Διπλό χαράτσι για 1,5 εκατ. πολίτες

Διπλό χαράτσι σε περίοδο  ασφυκτικής οικονομικής κρίσης καλούνται να καταβάλλουν μέχρι τα τέλη του χρόνου περίπου 1,5 εκατομμύριο ιδιοκτήτες ημιυπαίθριων χώρων καθώς μαζί με το πρόστιμο διατήρησης του παράνομου χώρου που έκλεισαν,  οι νέες ρυθμίσεις που ανακοίνωσε χθες η υπουργός Περιβάλλοντος κ. Τίνα Μπιρμπίλη, υποχρεώνουν και σε πρόσθετη εισφορά με την καταβολή τέλους ακίνητης περιουσίας για τα αυθαίρετα τετραγωνικά. 

Σε περίπτωση μεταβίβασης  του ίδιου ακινήτου, ο νόμος  θα προβλέπει την καταβολή εισφοράς που θα ισούται με το φόρο μεταβίβασης  που θα έπρεπε να καταβληθεί εάν  τα τετραγωνικά μέτρα ήταν νόμιμα.  

Η ρύθμιση, η οποία αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή την προσεχή Δευτέρα, προβλέπει την εξαίρεση από την κατεδάφιση όλων των ημιυπαίθριων, των υπόγειων και ισογείων που άλλαξαν χρήση με την καταβολή προστίμου διατήρησης για περίοδο 40 ετών.  

Η κυρία Μπιρμπίλη υπεραμύνεται της νέας νομοθετικής ρύθμισης και κάνει λόγο για μια δίκαιη και περιβαλλοντική λύση  χωρίς εισπρακτική λογική, η οποία αποσκοπεί στην εξοικονόμηση πόρων προς όφελος του περιβάλλοντος.   

Τα πρόστιμα θα είναι  κλιμακωτής χρέωσης και θα υπολογίζονται  με βάσει το εμβαδόν του κάθε αυθαίρετου χώρου, την περιοχή (εντός ή εκτός σχεδίου) την τιμή ζώνης του ακινήτου, την χρήση και την βλάβη που έχει επέλθει στο περιβάλλον.  

Οι νέες ρυθμίσεις  αφορούν όλους τους χώρους που  είναι εντός του νόμιμου περιγράμματος  της οικοδομής δηλαδή ημιυπαίθριους, ισόγεια, υπόγεια, σοφίτες, πατάρια αρκεί η αλλαγή χρήσης να προβλέπεται από την περιοχή.  

Για παράδειγμα δεν  θα μπορεί μια πυλωτή που είναι  σε χώρο αμιγούς κατοικίας να μετατραπεί σε μπαρ ή να αποκτήσει άλλη εμπορική χρήση.  

Για τις εντός σχεδίου  περιοχές το ύψος των προστίμων ξεκινά από 5% (για χώρους μικρότερους των 25 τ.μ.) και φτάνει το 13,5% της τιμής  ζώνης του παράνομου χώρου (για  χώρους μεγαλύτερους των 75 τ.μ.) ενώ  στα ακίνητα εκτός σχεδίου  τα πρόστιμα ξεκινούν από 6% (για χώρους μικρότερους των 25 τ.μ.) και φτάνουν το 15% (για χώρους μεγαλύτερους των 75 τ.μ.). 

Μεγάλη σημασία  αποδίδει το υπουργείο στην αποτροπή της αυθαίρετης δόμησης και στην επιβολή κυρώσεων για τους μηχανικούς και εργολάβους που φέρουν την  ευθύνη της κατασκευής. Για το σκοπό  αυτό τίθεται σε ισχύ παλαιότερη διάταξη  του 2003 για διενέργεια ελέγχων σε ποσοστό 10% των οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν το προηγούμενο έτος και σε ποσοστό 2% από  τους επιθεωρητές δημόσιας διοίκησης.  

Με Προεδρικό Διάταγμα δημιουργείται επίσης σώμα Ορκωτών  Μηχανικών που θα παρακολουθούν  τακτικά τις κατασκευές. Παράλληλα μπαίνει σε εφαρμογή η υποχρεωτική τήρηση «ταυτότητας κτηρίου», στην οποία θα εντάσσονται όλα τα χαρακτηριστικά του ακινήτου και η οποία θα είναι απαραίτητη για όλες τις νέες οικοδομές, μαζί με ψηφιοποιημένο υλικό που αναγράφεται η ημερομηνία ελέγχου.  

Δρομολογείται ταυτόχρονα και η καταγραφή των παλαιότερων κτιρίων η οποία υπολογίζεται να ολοκληρωθεί τα επόμενα πέντε χρόνια. Είναι σαφές πάντως ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτροπή νέων αυθαιρεσιών είναι η δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού ελέγχων των κατασκευών, που προς το παρόν το υπουργείο δεν φαίνεται να έχει, παρά τις αναφορές για συνδρομή στο έργο του και των ενεργειακών επιθεωρητών.  

Με τις νέες ρυθμίσεις  αλλάζουν οι όροι δόμησης και για  τα γκαράζ και τα υπόγεια που είχαν  τροποποιηθεί με το νόμο Σουφλιά και επανέρχονται στο αρχικό καθεστώς. Όπως διευκρινίστηκε, τα υπόγεια δεν θα υπολογίζονται στο συντελεστή δόμησης ενώ οι ισόγειοι και υπέργιοι χώροι θα προσμετρούνται στο ΣΔ μόνο εφόσον βρίσκονται σε κατοικίες.  

Στα υπόλοιπα κτίρια (νοσοκομεία εργοστάσια κ.α) δεν θα υπολογίζονται στο ΣΔ. Για όσες οικοδομικές άδειες  έχουν λήξει στο εξάμηνο θα δίνεται παράταση και θα εφαρμόζονται οι διατάξεις που ίσχυαν κατά την περίοδο της έκδοσής τους.   

Στο εξής οι ημιυπαίθριοι χώροι θα καταλαμβάνουν το 15% των τετραγωνικών της οικοδομής με ελεύθερη διάταξη μέσα στο κτίριο. Τα πρόστιμα μπορούν να καταβάλλονται εφάπαξ με έκπτωση 10% ή σε έξι ισόποσες δόσεις. 

Χρήση των νέων ρυθμίσεων  θα μπορούν να κάνουν και όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων κατέβαλλαν εισφορές με βάση τον προηγούμενο νόμο Σουφλιά.  

Σύμφωνα με την κυρία  Μπιρμπίλη για αυτήν την κατηγορία  πολιτών θα υπάρξουν μεταβατικές  διατάξεις αλλά εφόσον τα πρόστιμα που πλήρωσαν είναι μεγαλύτερα από  εκείνα που προβλέπονται με βάσει τις νέες ρυθμίσεις δεν προβλέπεται επιστροφή χρημάτων. 

Τα έσοδα από  την είσπραξη των προστίμων θα χρηματοδοτήσουν περιβαλλοντικές  δράσεις με στόχο τα τετραγωνικά  που καλύφθηκαν με το κλείσιμο των  ημιυπαίθριων να αποδοθούν στο περιβάλλον. 

Τέτοιου είδους δράσεις θα είναι η δημιουργία νέων χώρων πρασίνου με προτεραιότητα σε περιοχές που εκκρεμούν για χρόνια απαλλοτριώσεις και κινδυνεύουν να χαθούν οι σχετικοί πόροι, αναπλάσεις, φυτεύσεις  κ.α.