Ο Μιχάλης Δεληχάτσιος στον Δημήτρη Δανίκα: O Έλληνας καθηγητής που ξέρει πώς σβήνουν οι πυρκαγιές

Βάζει φωτιές με όσα λέει. Προλαβαίνει και σβήνει φωτιές προτού γιγαντωθούν και εξελιχθούν αυτές. Το περιστατικό, όπως ακριβώς συνέβη. Κάποιος φίλος -καμία σημασία το όνομά του- με πληροφορεί τηλεφωνικώς: «Είναι εδώ ο Μιχάλης Δεληχάτσιος». Του λέω «με πιάνεις αδιάβαστο». Μου απαντάει εκείνος «ρίξε μια ματιά στο Google». Του απαντάω μετά «το έκανα αλλά δεν βλέπω ούτε γραμμή στο όνομα Μιχάλης Δεληχάτσιος». Επανέρχεται δριμύτερος εκείνος «όχι στα ελληνικά αλλά στα αγγλικά: Michael Delichatsios»

Το έκανα. Το είδα. Τα έχασα. Εναν σκασμό πληροφορίες κατέβασα. Και μέχρι να τις διαβάσω όλες με το στόμα ανοιχτό έχασκα. Πλήθος σπουδών. Πλήθος πτυχίων. Πλήθος συμβουλών. Πλήθος κυβερνήσεων, πλην Ελλάδας φυσικά. Πλήθος μελετών. Πλήθος ερευνών. Πλήθος διακρίσεων. Πλήθος ανακοινώσεων. Με γενικό παρονομαστή «φωτιές, πυρκαγιές, megafire».

Το πρώτο που σκέφτηκα -και ήταν λάθος μου- «αχ και να τον είχαμε στο Μάτι, στη Βαρυμπόμπη και στην Εύβοια». Το δεύτερο που σκέφτηκα «οι καλύτεροι Ελληνες πάντα στα ξένα». Το τρίτο, «μα καλά καμία ελληνική κυβέρνηση δεν τον συμβουλεύτηκε;». Και το τελευταίο, «μακάρι να μου έδινε συνέντευξη». Ο κοινός φίλος μεσολάβησε, ο mega ερευνητής δέχτηκε κι έτσι στο τέλος βρεθήκαμε, γνωριστήκαμε και μιλήσαμε. Oλα τα αντιγράφω όπως έγιναν:

Σκηνή 1
«Περίπου γόης»

- Από πού, από Αθήνα;
«Οχι Αθήνα, γεννήθηκα στο χωριό Γέρμα της Καστοριάς. Χωριό απομονωμένο χωρίς Βλάχους, το 1945, λίγο πριν από τον συμμοριτοπόλεμο».

- Εννοείτε τον Εμφύλιο.
«Τον Εμφύλιο».

- Και το Δεληχάτσιος;
«Προφανώς το “Δελή-”, που στα τούρκικα σημαίνει τρελός, προήλθε από τους προγόνους μου. Oπως λέμε Δεληγιάννης, Δεληπέτρος, Τρελογιάννης, Τρελοπέτρος».

- Δηλαδή Τρελοχάτσιος!
«Κάπως έτσι. Τότε λοιπόν η οικογένειά μου κατεβαίνει και εγκαθίσταται στην Αθήνα».

- Επισκέπτεστε συχνά την Ελλάδα;
«Τώρα που κάνω μόνο έρευνα και διδάσκω έχω περισσότερο χρόνο».

- Και πότε βρεθήκατε στην Αμερική;
«Το 1970 στη Βοστόνη ως φοιτητής με υποτροφία του MIT. Μαζί με τη γυναίκα μου τη Μαίρη».

- Παντρεμένος τόσο νωρίς;
«Από τα 25. Γνωριστήκαμε ως συμφοιτητές στο Πολυτεχνείο. Ηταν η μοναδική γυναίκα που τότε σπούδαζε ηλεκτρολόγος μηχανολόγος».

- Και την κερδίσατε εσείς.
«Δεν ήμουν γόης. Περίπου γόης».

