Κλόντια Σίφερ: Ταξίδι στη χρυσή εποχή του μόντελινγκ μέσα από φωτογραφίες που έγραψαν ιστορία
06.10.202122:39
Η ναυαρχίδα των super models επιμελείται μια έκθεση-φόρο τιμής στη δεκαετία του ’90 και επιστρέφει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε να ξετυλίγεται το νήμα της μυθιστορηματικής καριέρας της στο Ντίσελντορφ
Αν μπορούσε κανείς να ζητήσει από τον αείμνηστο πατέρα της Κλόντια Σίφερ να περιγράψει την πρωτότοκη κόρη του, πιθανότατα θα άκουγε πως πρόκειται για ένα μεθοδικό, οργανωτικό και προγραμματισμένο παιδί. Καλοκουρδισμένο και ακαταπόνητο, παραγωγικό και με εμμονή στην τελειότητα. Στ’ αλήθεια δεν θα μπορούσε εύκολα να ξεδιαλύνει εάν αναφερόταν σε άνθρωπο ή σε γερμανική φάμπρικα, όμως τι σημασία έχει; Ούτως ή άλλως, η 51χρονη σήμερα Γερμανίδα υπηρέτησε με συνέπεια τον ρόλο της ως γραμμής παραγωγής εικόνων -ως επί το πλείστον εμβληματικών-, ενώ έφτασε να κατέχει το ρεκόρ του ανθρώπου με τα περισσότερα εξώφυλλα στον κόσμο, τα οποία αθροίζονται πια σε κάτι περισσότερο από μια χιλιάδα. Οχι, η Σίφερ δεν ήταν από τα κορίτσια που ονειρεύονταν τον εαυτό τους να καθρεφτίζεται στις ιλουστρασιόν σελίδες, να καλπάζει στα catwalks και να προσφέρει με το σωματικό κάλλος της προστιθέμενη αξία στις καμπάνιες των βαρύτιμων οίκων μόδας.
Αντιθέτως, ήδη στα 17 χρόνια της είχε αποφασίσει να ιχνηλατήσει στα βήματα του πατέρα της, να ασχοληθεί δηλαδή με τη νομική επιστήμη. Δούλευε μάλιστα ως βοηθός στο γραφείο του και τίποτα δεν θα ήταν ίδιο στη ζωή της αν δεν είχε πάρει μια μάλλον επουσιώδη αλλά τελικά καθοριστική απόφαση για τη ζωή της. Να περάσει ένα φθινοπωρινό, οκτωβριάτικο βράδυ του 1987 στη ντισκοτέκ «Checker» του Ντίσελντορφ. Εκεί εντόπισε για πρώτη φορά το εντυπωσιακό, ξανθό, ύψους 180 εκατοστών κορίτσι ο επικεφαλής του Metropolitan Model Agency. Και μέχρι να ανατείλει ο ήλιος, το καλά μελετημένο στρατηγικό πλάνο ζωής της Κλόνια Σίφερ είχε ήδη ανατραπεί.
Ηταν η εποχή που τα μοντέλα ζούσαν ανάμεσά μας, στον αληθινό κόσμο. Δεν στριμώχνονταν στον δοκιμαστικό σωλήνα της τηλεόρασης για να αυγατίσουν τους followers τους και να κατακτήσουν στην καλύτερη περίπτωση επαγγελματικά τρόπαια με διάρκεια ζωής συντομότερη και από εκείνη του πυροτεχνήματος. Για τη Σίφερ τίποτα δεν ήταν πια το ίδιο μετά από εκείνη τη νύχτα. Την επόμενη κιόλας χρονιά, με το που τελείωσε το σχολείο, στρίμωξε τα όνειρα, τις προσδοκίες και τις φιλοδοξίες της -όλα σε μέγεθος extra small τότε- σε μια βαλίτσα και έφυγε για την πρώτη δοκιμαστική φωτογράφησή της στο Παρίσι. Οταν θα επέστρεφε ξανά στο πατρικό της στην κοιλάδα του Ρήνου θα είχε ήδη στο βιογραφικό της το πρώτο εξώφυλλό της σε διεθνή τίτλο γυναικείου περιοδικού και κυρίως το χρίσμα της νέας μούσας του Καρλ Λάγκερφελντ. «Ο Καρλ ήταν η δική μου αστερόσκονη. Με μεταμόρφωσε από συνεσταλμένη Γερμανίδα σε supermodel. Μου δίδαξε τη μόδα, το στυλ και την επιβίωση στη βιομηχανία της μόδας. Θα του είμαι αιώνια ευγνώμων.
Ο,τι ήταν ο Γουόρχολ για την τέχνη, ήταν ο Λάγκερφελντ για τη μόδα», λέει η ίδια στις συνεντεύξεις της σήμερα, τις οποίες παραχωρεί αφειδώς στο πλαίσιο του επαναλανσαρίσματος του εαυτού της. Αφού θήτευσε ως υπερμοντέλο, ηθοποιός, επιχειρηματίας, όρισε με τις εικόνες της την ετυμολογία του ωραίου και ανάδειξε τον εαυτό της σε επιδραστική, πριν από τους επιδραστικούς, η 51χρονη Γερμανίδα τώρα επανευφερίσκει τον εαυτό της ως επιμελήτρια εκθέσεων τέχνης. Και μάλιστα παίρνει το βάπτισμα του πυρός με μια έκθεση για την περίοδο που όχι μόνο έμαθε με τον βιωματικό τρόπο και θα κουβαλά εφ’ όρου ζωής αλλά και την οποία σφράγισε. Ναι, η Σίφερ μάς βάζει στη χρονοκάψουλα για να ταξιδέψουμε στην πιο -κατά τη γνώμη της- ωραία, τολμηρή και ξέγνοιαστη δεκαετία για το μόντελινγκ: τα 90s.
