Ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος στον Δημήτρη Δανίκα: «Oι πλούσιοι δεν θα σωθούν εάν εγκαταλείψουν τους φτωχούς»

Αν και η απόσταση μεγάλη, από Αθήνα μέχρι Νέα Υόρκη. Αν και η τηλεφωνική επικοινωνία δεν είναι και η καλύτερη για τη γνωριμία με μια τέτοια προσωπικότητα. Παρ’ όλα αυτά τρία πράγματα θα με ακολουθούν όταν ακούω το όνομα: «Ελπιδοφόρος», Αρχιεπίσκοπος Αμερικής: η ζεστή φωνή του, η αμεσότητά του και εκείνη η απλότητα που προέρχεται από τη σπάνια διασταύρωση γνώσεων και αυθεντικής πνευματικότητας. Οπως έλεγε και κάποιος σοφός, «η αληθινή γνώση προκύπτει μόνο όταν έχεις ξεχάσει όσα έχεις διαβάσει». Εννοώντας φυσικά πως μόνο με την αφομοίωση και την προσωπική επεξεργασία όλες αυτές οι γνώσεις θα γίνουν η δική σου, προσωπική περιουσία.

Ελπιδοφόρος όνομα και πράγμα

Σπάνια η περίπτωσή του. Ατελείωτος ο όγκος των «αποσκευών» του. Τέτοια διαδρομή ούτε ένας στο εκατομμύριο. Ολων των πνευματικών ανθρώπων. Ολων των επαγγελμάτων, όλων των ειδικοτήτων, όλων των γεωγραφικών σημείων. Με την ακαταπόνητη αντοχή, όρεξη και επιμονή ενός αληθινού, κυτταρικού πρωτοπόρου, κατάφερε να διανύσει αποστάσεις ενός μεγάλου και ακούραστου μαραθωνοδρόμου. Με δύο «μηχανές» εντοιχισμένες στην καρδιά και το μυαλό του. Από τη μια η επιστημονική γνώση. Που προϋποθέτει έρευνα. Το digging (το σκάψιμο), που λένε και οι αγγλόφωνοι αρχαιολόγοι, κυλάει από τις φλέβες του. Και από την άλλη η αταλάντευτη προσήλωσή του στην πνευματικότητα.

Για τον σεβασμιότατο Ελπιδοφόρο δεν υφίσταται η παραμικρή αντίφαση ανάμεσα στον επιστημονικό ορθολογισμό και τη χριστιανική πίστη. Οπως μου είπε, «η γνώση εξελίσσεται πάντα σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, καθώς η εμπειρία μας διευρύνεται διαρκώς, αλλά η πίστη μεταδίδει μια βαθύτερη και άρρητη γνώση και βεβαιότητα στην καρδιά του ανθρώπου, που υπερβαίνει κατά πολύ τους περιορισμούς της ανθρώπινης εμπειρίας». Προς τεκμηρίωση όλων αυτών, δηλαδή του περιεχομένου των δικών του «αποσκευών», ένα πράγμα πρέπει να πω. Από την ημέρα που πριν από 54 χρόνια γεννήθηκε στο Μακροχώρι της Κωνσταντινουπόλεως με το όνομα Ιωάννης Λαμπρυνιάδης μέχρι σήμερα ως Ελπιδοφόρος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής με έδρα στη Νέα Υόρκη, κάθε «παράσημο» με το οποίο τιμήθηκε, κάθε σκαλοπάτι που δρασκέλισε, κάθε αναγνώριση και κάθε τίτλος που έλαβε, όλα, μα όλα, προέκυψαν μετά από διαρκείς σπουδές, ατελείωτες έρευνες και ακαταπόνητη επιμονή. Αριστούχος παντού.