- Και από τότε μαζί;
«Πάντα μαζί. Και στο ΜΙΤ. Με τρία κορίτσια. Η μία είναι τώρα γιατρός στην Αμερική. Η άλλη μηχανολόγος στο Παρίσι και η τρίτη, η Αντζελα, αν και τελείωσε στο Χάρβαρντ, στη συνέχεια ασχολήθηκε με την τέχνη και τη σκηνοθεσία θεάτρου. Η Αντζελα είναι η αριστερή της οικογένειας. Οπως όλοι οι κουλτουριάρηδες και καλλιτέχνες. Μάλιστα τα τελευταία έξι χρόνια έχει εγκατασταθεί στην Αθήνα. Και στις τελευταίες μεγάλες πυρκαγιές βρέθηκε στη Βαρυμπόμπη, αφοσιωμένη στο να βοηθήσει πυρόπληκτους».

Σκηνή 2
Το αύριο για να προλάβεις το τώρα

- Φεύγετε λοιπόν για διδακτορικές σπουδές στη Βοστόνη μαζί με τη γυναίκα σας. Με ποιο αντικείμενο;
«Θερμοδυναμική, Μηχανική και Ρευστότητα. Δηλαδή πώς κινούνται ο αέρας, το νερό, το πετρέλαιο, το λάδι και όλα τα υγρά».

- Και μετά πώς καταλήξατε στις φωτιές και τις καταστροφές;
«Οταν τελείωσα, με προσέλαβε μια μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία που ασφάλιζε αποκλειστικά και μόνο μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Αυτή λοιπόν διέθετε δικό της ερευνητικό κέντρο για τις φωτιές. Ο λόγος είναι αυτονόητος. Ερευνα για τις φωτιές προκειμένου να περιοριστούν οι χρηματικές απώλειες και οι μεγάλες αποζημιώσεις».

- Τώρα με τις φωτιές και τις πρωτοφανείς καταστροφές σάς φώναξε κάποιος κυβερνητικός παράγοντας να ζητήσει τη συμβουλή σας και τα φώτα σας;
«Οχι, κανείς».

- Δεν σας «ενόχλησε» κανείς;
«Κανείς».

- Ποια η γνώμη σας γι’ αυτές τις πρόσφατες καταστροφές;
«Οι προοπτικές που βάζουμε πάντα στην Ελλάδα είναι βραχυπρόθεσμες, δηλαδή δεν ασχολούμαστε με τις μακροπρόθεσμες. Ολα ξεκινούν απ’ αυτή τη λάθος και στρεβλή αντίληψη. Γενικευμένη στην κοινωνία και στην πολιτική, διαχρονικά θα έλεγα».

- Τι εννοείτε ακριβώς;
«Εννοώ ότι τρέχουμε μόνο για το τώρα. Εννοώ ότι δεν υπάρχει σύστημα συλλογής στοιχείων και δεδομένων. Η νοοτροπία μας ως λαού και ως κυβέρνησης, κάθε κυβέρνησης, είναι βραχυπρόθεσμη».

- Σαν να λέμε «παιδιά, τρέξτε καιγόμαστε!»;
«Κάπως έτσι. Επομένως δεν υπάρχει ερευνητικό κέντρο. Χρόνια τώρα εμείς οι Ελληνες κοιτάμε το τώρα και όχι το αύριο».

Σκηνή 3
«Τι να τους πω; Τίποτα!»

- Αν σας έπαιρναν τηλέφωνο και ζητούσαν τα φώτα σας, τι θα τους λέγατε;
«Τίποτα».

- Τίποτα;
«Τίποτα. Από τη στιγμή που δεν υφίσταται σύστημα πρόβλεψης προς τα πού θα κατευθυνθεί η φωτιά, τι να τους πω εγώ; Τίποτα».

