• Η παγκόσμια διόγκωση της μεσαίας τάξης, αλλά και της υπερ-κατανάλωσης.
• Και, τέλος, η μετατόπιση της οικονομικής, αλλά και γεωπολιτικής επιρροής προς την Ανατολή και προς το Νότο, προς την Αφρική.
Όπως και καθόλου τυχαία οι επτά αυτές μεγάλες τάσεις συνοδεύονται, κυρία Πρόεδρε, από τρεις λέξεις: Μεταβλητότητα, Αβεβαιότητα, Επινοητικότητα» τόνισε ο Πρωθυπουργός.
Στο πλαίσιο αυτό επισήμανε ότι «τα δύο εργαλεία, ο μακροχρόνιος προγραμματισμός και η ανάγκη να μπορούμε να διαχειριζόμαστε έκτακτες καταστάσεις, πιστεύω ότι είναι το πεδίο στο οποία θα δοκιμαστεί η άσκηση δημόσιας πολιτικής για τα επόμενα χρόνια» και προσέθεσε: «Αναμένω με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τα συμπεράσματα της έκθεσής σας και τη συνεργασία όλων σας με την Επιτροπή Foresight για να μπορέσουμε ολοένα και περισσότερο να εξειδικεύουμε αυτά τα συμπεράσματα και να τα αναπροσαρμόζουμε όποτε αυτό είναι απαραίτητο».
Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη: Ευρείες συνεργασίες, αλλαγή συνηθειών και συμπεριφορών
Η εκδήλωση ξεκίνησε με ομιλία της Προέδρου της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη. «Οι αλλαγές που συμβαίνουν γύρω μας είναι τόσο γρήγορες, που κανένας δεν μπορεί να προδιαγράψει με ακρίβεια το τι θα συμβεί σε λίγα χρόνια. Νέα επαγγέλματα και νέες επιστήμες θα αναδυθούν, νέες κρίσεις που συνδέονται με το περιβάλλον, την ενέργεια, την υγεία θα προκύψουν και η αντιμετώπισή τους θα απαιτήσει ευρείες συνεργασίες, αλλαγή συνηθειών και συμπεριφορών» τόνισε η Πρόεδρος της Επιτροπής.
«Το φόρουμ, λοιπόν, Η ΕΛΛΑΔΑ το 2040, είναι ακριβώς η δράση της Επιτροπής που επιδιώκει να δώσει βήμα στην κοινωνία προκειμένου να καταθέσουμε την πρότασή μας για τη πορεία μας προς την επόμενη εικοσαετία» εξήγησε η κυρία Αγγελοπούλου και αναφέρθηκε στην επόμενη πρωτοβουλία της Επιτροπής: «Στην ίδια κατεύθυνση βρίσκεται και η υπό εξέλιξη προσπάθεια για την ίδρυση ενός καινοτόμου ερευνητικού Ινστιτούτου στους τομείς της Τεχνητής Νοημοσύνης, της Επιστήμης Δεδομένων και των Αλγορίθμων, η οποία προσδοκούμε ότι σύντομα θα ευοδωθεί αφού η δημιουργία του Ινστιτούτου έχει ήδη συμπεριληφθεί στην εγκεκριμένη πρόταση της Ελλάδας προς το μηχανισμό Ανθεκτικότητας και Ανασυγκρότησης».
Κ. Τασούλας: Καλούμεθα να πραγματώσουμε τη δική μας συλλογική εποποιία μπροστά στις προκλήσεις του μέλλοντος
Αμέσως μετά πήρε το λόγο ο Πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία του Φόρουμ «Η Ελλάδα το 2040». «Εδώ είναι και η αξία αυτής της εργασίας, η οποία σήμερα, με πρωτοβουλία της «Ελλάδος 2021», παραδίδεται. Είναι η αξία μιας εργασίας που αφορά το μέλλον της χώρας, από τους κατά τεκμήριο πιο αρμόδιους από την κοινωνία των πολιτών και της επιστήμης να τη διατυπώνουν, η οποία παραδίδεται στα χέρια της Πολιτείας, στα χέρια του Πρωθυπουργού, στα χέρια του Κοινοβουλίου, ώστε το μέλλον να μην είναι ούτε απροσδόκητο αλλά ούτε και αφύλακτο» σημείωσε. «Καλούμεθα ως γενεά, ως φορείς, ως παράγοντες, ως πολιτευόμενοι, να πραγματώσουμε τη δική μας συλλογική εποποιία μπροστά στις προκλήσεις του μέλλοντος» προσέθεσε ο Πρόεδρος της Βουλής.