Πρώτος άνευ ίσων

Το 1991 ολοκληρώνει με άριστα τις σπουδές του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Δύο χρόνια αργότερα παίρνει το μεταπτυχιακό του από τη Φιλοσοφική Σχολή της Βόννης με τίτλο της διατριβής του «Οι αδελφοί Νικόλαος και Ιωάννης Μεσαρίτης». Αμέσως μετά, ως διάκονος στον πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, διορίζεται κωδικογράφος της Ιεράς Συνόδου Ιλιγγιώδης η εξέλιξή του. Υπήρχε λόγος. Και αυτός ήταν και είναι η σπανιότητα του «μετάλλου» του. Αμέσως μετά διορίζεται υπογραμματέας της Ιεράς Συνόδου. Δεν αρκείται σ’ αυτό. Θέλει κι άλλα. Ασταμάτητος. Και τόσο νέος. Μεταξύ 1996 και 1997 βρίσκεται στη Θεολογική Σχολή Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού στο Πανεπιστήμιο Μπαλαμάντ του Λιβάνου. Τρία χρόνια αργότερα συνεχίζει ακάθεκτος. Με διδακτορική διατριβή στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου με τίτλο «Η έναντι της Συνόδου Χαλκηδόνος στάσις του Σεβήρου Αντιοχείας». Με άριστα αναγορεύεται διδάκτωρ Θεολογίας.

Να συνεχίσω; Ως επισκέπτης καθηγητής διδάσκει για ένα εξάμηνο στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού Βοστόνης. Τον Μάρτιο του 2005 με πρόταση του Βαρθολομαίου αναλαμβάνει αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου. Πού να χάσει τέτοιο κελεπούρι ο Πατριάρχης! Το 2009 γίνεται αναπληρωτής καθηγητής Συμβολικής και Διορθόδοξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων στη Θεολογικής Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δύο χρόνια αργότερα εκλέγεται μητροπολίτης Προύσης, το 2018 τακτικός καθηγητής στη Θεολογική του Αριστοτελείου και από τις 11 Μαΐου του 2019 Αρχιεπίσκοπος Αμερικής

Ενα από τα πονήματά του, έχει σημασία αυτό, φέρει τον τίτλο «Πρώτος άνευ ίσων», δηλαδή στα λατινικά «Primus sine Paribus». Με την τεκμηρίωση ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν είναι στην πράξη ίσος με τους άλλους προκαθήμενους, δεδομένου ότι έχει έκτακτες διοικητικές ευθύνες που προέρχονται από την ιδιότητά του ως προέδρου των Πανορθόδοξων Σωμάτων.

Δεν θα εκπλαγώ καθόλου αν κάποια στιγμή στο μέλλον χριστεί Οικουμενικός Πατριάρχης. Φανταστείτε ότι εκτός των άλλων μελέτησε και εμβάθυνε στον προτεσταντισμό ώστε να γράψει το πόνημα «Οι ενενήντα πέντε θέσεις του Λούθηρου». Κάθε άπιστος θα βρει τον μπελά του. Και κάθε αξιωματούχος, καθολικός ή προτεστάντης, θα βρει έναν πανίσχυρο αντίπαλο απέναντί του.

Η Πόλη των πόλεων

- Σεβασμιότατε, μετά από τόσα χρόνια ποια είναι η πιο δυνατή ανάμνηση των παιδικών σας χρόνων;

«Οι πρώτες αναμνήσεις μου ως παιδί στην Πόλη θα μου μείνουν αξέχαστες. Ηταν υπέροχα τα πρώτα 10 χρόνια της ζωής μου στην Κωνσταντινούπολη, μέχρις ότου αναγκαστήκαμε να την εγκαταλείψουμε οικογενειακώς».

- Και η πιο τραυματική;

«Η πιο δυνατή, τραυματική θα έλεγα, ανάμνηση ήταν η όλη διαδικασία του ξεριζωμού και της αποχώρησης: το ξεπούλημα όλων των επίπλων και της οικοσκευής μας, ο αποχαιρετισμός των φίλων, γειτόνων και αγαπημένων μας, το φόρτωμα όσων υπαρχόντων απέμειναν σε ασφυκτικά γεμάτες βαλίτσες, το εξοντωτικό ταξίδι με το λεωφορείο, τα βλοσυρά και καχύποπτα βλέμματα των Ελλήνων τελωνειακών υπαλλήλων που έψαχναν μέσα στα πράγματά μας αν φέρνουμε στη χώρα κάτι παράνομο, η πίκρα και το δάκρυ στο βλέμμα της μητέρας μου που προσπαθούσε να ξανακλείσει τις βαλίτσες και ταυτόχρονα να έχει την έγνοια μας να μην τρομάξουμε ως παιδιά. Αυτή η δυνατή ανάμνηση για μένα είναι ουσιαστικά η μοίρα κάθε ρωμαίικης οικογένειας που υπέστη τον ξεριζωμό από την “Πόλη των πόλεων”».