- Τι είναι αυτό το σύστημα;
«Αποτελείται από τρία στάδια. Το πρώτο της ανάληψης κινδύνου. Δηλαδή συλλογή στοιχείων και δεδομένων όλων των πύρινων καταστροφών, για όλες τις φωτιές όλα αυτά τα χρόνια. Ποιες οι αιτίες ανάφλεξης; Πόσες οι ζημιές σε περιουσίες, ανθρώπινες ζωές, σε ζώα; Κανείς δεν ξέρει να σου πει ακριβώς με λεπτομέρειες. Η ανάληψη κινδύνου προϋποθέτει και την ενεργή συμμετοχή του κόσμου με την επιμόρφωσή του. Για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών πρέπει να αλλάξουν οι κανονισμοί για την ανοικοδόμηση σπιτιών πλησίον των δασών».

- Να μη χτίζονται σπίτια;
«Οχι ακριβώς. Αλλά να μη χρησιμοποιούνται, φερ’ ειπείν, ξύλινα παράθυρα. Και τα δέντρα να μην εφάπτονται στην οροφή κάθε σπιτιού. Επίσης, απαραιτήτως να καθαρίζονται τα δάση από τις πευκοβελόνες. Αυτές είναι μερικές από τις βασικές προϋποθέσεις για την πρόληψη των πυρκαγιών»

- Και το δεύτερο στάδιο;
«Πιο δύσκολο από το πρώτο. Είναι το στάδιο ταχείας ανίχνευσης της φωτιάς. Για να αποδώσει απαιτείται καλή οργάνωση. Η ανίχνευση της πηγής γίνεται στο πρώτο, το αρχικό στάδιο. Και η ανίχνευση επιτυγχάνεται με δορυφόρο, με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα λεγόμενα drones, και με τοπικούς αισθητήρες καταγραφής της θερμότητας. Αυτοί οι αισθητήρες είναι χωρίς καλώδια και τοποθετούνται σε κορμούς δέντρων. Οσο πιο γρήγορα ανιχνευτεί η αρχική πηγή της φωτιάς τόσο πιο γρήγορη και αποτελεσματική η κατάσβεσή της».

- Να την εξοντώσουμε στο αρχικό στάδιο φυσικά;
«Ακριβώς αυτό. Και τώρα ερχόμαστε στο τρίτο και τελικό στάδιο. Οταν η φωτιά και οι πύρινες φλόγες καλπάζουν και θεριεύουν. Η λεγόμενη megafire. Η μεγάλη, η συντριπτικά ανώτερη πύρινη κόλαση. Τότε πρέπει να χρησιμοποιήσουμε προγράμματα υπολογιστών με τη συνδρομή μετρήσεων των μετεωρολογικών συνθηκών, καθώς και των τοπογραφικών αποτυπώσεων. Με αυτά τα μέσα μπορούμε να προβλέψουμε την κατεύθυνση της φωτιάς έτσι ώστε όλοι οι πόροι να κατευθυνθούν προς τον κίνδυνο. Oλα αυτά πρέπει να γίνουν σε πραγματικούς χρόνους, εκείνη τη στιγμή που συμβαίνει και αναπτύσσεται η megafire. Αν γίνει με καθυστέρηση ημερών, τότε το πράγμα ξεφεύγει και το κόστος είναι ανυπολόγιστο. Επομένως, πρέπει απαραιτήτως στην Ελλάδα να δημιουργηθεί κατάλογος όλων των φωτιών, όλων των περιστατικών και όλων των απωλειών. Και κάτι άλλο. Εξίσου σημαντικό. Ο παράγοντας της Δασικής Υπηρεσίας παίζει ρόλο πρωταγωνιστικό. Δηλαδή πρέπει να γίνει κατάλογος όλων των δέντρων, όλων των ποικιλιών, όλων των ηλικιών και όλων των φυτών».

- Ακούγεται σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
«Καθόλου. Αυτός ο κατάλογος θα μας βοηθήσει να προβλέψουμε ποια από αυτά τα “υλικά”, δηλαδή δέντρα και φυτά, καίγονται γρήγορα».

- Φυσικά εννοείτε κυρίως τα πεύκα...
«Α, εδώ είναι το λεπτό ζήτημα. Τα φύλλα καίγονται. Οι πευκοβελόνες καίγονται. Ωστόσο, ο κορμός του πεύκου δύσκολα καίγεται. Κυρίως τα μικρά φυτά καίγονται. Ολα αυτά προϋποθέτουν τον λεπτομερή και συχνό καθαρισμό των δασών».

