Τι είναι η αράχνη «μαύρη χήρα» που παρολίγο να σκοτώσει 10μηνο βρέφος στην Πάτρα

Η πρόσφατη περίπτωση του μωρού ηλικίας 10 μηνών το οποίο τσιμπήθηκε από αράχνη, αλλά χάρη στα γρήγορα αντανακλαστικά των γονιών του και στους γιατρούς του Πανεπιστημιακού νοσοκομείου στο Ρίο σώθηκε, έκανε πάρα πολλούς να αναζητήσουν πληροφορίες σχετικά με την συγκεκριμένη αράχνη η οποία αποκαλείται «μαύρη χήρα».

Πήρε το όνομά της τόσο από το χρωματιστό σχήμα κλεψύδρας στην κοιλιά τους, όσο και από το γεγονός ότι οι θηλυκές αράχνες αυτού του είδους σκοτώνουν και τρώνε τις αρσενικές μετά το ζευγάρωμα επιδεικνύοντας μια μακάβρια συμπεριφορά. Η «μαύρη χήρα» είναι μια από τις πολλές αράχνες που ανήκουν στο γένος Latrodectus. Το τσίμπημά της είναι αρκετά επίπονο ενώ το δηλητήριό της λέγεται ότι είναι 15 φορές ισχυρότερο από εκείνο του κροταλία. Στους ανθρώπους, τα τσιμπήματα προκαλούν μυϊκούς πόνους, ναυτία και παράλυση του διαφράγματος που μπορεί να δυσκολέψει την αναπνοή. Ωστόσο, σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, οι περισσότεροι άνθρωποι που δαγκώνονται δεν υφίστανται σοβαρές ζημιές - πόσο μάλλον το θάνατο. Ωστόσο το δάγκωμά της  σε μικρά παιδιά, ηλικιωμένους ή ασθενείς μπορεί να φέρει και το θάνατο. Γι’αυτό και στην περίπτωση του μόλις 10 μηνών κοριτσιού στήθηκε ολόκληρη επιχείρηση μεταξύ Αθήνας και Πάτρας ώστε να αποσταλεί ο ειδικός ορός που ήταν και σωτήριος για το μωρό.

Το δηλητήριο της «μαύρης χήρας»αποτελείται από νευροτοξίνες και έχει τοξική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό, προκαλώντας αυξημένη έκλυση πολλαπλών νευροδιαβιβαστών με αποτέλεσμα την παράλυση.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει το National Geographic οι θάνατοι από τσιμπήματα της συγκεκριμένης αράχνης είναι αρκετά σπάνιοι. Οι συγκεκριμένες αράχνες δεν είναι επιθετικές και δαγκώνουν μονάχα όταν νιώσουν ότι απειλούνται για αυτοάμυνα. Τα ζώα που κινδυνεύουν περισσότερο από το δάγκωμα της μαύρης χήρας είναι έντομα και αρσενικές μαύρες αράχνες. Το μέγεθός της ενήλικης θηλυκής φθάνει τα 2 εκατοστά σε μήκος, ενώ η αρσενική αράχνη έχει σχεδόν το μισό μέγεθος από τη θηλυκή.

Τα εκατοντάδες αυγά τους τοποθετούνται μέσα σε κουκούλι από ιστό που υφαίνουν. Ο ίδιος ιστός χρησιμοποιείται και για τα θηράματα των αραχνών. Οι μαύρες χήρες διαθέτουν τριχωτά πίσω πόδια που σημαίνει ότι καλύπτουν τα θηράματά τους με μετάξι, μόλις εκείνο παγιδευτεί. Ο ιστός της είναι κολλώδης από μεταξένιες ίνες.  Έχει βρεθεί ότι η αντοχή αυτής της μεταξένιας ίνας είναι ίση με μία ίνα κατασκευασμένη από ατσάλι αντίστοιχου πάχους, έχοντας όμως το ατσάλι 6 φορές μεγαλύτερη πυκνότητα. Συνήθως κρέμεται από τον ιστό ανάποδα και περιμένει κάποιο έντομο να πέσει πάνω του και να κολλήσει. Έπειτα ορμάει πάνω στο παγιδευμένο έντομο που προσπαθεί να ελευθερωθεί το δαγκώνει και το τυλίγει σε κουκούλι για να τραφεί αργότερα.