Οι τρεις καθοδηγητές του

- Ποια δύναμη ή ποιος άνθρωπος επέδρασε πάνω σας τόσο καταλυτικά ως προς τα θεία;

«Στην Πόλη όλη μας η ζωή στρεφόταν γύρω από την εκκλησία: την ενορία μας του Αγίου Γεωργίου στο Μακροχώρι - και φυσικά το Πατριαρχείο μας. Οι ιερείς, οι αρχιερείς και ο Πατριάρχης ήταν μια οικεία καθημερινότητα και νιώθαμε ασφαλείς και χαρούμενοι κοντά τους. Οταν ήρθαμε στην Ελλάδα, η επαφή με την εκκλησία έγινε πιο ανώνυμη. Δεν ήταν όπως ήμασταν εμείς στην Πόλη: μια οικογένεια. Στην Ελλάδα όταν πηγαίναμε στην εκκλησία οι άνθρωποι δεν γνώριζαν ο ένας τον άλλο μέσα στον ναό, ούτε καν χαιρετιόντουσαν μεταξύ τους. Εγώ όμως είχα την τύχη να πάω στο Κατηχητικό, όπου ήταν πιο οικογενειακά τα πράγματα και έκανα εκεί φίλους. Ο Θεός οδήγησε τα βήματά μου με την πνευματική κίνηση του αειμνήστου μητροπολίτη Φλωρίνης Αυγουστίνου, ο οποίος με ενέπνευσε και με καθοδήγησε στη νιότη μου να θελήσω να σπουδάσω Θεολογία».

- Μόνο ο Φλωρίνης Αυγουστίνος;

«Στα φοιτητικά μου χρόνια γνώρισα τον τότε μητροπολίτη Φιλαδελφείας Βαρθολομαίο, τον νυν Οικουμενικό Πατριάρχη. Τότε ήταν που η πυξίδα της καρδιάς μου ξαναγύρισε προς την Κωνσταντινούπολη και το Φανάρι. Ειδικά όταν κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στη Γερμανία έμαθα το χαρμόσυνο άγγελμα ότι ο γέροντάς μου εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης. Εκεί ήταν που με τη βοήθεια ενός δεύτερου Αυγουστίνου, του μητροπολίτη Γερμανίας, αποφάσισα να επιστρέψω στην πατρίδα μου και να χειροτονηθώ κληρικός στο Φανάρι».

Το American Dream

- Μια και είστε ο άνθρωπος της Ομογένειας, ποια είναι η δύναμή της;

«Οι Ελληνες ομογενείς είναι κομμάτι αυτού του περίφημου “Αμερικανικού Ονείρου”. Εφυγαν από την πατρίδα τους, πολλοί από αυτούς φτωχοί, και έφτασαν στην Αμερική χωρίς καν να μιλάνε τη γλώσσα. Κατάφεραν όμως σε αυτή τη χώρα της “ευκαιρίας” με πολλή σκληρή δουλειά να διακριθούν ως επιχειρηματίες, επιστήμονες, πολιτικοί, καλλιτέχνες, αθλητές. Σήμερα αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του “American Fabric”, μια διακεκριμένη για τη συνεισφορά της κοινότητα. Αυτή η διακεκριμένη συνεισφορά της ελληνικής Ομογένειας αντανακλάται και σε πολιτική επιρροή».

