίσκονται πιο κοντά μεταξύ τους από ό,τι το τρίτο. Οι αστρονόμοι δεν εντόπισαν ενδείξεις κάποιου πολύ φωτεινού υπέρυθρου γαλαξία (με έντονη εκπομπή υπέρυθρου φωτός), στο εσωτερικό των οποίων συνήθως ανακαλύπτονται τα κβάζαρ. Αυτό πιθανώς, κατά τους επιστήμονες, σημαίνει πως το τριπλό σύστημα κβάζαρ αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης γαλαξιακής δομής, που όμως ακόμα βρίσκεται σε φάση οριστικής διαμόρφωσης.