Είναι ο δικός της τρόπος να αποτίνει φόρο τιμής στα χρόνια και τους φωτογράφους που την καταξίωσαν επαγγελματικά, αλλά και να αποσβέσει τον κόπο που κατέβαλε για να είναι συνεπής σε μια μάλλον παιδιάστικη συνήθειά της. Από την πρώτη μέρα της στη δουλειά λέει πως ξεκίνησε να συλλέγει φωτογραφίες μόδας. Αυτές που τώρα γίνονται η πρώτη ύλη για την έκθεση με τίτλο «Captivate! Fashion Photography of the 90s», η οποία θα φιλοξενείται μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022 στο Kunst Palace του Ντίσελντορφ. Επιστροφή στις ρίζες της.
Η ιδέα γι’ αυτή τη σπονδή στη δεκαετία που άλλαξε το μόντελινγκ ανήκει στον διευθυντή του μουσείου Φέλιξ Κράμερ. Γιατί επέλεξε τη Σίφερ; Διότι, όπως λέει, η Γερμανίδα, εκτός από σάρκα από τη σάρκα της περιόδου εκείνης, καταφέρνει να λειτουργεί και ως μια πρώτης τάξεως παρατηρητής που δεν μένει μόνο στην πρώτη ανάγνωση των εικόνων. «Μολονότι η φωτογραφία μόδας είναι μια αποτύπωση της στιγμής, έχει τη δυναμική να αποκτήσει διαχρονικότητα και να αφηγηθεί μια μεγαλύτερη ιστορία. Οι πιο αξιομνημόνευτες φωτογραφίες είναι συνήθως οι πιο προκλητικές, εκείνες που δοκιμάζουν τις αντιλήψεις μας για τη θηλυκότητα και την ομορφιά», εξηγεί η Σίφερ.
Αν τα 90s είχαν πρόσωπο: Σίντι Κρόφορντ και Κλόντια Σίφερ για την καμπάνια της Revlon (1992)
Πιο φρέσκια κι από το γάλα της η Κέιτ Μος (1995)
Η Λίντα Εβαντζελίστα στο Σέντραλ Παρκ (1993)
Γι’ αυτό και επέλεξε να εκθέσει 150 συνολικά εικόνες -μαζί με αντικείμενα από την προσωπική συλλογή της- που θα δώσουν μια κατά το δυνατόν ολοκληρωμένη εκδοχή της ατμόσφαιρας της εποχής, από τον Ρίτσαρντ Αβεντον και τον Πέτερ Λίντμπεργκ μέχρι τον Γιούργκεν Τέλερ και τον Μάριο Τεστίνο. Το ζήτημα, όμως, δεν είναι μόνο οι πρωταγωνιστές, τα μοντέλα και οι φωτογράφοι που απαθανάτισαν αρχετυπικές εικόνες, αλλά και οι αφανείς ήρωες, οι σχεδιαστές, οι στυλίστες, οι κομμωτές, οι make up artists και οι art directors που κατάφεραν να σμιλέψουν μια νέα αφήγηση για τη μόδα με επίδραση σε ολόκληρη την κοινωνία. «Ενώ τα 80s είχαν να κάνουν με το αψεγάδιαστο glam, τα 90s εστίασαν στην ενέργεια, στην προσωπικότητα των ανθρώπων. Η έκθεση αποτυπώνει αυτήν ακριβώς τη μετάβαση», λέει η Σίφερ.
Η πρώτη έκθεσή της θα αποτυπωθεί και σε ένα συλλεκτικό coffeetable book, όπου κανείς, εκτός από το να δει τις εικονοκλαστικές φωτογραφίες, θα μπορεί να διαβάσει και τις ιστορίες που τις συνοδεύουν γραμμένες από τοτεμικές μορφές της μόδας, όπως η Αννα Γουίντουρ, η Καρίν Ρόιτφελντ, η Ντονατέλα Βερσάτσε, ο Valentino αλλά και η ίδια η Σίφερ. Τι λέει πως θα θυμάται για πάντα; Τον Ρίτσαρντ Αβεντον να καλεί χορευτές στο σετ προκειμένου να διδάξουν κινησιολογία στα μοντέλα ή να τοποθετεί καθρέφτες απέναντί τους, ώστε να αποκτήσουν αντίληψη όσων έβλεπε ο ίδιος με τον φακό του. Η Σίφερ μπορεί να καμαρώνει πως ήταν, αν μη τι άλλο, η «απουσιολόγος» της τάξης
Και ο φακός του Πάτρικ Ντεμαρσελιέ έπλασε την Κρίστι Τέρλιγκτον (1999)
Μπέβερλι Πιλ, Ναόμι Κάμπελ (1993)
Καριέρες από ατόφιο χρυσάφι: Εμα Γουίκλαντ, Νάντια Αουερμαν, Ναόμι Κάμπελ, Κέιτ Μος, Ιβ Σαλβέιλ, Σαλόμ Χάρλοου, Κάρλα Μπρούνι, Ολγα Παντουσένκοβα,
Κρίστι Τέρλιγκτον, Λίντα Εβαντζελίστα, Κλόντια Σίφερ, Γιασμίν Γκάουρι, Αμπερ Βαλέτα, Τρίσια Χέλφερ, Ελένα Κρίστενσεν στα παρασκήνια της επίδειξης Versace (1994).
Kάτω: Η Σίφερ το μόνο που είχε ονειρευτεί για τον εαυτό της ήταν μια καριέρα δικηγόρου. Το πλάνο ζωής της έπεσε ξεκάθαρα έξω