Ολόκληρη η ομιλία της Προέδρου της Επιτροπής «Ελλάδα 2021»
Από την πρώτη στιγμή ίδρυσης της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», θέσαμε ως στόχο το πρόγραμμα που συντονίζει η Επιτροπή με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, να απλωθεί από εκδηλώσεις ιστορικής μνήμης και τιμής για την Επανάσταση του 1821, σε εκδηλώσεις αφιερωμένες στην δισαίωνη πορεία της Ελλάδας και των Ελλήνων, μέχρι δράσεις και εκδηλώσεις που θα αναδεικνύουν τo 2021 ως μία ευκαιρία να ρίξουμε το βλέμμα μας προς το μέλλον.
Στις άμεσες προτεραιότητες μας ήταν να εντάξουμε στο πρόγραμμα αυτό, δράσεις που θα αφήσουν παρακαταθήκη.
Είτε αυτές αφορούν σε αναπτυξιακά έργα που πρότειναν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες σε ολόκληρη τη χώρα και τα οποία προωθήθηκαν από την Επιτροπή προς ένταξη στο πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης προκειμένου να χρηματοδοτηθούν, είτε αφορούν σε δράσεις που εστιάζονται στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας των νέων, ή στην επιτάχυνση της ένταξης των νέων τεχνολογιών στην καθημερινότητα των τοπικών κοινωνιών ή ακόμα στην καλλιέργεια στάσεων ή νοοτροπιών.
Στην ίδια κατεύθυνση βρίσκεται και η υπό εξέλιξη προσπάθεια για την ίδρυση ενός καινοτόμου ερευνητικού Ινστιτούτου στους τομείς της Τεχνητής Νοημοσύνης, της Επιστήμης Δεδομένων και των Αλγορίθμων, η οποία προσδοκούμε ότι σύντομα θα ευοδωθεί αφού η δημιουργία του Ινστιτούτου έχει ήδη συμπεριληφθεί στην εγκεκριμένη πρόταση της Ελλάδας προς τον μηχανισμό Ανθεκτικότητας και Ανασυγκρότησης.
Σημαντική παρακαταθήκη όμως θα μείνει και αν συζητήσουμε ουσιαστικά για το πώς βλέπουμε το κοινό μας αύριο. Να προσδιορίσουμε όχι μόνο το πού βρισκόμαστε σήμερα, αλλά και τις προοπτικές και τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας και στο μέτρο του δυνατού, να φανταστούμε το πώς θα τις αντιμετωπίσουμε.
Θα μου επιτρέψετε μία μικρή παρέκβαση στο σημείο αυτό.
Η συζήτηση για το συλλογικό μας μέλλον δεν γίνεται εν κενώ. Έχουμε μία πορεία δύο αιώνων, με επιτυχίες αλλά και δύσκολες στιγμές. Μία επιτυχημένη, γενικά, πορεία, αφού πλέον η Ελλάδα είναι μία σύγχρονη δημοκρατική χώρα, παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή, αναπόσπαστο μέλος της Ευρώπης. Αυτή η πορεία δεν μπορεί παρά να είναι παρούσα και στην όποια συζήτηση κάνουμε για την επόμενη μέρα.
Ο Νεύτωνας, σε μία επιστολή του προς τον Χουκ, είπε τη διάσημη φράση του «Αν είδα μακρύτερα, είναι επειδή στάθηκα στους ώμους γιγάντων». Έτσι και εμείς έχουμε την πολυτέλεια να κοιτάξουμε το αύριο της πατρίδας μας, πατώντας πάνω στους ώμους των δικών μας «γιγάντων».
Των Ελλήνων και των Ελληνίδων που με το έργο και τη ζωή τους άφησαν το αποτύπωμά τους στην Ελλάδα αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτών που στην Επιτροπή, περιγράψαμε ως Μικρούς Μεγάλους Ήρωες. «Μικρούς» συγκρινόμενους με το μέγεθος της Ελλάδας και του συλλογικού υποκειμένου που συμπυκνώνεται σε αυτήν, αλλά την ίδια στιγμή «Μεγάλους» γιατί το έργο τους μας σημάδεψε όλους.
