Ελληνοτουρκικά: H αμερικανική βάση στην Αλεξανδρούπολη και τα στρατηγικά μυστικά της

Στην τελική ευθεία για την έναρξη των εργασιών υποστήριξης και εγκατάστασης μιας δύναμης περίπου 400 ανδρών των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων στην Αλεξανδρούπολη βρίσκεται η χώρα μας, προκαλώντας έντονο εκνευρισμό αλλά και ανησυχία στην τουρκική πλευρά, καθώς για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο να αλλάξουν σε βάρος της τα γεωστρατηγικά δεδομένα της περιοχής.

Ενδεικτικές, άλλωστε, προς αυτή την κατεύθυνση ήταν οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μιλώντας σε δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του στις αρχές της εβδομάδας από τη σύνοδο των G20 στη Ρώμη, όπου και συναντήθηκε με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, αναφέρθηκε στις αμερικανικές κινήσεις στην Αλεξανδρούπολη λέγοντας ότι τόνισε στον πρόεδρο των ΗΠΑ πως η ίδρυση αμερικανικής βάσης εκεί «ενοχλεί εμάς και τον λαό μας».

Παρά τις πολυεπίπεδες αντιρρήσεις, πάντως, που εκφράζει η Αγκυρα αναφορικά με την επικείμενη αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη, οι προετοιμασίες για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών και εγκαταστάσεων που θα φιλοξενήσουν τα μηχανικά μέσα αλλά και το απαραίτητο προσωπικό της υπερδύναμης έχουν ήδη ξεκινήσει προκειμένου στις αρχές του επόμενου έτους να είναι όλα έτοιμα ώστε να ξεκινήσει η ουσιαστική εγκατάσταση υλικών και δυνάμεων. Να σημειώσουμε ότι το σύνθημα για την ταχύτατη υλοποίηση των σχετικών επιχειρησιακών σχεδίων δόθηκε με την επέκταση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) Ελλάδας - ΗΠΑ, η οποία υπογράφηκε στις 14 Οκτωβρίου στην Ουάσινγκτον από τους υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Δένδια και Αντονι Μπλίνκεν.

Αμερικανική Task Force

Στο πλαίσιο αυτό, ήδη στην Αλεξανδρούπολη έχει ξεκινήσει η υλοποίηση μιας σειράς δράσεων οι οποίες εντάσσονται στις προβλέψεις της συμφωνίας, μέσω των οποίων εμπεδώνεται η αμερικανική παρουσία στην περιοχή προκαλώντας πλέον και επί του πεδίου την ενόχληση των Τούρκων. Επίκεντρο των συγκεκριμένων δράσεων είναι το Στρατόπεδο Γιαννούλη, το οποίο βρίσκεται σχεδόν μέσα στην πόλη. Ηδη μηχανικοί των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων έχουν προχωρήσει στον έλεγχο των εγκαταστάσεων του στρατοπέδου, ενώ ταχύτατα τρέχουν και οι εργασίες επισκευής υφιστάμενων υποδομών, αλλά και η δημιουργία νέων, ύψους άνω των 2 εκατ. ευρώ. Το συγκεκριμένο στρατόπεδο πρόκειται να αποτελέσει και την έδρα της αμερικανικής Task Force, η οποία θα απαρτίζεται από περίπου 400 στρατιωτικούς, θα έχει ως ζώνη ευθύνης τα Ανατολικά Βαλκάνια και σημεία δράσης κυρίως τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Οπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, ενώ αρχικά είχε επιλεγεί το Στρατόπεδο Κανδηλάπτη ως έδρα της αμερικανικής Task Force, εν τέλει επικράτησε η λύση του Στρατοπέδου Γιαννούλη διότι αφενός βρίσκεται πολύ κοντά στο πεδίο βολής «Αετός», αφετέρου διαθέτει εξαιρετικά εύκολη πρόσβαση τόσο στο λιμάνι όσο και στο αεροδρόμιο. Να επισημάνουμε ότι το πεδίο βολής «Αετός» χρησιμοποιείται για βολές αρμάτων και πυροβολικού (ενδέχεται να γίνεται χρήση και από τους Αμερικανούς εφόσον ζητηθεί) ενώ είναι πολύ κοντά στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Η χρήση του συγκεκριμένου πεδίου βολής και από τους Αμερικανούς είναι κάτι που επίσης έχει ενοχλήσει την Αγκυρα, αφού οι βολές που εκτελούνται εκεί γίνονται αντιληπτές και από την απέναντι πλευρά των συνόρων.