Σκηνή 4
Οι εραστές της φωτιάς

(τάχα μου απόρησα)
- Τίποτα απ’ όλα αυτά εν Ελλάδι;
«Τίποτα δεν υπάρχει απ’ όλες αυτές τις προϋποθέσεις στον τόπο μας. Επομένως, μετά το σκληρό, το αδυσώπητο, το καταστροφικό περιστατικό στη Βαρυμπόμπη και την Εύβοια, πρέπει να οργανωθεί καλύτερα η προστασία από τον πύρινο εχθρό. Και μάλιστα στη βάση εγγύτητας αστικών με δασικές περιοχές. Δυστυχώς στην Ελλάδα πάντοτε η δράση μας είναι κατασταλτική και σπανίως προληπτική. Οι προτεραιότητες πρέπει πάση θυσία να αντιστραφούν. Τώρα. Επειγόντως. Ξέρετε γιατί; Επειδή όταν η φωτιά γιγαντωθεί, η megafire που λέγαμε, τότε δεν μπορείς να τη σβήσεις. Οσες δυνάμεις και αν ρίξεις, το κόστος είναι ανυπολόγιστο».

- Μα το ίδιο συμβαίνει και στις ΗΠΑ, όπου υποτίθεται ότι το σύστημα είναι εξαιρετικά οργανωμένο.
«Δεν υποτίθεται, είναι το καλύτερο, το πιο άρτιο οργανωμένο σύστημα. Σας το λέω επειδή ξέρω. Αλλωστε έχω επισκεφτεί και συμμετάσχει σε πλήθος ερευνητικών κέντρων. Στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία, στην Ιαπωνία, στην Κίνα και αλλού. Το σύστημα της Αμερικής είναι το καλύτερο».

- Παρά το τόσο άρτιο σύστημα πρόληψης και οργάνωσης, η Καλιφόρνια ακόμα καίγεται όμως.
«Α, εδώ έχουμε έναν άλλον παράγοντα, δηλαδή την κλιματική αλλαγή. Αυτός τώρα είναι ο μεγάλος, απρόβλεπτος και ασύμμετρος εχθρός».

- Και ποιοι παράγοντες προκαλούν αυτές τις φωτιές; Ετσι συμβαίνουν από μόνες τους;
«Κι όμως, συμβαίνει κι αυτό. Οι υψηλές θερμοκρασίες που επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσουν αυτοανάφλεξη. Ο συνδυασμός υψηλών θερμοκρασιών και ξηρασίας είναι ο μεγάλος εραστής της φωτιάς. Απαιτείται ιδιαίτερη και λεπτομερής μελέτη για να μάθουμε ακριβώς πότε αυτός ο συνδυασμός υψηλών θερμοκρασιών και υγρασίας μπορεί να μεταβληθεί σε εκρηκτικό μείγμα. Σας το είπα. Οταν η φωτιά γίνει μεγάλη είναι δύσκολο, σχεδόν αδύνατον, να την περιορίσεις και να τη σβήσεις».

- Επομένως το τρίτο στάδιο είναι το πιο κρίσιμο.
«Είναι γιατί οι συνέπειες θα ήταν λιγότερες και πιο διαχειρίσιμες στην περίπτωση που θα είχαμε οργανώσει καλύτερα το τρίτο στάδιο».

- Η οργάνωση του εν λόγω σταδίου είναι πάντα αποτελεσματική;
«Οχι, δεν είναι. Δεν μπορείς να απαλείψεις, να “σκοτώσεις” όλες τις φωτιές».

- Κατά τη γνώμη σας, ποιος ο ένοχος, ο μεγάλος ένοχος της megafire σε Βαρυμπόμπη και Εύβοια; Η κυβέρνηση;
«Oχι ακριβώς έτσι. Μπορούμε να πούμε ότι εν Ελλάδι δεν υφίστανται οι κατάλληλες υποδομές και η απαραίτητη οργάνωση για την πρόληψη των πυρκαγιών. Και συμβαίνει αυτό πολλά χρόνια επί όλων των κυβερνήσεων. Γι’ αυτό δεν πρέπει να κατηγορούμε τη σημερινή κυβέρνηση. Το πρόβλημα είναι διαχρονικό».