- Ενα πρόσφατο παράδειγμα αυτής της επιρροής;

«Είχα την ευκαιρία να επιβεβαιώσω αυτή τη θέση της Ομογένειας και της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής στη δημόσια ζωή της Αμερικής όταν στον εορτασμό μας των διακοσίων χρόνων από την Επανάσταση του 1821 στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδας στη Νέα Υόρκη συμμετείχαν ο ίδιος ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, ο αρχηγός της πλειοψηφίας στη Γερουσία, γερουσιαστής Τσαρλς Σούμερ, καθώς και πλήθος μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων».

Διαφάνεια στα οικονομικά

- Επειδή στην Ελλάδα γίνεται πολύς λόγος για τα οικονομικά της Εκκλησίας, θα μπορούσατε να μου πείτε από πού προέρχονται οικονομικοί πόροι της Αρχιεπισκοπής και γενικά της μισθοδοσίας των κληρικών; Από ευεργέτες της Ομογένειας;

«Ασφαλώς και γενναιόδωροι δωρητές στήριζαν και στηρίζουν την Ιερά Αρχιεπισκοπή. Αλλά η “δύναμή” της είναι ο πιστός λαός της. Οι χριστιανοί της Αρχιεπισκοπής απέδειξαν την πίστη τους καθώς, παρά την πανδημία, εξακολούθησαν να υποστηρίζουν τις ενορίες μας, τους κληρικούς μας και τις δράσεις της Εκκλησίας μας. Πώς αλλιώς θα μπορούσαν να ξαναβρούν τον σταθερό βηματισμό τους το Ελληνικό Κολέγιο και η Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού; Πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε τη χρηματοδότηση για την ολοκλήρωση του Ιερού Προσκυνήματος του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν; Πώς αλλιώς θα δρομολογούσαμε το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα των κληρικών και των λαϊκών υπαλλήλων μας; Ο λαός του Θεού έδειξε τη συμπαράστασή του και η Εκκλησία μας με τη σειρά της λογοδοτεί και διαχειρίζεται τα έσοδά της με απόλυτη διαφάνεια, ανταποκρινόμενη σε αυτή τη συμπαράσταση των πιστών μας».

- Θα λέγατε ότι στη συντριπτική τους πλειονότητα οι Ελληνες ομογενείς είναι άνθρωποι των χριστιανικών παραδόσεων;

«Ο όρος “ομογενείς” είναι ένας ευρύτατος όρος. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι ο όρος αυτός σηματοδοτεί κάτι περισσότερο από την εθνικότητα ή τη γλώσσα. Σημαίνει κοινή κουλτούρα και πίστη και οπωσδήποτε περιλαμβάνει και τους φιλέλληνες στην κοινότητά μας. Είναι σαφές, λοιπόν, ότι η Εκκλησία κατέχει κεντρικό ρόλο για όλους τους Ελληνοαμερικανούς, ακόμη και για εκείνους που είναι αποξενωμένοι από την πίστη, αλλά έρχονται, για παράδειγμα, στις Ακολουθίες της Μ. Εβδομάδος διότι μιλάει μέσα τους, χωρίς αμφιβολία, η ελληνική ψυχή».

Η αυθεντική πίστη του προέδρου Μπάιντεν

- Μαθαίνουμε ότι η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν διάκειται ευνοϊκά προς την πατρίδα, είναι αλήθεια αυτό;

«Είχα την τιμή να υποδεχθώ προσωπικά τον πρόεδρο Μπάιντεν στην Κωνσταντινούπολη το 2013, όταν ως μητροπολίτης Προύσσης ήμουν και ηγούμενος της Θεολογικής Σχολής Χάλκης, όταν επισκέφτηκε το Πατριαρχείο. Το 2019 τον συνάντησα ξανά στη Νέα Υόρκη ως Αρχιεπίσκοπος πλέον, ενώ πέρυσι τον Ιούλιο μου τηλεφώνησε για να μου δηλώσει τη συμπαράστασή του για το Οικουμενικό Πατριαρχείο όταν η τουρκική κυβέρνηση μετέτρεψε την Αγία Σοφία από μουσείο σε τζαμί».

