Χάνεται ο πληθυσμός του τσακαλιού

Αν και συγκαταλέγεται στα παρεξηγημένα είδη του ζωικού μας βασιλείου, το τσακάλι συναντάται όλο και σπάνια στην ελληνική ύπαιθρο, αποτελώντας σύμφωνα με τους ειδικούς είδος προς εξαφάνιση. 

Απόδειξη ότι μέχρι το 1990 περιλαμβανόταν στην «μαύρη» λίστα με τα «επιβλαβή είδη». Δεν θεωρείται προστατευόμενο είδος αλλά ούτε και θηρεύσιμο από την ελληνική νομοθεσία, ενώ δεν εξασφαλίζεται κάποιο καθεστώς προστασίας του από την ΕΕ.  

Το τσακάλι δέχτηκε ισχυρό πλήγμα από την επικήρυξη που ίσχυε την περίοδο 1974-1981, όταν περισσότερα από 7.000 ζώα θανατώθηκαν. 

Έκτοτε ο πληθυσμός τους δείχνει σαφείς μειωτικές τάσεις, με την εξάπλωσή του να έχει περιοριστεί σημαντικά τα τελευταία 30 χρόνια. 

Πλέον απαντάται μόνο στην Πελοπόννησο, τη Σάμο, τη Χαλκιδική, την περιοχή Βιστωνίδας-Νέστου και την παραλιακή Φωκίδα. Μικρές και απομονωμένες ομάδες έχουν εντοπιστεί στον Έβρο και στην Κεντρική Μακεδονία (Κερκίνη, παραποτάμιο δάσος Αξιού).

Ο πληθυσμός των τσακαλιών στην Χαλκιδική έχει μειωθεί κατά 50% ενώ στην Πελοπόννησο, ο συνολικός πληθυσμός δεν ξεπερνά τα 229 άτομα, κατανεμημένα σε 77 ομάδες. Το 85% του πληθυσμού εντοπίζεται στη νότια Πελοπόννησο, με επίκεντρο το νομό Λακωνίας. Ο νομός Μεσσηνίας παρουσιάζει την πιο ομοιόμορφη και συνεκτική κατανομή πληθυσμών, σε αντίθεση με την Αχαΐα όπου μικρές, απομονωμένες ομάδες ζώων διασπείρονται σχεδόν σε όλο το νομό. Στην Ηλεία και την Αργολίδα οι πληθυσμοί των τσακαλιών έχουν σχεδόν εκλείψει. 

Οι βιότοποι του ζώου που δέχθηκαν το μεγαλύτερο πλήγμα από τις πυρκαγιές εντοπίζονται στους νομούς Αρκαδίας και Κορινθίας. 

Τα στοιχεία αυτά περιγράφουν σε έρευνα που πραγματοποίησαν για τον πληθυσμό των τσακαλιού (Canis aureus) οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς και Καλλιστώ. 

Οι δύο οργανώσεις κατέγραψαν τους εναπομείναντες πληθυσμούς τσακαλιών και τις απειλές που αντιμετωπίζουν σε δύο σημαντικές περιοχές εξάπλωσής τους, Χαλκιδική και Πελοπόννησο, εκτιμώντας μεταξύ άλλων και την επίδραση των καταστροφικών πυρκαγιών των ετών 2006-2007.

Από την έρευνα διαπιστώνεται ότι οι πυρκαγιές δεν είχαν καταλυτική επίδραση στους πληθυσμούς του τσακαλιού καθώς οι απειλές που είχαν εντοπιστεί ήδη από το 2001 συνεχίζουν αμείωτες: κατακερματισμός και αλλοίωση βιοτόπων εξαιτίας της εντατικοποίησης της γεωργίας και της επέκτασης των οικιστικών εκτάσεων, εγκατάλειψη των παραδοσιακών γεωργό-κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων που θα μπορούσαν να το στηρίξουν διατροφικά, χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων - που έχει πλέον πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και συγκρούσεις με τροχοφόρα οχήματα. 

«Μπορεί να μην είναι ένα εντυπωσιακό ζώο αλλά η χρησιμότητά του στο οικοσύστημα είναι εξαιρετικά σημαντική» σημειώνει η Παναγιώτα Μαραγκού, Συντονίστρια Δράσεων Επιστημονικής Τεκμηρίωσης WWF Ελλάς. 

Και μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια. Το τσακάλι έχει χαρακτηριστεί ως «καθαριστής» της φύσης επειδή λειτουργεί ως θηρευτής των τρωκτικών, περιορίζει τα οργανικά υπολείμματα και σκουπίδια, ενώ μπορεί σε μεγάλες πυκνότητες να δράσει περιοριστικά ως προς τις αλεπούδες.