Σκηνή 5
Αν μπορούσαμε θα χτίζαμε πάνω στο κύμα

- Οι ίδιες και χειρότερες καταγγελίες έγιναν και για τη φωτιά στο Μάτι, με δεκάδες αθώα θύματα που κατέληξαν στάχτες και αποκαΐδια. Φρικτό, αποτρόπαιο, εφιαλτικό, ανατριχιαστικό. Δεν έφταιγε λοιπόν για εκείνη την καταστροφή η κυβέρνηση εκείνης της εποχής;
«Θα σας μιλήσω διαφορετικά. Γιατί έγινε αυτό; Φαίνεται περίεργο και εξωφρενικό. Κι όμως, με ψυχραιμία θα δούμε μερικούς παράγοντες που έπαιξαν μεγάλο ρόλο και διευκόλυναν το πέρασμα του πύρινου εφιάλτη. Πρώτο, τα σπίτια είναι οικοδομημένα το ένα δίπλα στο άλλο. Οι δρόμοι στενοί, ίσα που μετά βίας περνάει ένα μικρό όχημα και η πρόσβαση στη θάλασσα σχεδόν αόρατη. Απίστευτο. Οι καλύτερες προϋποθέσεις για τη megafire».

Προσπάθησα να τον διακόψω αλλά εκείνος συνέχισε ακάθεκτος.

«Ολοι εμείς οι Ελληνες ενδιαφερόμαστε για τον εαυτό μας, για τη βολή μας. Και δεν μας περνάει, καν, σαν υποψία τι θα συμβεί σε περίπτωση φωτιάς. Από τους δρόμους στο Μάτι ήταν αδύνατον να κυκλοφορήσουν δύο αυτοκίνητα. Τι φταίει; Φταίει η διαχείριση. Φταίει το κράτος που επιτρέπει να οικοδομούνται τέτοια σπίτια με τέτοιες ακατάλληλες προδιαγραφές»

- Δεν μπορούσε να αποφευχθεί αυτή η μοιραία, η εφιαλτική τραγωδία;
«Oχι, κάτω απ αυτές τις προϋποθέσεις δεν μπορούσε. Αλλωστε δεν είχε γίνει μελέτη εκκένωσης. Θέλουμε να χτίζουμε παντού. Αν είναι δυνατόν να χτίσουμε και πάνω στη θάλασσα, πάνω στο κύμα. Επομένως, η ευθύνη βαραίνει το κράτος. Διαχρονικά. Οπως στην περίπτωση της Βαρυμπόμπης. Αμαρτίες γονέων».

- Αναπόφευκτο και όλο αυτό το εφιαλτικό θανατερό;
«Κάτω από αυτές τις συνθήκες ήταν αναπόφευκτο. Οταν ο άνεμος φυσάει προς τη μεριά της θάλασσας σε κατοικημένες περιοχές, όταν τα σπίτια έχουν χτιστεί το ένα πάνω στο άλλο και όταν οι δρόμοι είναι τόσο στενοί, ε τότε το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο. Οι άνθρωποι εγκλωβίστηκαν σαν τα ποντίκια».

- Μα ο άνεμος θα φυσήξει προς τη θάλασσα
«Οχι σε εκείνη την περιοχή. Συνήθως φυσάει προς άλλη κατεύθυνση και συνήθως φυσάει προς τα πάνω. Στο Μάτι, συνέβη κάτι σπάνιο. Ο άνεμος να φυσάει από πάνω προς τα κάτω και να τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Ε, εκείνη τη στιγμή έτσι και κάποιος επιπόλαιος...».

- Ανεγκέφαλος;
«Ανεγκέφαλος επιχειρήσει να κάψει ξερά χόρτα, τότε είναι σαν να σκοτώνει τους συνανθρώπους και ίσως τον εαυτό του».

