Τα πάντα για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ΄ Οίκον»

Oι εικόνες που εκτυλίχθηκαν τον περσινό χειμώνα στις πολυκατοικίες με τους ενοίκους να διαπληκτίζονται για την αγορά πετρελαίου αναμένεται να επαναληφθούν και φέτος. Η εκτίναξη της τιμής του μαύρου χρυσού και η οικονομική δυσπραγία των νοικοκυριών στρέφουν όλο και περισσότερους σε εναλλακτικές μορφές θέρμανσης ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιλέγουν να αναβαθμίσουν την κατοικία τους για να περιορίσουν το ενεργειακό της αποτύπωμα. Το πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ΄Οίκον του υπουργείου Περιβάλλοντος δέχεται βροχή από αιτήσεις το τελευταίο διάστημα (περίπου 40.000 νοικοκυριά έχουν κάνει χρήση του προγράμματος) και ο λόγος είναι ότι τα πλεονεκτήματα από την ενεργειακή αναβάθμιση είναι μεγάλα και άμεσα ορατά. Τα κτήρια στην Ελλάδα ευθύνονται περίπου για το 36% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης ενώ, κατά την περίοδο 2000–2005, αύξησαν την ενεργειακή τους κατανάλωση κατά περίπου 24%, μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις στην Ευρώπη.

Γιατί ζούμε σε ενεργοβόρα κτίρια

Ο κυριότερος λόγος που τα κτίρια στην χώρα μας είναι ενεργοβόρα είναι η παλαιότητά τους και η απαρχαιομένη νομοθεσία για την υιοθέτηση σύγχρονων τεχνικών.

Τα περισσότερα από αυτά τα κτήρια αντιμετωπίζουν θέματα όπως μερική ή παντελή έλλειψη θερμομόνωσης, παλαιάς τεχνολογίας κουφώματα (πλαίσια/μονοί υαλοπίνακες), ελλιπή ηλιοπροστασία των νότιων και δυτικών όψεών τους, μη επαρκή αξιοποίηση του υψηλού ηλιακού δυναμικού της χώρας, ανεπαρκή συντήρηση των συστημάτων θέρμανσης-κλιματισμού με αποτέλεσμα χαμηλή απόδοση.

Ένας επιπλέον λόγος που καθορίζει την ενεργειακή απόδοση ενός κτηρίου είναι η ελλιπής ενημέρωση των χρηστών σε θέματα ορθολογικής χρήσης και διαχείρισης της ενέργειας, κάτι που οδηγεί συχνά σε σπάταλες όπως η εγκατάσταση μεμονωμένων κλιματιστικών συστημάτων χωρίς μελέτη, η χρήση συσκευών χαμηλής απόδοσης, ή μη συντήρηση του συστήματος θέρμανσης, κ.α.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος ολοκληρώνοντας το θεσμικό πλαίσιο για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων, προχώρησε με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μία δέσμη οικονομικών κινήτρων προκειμένου να πραγματοποιηθούν παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων του οικιακού τομέα, μέσω του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον».

Σε ποιους απευθύνεται το πρόγραμμα
Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε ιδιοκτήτες κατοικιών ενεργειακής κατηγορίας Δ και κάτω που βρίσκονται σε τιμή ζώνης μικρότερη ή ίση με 2.100 ευρώ ανά τ.μ, οι οποίοι εισοδηματικά εντάσσονται σε τρεις κατηγορίες, με διακριτά κίνητρα ανά κατηγορία. Συγκεκριμένα:

Κατηγορία Α1
Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα των οποίων δεν ξεπερνά τις 12.000 ευρώ ή τις 20.000 ευρώ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν τη επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 70% επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης. Δηλαδή ένας πολίτης για επιλέξιμο προϋπολογισμό 10.000 ευρώ θα λάβει άτοκο δάνειο 3.000 ευρώ και επιχορήγηση 7.000 ευρώ.

Κατηγορία Α2
Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα των οποίων βρίσκεται μεταξύ 12.000 και 40.000 ευρώ ή 20.000 και 60.000 ευρώ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν τη επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 35% επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης. Δηλαδή ένας πολίτης για επιλέξιμο προϋπολογισμό 10.000 ευρώ θα λάβει άτοκο δάνειο 6.500 ευρώ και επιχορήγηση 3.500 ευρώ.

Κατηγορία Β
Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα των οποίων βρίσκεται μεταξύ 40.000 και 60.000 ευρώ ή 60.000 και 80.000 ευρώ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν τη επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 15% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης. Ακολουθούν μερικές ερωτήσεις και απαντήσεις που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε πως θα κάνετε χρήση του προγράμματος.


