Η Ελληνοαμερικανίδα κάτοχος του πανελλήνιου ρεκόρ στα 10.000 μέτρα, ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας ήταν μία από τις πρώτες αθλήτριες παγκοσμίως που μίλησε με παρρησία για την ψυχική υγεία των πρωταθλητών. Για να το κάνει, χρειάστηκε να βουτήξει στα πιο σκοτεινά βιώματά της, φτάνοντας ως τα μύχια της ψυχής της
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Συνέντευξη στον Κώστα Μπουρούση
Φωτογραφίες: William Faithful
Πέρσι τέτοιες ημέρες το Ρολάν Γκαρός, δηλαδή ένα από τα πιο προβεβλημένα και δημοφιλή τενιστικά τουρνουά στον κόσμο, και ένα από τα τέσσερα Γκραν Σλαμ, σφραγιζόταν από την απόφαση της Ναόμι Οσάκα να αποχωρήσει. Η σούπερ σταρ του παγκόσμιου τένις ανακοίνωσε πως δεν ήταν σε θέση να συνεχίσει να αγωνίζεται, λόγω επιβαρυμένης ψυχολογίας. Η αντίδραση των διοργανωτών προκάλεσε εύλογα αλγεινές εντυπώσεις, αφού δεν μπορούσαν να συγχωρήσουν στο πιο λαμπρό αστέρι του αθλήματος το γεγονός ότι επέλεξε να θέσει την ψυχική ισορροπία του πάνω από τις αγωνιστικές υποχρεώσεις. Αραγε θα είχαν αντιδράσει το ίδιο, εάν η αθλήτρια υπέφερε από κάποιον σωματικό τραυματισμό;
Ζούμε σε έναν κόσμο που ζητά τα πάντα από τους αθλητές, χωρίς να τους ρωτά εάν είναι σε θέση να τα δώσουν. Στις επιδόσεις τους καθρεφτίζουμε τις υπερηρωικές φαντασιώσεις μας, πιστεύοντας πως είναι άτρωτοι, ατσάλινοι και αλύγιστοι. Ευτυχώς, ζούμε πια και σε έναν κόσμο όπου οι αθλητές δεν έχουν απλώς μυς, αλλά και στόμα και κυρίως το θάρρος να αρθρώνουν δημόσιο λόγο.
Και πλέον μιλούν όχι μόνο για τη σωματική ευρωστία ή τα ανδραγαθήματά τους εντός των αγωνιστικών χώρων, αλλά και για την ψυχική ευημερία τους. Η Ελληνοαμερικανίδα δρομέας Αλεξία Παππά υπήρξε μία από τις πρώτες αθλήτριες που έβαλε σε λέξεις όλα εκείνα που κανείς δεν ήταν έτοιμος να ακούσει από έναν άνθρωπο στερεοτυπικά κουρδισμένο να μάχεται, να κερδίζει και να ξεπερνά διαρκώς τα όριά του.
Για όσους δεν τη γνωρίζουν, η 32χρονη πρωταθλήτρια, που γεννήθηκε από Ελληνα πατέρα και Αμερικανίδα μητέρα στην Καλιφόρνια, είναι η κάτοχος του πανελλήνιου ρεκόρ στα 10.000 μέτρα. Είναι ακόμα ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας, ένα από τα πιο γνωστά κινηματογραφικά πονήματά της είναι το φιλμ «Olympic Dreams» που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ South by Southwest του Οστιν το 2019, ενώ τερμάτισε 17η στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο το 2016. Ηταν το απόγειο της καριέρας της, η στιγμή για την οποία έλιωνε τα παπούτσια της μια ολόκληρη ζωή. Αμέσως μετά έπεσε σε κατάθλιψη.
Τον Δεκέμβριο του 2020 μίλησε για πρώτη φορά δημόσια γι’ αυτή την περίοδο, ανοίγοντας ένα θέμα που έως τότε θεωρούνταν ταμπού. Εναν χρόνο μετά κυκλοφόρησε και το βιβλίο της με τίτλο «Bravey» (στα ελληνικά «Γενναία» από τις εκδόσεις Key Books), το οποίο χωρίς ψήγμα υπερβολής είναι μια χειμαρρώδης και ειλικρινής κατάθεση ψυχής, χωρίς ίχνος διδακτισμού και δίχως να γίνεται εγχειρίδιο αυτοβελτίωσης.