- Ποιοι λοιπόν είναι οι «εμπρηστές»;
«Ο συνδυασμός ξηρασίας και μακροχρόνιων υψηλών θερμοκρασιών. Είναι και οι πυρομανείς, είναι και οι κακοσυντηρημένοι μετασχηματιστές της ΔΕΗ. Είναι και τα εγκαταλειμμένα στρώματα πευκοβελόνων. Είναι και το ανθρώπινο λάθος. Ας πούμε, πολύ πιθανό μια φωτιά να πάρει μπρος με το καθάρισμα των μελισσιών».

Σκηνή 6
Περισσότερες πλαστικές σακούλες από ψάρια

- Και οι φήμες;
«Ποιες φήμες; Περί πρακτόρων του Ερντογάν; Δεν ξέρω. Εκείνο όμως που ξέρω είναι ότι όποιος ισχυρίζεται πως οι φωτιές στην Εύβοια οργανώθηκαν προκειμένου να τοποθετηθούν και να διευκολυνθούν στο έργο τους πολλές ανεμογεννήτριες είναι εντελώς αστείος, να μη πω ανόητος. Αν είναι δυνατόν!»

- Η δική σας ειδικότητα;
«Εκανα και μελέτησα το δεύτερο στάδιο, αλλά το τρίτο με τη megafire είναι η ειδικότητα της ειδικότητάς μου. Και μάλιστα για τις συνθήκες που αναπτύσσονται με την ύπαρξη ανεμοστρόβιλων. Ετσι δημιουργείται μια ειδική ατμόσφαιρα, η οποία συνδέεται και διευκολύνει την ανάπτυξη και μεγέθυνση της πύρινης κόλασης. Για να ολοκληρώνουμε. Τώρα χρειάζονται επειγόντως να παρθούν μέτρα μακροπρόθεσμης διάρκειας. Δηλαδή κατάλληλες υποδομές, προγραμματισμός, εμπειρία και επάρκεια μέσων. Για παράδειγμα, σχετικά με την οικολογική καταστροφή. Το ξέρετε ότι ο βυθός της θάλασσας, παγκοσμίως, περιέχει περισσότερες πλαστικές σακούλες από ψάρια;».

- Εχετε εμβολιαστεί;
«Φυσικά, ούτε συζήτηση. Είναι τρελό να μην εμβολιάζονται οι άνθρωποι. Είναι τρελό να πορεύονται ως μελλοθάνατοι. Και είναι επίσης τρελό να μεταδίδουν τον ιό και έτσι να “σκοτώνουν” τους δικούς τους ανθρώπους και όσους σχετίζονται με αυτούς. Κίνδυνος θάνατος».

- Ποια χώρα είναι η καλύτερα οργανωμένη στον κόσμο για την πρόληψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών;
«Οι ΗΠΑ, όπου λειτουργούν πολλά και μεγάλα ερευνητικά κέντρα. Μετά είναι η Αυστραλία και ο Καναδάς».

- Υπάρχουν άλυτα προβλήματα;
«Υπάρχουν. Υπό ποιες συνθήκες κάθε κοιλάδα παίζει ρόλο στη μετάδοση της φωτιάς; Ξέρουμε, λόγου χάρη, ότι αν το έδαφος είναι επίπεδο, τότε η φωτιά μεταδίδεται πέντε φορές πιο γρήγορα. Η τοπογραφία παίζει μεγάλο ρόλο. Ας πούμε ότι η φωτιά αρχίζει από ένα λόφο σε μια κοιλάδα, ε τότε η φωτιά θα μεταδοθεί με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Το περίεργο με το Μάτι ήταν ότι η φωτιά άρχισε από την κορυφή του βουνού και οι άνεμοι την έσπρωχναν προς τα κάτω, προς τη μεριά της θάλασσας. Συνήθως οι φωτιές αρχίζουν από τα κάτω προς τα πάνω, όχι το αντίθετο».