- Τι σας έχει κάνει μεγαλύτερη εντύπωση στην προσωπικότητά του;

«Αυτό που έχω διαπιστώσει είναι η αυθεντική παρουσία της χριστιανικής πίστης σε όλη του τη ζωή, από την περίοδο που πρωτοεξελέγη στη Βουλή των Αντιπροσώπων μέχρι σήμερα που είναι στη θέση του προέδρου των ΗΠΑ. Εκτός από βασικό στήριγμα στις προσωπικές τραγωδίες, η χριστιανική πίστη του είναι προφανής στις πολιτικές του επιλογές. Είτε πρόκειται για την καταπολέμηση της πανδημίας, είτε της ανισότητας, είτε της φτώχειας, είτε του ρατσισμού, είτε πρόκειται για την προσήλωσή του στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην προστασία του περιβάλλοντος, ο πρόεδρος Μπάιντεν μιλάει χωρίς δυσκολία για τις χριστιανικές του πεποιθήσεις».

- Και η σχέση του με το ελληνικό στοιχείο;

«Είναι γνωστό πως ξεκίνησε την πορεία του στην πολιτική έχοντας φίλους και υποστηρικτές από την ελληνοαμερικανική κοινότητα. Ετσι, από νωρίς έστρεψε το ενδιαφέρον του στον Ελληνισμό και στην Εκκλησία μας. Εχει φανεί δε από την αρχή της θητείας του ότι τόσο από προσωπικό ενδιαφέρον, αλλά και με βάση τη σημερινή αντίληψη των ΗΠΑ για τις συμμαχίες στην Ευρώπη και στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, ο Ελληνισμός διαθέτει στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου έναν πραγματικό και ειλικρινή φίλο».

«Εφαρμόσαμε όλους τους περιορισμούς»

- Αραγε η πανδημία κλόνισε την πίστη των ομογενών;

«Αντιθέτως, η πανδημία έχει ενισχύσει την πίστη τους και απόδειξη αυτού είναι η εντυπωσιακή στήριξη που προσέφεραν στην Εκκλησία μας κατά τη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας».

- Οι εκκλησίες της Ορθοδοξίας έκλεισαν κατά το διάστημα αυτό;

«Από την αρχή, μαζί με την Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο, διακηρύξαμε ότι το ύπατο κριτήριο της πίστης μας είναι η αγάπη προς τους συνανθρώπους μας, που εκφράζεται στις μέρες μας πρωτίστως με τη μέριμνα για την προστασία της υγείας τους. Ως εκ τούτου, ήμασταν υποχρεωμένοι να συνεργαστούμε με τις αρχές της δημόσιας υγείας και την κυβέρνηση ώστε να εφαρμόσουμε τους επιβληθέντες περιορισμούς και να κρατήσουμε τους ναούς μας ανοιχτούς, όταν μας απειλούσε ο κίνδυνος της πανδημίας, μόνο με ιερείς και ψάλτες. Γι’ αυτό καθιερώσαμε ζωντανές μεταδόσεις, για να διατηρήσουμε ισχυρό τον σύνδεσμο των πιστών μας με τη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας».

- Τώρα φαντάζομαι με τόσους εμβολιασμούς η κατάσταση θα είναι καλύτερη και πιο αισιόδοξη.

«Καθώς η διαδικασία του εμβολιασμού βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και η πανδημία δείχνει σημάδια υποχώρησης, περιμένω οι άνθρωποι να επιστρέψουν στους ναούς μας. Γιατί γνωρίζω ότι υπάρχει μεγάλη λαχτάρα στους πιστούς μας για τη ζωντανή λατρεία. Από την άλλη, είναι βέβαιο ότι θα αξιοποιήσουμε αυτή την εμπειρία που μας υποχρέωσε να μεταδίδουμε ζωντανά όλες τις Ακολουθίες μας, καθώς έτσι κατορθώσαμε να καταστήσουμε τη λειτουργική μας ζωή προσιτή και σ’ αυτούς ακόμα που δεν ήταν σε θέση να βρίσκονται σωματικά μέσα στους ναούς μας».

