Τάμι Φέι Μπέικερ: Η τηλευαγγελίστρια-είδωλο - Η άνοδος, η πτώση και η λύτρωση

Σε μια συνέντευξη που έδωσε στο NBC το 2003, η Τάμι Φέι Μπέικερ είχε παραδεχτεί ότι το μακιγιάζ της ήταν μόνιμο από τότε που θυμόταν τον τηλεοπτικό εαυτό της: «Eκανα τατουάζ τις γραμμές γύρω από τα μάτια μου, γιατί έτσι κι αλλιώς έβαζα πάντα άι λάινερ. Εκανα τατουάζ και στα φρύδια μου, γιατί δεν είχαν μείνει σχεδόν καθόλου τρίχες, αφού τα έβγαζα από τότε που ήμουν μικρό κοριτσάκι. Το μόνο για το οποίο μετάνιωσα είναι που έκανα τατουάζ τη γραμμή γύρω από τα χείλη μου. Το θεωρώ υπερβολικό. Δεν θα ήθελα να καταλήξω στην κόλαση με αυτά τα χείλη». Η Τάμι ίσως δεν κατέληξε στην κόλαση, αλλά στη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής της είχε ζήσει εμπειρίες που προσομοίαζαν σε αυτήν. Εκείνη, όμως, όπως και οι κλόουν που ενέπνευσαν την εικόνα της, έκρυβε την τραγικότητά της πίσω από τόνους μέικ απ.

Εγινε διάσημη στην Αμερική ως τραγουδίστρια, συγγραφέας τριών αυτοβιογραφιών, ηθοποιός, αλλά κυρίως ως οικοδέσποινα ενός από τα δημοφιλέστερα χριστιανικά προγράμματα στα 70s και τα 80s, το οποίο συμπαρουσίαζε με τον σύζυγό της Τζιμ Μπέικερ. Το ζευγάρι, ξεκινώντας από πολύ χαμηλά, είχε καταφέρει να χτίσει μια παντοδύναμη αυτοκρατορία, που περιελάμβανε ένα τηλεοπτικό δίκτυο και ένα χριστιανικό θεματικό πάρκο που λειτουργούσε και ως resort. Μια σειρά από σκάνδαλα έβαλε φρένο στην επιτυχία τους και τους ξανάστειλε πίσω στον πάτο του βαρελιού. Η ταινία «Τα μάτια της Τάμι Φέι», που έκανε πρεμιέρα στις αμερικανικές αίθουσες το περασμένο φθινόπωρο, βάζει κάτω από το μικροσκόπιο την ιστορία τους, εστιάζοντας όμως περισσότερο στην Τάμι, την οποία υποδύεται η Τζέσικα Τσαστέιν τόσο υποδειγματικά, που κέρδισε μια υποψηφιότητα στα φετινά Οσκαρ, ενώ ήδη καμαρώνει για το SAG που της απένειμαν πριν από λίγες εβδομάδες.

Για να ενσαρκώσει τη διάσημη τηλευαγγελίστρια, η ηθοποιός επένδυσε μια δεκαετία ερευνώντας τη ζωή της Τάμι και ξεκοκαλίζοντας τις εκατοντάδες συνεντεύξεις της. «Με είχε συνεπάρει η ίδια και η ιστορία της. Αυτό που λάτρεψα περισσότερο στην Τάμι ήταν η ικανότητά της να αγαπάει. Γνώριζε τι σημαίνει να θεωρείσαι ασήμαντος και δεν ήθελε να βιώσει κανένας άλλος αυτό το συναίσθημα», ανέφερε η ίδια. Σύμφωνα με τη σύνοψή της, η ταινία διαπραγματεύεται την άνοδο, την πτώση και τη λύτρωση της Τάμι Φέι Μπέικερ. Γιατί, ναι, φυσικά υπήρξε και η λύτρωση.

Ποια ήταν η Τάμι Φέι;

Η Ταμάρα Φέι ΛαΒάλεϊ γεννήθηκε το 1942 στο Ιντερνάσιοναλ Φολς της Μινεσότα. Οι γονείς της ήταν πεντηκοστιανοί ιεροκήρυκες, που είχαν παντρευτεί έναν χρόνο πριν από τη γέννησή της και χώρισαν όταν η μικρή προσπαθούσε να πει τις πρώτες της λέξεις. Το διαζύγιο ήταν επώδυνο. Οι γονείς της ξαναπαντρεύτηκαν, έκαναν κι άλλα παιδιά, χαρίζοντας στην Τάμι συνολικά οχτώ αδέρφια και μια ζωή μέσα στη φτώχεια. Πολλά χρόνια αργότερα, η βαθύπλουτη πλέον Τάμι με μια φράση της θα έδινε το στίγμα των παιδικών της χρόνων: «Ευχαριστώ τον Θεό κάθε φορά που μπαίνω σε μπανιέρα, γιατί ήταν κάτι που δεν είχα όταν ήμουν μικρή».