- Αυτή την εποχή ποιος ο ρόλος σας;
«Επισκέπτης καθηγητής σε ερευνητικά κέντρα Κίνας, Ιαπωνίας, Αυστραλίας, Νέας Ζηλανδίας, Αμερικής».

-Από τις πρόσφατες ερευνητικές σας μελέτες έχετε καταλήξει σε κάτι καινούριο;
«Ασχολούμαι με πρόγραμμα κατάσβεσης με υγρό άζωτο το οποίο υγροποιείται στους -250 βαθμούς. Αυτό το σύστημα κατάσβεσης είναι πιο αποτελεσματικό από το νερό. Ωστόσο η μελέτη δεν είναι ακόμα ολοκληρωμένη».

- Αυτό το πρόγραμμα το ερευνητικό πού γίνεται και πόσο κοστίζει;
«Από μια χορηγία 500.000 δολαρίων».

- Τόσο λίγα;
«Τόσο! Και το πρόγραμμα της μελέτης γίνεται στις ΗΠΑ».

Σκηνή 7
Ποιος είναι αυτός; Ποδοσφαιριστής ή τραγουδιστής;

Με κοίταξε, του είπα «μήπως ξεχάσαμε κάτι;» και απάντησε «τα είπαμε όλα». Αλλωστε είχαμε εξαντλήσει όλους τους επιτρεπόμενους χρόνους, ήταν πια μεσημέρι και ο διεθνής γκουρού κάθε megafire στον πλανήτη, σηκώθηκε να αποχωρήσει μαζί με το σακίδιό του, όπως κάθε ξένος τουρίστας φοιτητής που καταφθάνει εν Ελλάδι είτε ως ταξιδιώτης είτε ως σκαπανέας ελληνικών, αρχαιολογικών θησαυρών.

- Θα σας ξαναδώ;
«Αν είμαστε καλά, θα βρεθούμε πάλι του χρόνου».

- Τόσο αργά;
«Τι να σας πω, αναχωρώ Τετάρτη 8 του μηνός».
Καθώς έφευγε και καθώς η σκιά του απομακρυνόταν από το οπτικό μου πεδίο ρώτησα την υπεύθυνη του cafe: «Εχεις ακούσει το όνομα Μιχάλης Δεληχάτσιος;». Με κοίταξε και μου είπε: «Τι είναι; Μοντέλο, ποδοσφαιριστής, τραγουδιστής;».

«Ξέχασες», της είπα, «τους σεφ». Δεν την κακίζω. Μπας κι εγώ, που παριστάνω τον σπουδαίο, είχα ακούσει ποτέ στη ζωή μου το όνομα Μιχάλης Δεληχάτσιος; Τώρα όμως ξέρω!

Α, και κάτι ακόμα. Επειδή ξέχασα να τον ρωτήσω για τα δάση που πρέπει να καούν ώστε έτσι να αναγεννηθούν, μίλησα με τη φίλη Ελλη Παγκάλου, μοναδική στο είδος της Αρχιτεκτονικής Τοπίου.

«Τι πάει να πει πρέπει να καούν; Οχι, δεν πρέπει. Αλλά μερικές φορές μόνα τους καίγονται για να αναγεννηθούν. Πώς καίγονται; Αυτοαναφλέγονται κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες. Ολα αυτά εξαρτώνται από τα είδη των δέντρων και των φυτών. Ας πούμε δάση που φιλοξενούν μόνο πεύκα, λόγου χάρη, έχουν σύντομη διάρκεια ζωής. Η βιοποικιλότητα είναι πιο ανθεκτική στον χρόνο και τα οικοσυστήματα έτσι είναι πιο δημιουργικά και ανθεκτικά»

Με απλά λόγια: ποικιλία, ασπίδα σωτηρίας. Κάτω η μονοκαλλιέργεια, ζήτω η βιοποικιλότητα!

Ειδήσεις σήμερα:

Εύβοια: Έκτακτη σύσκεψη του Συντονιστικού στο Μαντούδι λόγω της κακοκαιρίας

«Σπίτι με το Mega»: Μουσικό αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη 

Νέα Δημοκρατία: Τα fake news για το άνοιγμα των σχολείων