Τσιμπήματα από « μαύρη χήρα» στην Ελλάδα

Η περίπτωση του 10 μηνών κοριτσιού δεν είναι η μοναδική στη χώρα μας, απλά είναι η πρώτη φορά που χορηγείται ειδικός ορός σε παιδί που τσιμπήθηκε από «μαύρη χήρα». Σύμφωνα με πληροφορίες τον Ιούλιο του 2011  καταγράφηκαν στην Ελλάδα τρία πιθανά κρούσματα της αράχνης "μαύρης χήρας". Τα δύο ήταν στην περιοχή του Πύργου Ηλείας και το τρίτο στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Τα θύματα πήγαν στο νοσοκομείο με πόνους και αφού τους χορηγήθηκε φαρμακευτική αγωγή αποχώρησαν. Την ίδια χρονιά μια γυναίκα σε αγροτική περιοχή στην Τριταία Αχαίας τσιμπήθηκε από μαύρη αράχνη την ώρα που έκανε αγροτικές εργασίες. Δεν έδωσε σημασία στο τσίμπημα. Όταν όμως πήγε να πάρει το αυτοκίνητό της δεν αισθάνθηκε καλά και έχασε τις αισθήσεις της. Ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ τη μετέφερε στο νοσοκομείο του Ρίου, όπου η γυναίκα πέρασε δύσκολες ώρες, καθώς χρειάστηκε να περιμένει το αντίδοτο από την Αθήνα που θα εμπόδιζε την επέκταση του δηλητηρίου που είχε δεχθεί από την αράχνη. Τελικά όλα πήγαν καλά και η γυναίκα σώθηκε.

Το καλοκαίρι του 2017 ένας Πατρινός αργυροχρυσοχόος που πήγε για μπάνιο στο Αρκούδι τσιμπήθηκε από «μαύρη χήρα» η οποία είχε βρει καταφύγιο στο καπέλο του παιδιού του. Δέχθηκε τσίμπημα στο πόδι του και αμέσως ένιωσε έναν μεγάλο πόνο ενώ άρχισε να μουδιάζει. Όπως ο ίδιος είχε πει τότε σε δηλώσεις του σε τοπικά μέσα: ««Το πόδι μου ήταν ξερό, σκεφθείτε μου έκαναν ένεση στο Νοσοκομείο και δεν κατάλαβα ότι με τρύπησαν» μας είπε. Αμέσως του χορηγήθηκε αγωγή. Αντιβίωση και αλοιφή για το τραύμα ώστε να επουλωθεί η πληγή!

Επίσης πριν από δυο χρόνια και πάλι σε περιοχές της Δυτικής Πελοποννήσου, πέντε άτομα τσιμπήθηκαν από «μαύρη χήρα».

Τι θα συμβεί αν μας δαγκώσει η αράχνη «μαύρη χήρα»

Μέσα στα πρώτα 15 λεπτά, όσο το δηλητήριο αρχίζει και μπαίνει στο νευρικό μας σύστημα, θα νιώσουμε πόνο και κράμπες στην περιοχή γύρω από το δάγκωμα.

Στην πρώτη ώρα, οι μηροί, η πλάτη και οι ώμοι θα εμφανίσουν σπασμούς, καθώς το δηλητήριο αναγκάζει το νευρικό σύστημα να απαλλαγεί από τους νευροδιαβιβαστές που κρατούν λειτουργικούς τους μυς. Κάτι που κάνει την όρθια στάση, ακόμα και το να κάθεσαι, ιδιαιτέρως απαιτητικό. Για τις επόμενες δύο ώρες, το θύμα θα πονά αφόρητα και η κοιλιά του θα γίνει άκαμπτη.

Μέχρι τη 12η ώρα μετά το δάγκωμα, η αναπνοή θα έχει γίνει δύσκολη, οι σπασμοί θα έχουν γενικευτεί στο σώμα ενώ ίσως εκδηλωθούν παραισθήσεις. Μετά τις 12 ώρες, τα συμπτώματα θα αρχίσουν να υποχωρούν, αν και πραγματική βελτίωση της κατάστασης δεν θα υπάρξει πριν περάσουν αρκετές μέρες. Η μυϊκή αδυναμία πάντως και οι σπασμοί μπορεί να συνεχιστούν ακόμα και για βδομάδες ή και μήνες.