Οταν ήταν 18 ετών γνωρίστηκε με τον γοητευτικό Τζιμ Μπέικερ, συμφοιτητή της στο North Center Bible College, ένα ιδιωτικό χριστιανικό πανεπιστήμιο στη Μινεάπολη. Παντρεύτηκαν έναν χρόνο αργότερα, το 1961, μετακόμισαν στη Νότια Καρολίνα και ξεκίνησαν να περιοδεύουν στις Πολιτείες της Αμερικής. Εκείνος κήρυσσε τον λόγο του Θεού και εκείνη έπαιζε δίπλα του ακορντεόν και τραγουδούσε χριστιανικά τραγούδια. Τα χριστιανικά τηλεοπτικά προγράμματα ήταν πολύ της μόδας εκείνη την εποχή και οι τηλευαγγελιστές που έβγαζαν πύρινους λόγους και παρότρυναν τον κόσμο να ακολουθήσει τον δρόμο του Θεού ήταν οι νέοι ήρωες της μικρής οθόνης που πουλούσαν τις ηθικές αξίες τους με το αζημίωτο.

Η Τάμι ήταν η πρώτη που έσπασε το ανδρικό κατεστημένο του τηλευαγγελισμού το 1964, όταν συμμετείχε μαζί με τον Τζιμ στο «700 Club», μια τηλεοπτική χριστιανική εκπομπή που προβαλλόταν στο Christian Broadcasting Network. Η ενότητα που παρουσίαζαν ήταν το παιδικό σόου «Jim and Tammy», ένα κουκλοθέατρο χριστιανικού, φυσικά, περιεχομένου, που έτρεξε με επιτυχία μέχρι το 1973. Εχοντας αποκτήσει πολύτιμη τηλεοπτική πείρα και ένα κοινό που τους λάτρευε, ήταν πλέον έτοιμοι να στήσουν την αποκλειστικά δική τους εκπομπή, το «The PTL Club», με το PTL να είναι τα ακρωνύμια του Praise the Lord (Υμνείτε τον Κύριο). Το πρώτο επεισόδιο γυρίστηκε το 1974 σε ένα εγκαταλειμμένο κατάστημα επίπλων, σύντομα όμως τα γυρίσματα θα μεταφέρονταν σε πολυτελές στούντιο, με φανταχτερά σκηνικά και εορταστική διάθεση. Η Τάμι με το φουσκωτό μαλλί υπερπαραγωγή, το φορτωμένο μακιγιάζ -που περιελάμβανε και βλεφαρίδες κάγκελο-, το εκκεντρικό ντύσιμο και το υπέρ το δέον θετικό mood ήταν σαν γκροτέσκα ηλιαχτίδα που έσκιζε το σκοτάδι της θρησκοληπτικής αυστηρότητας.

Οι οπαδοί της ήταν άνθρωποι στους οποίους απαγορευόταν να χρησιμοποιούν μέικ απ, να χορεύουν και να βγαίνουν από τα σπίτια τους. Η Τάμι τούς έδειξε ότι η πίστη στον Θεό δεν συνεπαγόταν αποκλεισμό από τις χαρές της ζωής. Η ίδια μιλούσε στην εκπομπή τους ανοιχτά για το σεξ και φλερτάριζε απροκάλυπτα με τον Τζιμ, βγάζοντας κοροϊδευτικά τη γλώσσα στην εικόνα της υπάκουης συζύγου που στέκεται άγαλμα δίπλα στον άνδρα της. Πέρα όμως από την εικόνα της, αυτό που την έκανε να ξεχωρίζει ήταν οι προχωρημένες ιδέες της. Η Τάμι ήταν μπροστά από την εποχή της. Υπερασπιζόταν τους gay και στεκόταν στο πλευρό των ασθενών του HIV/AIDS, τα χρόνια που η νόσος ήταν στο πικ της και ο κόσμος αντιμετώπιζε τους φορείς σαν να ήταν λεπροί. Ισως ακριβώς λόγω της Τάμι, το «The PTL Club» γνώρισε τέτοια επιτυχία, που από απλή εκπομπή έγινε ολόκληρο τηλεοπτικό δίκτυο, το οποίο απέφερε στο ζευγάρι καθαρά κέρδη 120 εκατ. δολαρίων τον χρόνο.