Ας δούμε ένα μικρό μέρος, προς τιμή τους, από το υλικό που αναπτύξαμε στη σχετική δράση τιμώντας 1000 τέτοια πρόσωπα, που δεν βρίσκονται πλέον στη ζωή, και η οποία προβάλλεται ακόμα σε εκατοντάδες δημόσιες οθόνες σε όλη την Ελλάδα.
Το φόρουμ, λοιπόν, Η ΕΛΛΑΔΑ το 2040, είναι ακριβώς η δράση της Επιτροπής που επιδιώκει να δώσει βήμα στην κοινωνία προκειμένου να καταθέσουμε την πρότασή μας για τη πορεία μας προς την επόμενη εικοσαετία.
Οι αλλαγές που συμβαίνουν γύρω μας είναι τόσο γρήγορες, που κανένας δεν μπορεί να προδιαγράψει με ακρίβεια το τι θα συμβεί σε λίγα χρόνια. Νέα επαγγέλματα και νέες επιστήμες θα αναδυθούν, νέες κρίσεις που συνδέονται με το περιβάλλον , την ενέργεια, την υγεία θα προκύψουν και η αντιμετώπισή τους θα απαιτήσει ευρείες συνεργασίες, αλλαγή συνηθειών και συμπεριφορών.
Με το φόρουμ δεν αναζητήσαμε ένα πλέγμα μέτρων και νομοθετημάτων. Αυτό είναι δουλειά της Πολιτείας.
Απευθυνθήκαμε κατ’ αρχάς στους θεσμικούς φορείς της χώρας: τις ενώσεις εργοδοτών και εργαζομένων, τις επιστημονικές ενώσεις, τα επιμελητήρια και τους ζητήσαμε να καταγράψουν τις ευκαιρίες και τα εμπόδια που θα συναντήσει ο κλάδος τους στον δρόμο για την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.
Σε μία δεύτερη ενότητα δώσαμε την ευκαιρία να δημιουργηθούν δέκα ομάδες εργασίες εστιασμένου ενδιαφέροντος, με τον συντονισμό, πλην μίας περίπτωσης, από μέλη της Ολομέλειας της Επιτροπής και να προτείνουν έναν οδικό χάρτη για τα επόμενα χρόνια σχετικά με τον θέμα που μελέτησαν. Οι ομάδες αυτές ασχολήθηκαν με ζητήματα όπως η περιφερειακή ανάπτυξη μέσω του αγροδιατροφικού τομέα, οι προκλήσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή, ο διαθρησκευτικός διάλογος, η διαχείριση του προσφυγικού και του μεταναστευτικού ζητήματος, οι διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας κλπ.
Τέλος, στην τρίτη ενότητα του φόρουμ, απευθυνθήκαμε σε διεθνείς προσωπικότητες και τους ζητήσαμε να καταθέσουν την άποψή τους, ο καθένας στον τομέα του, για το συνολικότερο διεθνές πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κληθεί να πορευτεί η Ελλάδα.
Αγαπητοί φίλοι,
πριν ολοκληρώσω την παρουσίαση του φόρουμ αναφέροντας τους φορείς και τις ομάδες εργασίας που συμμετείχαν σε αυτό, θα πρέπει να τονίσω την τεράστια συνεισφορά των χορηγών της συγκεκριμένης δράσης. Όπως γνωρίζετε, η επιτροπή δεν παίρνει πόρους από την Πολιτεία και τόσο το έργο της, όσο και η λειτουργία της χρηματοδοτούνται με την υποστήριξη των χορηγών της και από το νομισματικό της πρόγραμμα το οποίο αναπτύχθηκε με την χορηγία της Τράπεζας της Ελλάδας και ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συνδρομή του στο έργο μας τον Διοικητή, τον κ. Γιάννη Στουρνάρα.
