Τουρισμός: Πάμε για το 60% του 2019 (αν δεν στραβώσει... ο Αύγουστος)

Με σεζόν-ασανσέρ παρομοιάζουν το φετινό καλοκαίρι οι τουριστικοί φορείς, με την προσοχή πλέον να στρέφεται στο βαρύ χαρτί του Αυγούστου, τον μήνα με τα μεγαλύτερα έσοδα για τον ελληνικό τουρισμό και το ρεκόρ των 4,2 δισ. εισπράξεων και 6,8 εκατομμυρίων αφίξεων του 2019.

Για τη σεζόν COVID-19 του 2021, από το άνοιγμα του τουρισμού τον περασμένο Μάιο έως τώρα, ο ελληνικός τουρισμός δείχνει σημάδια ανθεκτικότητας παρά τις προκλήσεις που προκαλούν οι μεταλλάξεις του κορωνοϊού και οι ευμετάβλητες ταξιδιωτικές ρυθμίσεις τις οποίες εφαρμόζουν πολλές χώρες. Ο Ιούλιος κλείνει ενθαρρυντικά, τηρουμένων πάντα των αναλογιών και με τα δεδομένα του τέταρτου κύματος εν μέσω θέρους: υπολογίζεται ότι μέχρι σήμερα τη χώρα μας έχουν επισκεφθεί κοντά στα 2,8 εκατομμύρια ταξιδιώτες, με κύριες τουριστικές αγορές τη Γερμανία, την Πολωνία και τη Γαλλία, δείγμα ότι η χώρα μας παραμένει ιδιαίτερα ελκυστικός προορισμός για τους πολίτες των κυριότερων αγορών της, ενώ παράλληλα είτε εγκαθιδρύει, είτε ενισχύει την παρουσία της σε άλλες χώρες.

Εκτός από τη Μύκονο και τη Σαντορίνη, καλύτερη εικόνα παρουσιάζουν μια σειρά προορισμών, όπως το Ηράκλειο, η Κέρκυρα, η Ρόδος, η Κως, η Ζάκυνθος και η Σκιάθος, όπου οι αφίξεις παρουσιάζουν τριψήφιο ποσοστό αύξησης σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο το 2020 (δεδομένου ότι ο δρόμος για την ανάκαμψη στα νούμερα του 2019 είναι ακόμη αβέβαιος και μακρύς).

Η Μύκονος

Ειδικά για την περίπτωση της Μυκόνου, σύμφωνα με τα στοιχεία από τους ξενοδόχους του νησιού, οι ακυρώσεις μετά τις ανακοινώσεις για τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας δεν ξεπερνούν το 1,5%, «ποσοστό το οποίο είναι σύνηθες ακόμη και υπό συνθήκες εκτός πανδημίας», όπως επισημαίνεται σχετικά. «Πέραν του αρχικού σοκ, σε μια θετική ανάγνωση, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν για τη Μύκονο αφύπνισαν και τους υπόλοιπους μεγάλους προορισμούς, ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη εγρήγορση για σχολαστική τήρηση μέτρων και πρωτοκόλλων, συμπληρωματικά με τις προσπάθειες που καταβάλλονται στο δύσκολο μέτωπο των εμβολιασμών», σχολιάζουν στο «ΘΕΜΑ» κορυφαίοι τουριστικοί φορείς.

