Νάντια Κοντογεώργη: Από το «Mamma Mia!» στον Ταρκόφσκι

Είναι μάλλον οξύμωρο. Μια γυναίκα που έχουμε συνδέσει με τη χαρά της ζωής να συμμετέχει σε μια παράσταση-εξόδιο ακολουθία για έναν από τους σημαντικότερους -και σε έναν βαθμό παρεξηγημένους- σκηνοθέτες. Κι όμως, η Νάντια Κοντογεώργη, αν το καλοσκεφτείς, είναι το ιδανικό πρόσωπο για να βρίσκεται στο προσωποποιημένο ρέκβιεμ σε σύλληψη, σύνθεση και σκηνοθεσία της Δήμητρας Τρυπάνη και ποιητικό κείμενο του Παντελή Μπουκάλα για τον Αντρέι Ταρκόφσκι που παρουσιάζεται στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Οχι μόνο επειδή αυταπόδεικτα διαθέτει τα τεχνικά και τα εκφραστικά μέσα, αλλά γιατί ολόκληρη μοιάζει βγαλμένη από ένα σύμπαν δυσανάλογα ποιητικό για την εποχή μας.

Μαζί με ένα σύνολο σημαντικών ηθοποιών και τραγουδιστών -από την Ηρώ Μπέζου μέχρι τη Σαββίνα Γιαννάτου- η Κοντογεώργη θα προσπαθήσει να θέσει ξανά από σκηνής τα μεγάλα και προαιώνια ερωτήματα που απασχόλησαν και τον Ταρκόφσκι, εκείνα δηλαδή που κάνουν τον Ρώσο κινηματογραφιστή πολύ πιο σύγχρονο και επίκαιρο απ’ όσο συχνά θέλουμε να πιστεύουμε.

GALA: Είναι πιο οικείο για σένα να εργάζεσαι σε έναν χώρο όπως η ΕΛΣ;
NANTIA KONTOΓΕΩΡΓΗ: Θεωρώ ότι είναι πιο κοντά στην καλλιτεχνική μου προσωπικότητα οτιδήποτε έχει συνδυασμό μουσικής και θεατρικής πράξης. Ειδικά στη Λυρική αισθάνομαι υπέροχα. Οταν φτιάχτηκε το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος έπαθα μεγάλο έρωτα. Παρακάλεσα τον Θεό με έναν τρόπο να γίνει δεύτερο σπίτι μου και κάπως όλα αυτά τα χρόνια έχει γίνει. Και με τις εκδηλώσεις του ΚΠΙΣΝ και με τη Λυρική έχω μια σταθερή συνεργασία.

G.: Μπορεί ένας χώρος να επηρεάζει τον καλλιτέχνη και το έργο του;
N.K.: Ειδικά στο ΚΠΙΣΝ νιώθουμε ότι μας σέβεται ακόμα και το κτίριο. Ακόμα και η συμπεριφορά του κόσμου εκεί είναι εντελώς διαφορετική. Πώς ήταν όταν πρωτοφτιάχτηκε το μετρό της Αθήνας που ντρεπόμασταν να πατήσουμε; Κάπως έτσι. Αυτό θα ήθελα να είναι ο κόσμος συνολικά. Οπότε, ναι, κατά τη γνώμη μου, ο χώρος παίζει ρόλο για τον καλλιτέχνη.

G.: Συμμετέχεις στην παράσταση «Αντρέι». Βαρύς ο Ταρκόφσκι;
N.K.: Εχουμε συμβολοποιήσει κάπως λάθος στο μυαλό μας τα πράγματα. Λες και ό,τι είναι αισθητικά υψηλό είναι απαραίτητα δύσκολο ή αφορά λίγο κόσμο ή είναι ελιτίστικο. Είμαι της άποψης πως όταν κάτι σε συγκινεί, δεν έχει σημασία αν είναι εμπορικό, κουλτουριάρικο, βαρύ, ελαφρύ. Αν κάτι αγγίξει κάτι μέσα σου, είναι επιτυχία και για τον καλλιτέχνη και για τους θεατές. Δεν υπάρχουν εύκολα και δύσκολα θεάματα. Αν θέλουμε να μπούμε στην ανάλυση και στον εγκεφαλικό τοκετό έπειτα από μια παράσταση, αυτό θα το κάνουμε, αν αυτό μας ηδονίζει. Το θέμα είναι όμως, να έχουμε μια ωραία βιωματική εμπειρία. Πιστεύω λοιπόν ότι αυτό στη συγκεκριμένη παράσταση της ΕΛΣ επιτυγχάνεται. Και επετεύχθη και στο «Mamma Mia!», στο οποίο συμμετείχα πρόσφατα. Μπορεί λοιπόν ο Ταρκόφσκι να ακούγεται βαρύς, αλλά όλα αυτά που τον έχουν απασχολήσει στο έργο του απασχολούν και μένα και σένα και έναν αναγνώστη του περιοδικού και έναν άνθρωπο που δεν έχει δει ποτέ ταινία του. Είναι τα παναθρώπινα και τα αιώνια. Ποιος είμαι; Γιατί έχω έρθει εδώ; Τι θέλω; Υπάρχει Θεός; Υπάρχει τέλος;

G.: Και τα αναπάντητα.
N.K.: Ακριβώς. Το διάβασα πρόσφατα σε μια συνέντευξη του Ρομέο Καστελούτσι. Οτι η τέχνη δεν απαντάει. Θέτει τα ερωτήματα. Ο στόχος στην παράστασή μας είναι φεύγοντας κάποιος από την αίθουσα να νιώθει ότι κάτι μέσα του έχει θεραπευτεί.