Η υλοποίηση του φόρουμ στηρίχτηκε στη χορηγία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και για το λόγο αυτό θέλω να ευχαριστήσω θερμά τους κυρίους Βασίλη Ψάλτη της ALPHA BANK, τον κ. Παύλο Μυλωνά της ΕΘΝΙΚΗΣ, τον κ. Γιώργο Ζανιά και τον κ. Φωκίωνα Καραβία της EUROBANK, τον κ. Χρήστο Μεγάλου της ΠΕΙΡΑΙΩΣ, που στήριξαν αυτή την προσπάθεια, όπως στήριξαν και την δράση μας με την προσφορά των 18 κλινών ΜΕΘ στο νοσοκομείο Παπανικολάου της Θεσσαλονίκης, αλλά και άλλες δράσεις της Επιτροπής. Κύριοι η υποστήριξή σας ήταν και είναι πολύτιμη και σας ευχαριστώ για αυτό.
Προφανώς εξ ίσου σημαντική ήταν και είναι η υποστήριξη των υπόλοιπων χορηγών μας χάρη στους οποίους διασφαλίστηκε τόσο η λειτουργία της Επιτροπής όσο και η στήριξη μίας σειράς από άλλες δράσεις.
Ολοκληρώνοντας λοιπόν, ήρθε η ώρα να ευχαριστήσω για τη συστηματική και αποτελεσματική τους εργασία, το τελικό αποτέλεσμα της οποίας περιλαμβάνεται στη λευκή βίβλο και θα παρουσιαστεί από σήμερα το απόγευμα από τις 3μμ μέχρι τις 6μμ και για τρεις ημέρες, τους φορείς και τις ομάδες εργασίας που συμμετείχαν στο φόρουμ.
Και αρχίζω με τους θεσμικούς φορείς τους οποίους και αναφέρω αλφαβητικά:
• ΑΔΕΔΥ - Ανώτατη Διοίκηση Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων: «Η Δημόσια Διοίκηση το 2040. Η παροχή ποιοτικών δημόσιων και κοινωνικών αγαθών και ο ρόλος των εργαζομένων» - Δημήτριος Μπράτης, Προεδρεύων Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ.
• ΓΣΕΒΕΕ - Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας: «Βιώσιμη ανάπτυξη, οικονομική δημοκρατία και κοινωνική συνοχή με τις μικρές επιχειρήσεις στο προσκήνιο» - Γεώργιος Καββαθάς, Πρόεδρος ΓΣΕΒΕΕ.
• ΓΣΕΕ - Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος: «Ελλάδα 2040: Η εργασία ως πυλώνας της ευημερίας και της δημοκρατίας» - Γιάννης Παναγόπουλος, Πρόεδρος ΓΣΕΕ.
• ΕΒΕΑ – Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών: «Για την ισχυρή Ελλάδα της κοινωνικής ευημερίας» - Ιωάννης Μπρατάκος, Πρόεδρος ΕΒΕΑ.
• ΕΔΕ - Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων: «Η Ελληνική Δικαιοσύνη το 2040» - Χριστόφορος Σεβαστίδης, ΔΝ-Εφέτης, Πρόεδρος ΕΔΕ.
• ΕΕΤ – Ελληνική Ένωση Τραπεζών: «Προκλήσεις και προοπτικές του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος την περίοδο 2021-2040» - Βασίλειος Ράπανος, Πρόεδρος ΕΕΤ, Γιώργος Χαντζηνικολάου, τ. Πρόεδρος ΕΕΤ.
• ΕΣΕΕ – Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας: «Η Λευκή Βίβλος του Λιανικού Εμπορίου 2040. Προβληματισμοί και εκτιμήσεις για τον μετασχηματισμό του Λιανικού Εμπορίου» - Γεώργιος Καρανίκας, Πρόεδρος ΕΣΕΕ.
• ΝΕΑ ΠΑΣΕΓΕΣ – Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Ενώσεων Συνεργασίας Αγροτικών Συνεταιρισμών: «Ελληνική Γεωργία 2040: Αναπτυξιακοί Πυλώνες ενός Βιώσιμου Οικοσυστήματος» - Παύλος Σατολιάς, Πρόεδρος ΝΕΑΣ ΠΑΣΕΓΕΣ.
• ΝΕΕ - Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος: «Ελλάδα και Ναυτιλία σε κοινή ρότα. Ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου, βιώσιμη ανάπτυξη και άλλες προκλήσεις στην πορεία προς το 2040» - Γεώργιος Πατέρας, Πρόεδρος NEE.
• ΟΕΕ - Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδας: «Νέες καινοτόμες ιδέες για ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας» - Κωνσταντίνος Κόλλιας, Πρόεδρος ΟΕΕ.
