Ένα στα πέντε ζώα και φυτά κινδυνεύει με εξαφάνιση

Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Science», περίπου ένα στα πέντε σπονδυλωτά ζώα και φυτά της Γης απειλείται με αφανισμό.  Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από 174 ερευνητές σε ολόκληρο τον κόσμο και θεωρείται ως η μεγαλύτερη επιστημονική έρευνα που έχει γίνει μέχρι σήμερα.

Σκοπός της έρευνας είναι να αναδείξει για μια ακόμη φορά την επείγουσα ανάγκη να ληφθούν μέτρα προστασίας της βιοποικιλότητας του πλανήτη. Θέμα επίκαιρο, καθώς ήδη διεξάγεται στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας η σύνοδος κορυφής 200 χωρών, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με την ελπίδα ότι οι κυβερνήσεις θα καταφέρουν να θέσουν έως το 2020 νέους ρεαλιστικούς και επιτεύξιμους στόχους για την προστασία των ειδών και των οικοσυστημάτων, που κινδυνεύουν από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες, την μόλυνση και την κλιματική αλλαγή.

Η νέα έρευνα ανέλυσε δεδομένα από 25.000 είδη θηλαστικών, πουλιών, αμφίβιων, ερπετών και ψαριών και επαναξιολόγησε την κατάσταση των ειδών που περιλαμβάνονται στην «κόκκινη λίστα» της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (IUCN). Η IUCN τόνισε ότι η Γη απειλείται με νέα μαζικό αφανισμό, έπειτα από εκείνον που πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια εξαφάνισε τους δεινόσαυρους.

Οι επιστήμονες συμπέραναν ότι κατά μέσο όρο 50 είδη μετακινούνται πιο κοντά στην εξαφάνιση κάθε χρόνο, λόγω επέκτασης των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων (γεωργία, υλοτομία, κυνήγι-αλιεία κ.α.) που προκαλούν καταστροφή των φυσικών ενδιαιτημάτων των ζώων, αλλά και εξαιτίας του εξελικτικού ανταγωνισμού από άλλα είδη-επιδρομείς. Από την άλλη πάντως, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι μέχρι τώρα προσπάθειες προστασίας αποδίδουν, καθώς 64 είδη έχουν βελτιώσει την κατάστασή τους.

Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, οι σοβαρότερες απώλειες από άποψη βιοποικιλότητας λαμβάνουν χώρα στη Νοτιοανατολική Ασία. Ανάμεσα στα είδη, τα αμφίβια αντιμετωπίζουν αναλογικά τον μεγαλύτερο κίνδυνο (41%) ενώ τα πουλιά τον μικρότερο (13%). Ο επιφανής βιολόγος-οικολόγος του πανεπιστημίου Χάρβαρντ Εντουαρντ Ο.Γουίλσον έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ότι «η ραχοκοκαλιά της βιοποικιλότητας υποσκάπτεται».

Μια ξεχωριστή μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο ίδιο επιστημονικό περιοδικό, συμπεραίνει ότι η παγκόσμια βιοποικιλότητα θα συνεχίσει να μειώνεται κατά τον τρέχοντα αιώνα, αλλά, με τις κατάλληλες πολιτικές, ο ρυθμός των απωλειών μπορεί να επιβραδυνθεί. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο της έρευνας Πολ Λίντλεϊ του πανεπιστημίου Paris-Sud του Παρισιού, τυχόν απραξία θα συνεπάγεται καταστροφική απώλεια της βιοποικιλότητας.

Εξάλλου, στο πλαίσιο του Διεθνούς Έτους Βιοποικιλότητας που έχει κηρυχθεί το 2010, το περιοδικό «Philosophical Transactions of Royal Society» της Βασιλικής Εταιρίας επιστημών της Βρετανίας, αφιέρωσε ειδικό τεύχος με 16 επιστημονικά άρθρα στο ζήτημα. Οι επιστήμονες, μεταξύ άλλων, τονίζουν ότι δεν έχουν ακόμα πλήρη και σαφή εικόνα για τις απώλειες ειδών στη φύση και υποπτεύονται ότι η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη στην πραγματικότητα, ξεπερνώντας σε μέγεθος οτιδήποτε ανάλογο έχει προκύψει από την ιστορία των απολιθωμάτων του πλανήτη μας σχετικά με τους προηγούμενους μαζικούς αφανισμούς ειδών.