Με την ανακοίνωση των περιοριστικών μέτρων στις 17 Ιουλίου (απαγόρευση κυκλοφορίας στη 1 μετά τα μεσάνυχτα καθώς και μουσικής σε εστιατόρια και νυχτερινά μαγαζιά), το πρώτο τριήμερο έφερε ένα αρχικό μούδιασμα στις κρατήσεις στο Νησί των Ανέμων, ωστόσο η πορεία των αφίξεων από το ξεκίνημα της σεζόν μέχρι σήμερα παραμένει σταθερά ανοδική. Ειδικά σε Μύκονο και Σαντορίνη παρατηρήθηκε την εβδομάδα έως τις 19 Ιουλίου αύξηση στις αεροπορικές αφίξεις κατά 305% και 285% αντίστοιχα σε σύγκριση με το 2020. Επίσης, συγκρίνοντας με το 2019, τη χρονιά-ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό, οι αφίξεις στους δύο αυτούς προορισμούς την εβδομάδα που μας πέρασε αγγίζουν το 97,5% για τη Μύκονο και το 97,2% για τη Σαντορίνη. Πιο συγκεκριμένα, για τη Μύκονο οι ημερήσιες αφίξεις αυτή τη στιγμή, με βάση τα στοιχεία της περασμένης εβδομάδας, προσεγγίζουν για πρώτη φορά ως τάση τα αντίστοιχα νούμερα αυτές του 2019.

H εικόνα στα υπόλοιπα νησιά

Για τον Ιούλιο τα προκαταρκτικά στοιχεία όσον αφορά την επιβατική κίνηση στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport και περιλαμβάνουν βασικούς προορισμούς του ελληνικού τουρισμού (βλ. Χανιά, Ρόδος, Κέρκυρα κ.ά.) παραπέμπουν σε κίνηση που ξεπερνά, κατά τις πληροφορίες, τις καθημερινές το 60% του 2019. Το ποσοστό μπορεί να ανεβαίνει ακόμη και πάνω από το 80% ή το 90% του 2019 μέσα στα Σαββατοκύριακα για τους δύο premium προορισμούς Μύκονο και Σαντορίνη, με πολύ μεγάλη αύξηση μάλιστα των ιδιωτικών πτήσεων ακόμη και σε σύγκριση με το 2019, απόρροια της ιδιωτικότητας και της αποφυγής συγχρωτισμού που αποζητούν σε καιρό πανδημίας όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν κάτι παραπάνω.

Στην Κρήτη αντίστοιχα, σύμφωνα με τον πρόεδρο τουριστικών και ταξιδιωτικών πρακτόρων Μιχάλη Βλατάκη, ο Ιούλιος είναι σαφώς καλύτερος σε σχέση με πέρυσι, καταγράφοντας αύξηση 65%-70%. Τα ξενοδοχεία στο νησί έχουν ανοίξει στο σύνολό τους, ενώ η πληρότητα σε αρκετές περιπτώσεις είναι άνω του 70%.

Ανά αγορά συνολικά όσον αφορά τις αφίξεις στη χώρα μας, πρωταθλητές είναι οι Γερμανοί, των οποίων οι αφίξεις υπολογίζονται πλέον κοντά στο μισό εκατομμύριο.

Οι αριθμοί ανά αγορά

Συγκεκριμένα, με βάση τα επίσημα στοιχεία και παρά τους περιορισμούς που επιβάλλει η πανδημία, το διάστημα από 1η Ιουνίου έως 14 Ιουλίου καταγράφηκαν περίπου 412.000 αφίξεις από τη Γερμανία, που συνιστά αύξηση 225% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 (126.500 επισκέπτες). Τον αριθμό των επισκεπτών για το σύνολο του 2020 θα προσεγγίσουν πολύ σύντομα οι Πολωνοί, μία από τις πλέον ανερχόμενες αγορές εισερχόμενου τουρισμού που εξελίσσεται φέτος ανέλπιστα καλά. Η Ελλάδα είχε προσελκύσει 852.000 επισκέπτες το τελευταίο έτος πριν από την πανδημία (2019), ενώ για το διάστημα 1/6-14/7 οι αφίξεις είναι 202.000, με εκτίμηση ο αριθμός να ξεπεράσει κατά πολύ τις αφίξεις του 2020, που ήταν 296.000. Οι αφίξεις από ΗΠΑ, επίσης πολύ σημαντική αγορά για την Ελλάδα λόγω αυξημένης δαπάνης και διάρκειας ταξιδιού των Αμερικανών, ξεπερνούν τις 100.000, ενώ πέρυσι η αμερικανική αγορά με τα 1,18 εκατομμύρια αφίξεις το 2019 ήταν ουσιαστικά κλειστή.