Κλείσιμο
Η Παππά δεν γεννήθηκε με τη γενναιότητα εγγεγραμμένη στις έλικες του DNA της. Ηταν μια δεξιότητα που αναγκάστηκε να καλλιεργήσει, περνώντας παιδιόθεν από συμπληγάδες. Η πιο καθοριστική εμπειρία της ζωής της; Η αυτοκτονία της μητέρας της όταν εκείνη ήταν μόλις 4 ετών. Η πρωταθλήτρια λέει πως έκτοτε έκανε τα πάντα, ό,τι περνούσε από το χέρι της, ό,τι θεωρούσε πως θα απάλυνε τη θλίψη της μητέρας της. Δεν επέτρεπε στον εαυτό της τίποτα λιγότερο από το απόλυτο. Ωσπου συνειδητοποίησε ότι δεν μπορείς να γιατρέψεις τα εσωτερικά τραύματά σου με τις εξωτερικές επιτυχίες - όσο μεγάλες ή αξιοθαύμαστες κι αν μοιάζουν. Και αποφάσισε με πόνο και προσπάθεια, αλλά κυρίως με γενναιότητα, να θεραπεύσει τον εαυτό της.
«Η λέξη “bravey” (σ.σ.: γενναία) προήλθε από ένα ποίημα που έγραψα κάποτε: τρέξε με γενναιότητα, κοιμήσου σαν μωρό, ονειρεύσου σαν τρελός, αντικατάστησε το “δεν γίνεται” με το “ίσως γίνει”. Είναι μια επινοημένη λέξη την οποία καθένας μπορεί να επιλέξει για τον εαυτό του», εξηγεί η ίδια. Η Παππά αποφάσισε να γράψει την αυτοβιογραφία της όταν ήταν μόλις 27 ετών. Αλλά, για σταθείτε, δεν ήταν λίγο νωρίς για απολογισμούς ζωής και ταμεία; Με διορθώνει. «Είναι περισσότερο μια υπόμνηση, παρά μια αυτοβιογραφία, με την έννοια ότι αντικατοπτρίζει ένα κεφάλαιο, όχι ολόκληρη τη ζωή μου. Στον επίλογο μάλιστα καταλήγω ότι πρόκειται για το τελευταίο κεφάλαιο του ξεκινήματος της ζωής μου».
Πολλοί, ανάμεσά τους κι εγώ, αναρωτήθηκαν αν η «Γενναία» είναι ένα βιβλίο αυτοβοήθειας. Η συγγραφέας του λέει πως ελπίζει να είναι απλώς ένα βοηθητικό βιβλίο για όποιον μπει στον κόπο να το διαβάσει. Οχι, κανείς δεν θα θεραπευτεί διαβάζοντας τις συχνά σπαρακτικές ιστορίες από τη ζωή της Παππά. Αλλωστε, όπως επισημαίνει κι εκείνη, ούτε η ίδια βρήκε τη θεραπεία στη συγγραφή. «Το βιβλίο με καθοδήγησε να αρθρώσω σε λέξεις τη δουλειά που είχα κάνει προηγουμένως με τον εαυτό μου. Εκείνο που με βοήθησε να επουλώσω τα τραύματά μου ήταν σίγουρα η ψυχοθεραπεία». Η Παππά λέει ότι η ενασχόλησή της με τον αθλητισμό ξεκίνησε αμέσως μετά την αυτοκτονία της μητέρας της. «Ηταν ο καλύτερος τρόπος για να συμφιλιωθώ με τον θάνατο της μητέρας μου. Ηταν πραγματικά επώδυνο να έχω τόσες αναμνήσεις από εκείνην, τις οποίες δεν μπορούσα να κατανοήσω και να διαχειριστώ ως παιδί. Τώρα πια φυσικά καταλαβαίνω πολλά περισσότερα. Ηταν όμως μια αληθινή πρόκληση να φτάσω ως εδώ». Ποιο ήταν το πρώτο μεγάλο και γενναίο βήμα; Να παραδεχτεί ότι φοβόταν. «Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να γίνει κανείς γενναίος από το να συνειδητοποιήσει ότι φοβάται ή αγχώνεται για κάτι», λέει.
Μιλώντας ως role model, ως πρότυπο για άλλους πρωταθλητές, μα κυρίως για εμάς τους κοινούς θνητούς, δεν μπορεί παρά να σκεφτεί κανείς πώς αισθάνεται κουβαλώντας ένα καινούργιο φορτίο; «Είναι δύσκολο, γιατί πρόκειται για προνόμιο αλλά και ευθύνη ταυτόχρονα. Πάντα σκέφτομαι πολύ καλά τι κάνω, γιατί θέλω να είμαι ένα θετικό πρότυπο για τον κόσμο. Πάντως, εκείνο που με βοήθησε πραγματικά είναι η συνειδητοποίηση ότι απλά με το να είμαι ο εαυτός μου και να ζω με ειλικρίνεια μπορώ να είμαι ένα θετικό παράδειγμα για τους άλλους. Η ζωή μέχρι τώρα με έμαθε ότι ενώ μπορώ να ελέγξω τις πράξεις μου, δεν μπορώ να κάνω το ίδιο με τα συναισθήματά μου. Τα συναισθήματα είναι προορισμένα για να ακούγονται και να κατανοούνται και οι πράξεις για να γίνονται. Οι πράξεις τελικά είναι εκείνες που αλλάζουν τη συναισθηματική κατάσταση».
INFO: Το βιβλίο «Γενναία» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books