• ΟΠΔΣ - Ολομέλεια Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας: «Η Δικηγορία το 2040» - Δημήτρης Βερβεσός, Πρόεδρος ΟΠΔΣ.
• ΣΕΒ - Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών: «Ελλάδα 2040: χτίζοντας μαζί το κοινό μας μέλλον» - Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, Πρόεδρος Δ.Σ. ΣΕΒ.
• ΣΕΠΕ - Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας: «Η Ψηφιακή Ελλάδα το 2040» - Γιώτα Παπαρίδου, Πρόεδρος Δ.Σ. ΣΕΠΕ.
• ΣΕΤΕ - Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων: «Ο Τουρισμός το 2040. Οι κύριες τάσεις που θα διαμορφώσουν το μονοπάτι του ταξιδιού στον τουρισμό» - Γιάννης Ρέτσος, Πρόεδρος Δ.Σ. ΣΕΤΕ.
• Σύνοδος Πρυτάνεων & Προέδρων Ελληνικών ΑΕΙ - Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ): «Η Ελληνική Γεωργία το 2040: Προβλέψεις και Εκτιμήσεις» - Σπυρίδων Κίντζιος, Πρύτανης Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, τ. Μέλος Προεδρείου της Συνόδου Πρυτάνεων & Προέδρων Ελληνικών ΑΕΙ.
• ΤΕΕ - Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας: «Ο Μηχανικός προς το 2040: Τάσεις, προβλέψεις, προτάσεις» - Γεώργιος Στασινός, Πρόεδρος TEE.
Συνεχίζω παρουσιάζοντας τα θέματα με τα οποία ασχολήθηκαν οι ομάδες εργασίας εστιασμένου ενδιαφέροντος.
• «Η Ελλάδα στο Διεθνές σύστημα – Πορεία προς το 2040» με συντονιστή τον κύριο
• Ευάνθη Χατζηβασιλείου.
• «Η Ορθοδοξία και οι «άλλοι» στην Ελλάδα του 2040» με συντονιστή τον Σεβασμιώτατο κ. Ιγνάτιο, Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού.
• «Δυνατότητες ανάδειξης, αξιοποίησης και διαφύλαξης της Ήπιας Ισχύος της Ελλάδας» με συντονιστή τον κύριο Παναγιώτη Χηνοφώτη.
• «Περιφερειακή Ανάπτυξη με επίκεντρο τον Αγροδιατροφικό Τομέα. Σημερινά Προβλήματα και Προοπτικές Εξέλιξης την Επόμενη Εικοσαετία» με Συντονιστή τον κύριο Ναπολέοντα Μαραβέγια.
• «Η Ελλάδα το 2040: Κοινωνία των Πολιτών, Περιβάλλον και Κλιματική Κρίση». Με συντονίστρια την κυρία Αικατερίνη Πολυμέρου – Καμηλάκη.
• «Θεσμοί, Πολιτική, Αξίες» με συντονιστές τους κυρίους Νικόλαο Αλιβιζάτο και Ιωάννη Βούλγαρη.
• « Σύγχρονες, Βιώσιμες, Ανθρώπινες Πόλεις» με συντονιστή τον κύριο Δημήτρη Παπαστεργίου.
• «Η Ελλάδα στην Ευρώπη του 2040» με Συντονιστή τον κύριο Λουκά Τσούκαλη.
• «Οι Μετανάστες στην Ελλάδα και η Ελλάδα της Μετανάστευσης» με συντονιστή τον κύριο Χρίστο Παπαδημητρίου.
• «Η Τέχνη στην Ελλάδα του Μέλλοντος» με Συντονίστρια την κυρία Δέσποινα Μουζάκη.
• «Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες - Πολιτισμός και Πολιτιστική Πολιτική» με συντονιστή τον κύριο Παναγιώτη Ροϊλό.
Και, βεβαίως, θα συμμετέχουν διεθνείς προσωπικότητες: ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο CEO της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, ο Πρόεδρος της ΔΟΕ, Τόμας Μπαχ, η Κοσμήτορας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Harvard, Μισέλ Αν Γουίλιαμς, ο βασιλικός αστρονόμος του Ηνωμένου Βασιλείου και καθηγητής του Cambridge, Λόρδος Μάρτιν Ρις, και ο πρόεδρος του The Hellenic Initiative Άντριου Λιβέρις.