Στη Γαλλία, η Ελλάδα τον Μάιο και τον Ιούνιο ήταν ο δημοφιλέστερος προορισμός για ταξίδια στο εξωτερικό, με τις κρατήσεις για τη χώρα μας να είναι αυξημένες κατά 16% και 88% αντίστοιχα σε σύγκριση με τους αντίστοιχους περσινούς μήνες, σύμφωνα με τα δύο νεότερα μηνιαία βαρόμετρα Orchestra/L’Echo, τα οποία αντλούν στοιχεία από ψηφιακά και συμβατικά πρακτορεία. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η μέση διάρκεια παραμονής στη χώρα μας ενός τουρίστα από τη Γαλλία υπολογίζεται στις εννέα ημέρες, αριθμός υψηλός για τα δεδομένα της Ευρώπης, όπου οι πτήσεις είναι μικρής διάρκειας σε σχέση με υπερπόντιες παραθεριστικές μετακινήσεις.

Τον Αύγουστο, καλώς εχόντων των πραγμάτων, αναμένεται μεγαλύτερο κύμα τουριστών από τη βρετανική αγορά, η οποία άρχισε να κινείται περισσότερο από την περασμένη εβδομάδα, οπότε και υπήρξε άρση των περιορισμών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πάντως, η δυναμική της δεύτερης μεγαλύτερης αγοράς εισερχόμενου τουρισμού για τη χώρα μας (3,5 εκατομμύρια επισκέπτες το 2019, πάνω από 1 εκατομμύριο το 2020), φάνηκε μετά την 8η Ιουλίου, όταν η κυβέρνηση Τζόνσον ανακοίνωσε ότι από τις 19 του μηνός θα άρει την υποχρέωση για καραντίνα όσον αφορά τους πλήρως εμβολιασμένους πολίτες που επιστρέφουν από «πορτοκαλί» χώρες - μέτρο που λειτούργησε ως τροχοπέδη για ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο το προηγούμενο διάστημα. Εν μέσω περιορισμών, πάντως, από 1/6 έως 14/7 οι αφίξεις από τη Βρετανία ξεπέρασαν τις 83.000, ενώ την πρώτη εβδομάδα μετά την ανακοίνωση της νέας ταξιδιωτικής πολιτικής από το Λονδίνο οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 11%, «δείγμα μιας προϋπάρχουσας ανοδικής τάσης και της εμπιστοσύνης που υπάρχει προς τη χώρα μας», όπως σχολιάζουν αρμόδιοι φορείς.

Το ενδιαφέρον για διακοπές στην Ελλάδα από το Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται και από τα στοιχεία της Εθνικής Αρχής Συντονισμού Πτήσεων. Οι προγραμματισμένες πτήσεις από τη Μεγάλη Βρετανία είναι αυξημένες κατά 53% σε σχέση με το 2020 για το διάστημα από τις 8 Ιουλίου έως τα τέλη Οκτωβρίου. Μάλιστα, ο αριθμός πτήσεων υπερβαίνει κατά 6% ακόμα και τον αντίστοιχο του 2019, έστω και αν το καθεστώς στα αεροδρόμια σε σχέση με τις αεροπορικές θέσεις είναι λόγω πανδημίας πιο χαλαρό.

Οι προτεραιότητες τώρα

Τώρα και εν όψει του Αυγούστου, στις άμεσες προτεραιότητες για τον πιο θερμό μήνα της σεζόν, με βάση και τις ανάγκες όπως αυτές έχουν προκύψει από τον απολογισμό του Ιουλίου, είναι, κατ’ αρχάς, οι εμβολιασμοί ώστε αφενός να θωρακιστούν οι κάτοικοι έναντι του κορωνοϊού και αφετέρου να δοθεί στους επισκέπτες το μήνυμα της ασφάλειας, που είναι και βασικό κίνητρο για την πραγματοποίηση των ταξιδιών. Στις προτεραιότητες είναι επίσης οι έξτρα έλεγχοι σε επισκέπτες αλλά και ανεμβολίαστους εργαζομένους, καθώς επίσης και η αυξημένη ετοιμότητα για ξενοδοχεία απομόνωσης στους προορισμούς που δέχονται πιέσεις λόγω των αυξημένων κρουσμάτων.

