Κωνσταντίνος Ρήγος: Γιορτάζει τον έρωτα στο Ηρώδειο

Η απάντηση είναι η «Τραβιάτα» του Τζουζέπε Βέρντι ή αλλιώς η παράσταση με την οποία η Εθνική Λυρική Σκηνή ολοκληρώνει μια δραστήρια, πυκνή σε παραγωγές και επιτυχημένη τόσο καλλιτεχνικά όσο και εμπορικά σεζόν. Ο χρόνος που μεσολάβησε από την ημέρα που ο Γιώργος Κουμεντάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ, πρότεινε στον Κωνσταντίνο Ρήγο να σκηνοθετήσει την πρώτη του όπερα μέχρι την πρώτη τεχνική πρόβα το προηγούμενο Σάββατο στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού ήταν πολύς. Είχε ιδέες που απορρίφθηκαν, σχέδια που ευοδώθηκαν, σκηνικές ενατενίσεις που λειτούργησαν και άλλες που παραμερίστηκαν. Ωστόσο, μία εβδομάδα πριν από την πρεμιέρα της παράστασης, όταν η δράση μεταφέρεται για πρώτη φορά επί σκηνής του Ηρωδείου, όλα μοιάζουν να ξεκινούν πάλι από την αρχή.

«Πώς είναι η πρώτη τεχνική πρόβα; Γεμάτη αγωνία. Είναι η πρώτη φορά που δοκιμάζουμε ό,τι έχουμε κάνει στις προηγούμενες πρόβες στη σκηνή του Ηρωδείου. Τώρα θα δούμε πώς λειτουργεί η ιδέα του εξωτερικού και του εσωτερικού χώρου, πώς φαίνονται όλα μέσα σε αυτό τον χώρο», λέει ο Κωνσταντίνος Ρήγος ενώ παράλληλα παρατηρεί ότι στη σκηνή υπάρχουν δύο γαλάζια ποτήρια, ενώ ο ίδιος είχε ζητήσει δύο μοβ χρώματος. Και στην -απίθανη- περίπτωση που δεν του αρέσει τίποτα απ’ όσα έχει οραματιστεί και συνθέσει; «Αν δεν μου αρέσει όλο, φεύγω», απαντά γελώντας. «Δεν υπάρχει αυτή η περίπτωση. Οτιδήποτε δεν λειτουργεί προσπαθώ να το κάνω να λειτουργήσει. Ετσι κι αλλιώς, αυτό συμβαίνει στις πρόβες. Υπήρξαν πράγματα που τα είχα σκεφτεί κάπως, αλλά δεν έβγαιναν. Επρεπε αναγκαστικά να κάνω μετατροπές. Αυτό έχει να κάνει με τους ερμηνευτές, με τον χώρο, με τα πάντα».

Αυτή είναι η πρώτη φορά που ο διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ σκηνοθετεί μια όπερα. Αναρωτιέμαι γιατί. «Μάλλον δεν έτυχε νωρίτερα. Ισως λόγω των άλλων πραγμάτων που κάνω δεν είχε έρθει η στιγμή. Η αλήθεια είναι ότι ο Γιώργος Κουμεντάκης είναι πιο διορατικός. Σκέφτηκε ότι αυτό το έργο μού ταιριάζει και ίσως η εμπειρία μου σε όλα τα άλλα είδη με βοηθούσε να κάνω μια ωραία όπερα. Χαίρομαι που η πρώτη μου όπερα είναι η ‘‘Τραβιάτα’’. Είναι ένα πολύ αγαπημένο έργο, είναι η πρώτη όπερα που άκουσα στη ζωή μου, είναι ένα έργο που έχει την αίσθηση ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι, έχει αυτό το αέναο πάρτυ, το βαλς που υποβόσκει διαρκώς, τη θεματική του θανάτου», εξηγεί.

Αν έπρεπε κάποιος να διαλέξει έναν επιθετικό προσδιορισμό για τον Κωνσταντίνο Ρήγο, η πλέον νουνεχής επιλογή θα ήταν να τον χαρακτηρίσει ανθρώπινο. Υπάρχει μια αδιαπραγμάτευτη ανθρωπιά στη μέθοδο που προσεγγίζει τα έργα με τα οποία καταπιάνεται, τους ήρωες των παραστάσεων -εν προκειμένω τη Βιολέτα, την οποία θεωρεί μια υπερσύγχρονη θαρραλέα γυναίκα που αναλαμβάνει το βάρος της ευθύνης και της απόφασής της, και τον Αλφρέντο-, τους συνεργάτες του, τους πολλούς και διαφορετικούς χαρακτήρες που φτιάχνουν μια παράσταση, ακόμα και στον τρόπο που επιλέγει να κινείται μεταξύ σκηνής και κερκίδων.

Τελικά, τι χρειάζεται για να μπορέσει κανείς να κατευθύνει, να εμπνεύσει, να πείσει τόσους πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους να υπηρετήσουν το όραμά του; «Υπομονή», απαντά ο ίδιος. «Και για μένα πρέπει να είναι πολύ επικοινωνιακός και να δημιουργήσει ένα περιβάλλον στο οποίο όλοι είναι χαλαροί αλλά ταυτόχρονα κάνουν αυτό που γνωρίζουν με τον καλύτερο τρόπο. Οι συνθήκες με τις οποίες λειτουργείς και δουλεύεις είναι που θα κάνουν τους άλλους να θέλουν να δουλέψουν μαζί σου. Γι’ αυτό και θέλω να δημιουργώ μια σχέση που δεν θα είμαι ο δυνάστης σκηνοθέτης. Είμαι πάρα πολύ διαλλακτικός. Δημιουργώ το περιβάλλον που θα βοηθήσει όλους να αισθανθούν σημαντικοί. Σε μια παράσταση είναι όλοι σημαντικοί».

Και στην περίπτωση της «Τραβιάτας» αυτό είναι κάτι που το αντιλαμβάνεσαι, το νιώθεις, σχεδόν το εισπνέεις. Από τους χορευτές που «λουστράρουν» επί σκηνής τις λεπτομέρειες της χορογραφίας περιμένοντας την πρόβα να ξεκινήσει μέχρι τους ενδυματολόγους και τους ψιμυθιολόγους, δηλαδή τους πρωταγωνιστές της παράλληλης παράστασης που έχει στηθεί στα υπόγεια του Ηρωδείου για τη στυλιστική προετοιμασία των καλλιτεχνών, και από τους τεχνικούς της σκηνής μέχρι τη Λιζέτ Οροπέσα, την 35χρονη πολυζήτητη ντίβα που υποδύεται τη Βιολέτα στην πρώτη διανομή της παράστασης, όλοι μοιάζουν να μοιράζονται μια κοινή προσδοκία συμμετέχοντας ισότιμα σε ένα όραμα που δεν το υπηρετούν, αλλά το δημιουργούν από κοινού.

Και αυτή είναι μάλλον η μεγαλύτερη επιτυχία του Κωνσταντίνου Ρήγου, ο οποίος λίγο πριν από την έναρξη της πρόβας ανεβαίνει ο ίδιος στη σκηνή για να απομακρύνει από τη μικρογραφία του δωματίου του Παρισιού που μοιράζονται ο Αλφρέντο και η Βιολέτα τα δύο γαλάζια ποτήρια βάζοντας με περισσή πραότητα στη θέση τους δύο ίδια μοβ.