G.: Η μετάβαση από ένα mainstream μιούζικαλ όπου έπαιζες ως τώρα σε μια διαφορετικού είδους και αισθητικής παράστασης είναι απαιτητική;
N.K.: Και το «Mamma Mia!» ήταν απαιτητικό και δύσκολο, αλλά σε διαφορετική κατεύθυνση. Για μένα αυτό είναι η αλήθεια, είναι ειλικρινές το να βρίσκομαι σε διαφορετικές συνθήκες. Γιατί είναι ανάγκη μου να ανακαλύψω τον εαυτό μου. Αν δεν πάω σε μέρη που δεν γνωρίζω, δεν θα τον μάθω ποτέ. Είμαστε φτιαγμένοι απ’ όλα τα χρώματα. Είμαστε γεμάτοι αντιθέσεις και πολικότητες. Θέλω να εξελίσσομαι και αυτό με οδηγεί σε δρόμους που με εξελίσσουν με διαφορετικό τρόπο.

G.: Σκέφτεσαι ποτέ ότι είσαι από τους καλλιτέχνες που έχουν πάρει πολύ στα σοβαρά τη δουλειά τους;
N.K.: Γενικά τη ζωή. Κάποια πράγματα ίσως τα παίρνω πιο σοβαρά απ’ ό,τι πρέπει και άλλα τα ελαφραίνω περισσότερο απ’ ό,τι χρειάζεται. Θα κάνω τον απολογισμό στα βαθιά γεράματά μου και θα σου πω. Αν, πάντως, σε πέντε χρόνια μού πει κάποιος ότι δεν θα κάνω τίποτα απ’ όσα κάνω τώρα και θα ασχοληθώ με κάτι τελείως διαφορετικό, είμαι ΟΚ. Αρκεί να ακολουθώ την ψυχή μου. Να είμαι ήρεμη και γαλήνια.

G.: Να είσαι δηλαδή εκτός θεάματος και τέχνης;
N.K.: Γιατί όχι; Θα μπορούσα.

G.: Δεν είναι βιολογική σου ανάγκη η τέχνη;
N.K.: Είναι. Αλλά δεν ξέρω σε δύο, σε πέντε ή σε δέκα χρόνια πώς θα ‘μαι.

G.: Εχουν συμβεί τόσο μεγάλες αναθεωρήσεις στη ζωή σου; Τα ’χεις φέρει τόσο τούμπα;
N.K.: Οχι. Αλλά είμαι ανοιχτή ακόμα και σε αυτό το ενδεχόμενο. Τα τελευταία δύο χρόνια ο κόσμος έχει αλλάξει συνολικά.

G.: Εσύ τι αναθεώρησες δηλαδή;
N.K.: Συνήθιζα να με φτάνω σε σημεία εξάντλησης προκειμένου να είμαι εντάξει απέναντι στους συνανθρώπους μου, στους συνεργάτες μου, στους φίλους. Γιατί είχα αυτοπειθαρχία και μεγάλο σεβασμό στη δουλειά. Αυτό, όμως, τελικά μου αφαιρούσε ενέργεια από την επαφή μου με μένα, από τις διαπροσωπικές σχέσεις μου, από τον χρόνο μου. Τώρα προσφέρω στον εαυτό μου ελεύθερο χρόνο, μειώνω τις δουλειές γιατί θέλω να έχω χρόνο να ηρεμώ, έχει προτεραιότητα η ποιότητα της ζωής μου.

G.: Πώς περνάς τη ζωή σου;
N.K.: Μου προσφέρω χρόνο, δημιουργική εργασία, εκδρομές, βόλτες, συναντήσεις με φίλους, μοναχικότητα, επαφή με τη φύση, διαλογισμό, ψυχοθεραπεία, διάβασμα, τέχνη.

G.: Εχεις βαρεθεί ποτέ τη δουλειά;
N.K.: Οχι. Εχω βαρεθεί τον εαυτό μου να παθαίνω ψυχαναγκασμό να τα κάνω όλα τέλεια και στην ώρα τους. Πλέον μου επιτρέπω να κάνω και λάθη.

G.: Είναι ίσως κάτι που σου έμαθε και η εμπειρία της τηλεπαρουσίασης; Αλήθεια, πώς ήταν να εκτίθεσαι προσωπικά πια και όχι με την πανοπλία ενός ρόλου;
N.K.: Οι ηθοποιοί είμαστε κάπως συνηθισμένοι στην έκθεση. Αλλά όχι με αυτόν τον τρόπο, μέσα από τους ρόλους μας. Στην τηλεόραση το πράγμα ήταν διαφορετικό, αλλά μάλλον ήμουν κι εγώ έτοιμη να εκτεθώ διαφορετικά. Η αλήθεια είναι ότι δεν γνώριζα το μέγεθος και τον κόσμο της τηλεόρασης. Υπήρξαν πράγματα που με γοήτευσαν, πράγματα που με απογοήτευσαν, πράγματα που έπρεπε να περιμένω, πράγματα που δεν τα περίμενα. Ηταν μια πολύτιμη εμπειρία σε πάρα πολλά επίπεδα και είμαι περήφανη για το πώς τη διαχειρίστηκα.

G.: Εχεις σκεφτεί ποτέ να αλλάξεις δουλειά;
N.K.: Οχι. Απλώς θα ήθελα να ζήσω και άλλες ζωές για να κάνω κι άλλα πράγματα. Είναι ο δρόμος μου να είμαι ηθοποιός. Κι είμαι ευτυχισμένη και ευγνώμων. Είχα την πολυτέλεια να επιλέξω αυτό που μου δίνει χαρά και ευτυχία και που είμαι εγώ ολόκληρη μέσα σε αυτό. Αυτό δεν είναι απλώς τύχη, είναι ευλογία Θεού.