Η Γη είναι μία. Ο κόσμος όχι

Η «Γη είναι μία, ο κόσμος όχι». Αυτή η ευρηματική φράση που χρησιμοποιεί ο ΟΗΕ στην έκθεση «το μέλλον ανήκει σε όλους» επιβεβαιώνει μία μεγάλη και συγχρόνως πικρή αλήθεια. Ολη η ανθρωπότητα είναι μέσα στο «ίδιο καράβι», αλλά έχει τόσο καπετάνιους όσους και κυβερνήτες. Οι τελευταίοι είναι αυτοί που καθορίζουν τις τύχες μας, αυτοί που με τις πολιτικές και τα οικονομικά τερτίπια τους, μας οδηγούν στα μεγάλα και σύνθετα περιβαλλοντικά αδιέξοδα των καιρών. Και για να μη βγάζουμε την ουρά μας απ’ έξω, ευθύνη έχουμε όλοι μας και ο καθένας από εμάς ξεχωριστά: από το σκουπίδι που θα πετάξουμε έξω από το αυτοκίνητο και από τον τρόπο που θα διαχειριστούμε το νερό ακόμα μέχρι τον τρόπο που καταναλώνουμε την ενέργεια.

Ευτυχώς που υπάρχουν ημερομηνίες όπως αυτή της 5ης Ιουνίου (Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος) για να μας το θυμίζουν! Αρκεί όμως μία μέρα τον χρόνο για να ευαισθητοποιηθεί η κοινωνία στην προστασία του περιβάλλοντος; Η απάντηση είναι όχι. Γιατί όσο και αν μας αρέσουν οι επετειακές εκδηλώσεις, η αντίστροφη μέτρηση για την καταστροφή του περιβάλλοντος έχει αρχίσει από καιρό. Το να το θυμόμαστε μία φορά τον χρόνο ισοδυναμεί με εγκληματική αμέλεια!

Οι κλιματικές αλλαγές που δημιουργούν εδώ και δεκαετίες οι ασύδοτες ανθρώπινες επεμβάσεις και ο βομβαρδισμός του περιβάλλοντος από κάθε λογής συμφέροντα απειλούν πλέον σοβαρά το μέλλον του πλανήτη.

Οσα συμβαίνουν γύρω μας καθημερινά το αποδεικνύουν. Πλημμύρες, ξηρασία, πυρκαγιές, λειψυδρία, καταστροφικοί κυκλώνες που αφήνουν άστεγους χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Την ίδια στιγμή, το διοξείδιο του άνθρακα συσσωρεύεται στην ατμόσφαιρα. Από το 1750 έως και το 2005 η συγκέντρωση CO2, που είναι υπεύθυνο για τα 2/3 του φαινομένου του θερμοκηπίου, αυξήθηκε κατά 35%, συμβάλλοντας στην αποσταθεροποίηση του κλίματος.

Οι εκτιμήσεις για το μέλλον μέχρι και το 2100 αναφέρουν πιθανή αύξηση της θερμοκρασίας της Γης μεταξύ 1,6 και 6,9 βαθμών, σε σχέση με τη Προβιομηχανική Εποχή και η Μεσόγειος, η οποία μας αφορά, είναι έτοιμη να υποδεχτεί συνθήκες… Καΐρου.

Πριν από λίγες μέρες βιώσαμε ένα από τους θερμότερους μήνες όλων των τελευταίων δεκαετιών. Επιστήμονες και μετεωρολόγοι μιλούν για επιμήκυνση των επεισοδίων καύσωνα και για θερμοκρασίες που ενδεχομένως φέτος στη χώρα μας να ξεπεράσουν και τους 45 βαθμούς. Η ξηρασία σε συνδυασμό με τη μείωση των αποθεμάτων νερού, την κατασπατάληση των υδάτινων πόρων και οι κίνδυνοι που εγκυμονούν οι πυρκαγιές για τον δασικό πλούτο της χώρας μας δεν μπορούν να μας κάνουν να εφησυχάζουμε.

Οικονομικές επιπτώσεις

Εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, οι διεθνείς αναλύσεις όπως η Εκθεση Stern, προβλέπουν ότι η ζημία που θα προκληθεί από τις κλιματικές αλλαγές θα ισοδυναμεί με μείωση του παγκόσμιου εισοδήματος σε ποσοστό 5 έως 20%.

Είναι φανερό άλλωστε ότι οι επιπτώσεις από την αλλαγή του κλίματος δεν διαχωρίζουν τον πλανήτη. Και όσο και αν κάποιοι πιστεύουν ότι το πρόβλημα το έχουν οι ισχυρές και πλούσιες χώρες, η αλήθεια είναι ότι οι αρνητικές επιπτώσεις γίνονται όλο και πιο ορατές στις φτωχές. Οι χώρες του Τρίτου Κόσμου είναι εκείνες που υποφέρουν περισσότερο από την εκτόξευση των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων.

Πρόσφατα στοιχεία της Unicef αναφέρουν ότι 6 εκατ. παιδιά στην Αιθιοπία βρίσκονται αντιμέτωπα με το φάσμα της πείνας, λόγω της καταστροφής της σοδειάς που προκαλεί η ανομβρία και η αύξηση της τιμής των τροφίμων, αλλά και η μετακίνηση της επισιτιστικής βοήθειας στη Μιανμάρ και την Κίνα.

Ο κίνδυνος έντασης της φτώχειας και των συγκρούσεων για την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, που δεν είναι ο «μαύρος» χρυσός αλλά η γεωργική γη και το νερό, είναι παραπάνω από ορατός.

 

Δεδομένα που παρουσιάστηκαν στη διεθνή διάσκεψη για τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στην Αθήνα αναφέρουν ότι οι αλλαγές στο κλίμα θα αποδυναμώσουν περισσότερο 46 κράτη που προσπαθούν να «ορθοποδήσουν» από συγκρούσεις και άλλα 56 που βρίσκονται σε αστάθεια, μεγαλώνοντας το αίσθημα ανασφάλειας των αδυνάτων.

 

Σε αυτές τις προβλέψεις υπερδυνάμεις όπως η ΗΠΑ και οι ανερχόμενες Κίνα και Ινδία γυρίζουν την πλάτη. Πριν από λίγες μέρες ο Τζόρτζ Μπους ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει βέτο στη συζήτηση που θα γίνει στη Γερουσία, για μείωση κατά 66% των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2050. Από την πλευρά της η Ευρώπη εμφανίζεται πιο μαχητική στη λήψη μέτρων για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου.

 

Μόνο που ένας… κούκος δεν μπορεί να φέρει την άνοιξη. Και η πρόταση που πρόσφατα κατέθεσε η Ελλάδα στον ΟΗΕ κινείται σε αυτή τη λογική: massive reforestation, μαζική δενδροφύτευση τουλάχιστον 50 δισ. δένδρων σε όλο τον πλανήτη, όχι μόνο με τη συνδρομή των κοινωνιών αλλά και με τη δράση των τεχνικών εταιρειών που μπορούν να κάνουν σωστή και επαγγελματική δουλειά.