Το 1978 οι Μπέικερ ήταν τόσο πλούσιοι, που χωρίς πόνο διάθεσαν 200 εκατ. δολάρια για να ιδρύσουν το «Heritage USA», ένα χριστιανικό resort και θεματικό πάρκο, που αυτομάτως έγινε το τρίτο πιο δημοφιλές της εποχής μετά την Disneyland και το Disney’s World. Το «The PTL Club» θριάμβευσε για14 σεζόν, προσθέτοντας κάθε χρόνο τόνους δημοτικότητας και μεγάλα πλούτη στους Μπέικερ. Κάθε Εδέμ όμως έχει το φίδι της και στην περίπτωση των Μπέικερ το φίδι ήταν ο Τζιμ.

Το 1987 αποκαλύφθηκε ότι ο Μπέικερ είχε πληρώσει 265.000 δολάρια -άλλες πηγές ανεβάζουν το ποσό στα 287.000 δολάρια- για να εξασφαλίσει τη σιωπή της Τζέσικα Χαν, μιας ηθοποιού και μοντέλου, που τον κατηγορούσε ότι την είχε βιάσει όταν εκείνη εργαζόταν ως γραμματέας της εκκλησίας τους. Το 1997, στην αυτοβιογραφία του «I was wrong», ο Μπέικερ θα ισχυριζόταν ότι η υπόθεση ήταν στημένη και ότι το σεξ με τη Χαν ήταν συναινετικό. Σε χρόνο dt η τρυφηλή ζωή των Μπέικερ μπήκε κάτω από το μικροσκόπιο και ο Τύπος αφιέρωσε πολλά πρωτοσέλιδα στο κλιματιζόμενο σκυλόσπιτο που είχαν στον κήπο τους, το πολυτελές πρεσβυτέριό τους με θέα στη λίμνη και τις επίχρυσες βρύσες στο μπάνιο της έπαυλής τους.

Οταν η Τάμι είχε ερωτηθεί για τα έσοδά τους, είχε απαντήσει: «Δεν βγάζουμε όσα ο Τζόνι Κάρσον, αν και δουλεύουμε πολύ πιο σκληρά από αυτόν». Η ευαγγελική εκκλησία στην οποία ανήκαν τελικά πούλησε την έπαυλή τους και λίγο αργότερα την έκαψαν ολοσχερώς. Το «The PTL Club» πέρασε στα χέρια άλλου τηλευαγγελιστή, του Τζίμι Φάλγουελ, βάζοντας οριστικά ταφόπλακα στην καριέρα του ζεύγους. Την ίδια χρονιά ο Τζιμ Μπέικερ δικάστηκε και καταδικάστηκε σε 45 χρόνια φυλάκισης για 24 οικονομικές απάτες - η κατηγορία για βιασμό ήταν μόνο η κορυφή του παγόβουνου.

Η Τάμι, ως πιστή σύζυγος, στεκόταν φρουρός στο πλευρό του Μπέικερ και έκλαιγε μπροστά στις κάμερες. Η εικόνα της με τα μουτζουρωμένα μάτια από τα δάκρυα ήταν προφανώς δικό της τρικ, αφού η μάσκαρα που χρησιμοποιούσε ήταν αδιάβροχη. Το 1992, τρία χρόνια μετά την καταδίκη του Μπέικερ -ο οποίος παρεμπιπτόντως εξέτισε μόνο τα πέντε χρόνια της ποινής του- η Τάμι ζήτησε διαζύγιο και αποκάλυψε στις κάμερες τη δική της αλήθεια: «Για χρόνια προσποιούμουν ότι όλα ήταν καλά, ενώ στην πραγματικότητα υπέφερα όλο αυτόν τον καιρό. Δεν μπορώ να προσποιούμαι πια».