Στην παρούσα φάση και με το δεδομένο ότι οι συνθήκες αξιολογούνται μέρα με τη μέρα, οι εγχώριοι τουριστικοί φορείς δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για τη Γερμανία, η οποία αποτελεί παραδοσιακά την πρώτη αγορά εισερχόμενου τουρισμού για τη χώρα μας με 4 εκατομμύρια επισκέπτες προ κορωνοϊού και 1,5 εκατομμύριο το 2020 και κατέταξε προ ημερών την Ελλάδα στη λίστα των «κρατών κινδύνου» λόγω της αύξησης των κρουσμάτων. Εστω και αν η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτελεί περισσότερο σύσταση για την αποφυγή ταξιδιών σε ελληνικούς προορισμούς, ξενοδόχοι και αεροπορικές εκφράζουν την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο μια περαιτέρω επιδείνωση των επιδημιολογικών δεδομένων στην Ελλάδα (και άλλες χώρες) να οδηγήσει στην επιβολή του μέτρου υποχρεωτικής καραντίνας για Γερμανούς επισκέπτες με την επιστροφή στην πατρίδα τους. Σημειωτέον ότι τις τελευταίες, λίγες, ημέρες έχει παρατηρηθεί και μια -μικρή μεν αλλά υπαρκτή- επιβράδυνση του ρυθμού εισόδου νέων κρατήσεων από τη γερμανική αγορά. Εξ ου και θεωρείται παραπάνω από κρίσιμη το επόμενο διάστημα η πορεία της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας μας σε βασικούς τουριστικούς προορισμούς, ειδικά σε αυτή τη συγκυρία όπου τα εισιτήρια κλείνονται από τους ταξιδιώτες την τελευταία στιγμή, ακόμη και την προηγούμενη μέρα.

Oι Γερμανοί και η Κρήτη

Η ανησυχία είναι μεγαλύτερη για τους προορισμούς πρώτης γραμμής με μεγάλο αποτύπωμα στη γερμανική αγορά, που κοκκίνισαν την περασμένη Πέμπτη στον χάρτη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), όπως η Κρήτη, ναυαρχίδα του ελληνικού τουρισμού, όπου βρέθηκε την ίδια ημέρα και ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης. Από το Ηράκλειο ο κ. Θεοχάρης δήλωσε ότι «τα κρούσματα είναι λιγότερα κατά 170-180 από την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα δείχνοντας σταθεροποίηση». Τονίζοντας για μία ακόμη φορά ότι ο εμβολιασμός είναι το μόνο διαβατήριο για να μείνει η χώρα ανοιχτή και το τουριστικό προϊόν ακμαίο, ο κ. Θεοχάρης επισήμανε ότι «το φετινό καλοκαίρι θα είναι δύσκολο και θα προχωρούμε, όλοι μαζί, εβδομάδα με την εβδομάδα. Η μάχη που δίνουμε είναι να μην κλείσουν οι άλλες χώρες τα σύνορά τους προς την Ελλάδα. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, η Κρήτη έχει επιδείξει σοβαρότητα. Νομίζω ότι μπορεί να συνεχίσει έτσι και ακόμη καλύτερα». Από την πλευρά τους, οι ξενοδόχοι του νησιού, σε συνέχεια και των μέτρων που ελήφθησαν τις προηγούμενες ημέρες για τη Μύκονο, πέραν των συνεχών εκκλήσεων για αυστηρή τήρησή τους και πλήρη συμμόρφωση με τα ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα, απηύθυναν επιπλέον αίτημα στους αρμόδιους φορείς ώστε οι εμβολιαστικές μονάδες να επισκέπτονται τα ξενοδοχεία για τη διευκόλυνση των εργαζομένων, κάτι το οποίο έχει δρομολογηθεί για τα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα.