Ένας πυρηνικός πόλεμος ίσως να έχει ίδιες επιπτώσεις με τον κομήτη που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους

Ήταν λες και η κόλαση εμφανίστηκε πάνω στη Γη. Ο ήλιος εξαφανίστηκε πίσω από ένα σύννεφο καπνού που περιέβαλε τον πλανήτη, μετατρέποντας τη μέρα σε νύχτα και προκαλώντας κατακόρυφη πτώση της θερμοκρασίας, καθώς, κυριολεκτικά, έβρεχε φωτιά. Και αν αυτό δεν ήταν αρκετά κακό, ο τεράστιος αστεροειδής που χτύπησε τον πλανήτη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, εξαφανίζοντας τους δεινόσαυρους και πολλά άλλα είδη στην πέμπτη μαζική εξαφάνιση ολόκληρης της ζωής, έφερε σεισμούς, γιγαντιαία τσουνάμι και εκρήξεις ηφαιστείων.

Ακόμη και αφού κατακάθισε η σκόνη, σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, οι χημικές αντιδράσεις στην ανώτερη ατμόσφαιρα είχαν καταστρέψει το προστατευτικό στρώμα του όζοντος, με αποτέλεσμα οι ακτίνες του ήλιου, να «λούσουν» οτιδήποτε έμεινε ζωντανό με ισχυρό υπεριώδες φως.

Φαίνεται εξαιρετικό, το ότι η ζωή επέζησε από μια τέτοια καταστροφή που μοιάζει με Αρμαγεδδώνα, κάτι το οποίο αποκαλύφθηκε από ερευνητές που χρησιμοποίησαν ένα εξελιγμένο υπολογιστικό μοντέλο για να απεικονίσουν την επίδραση του αστεροειδούς, πλάτους 10 χλμ., στο κλίμα του πλανήτη.

Είπαν ότι η δουλειά τους, υποστηριζόμενη από τη NASA, θα μπορούσε να βοηθήσει να εξηγηθεί, το πώς θα επηρεαστεί η ατμόσφαιρα από την έκρηξη μεγάλων πυρηνικών βομβών και τις πιθανότητες του φοβερού «πυρηνικού χειμώνα».

Αλλά αξίζει επίσης να ληφθούν υπόψη οι προειδοποιήσεις άλλων επιστημόνων ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα οδηγεί στην έκτη μαζική εξαφάνιση της ζωής στον πλανήτη, με το θάνατο των ζώων να ισούται με την εκπληκτική καταστροφή που αποκαλύπτεται από τη νέα έρευνα.

Ένας από τους ερευνητές, ο δόκτωρ Τσαρλς Μπαρντίν, από το αμερικανικό Εθνικό Κέντρο Έρευνας για την Ατμόσφαιρα, δήλωσε ότι η αρχική, καταστροφική επίδραση του αστεροειδούς θα ήταν μόνο η αρχή των προβλημάτων της Γης.

«Η εξαφάνιση πολλών από τα μεγάλα ζώα στην ξηρά θα μπορούσε να προκληθεί ως άμεσο επακόλουθο της σύγκρουσης, αλλά τα ζώα που ζούσαν στους ωκεανούς ή εκείνα που θα μπορούσαν να κρυφτούν υπόγεια ή να υποχωρήσουν προσωρινά θα μπορούσαν να επιβιώσουν», δήλωσε.

«Η μελέτη μας, εξιστορεί το τι συνέβη μετά τις αρχικές επιπτώσεις, μετά τους σεισμούς και τα τσουνάμι και το "ψήσιμο". Θέλαμε να δούμε τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της ποσότητας αιθάλης που νομίζουμε ότι δημιουργήθηκε και τι επίπτωση μπορεί να είχε αυτή στα ζώα που είχαν απομείνει».

Προηγουμένως οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι περίπου 15 εκατομμύρια τόνοι αγνής αιθάλης δημιουργήθηκαν και μεταφέρθηκαν με τον άνεμο σε όλο τον κόσμο μετά την πτώση του αστεροειδούς. Οι ερευνητές στη νέα μελέτη, που περιγράφεται σε άρθρο του περιοδικού Proceedings of the National Academy of Sciences, διαπίστωσαν ότι αυτό θα είχε μπλοκάρει τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, μειώνοντας την ποσότητα του φωτός κατά τη διάρκεια της ημέρας περίπου στο ίδιο με μία νύχτα, όταν υπάρχει Πανσέληνος.

Αυτό θα εμπόδιζε τα φυτά να φωτοσυνθέσουν, προκαλώντας σημαντικά προβλήματα για όλη τη ζωή του πλανήτη. Οι μέσες θερμοκρασίες θα μειώνονταν κατά 28 βαθμούς Κελσίου στη γη και 11 βαθμούς Κελσίου πάνω στους ωκεανούς.

Εκτιμάται ότι πάνω από τα τρία τέταρτα όλων των ειδών στη Γη, συμπεριλαμβανομένων των περισσότερων δεινοσαύρων, εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Η πτώση των αστεροειδών, γνωστή ως γεγονός εξαφάνισης Κρητιδικής - Παλαιογενούς (K-Pg), εξάτμισε πετρώματα στον αέρα, τα οποία στη συνέχεια συμπυκνώθηκαν σε μικρά σωματίδια γνωστά ως σφαιρίδια. Καθώς αυτά έπεσαν στο έδαφος, η τριβή θα τα έκανε τόσο ζεστά ώστε να ξεκινήσουν πυρκαγιές στο έδαφος. Σήμερα ένα λεπτό στρώμα σφαιριδίων μπορεί να βρεθεί σε όλο τον κόσμο.

Η φωτοσύνθεση θα ήταν αδύνατη για περίπου 18 μήνες, σύμφωνα με το συγκεκριμένο μοντέλο. Εν τω μεταξύ, στην ανώτερη ατμόσφαιρα, η αιθάλη στο ανώτερο στρώμα της στρατόσφαιρας θα είχε απορροφήσει ενέργεια από τον ήλιο, θερμαίνοντάς την περισσότερο από 200 βαθμούς Κελσίου. Αυτό θα είχε οδηγήσει στην καταστροφή της στιβάδας του όζοντος, η οποία προστατεύει τη ζωή στη γη από τα επιβλαβή επίπεδα ακτινοβολίας, και επίσης επέτρεψε την αποθήκευση τεράστιων ποσοτήτων νερού στη στρατόσφαιρα. Ο υδρατμός θα είχε προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερη ζημιά στο όζον.

Έτσι, καθώς ο ουρανός καθαρίστηκε από τη συσσωρευμένη αιθάλη, οι ακτίνες του ήλιου θα ακτινοβολούσαν προς τη ζωή στο έδαφος, αλλά άρχισε επίσης μια διαδικασία ταχείας ψύξης. Λιγότερη αιθάλη σημαίνει ότι η στρατόσφαιρα ψύχεται, οπότε οι υδρατμοί συμπυκνώνονται και ξεπλένονται με κάποια αιθάλη καθώς πέφτουν στο έδαφος. Αυτό δημιούργησε ένα βρόχο ανατροφοδότησης που αφαίρεσε το στρώμα αιθάλης σε λίγους μόνο μήνες.

Οι νεκροί σπόροι επέστρεψαν στη ζωή, τα θηλαστικά βγήκαν από τα νερά τους, το στρώμα του όζοντος ανέκαμψε αργά και, σταδιακά, η ζωή στη Γη άρχισε να ανακάμπτει.

Οι ερευνητές προειδοποίησαν ότι το μοντέλο τους χρησιμοποίησε τη Γη όπως είναι σήμερα, η οποία είναι ελαφρώς διαφορετική από εκείνη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, όσον αφορά τα αέρια στην ατμόσφαιρα και τη θέση των ηπείρων.

Και ο δρ Μπαρντίν είπε ότι το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε είχε επίσης περιορισμούς.

«Μια σύγκρουση με αστεροειδή είναι μια πολύ μεγάλη διαταραχή - όχι κάτι που κανονικά θα δείτε κατά τη μοντελοποίηση μελλοντικών κλιματικών σεναρίων», δήλωσε. 

«Έτσι, το μοντέλο δεν σχεδιάστηκε για να το χειριστεί αυτό και, όπως προχωρούσαμε, έπρεπε να προσαρμόσουμε το μοντέλο έτσι ώστε να μπορεί να χειριστεί κάποιες από τις επιπτώσεις του γεγονότος, όπως η υπερθέρμανση της στρατόσφαιρας κατά πάνω από 200 βαθμούς Κελσίου».

Ωστόσο, πρόσθεσε ότι τα αποτελέσματά τους θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να διερευνήσουν τι μπορεί να συμβεί σε περίπτωση εκτεταμένου πυρηνικού πολέμου. «Το ποσό της αιθάλης που δημιουργείται από τον πυρηνικό πόλεμο θα ήταν πολύ μικρότερο από ό, τι είδαμε κατά την εξαφάνιση του K-Pg», δήλωσε ο δρ Μπαρντίν. 

«Αλλά η αιθάλη θα αλλάξει το κλίμα με παρόμοιους τρόπους, όπως ψύξη της επιφάνειας και θέρμανση της ανώτερης ατμόσφαιρας, με δυνητικά καταστροφικά αποτελέσματα».