- Είναι αλήθεια ότι η μικρή Ελλάδα τα πήγε καλύτερα στην πανδημία από τη μεγάλη Αμερική;

«Παρατηρούμε με ικανοποίηση ότι η Ελλάδα εξέρχεται από την κρίση αυτή αποφεύγοντας την κατάρρευση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης που είδαμε σε άλλα μέρη του κόσμου. Επιτρέψτε μου, όμως, να σημειώσω το εξής: πρέπει να αποφεύγουμε τη λογική της σύγκρισης. Καμία χώρα του κόσμου δεν μπορεί να αισθάνεται ασφαλής από την πανδημία έως ότου όλες οι χώρες γίνουν ασφαλείς. Αυτό δεν αποτελεί απλώς μία ηθική τοποθέτηση. Είναι μία ρεαλιστική αντίληψη. Αν η πανδημία σε μια γωνιά του κόσμου βρίσκεται εκτός ελέγχου επειδή, επί παραδείγματι, ο εμβολιασμός ή η θεραπευτική αντιμετώπιση υστερούν, η ανθρώπινη ταλαιπωρία είναι τεράστια. Αυτό δεν μπορούμε να το αποδεχθούμε. Από την ανεξέλεγκτη κατάσταση της πανδημίας σε φτωχές χώρες οι επιστήμονες ανησυχούν για τον κίνδυνο και νέων μεταλλάξεων που θα μπορούσε να ακυρώσει την πρόοδο στη μάχη κατά της πανδημίας παντού. Υπενθυμίζω ότι ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης έκανε έκκληση από τις αρχές του χρόνου για τη δυνατότητα πρόσβασης όλων των λαών στα εμβόλια, σε όλο τον κόσμο».

- Φοράτε μάσκα και οι ιερωμένοι λαμβάνουν τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα;

«Ασφαλώς φορώ μάσκα. Εχω προτρέψει τους κληρικούς και τους πιστούς μας να φοράνε μάσκες. Η μάσκα είναι ένα σημάδι αγάπης και φροντίδας για τους συνανθρώπους μας».

- Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στον επιστημονικό ορθολογισμό και τη θρησκεία;

«Είναι ψευδεπίγραφο δίλημμα η διάκριση μεταξύ επιστήμης και θρησκείας. Η γνώση είναι γνώση και γνωρίζουμε ότι ακόμη και η αποκεκαλυμμένη αλήθεια που περιέχεται στην Αγία Γραφή έχει πολλά επίπεδα ερμηνείας, όπως μας διδάσκουν και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Η γνώση εξελίσσεται πάντα σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, καθώς η εμπειρία μας διευρύνεται διαρκώς, αλλά η πίστη μεταδίδει μια βαθύτερη και άρρητη γνώση και βεβαιότητα στην καρδιά του ανθρώπου, που υπερβαίνει κατά πολύ τους περιορισμούς της ανθρώπινης εμπειρίας. Κατά συνέπεια, για εμάς η επιστήμη, που σημαίνει “γνώση εξ εμπειρίας”, και η θρησκεία δεν είναι καθόλου αντίθετες. Θα λέγαμε καλύτερα ότι η μία συμπληρώνει την άλλη».

- Σεβασμιότατε, πιστεύετε ότι η πανδημία είναι μέρος της αιώνιας δοκιμασίας του ανθρώπου;

«Βιώνοντας αυτή την πανδημία μέσα από τις απώλειες αγαπημένων προσώπων και τις οδύνες συγγενών και φίλων που βγήκαν από την περιπέτεια της ασθένειας είναι εύκολο να ξεχάσουμε πως ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ανθρωπότητας ζει ανέκαθεν σε πολύ σκληρές συνθήκες, με φτώχεια, πείνα, πόλεμο, διώξεις, φυλακίσεις. Η δική μας η γενιά, και η γενιά των παιδιών μας ευτυχώς, δεν το έχουν βιώσει τόσο σκληρά. Ακόμα και τώρα με τον κορωνοϊό, άλλη είναι η δοκιμασία που περνάει η Δύση και άλλη η Ινδία ή η Βραζιλία».