Εναέρια προστασία με drones

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Αλεξανδρούπολη δίνει ένα συντριπτικό πλεονέκτημα όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στο ΝΑΤΟ, αφού ικανοποιεί σχεδόν ιδανικά τις ανάγκες υποστήριξης της συμμαχικής εφοδιαστικής αλυσίδας (ακτοπλοϊκώς, αεροπορικώς και σιδηροδρομικώς) στην ευρύτερη περιοχή των Ανατολικών Βαλκανίων. Χαρακτηρίζεται δε ο πιο ασφαλής προωθημένος συγκοινωνιακός κόμβος συγκριτικά με τα Στενά και τη Μαύρη Θάλασσα, έχοντας παράλληλα άμεση διασύνδεση με τα διευρωπαϊκά δίκτυα.

Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο μόνιμης μεταστάθμευσης στην Αλεξανδρούπολη και ενός αριθμού αμερικανικών Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών και drones προκειμένου να υπάρχει ένα πλήρως και από αέρος δίκτυο ασφαλείας της περιοχής. Παράλληλα, έχουν εντοπιστεί ήδη οι χώροι στο λιμάνι της πόλης όπου θα αποθηκευτούν τα μηχανικά μέσα και τα ανταλλακτικά ενδεχομένως που θα χρειαστούν. Υπενθυμίζεται ότι το 2019 οι Αμερικανοί είχαν διαθέσει 2,3 εκατ. ευρώ για την ανέλκυση της βυθοκόρου «Ολγα» ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί απρόσκοπτα από τις δυνάμεις τους ο εμπορικός λιμένας της Αλεξανδρούπολης.
Φτάνουν τα Rafale

Πέρα από την αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη, ένας δεύτερος λόγος που έχει κάνει τους Τούρκους να χάνουν την ψυχραιμία τους είναι και η επικείμενη ενίσχυση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με γαλλικά όπλα. Πρόκειται για ένα θέμα που επίσης έδειξε να προβληματίζει έντονα την τουρκική πολιτικοστρατιωτική ηγεσία και έθεσε προσωπικά ο Ερντογάν στις συνομιλίες που είχε με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο περιθώριο της συνόδου G20 στη Ρώμη. «Συζητήσαμε (σ.σ.: με τον κ. Μακρόν) και το θέμα της πώλησης όπλων στην Ελλάδα. Μοιραστήκαμε μαζί του την ανησυχία μας για το ζήτημα αυτό. Οσο για τα Rafale, μου είπε πως “εκείνοι έχουν χρήματα”. Του απάντησα και του είπα “σε ξεγελάνε. Ξέρω πως αυτοί δεν έχουν χρήματα, μόνο στη Δύση χρωστούν 400 δισ. ευρώ”. Μου είπε “έχουν χρήματα”. Ολα είναι χρήμα! Βέβαια, είναι και το ζήτημα της βάσης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος. Την ίδια στιγμή και σε ό,τι αφορά την ένταξη των μαχητικών αεροσκαφών Rafale στην Πολεμική Αεροπορία, στο τέλος του χρόνου πρόκειται να ολοκληρωθεί η εκπαίδευση και της τρίτης ομάδας των Ελλήνων πιλότων που ήδη εκπαιδεύονται στη βάση Μερικιάν, πλησίον του Μπορντό.

Σύμφωνα με πληροφορίες, με το τέλος της εκπαίδευσής τους θα επιστρέψουν στην Ελλάδα φέρνοντας μαζί τους και τα πρώτα έξι Rafale. Τα εν λόγω μαχητικά θα φτάσουν στην Τανάγρα στις αρχές Ιανουαρίου, μαζί με τα όπλα που θα φέρουν. Σχετικά με τις φρεγάτες Belharra, έχουν ξεκινήσει ήδη οι προετοιμασίες για την ομαλή ένταξή τους στον στόλο, με το Πολεμικό Ναυτικό να προετοιμάζει τους χώρους εκπαίδευσης του προσωπικού αλλά και υποδοχής των υλικών υποστήριξής τους. Ταυτόχρονα, μείζον θεωρείται το ζήτημα που αφορά την κατασκευή του επιχειρησιακού κέντρου το οποίο θα στεγάσει τα 65 άτομα που θα χειρίζονται από ξηράς ορισμένες από τις ψηφιακές λειτουργίες κάθε γαλλικής φρεγάτας.

