Tζάκια: Και απαγόρευση κυκλοφορίας για την αιθαλομίχλη!

Ένα βήμα πιο πέρα στο θέμα του περιορισμού της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την αιθαλομίχλη κάνει το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Όχι μόνο υποστηρίζει την ανάγκη για περιορισμό της χρήσης των τζακιών σε περιπτώσεις υψηλών συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων, αλλά προβλέπει περιορισμό των βιομηχανικών εκπομπών -ακόμη και απαγόρευση κυκλοφορίας οχημάτων, καθώς και λουκέτο σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς-, εφόσον τα όρια των ρύπων ξεπεράσουν τα 100 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.

Πρόκειται για εκπομπές που κατά τον περσινό χειμώνα είχαν γίνει... ψωμοτύρι και που σε αρκετές περιπτώσεις χτύπησαν «κόκκινο», με υπερδιπλάσια νούμερα.

Μετά την αίσθηση που έκαναν τα μέτρα που ανακοίνωσε χθες το ΥΠΕΚΑ, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση) εν όψει της έλευσης του χειμώνα, το υπουργείο διευκρινίζει ότι η πρόβλεψη για διακοπή της χρήσης των τζακιών και η σύσταση για χρήση εναλλακτικών καυσίμων ή πηγών θέρμανσης, αφορά σε ακραίες περιπτώσεις εμφάνισης ιδιαίτερων υψηλών συγκεντρώσεων (με βάση την περσινή εμπειρία, 1-2 φορές) και αφού έχουν εξαντληθεί όλα τα άλλα προληπτικά μέτρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι προβλέπεται και θα εφαρμόζεται, σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, η διακοπή της λειτουργίας των εγκαταστάσεων κεντρικής θέρμανσης, με εξαίρεση τα κτίρια περίθαλψης και κοινωνικής πρόνοιας.

Τα περαιτέρω μέτρα που δύναται να επιβληθούν, επιλέγονται ανάλογα με την πηγή εκπομπής αιωρούμενων σωματιδίων και αφορούν σε:

α) συστάσεις περιορισμού των εκπομπών από εστίες καύσης, ιδίως με την ορθή χρήση των συστημάτων θέρμανσης,

β) περιορισμό των βιομηχανικών εκπομπών, με μείωση της δραστηριότητας μόνο των ρυπογόνων εγκαταστάσεων (πάνω από 100 μg/m3) και

γ) περιορισμό των κυκλοφοριακών εκπομπών, μέσω συστάσεων προς τους οδηγούς, αλλά και απαγόρευση της κυκλοφορίας συγκεκριμένων τύπων οχημάτων σε συγκεκριμένες περιοχές (πάνω από 100 μg/m3).

Σύμφωνα με το υπουργείο τα επίπεδα για τη λήψη μέτρων σε σχέση με την υγεία των πολιτών βασίζονται σε επιστημονικό πόρισμα της Επιτροπής Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης του Υπουργείου Υγείας.

Με την έκδοση της απόφασης επιτυγχάνονται:

α) ο καθορισμός των επιπέδων συγκέντρωσης αιωρούμενων σωματιδίων, πάνω από τα οποία πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για την προστασία της υγείας των πολιτών,
β) ο προσδιορισμός των μέτρων που δύνανται να αποφασίζονται κατά περίπτωση (σύμφωνα με όσα περιγράφονται στα σχετικά άρθρα της ΚΥΑ),
γ) η ενημέρωση και η προστασία του πληθυσμού για τα επίπεδα συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων, αλλά και για τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται από τους ίδιους τους πολίτες για την προστασία της υγείας όλων,
γ) ο συντονισμός του κρατικού μηχανισμού σε περιπτώσεις επεισοδίων.

Τα μέτρα που προβλέπονται διαχωρίζονται σε συστάσεις προφύλαξης του πληθυσμού και σε μέτρα που οδηγούν σε μείωση των εκπεμπόμενων σωματιδίων. Οι συστάσεις για τον πληθυσμό διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, για άτομα αυξημένου κινδύνου και για το γενικό πληθυσμό. Τα άτομα αυξημένου κινδύνου σε ενδεχόμενο επεισόδιο είναι άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, καρδιοπαθείς, παιδιά, άτομα άνω των 65 ετών κλπ.

Οι συστάσεις αφορούν διαβαθμίσεις περιορισμού της άσκησης και της παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ανάλογα με τα επίπεδα συγκέντρωσης (50, 75, 100, πάνω από 150 μg/m3). Στην κατηγορία μέτρων προστασίας του πληθυσμού, εντάσσεται και η δυνατότητα διακοπής λειτουργίας των βρεφικών, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών, των κτιρίων εκπαίδευσης, όπως τα δημόσια και ιδιωτικά νηπιαγωγεία, τα κτίρια της πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας υποχρεωτικής, εκπαίδευσης (από 150 μg/m3).
Τα περαιτέρω μέτρα που δύναται να επιβληθούν, επιλέγονται ανάλογα με την πηγή εκπομπής αιωρούμενων σωματιδίων και αφορούν σε:
α) συστάσεις περιορισμού των εκπομπών από εστίες καύσης, ιδίως με την ορθή χρήση των συστημάτων θέρμανσης,
β) περιορισμό των βιομηχανικών εκπομπών, με μείωση της δραστηριότητας μόνο των ρυπογόνων εγκαταστάσεων (πάνω από 100 μg/m3) και
γ) περιορισμό των κυκλοφοριακών εκπομπών, μέσω συστάσεων προς τους οδηγούς, αλλά και απαγόρευση της κυκλοφορίας συγκεκριμένων τύπων οχημάτων σε συγκεκριμένες περιοχές (πάνω από 100 μg/m3).

Εκτός από τη θέσπιση Μέτρων μέσω Κοινής Υπουργικής Απόφασης, οι περαιτέρω προσπάθειες εστιάζονται σε στοχευμένες δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, αλλά και στην εντατικοποίηση των ελέγχων, καθώς ο έλεγχος και η εποπτεία της αγοράς σε όλα τα στάδια αποτελεί σημαντικό προληπτικό μέτρο για την αποφυγή επεισοδίων ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Υπενθυμίζεται ότι για τις εναλλακτικές συσκευές θέρμανσης (μικροί οικιακοί ανεξάρτητοι λέβητες, θερμαντήρες χώρου - σόμπες, εντιθέμενα και ενεργειακά τζάκια), υπάρχει υποχρέωση συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις εναρμονισμένων ευρωπαϊκών προτύπων σύμφωνα με την ΚΥΑ 6690/15.6.2012 (ΦΕΚ 1914/Β/2012).

Κατά το τελευταίο έτος, έχουν διενεργηθεί και συνεχίζουν να διενεργούνται δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε προϊόντα εναλλακτικών συσκευών θέρμανσης, ενώ για τον έλεγχο των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και παραπλανητικών ισχυρισμών σε εναλλακτικές συσκευές θέρμανσης, έχει ήδη συσταθεί Επιτροπή στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή.

Επίσης, για τα καύσιμα στερεής βιομάζας (pellets, μπριγκέτες ξύλου, καυσόξυλα κ.ά.), έχει εκδοθεί απόφαση του Ανωτάτου Χημικού Συμβουλίου (198/30.9.2013) για τη θέσπιση προδιαγραφών, ενώ η λιανική πώληση καυσόξυλων ελέγχεται από την Υπηρεσία Ελέγχου Αγοράς (ΥΠΕΑ) της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή και τις Περιφερειακές Υπηρεσίες Ανάπτυξης (Τμήματα Εμπορίου) και πραγματοποιούνται αναλύσεις επί των δειγμάτων.