Πως θα ξέρω ότι είμαι στην ενεργειακή κατηγορία Δ και ότι μπορώ να συμμετέχω στο πρόγραμμα;
Οι κατοικίες με ανεπαρκή θερμομόνωση, είναι πολύ ενεργοβόρες και εφόσον δεν έχουν προβεί σε ριζική ανακαίνιση, θα βρίσκονται με μεγάλη πιθανότητα σε κατηγορία μικρότερη ή το πολύ ίσης της Δ. Σε κάθε περίπτωση η ενεργειακή κατηγορία θα προκύψει από την ενεργειακή επιθεώρηση και θα καταγράφεται στο Πιστοποιητικό Ενεργειακή Απόδοσης που θα εκδοθεί από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή.



Πόσο εύκολη είναι η επίτευξη συμφωνίας σε μία πολυκατοικία ώστε να έρθει ως σύνολο κτηρίου για ένταξη στο πρόγραμμα;
Κάθε παρέμβαση από αυτές που θεωρούνται «κοινόχρηστες» απαιτούν επίτευξη συμφωνίας στην πολυκατοικία, ανεξαρτήτως ένταξης ή μη στο Πρόγραμμα. Υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί σε αυτό που απορρέουν από το ιδιοκτησιακό ιδιωτικό δίκαιο αλλά και τον Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό (ΓΟΚ). Παρόλα αυτά επειδή τεχνικά και για ουσιαστικούς λόγους ενεργειακής απόδοσης (σωστή θερμομόνωση) είναι καλύτερα η πολυκατοικία να αντιμετωπιστεί ενιαία, δίνουμε σημαντικά επιπλέον κίνητρα για τις πολυκατοικίες. Με τον τρόπο αυτό υπηρετούμε καλύτερα τον πρωταρχικό στόχο του προγράμματος που είναι η εξοικονόμηση ενέργειας.



Υπάρχουν κάποιες διευκολύνσεις για να αιτηθεί μια πολυκατοικία στο σύνολό της ένταξη στο πρόγραμμα;
Για την ένταξη της πολυκατοικίας στο πρόγραμμα αρκεί μόνο το 50% των διαμερισμάτων να χρησιμοποιούνται ως κατοικία. Σε αυτήν την περίπτωση είναι επιλέξιμοι και οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που είναι κενά. Επιπλέον δίνεται η δυνατότητα ένταξης των ιδιοκτητών διαμερισμάτων της κατηγορίας Β στην κατηγορία κινήτρων Α2 εφόσον το 50% του συνόλου των ιδιοκτητών επιλέξιμων κατοικιών ανήκει στην κατηγορία Α1 ή Α2. Στην περίπτωση αυτή οι ιδιοκτήτες με υψηλότερα εισοδήματα της κατηγορίας Β, εντάσσονται στην κατηγορία κινήτρων Β.

Σε αντίθετη περίπτωση, κάθε ιδιοκτήτης εντάσσεται στην κατηγορία κινήτρων που αντιστοιχεί στο εισόδημά του. Πρέπει, επίσης, να τονιστεί ότι από ενεργειακής πλευράς τα αποτελέσματα είναι πολύ καλύτερα όταν οι παρεμβάσεις αφορούν στο σύνολο της πολυκατοικίας.



-Ποιο ποσοστό θα απαιτείται για συμφωνία στη Γενική Συνέλευση (για την περίπτωση των πολυκατοικιών);

Το ποσοστό καθορίζεται στον κανονισμό πολυκατοικίας και συνήθως είναι το 100% των συνιδιοκτητών. Σε κάθε περίπτωση έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του Αστικού Κώδικα.



-Ποιο το ανώτατο επιλέξιμο όριο σε περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας ως σύνολο κτηρίου;

Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός σε περίπτωση πολυκατοικίας είναι 15.000 ευρώ ανά επιλέξιμη κατοικία που συμμετέχει στο πρόγραμμα.



Οι τέντες είναι επιλέξιμες στο Πρόγραμμα;

Η τοποθέτηση μη σταθερών σκιάστρων (π.χ.τέντες) εμπίπτει στις επιλέξιμες παρεμβάσεις και συγκεκριμένα υπάγεται στην κατηγορία 1.Δ. Εξωτερικά συστήματα σκίασης και εξώφυλλα με ανώτατο επιλέξιμο προϋπολογισμό έως 2.500 € ανά ιδιοκτησία.