Γιατί εκνευρίζονται οι Τούρκοι

Οι τουρκικές αντιδράσεις μετά την υπογραφή της ελληνογαλλικής αμυντικής συμφωνίας και την ενισχυόμενη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην ελληνική επικράτεια είναι, σύμφωνα με τον κ. Ευάγγελο Βενέτη, ερευνητή του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), ειδικό σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής, «αναμενόμενες» και εντάσσονται στη συνήθη τακτική διπλωματικών εντυπώσεων της Αγκυρας προς τη Δύση τόσο σε σχέση με την Ελλάδα όσο και με άλλα σημεία γεωπολιτικής αντιπαράθεσης.

«Οι εν λόγω αντιδράσεις στοχεύουν αφενός να ασκήσουν διπλωματική πίεση στη Δύση, αφετέρου να συντηρήσουν το γόητρο της τουρκικής ηγεσίας στο εσωτερικό της γείτονος, το οποίο παρουσιάζεται ενισχυμένο ιδιαίτερα μετά την υποχώρηση των ΗΠΑ και άλλων εννέα δυτικών χωρών στο θέμα της διπλωματικής τους αντιπαράθεσης για τον Οσμάν Καβαλά», σημειώνει ο κ. Βενέτης, εκφράζοντας παράλληλα την άποψη ότι τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα «οι εν λόγω αντιδράσεις θα συνεχιστούν και πέραν της ρητορικής τους διάστασης με συγκεκριμένες ενέργειες ασύμμετρου χαρακτήρα σε μια σειρά ζητημάτων όπως η ΑΟΖ και το Μεταναστευτικό».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Ledra College στη Λευκωσία και διδάσκων καθηγητής ΕΚΠΑ και Σχολής Εθνικής Αμυνας, Γιώργος Φίλης, κάνοντας λόγο για «επιστροφή της Ελλάδας στον καθορισμό των εξελίξεων, η οποία προκαλεί “σοκ και δέος” στην Αγκυρα». «Η ρητορική του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπως αυτή φαίνεται να εκτυλίσσεται τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς και γενικά η στάση της τουρκικής πολιτικοστρατιωτικής ηγεσίας, φανερώνουν με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο μια νευρικότητα έως και απόγνωση αναφορικά με τη σχέση και διαμορφούμενη ισορροπία με την Ελλάδα. Ο λόγος της τουρκικής αυτής λεκτικής, και όχι μόνο, επιθετικότητας φυσικά έχει να κάνει με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της Αγκυρας για υλοποίηση της θεωρίας της “Γαλάζιας Πατρίδας” στη θάλασσα, αλλά και του “Εθνικού Ορκου” στην ξηρά.

Οι τελευταίες όμως κινήσεις της χώρας μας αναφορικά με τη σύμπηξη στρατιωτικής συμμαχίας με τη Γαλλία έναντι της Τουρκίας, η οποία έρχεται μετά την υπογραφή στρατιωτικής συμμαχίας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ακολουθείται από την ανανέωση της στρατηγικής σχέσης με τις ΗΠΑ, θέτουν νέα δεδομένα στην ελληνοτουρκική αντιπαράθεση. Επιπροσθέτως, το “σοκ και δέος” που υπέστη η Τουρκία μέσω των εξοπλιστικών πρωτοβουλιών της Αθήνας φέρνει την Αγκυρα μπροστά σε τεράστια διλήμματα στα οποία, εάν δεν απαντήσει σωστά, θα τεθεί υπό αμφισβήτηση ακόμα και η ύπαρξη της υπάρχουσας πολιτικής και στρατιωτικής ελίτ της χώρας», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Φίλης. Καταλήγει δε ότι όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τις γενικότερες γεωπολιτικές ισορροπίες και εσωτερικές δυσκολίες, προκαλούν ασφυξία στο κατεστημένο της Αγκυρας και στην ουσία απειλούν με κατάρρευση ολόκληρο το αφήγημα της πανισλαμικής - νεοοθωμανικής ηγεσίας της.

Ειδήσεις σήμερα:

Πέθανε ο τραγουδιστής Χρήστος Κυριαζής

Ανοιχτό ενδεχόμενο επιβολής πρόσθετων περιοριστικών μέτρων για ανεμβολίαστους

Αλέξης Κούγιας για το τροχαίο: Με αγαπάει ο Θεός γιατί έχω βοηθήσει πολλούς, έχω κατάγματα στο αριστερό χέρι