- Κι όμως, οι Αμερικανοί πλήρωσαν βαρύ τίμημα.

«Είναι απαραίτητο να μην ξεχνάμε πόσο προνομιούχοι έχουμε υπάρξει, τη στιγμή που άλλα μέρη στον κόσμο βιώνουν αυτή την πανδημία πραγματικά πολύ σκληρά. Οχι φυσικά ότι στην Αμερική η τραγωδία αυτή δεν μας στοίχισε πολύ. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι 574.000 Αμερικανοί έχουν χάσει τη ζωή τους από τον κορωνοϊό. Και σε αυτούς πρέπει να προσθέσουμε όσους επέζησαν, αλλά ταλαιπωρούνται από σοβαρά χρόνια προβλήματα υγείας. Με τη χάρη του Θεού και τη σκληρή εργασία λαμπρών επιστημόνων από όλο τον κόσμο έχουμε τα εμβόλια που μαζί με τις διαρκώς πιο αποτελεσματικές θεραπείες θα μας βγάλουν σιγά-σιγά από την κρίση. Οπως είπα πιο πριν, οι πλούσιες χώρες δεν μπορούν να σωθούν αν εγκαταλείψουν στην τύχη τους τις φτωχές».

- Πιστεύετε ότι ο άνθρωπος έχει διδαχτεί κάτι από αυτή την πανδημία;

«Το ερώτημα είναι, λοιπόν, τι διδαχθήκαμε από αυτή τη δοκιμασία. Τι διδαχθήκαμε για την ανισότητα, την απληστία στην κατανάλωση, την καταστροφή του περιβάλλοντος; Ποια είναι τα συμπεράσματά μας ως κοινωνία και ως διεθνής κοινότητα απέναντι στην πολύ πιο τρομακτική κρίση που έρχεται; Πριν από 21 χρόνια ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης μίλησε για την κλιματική αλλαγή. Ηταν από τους πρώτους ηγέτες που έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου. Η πανδημία ίσως είναι μια τελευταία προειδοποίηση για να αξιολογήσουμε τις προτεραιότητές μας, ενώ πρέπει να έχουμε κατά νου ότι υπήρξαν και άλλες πανδημίες μέσα στην Ιστορία. Αντί να καταστροφολογούμε από φόβο ή άγνοια, θα πρέπει να αποδεχθούμε την ευθύνη για τον κόσμο μας και να συμβάλουμε ουσιαστικά στην ευημερία του κόσμου. Είτε πρόκειται για το οξύ οικολογικό πρόβλημα, είτε για τις εντελώς περιττές εκρήξεις βίας ανά τον κόσμο, καλούμαστε όλοι να γίνουμε διαχειριστές της φυσικής δημιουργίας. Η πρόκληση του να ζει κανείς εντός ενός “πεπτωκότος” κόσμου σημαίνει το να κομίζει το μήνυμα της Αναστάσεως του Χριστού - και όλων μας, σε όλους τους ανθρώπους και στον κόσμο. Ο θάνατος έχει χάσει πλέον την κυριαρχία του. Κυριαρχεί το φως της αναστάσεως».

Κλείνοντας, μια φράση του με συνόδευε. Και θα με συνοδεύει. Μια φράση στην οποία «εμπλέκονται» η γνώση με την πνευματικότητα. Η διαλεκτική των σχέσεων. Ολοι πορευόμαστε πάνω στην ίδια βάρκα. Πλούσιοι και φτωχοί («οι πλούσιες χώρες δεν μπορούν να σωθούν αν εγκαταλείψουν στην τύχη τους τις φτωχές»). Υπάρχω γιατί υπάρχεις!

Ειδήσεις σήμερα: 

Βρετανία: Αμφίβολο αν θα συμφιλιωθούν Χάρι και Ουίλιαμ, με αφορμή τα αποκαλυπτήρια αγάλματος της Νταϊάνα

Μεγάλη φωτιά σε δάσος στη Σμέρνα Ηλείας

Πάσχα στον Κορυδαλλό για τον Μένιο Φουρθιώτη