Τέλος εποχής

Το 1993 η Τάμι παντρεύτηκε τον εργολάβο Ρόε Μέσνερ, που ήταν επιστήθιος οικογενειακός φίλος των Μπέικερ και είχε αναλάβει να χτίσει μεγάλο μέρος του «Heritage USA», αλλά και εκατοντάδες εκκλησίες σε όλη την αμερικανική επικράτεια. Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι ο Μέσνερ είχε πληρώσει από την τσέπη του τη Χαν για να κρατήσει το στόμα της κλειστό -που όμως δεν το κράτησε-, αλλά για να ρεφάρει είχε χρεώσει το «The PTL Club» για μια κατασκευή που δεν είχε ποτέ ολοκληρώσει. Τελικά, ούτε ο δεύτερος σύζυγος της Τάμι ήταν πολύ λαμπρός χαρακτήρας. Το 1996 καταδικάστηκε για οικονομική απάτη, καθώς κατηγορήθηκε ότι χρωστούσε περίπου 30 εκατ. δολάρια σε 300 πιστωτές σε διάφορες αμερικανικές Πολιτείες. Η Τάμι δεν τον χώρισε.

Ούτε εξαφανίστηκε από το προσκήνιο. Από λαμπερή τηλεοπτική ευαγγελίστρια έγινε gay ίνδαλμα, κάτι που άλλωστε έχτιζε από τα χρόνια του «The PTL Club».Οπως θα αποκάλυπτε αργότερα σε συνέντευξή της στον Λάρι Κινγκ, «όταν τα έχασα όλα, οι gay ήταν αυτοί που ήρθαν να με σώσουν και θα τους αγαπώ για πάντα». Το 1996, τη χρονιά που και ο δεύτερος σύζυγός της γινόταν τρόφιμος των φυλακών, η ίδια διαγνώστηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου. Εκείνη τη χρονιά, επίσης, συμπαρουσίαζε με τον κωμικό Τζιμ Τζέι Μπούλοκ την εκπομπή «The Jim J. and Tammy Faye Show», που δεν είχε καμία σχέση με χριστιανικές διδαχές και η θεματολογία της είχε τεράστιο εύρος: από συνταγές μαγειρικής μέχρι εμφυτεύματα πέους.

Το 2000 η ζωή της έγινε το θέμα του ντοκιμαντέρ «Τα μάτια της Τάμι Φέι», με αφηγητή τον στενό της φίλο Ρου Πολ. Σε αυτό το ντοκιμαντέρ άλλωστε βασίστηκε και το σενάριο της ομώνυμης ταινίας με πρωταγωνίστρια την Τζέσικα Τσαστέιν. Στα τελευταία τηλεοπτικά highlights της Τάμι Φέι Μέσνερ συγκαταλέγεται και η συμμετοχή της στον δεύτερο κύκλο του ριάλιτι «The Surreal Life», το 2004, όπου η τηλευαγγελίστρια συγκατοικούσε στην ίδια έπαυλη για δύο εβομάδες με την ηθοποιό και μοντέλο Τρέισι Μπίγκαμ, το μοντέλο του «Playboy» Τρισέλ Κανατέλα, τον ράπερ Vanilla Ice, τον κωμικό Ερικ Εστράντα και τον πορνοστάρ Ρον Τζέρεμι. Αργότερα, αναφερόμενη στη συμβίωσή της με τόσο παράταιρες περσόνες, η Τάμι θα έλεγε ότι είχε δεθεί περισσότερο με την Κανατέλα και τον Vanilla Ice γιατί μπορούσε να ταυτιστεί με τον πρότερο βασανισμένο βίο τους.

Η Τάμι Φέι Μέσνερ, πρώην Μπέικερ, πρώην ΛαΒάλεϊ, έκλεισε τα μάτια της για τελευταία φορά το 2006. Μετά τον θάνατό της, η Τζέσικα Χαν, η γυναίκα που υπήρξε η αφορμή να καταρρεύσει η αυτοκρατορία των Μπέικερ, αποκάλυψε ότι λίγο πριν από το τέλος της Τάμι, είχε θερμή τηλεφωνική συνομιλία μαζί της: «Μου είπε: “Αν σε είχα τώρα μπροστά μου, θα σε αγκάλιαζα”. Και εγώ πέθανα μέσα μου. Σκέφτηκα: “Θεέ μου, αυτή η γυναίκα πέρασε τόσα πολλά”. Ενιωσα να ντρέπομαι. Πώς τόλμησα να την πληγώσω;». Η Τάμι είχε μεγάλη καρδιά και το μόνο ψεύτικο πάνω της τελικά ήταν το μέικ απ της ◆