Τα… ρομπότ στην υπηρεσία της Ιατρικής

Ενα καινούριο πεδίο στον κόσμο των χειρουργικών πράξεων «απολαμβάνουν» τα τελευταία χρόνια ολοένα περισσότεροι επιστήμονες αλλά και ασθενείς. Πρόκειται για το πεδίο της ρομποτικής χειρουργικής, το οποίο τείνει να υποκαταστήσει σε πολλές χώρες της Ευρώπης και στις Ηνωμένες Πολιτείες το παλαιό πεδίο της χειρουργικής, όχι μόνο της κλασικής αλλά ακόμη και της πιο πρόσφατης λαπαρασκοπικής. Τα νυστέρια και τα ειδικά μικροεργαλεία, τα «όπλα» της κλασικής χειρουργικής και της λαπαρασκοπικής αντιστοίχως, υποκαθίστανται με σταθερό ρυθμό από τους… ρομποτικούς βραχίονες και το… joystick.

Το «protothema.gr» με αφορμή την έλευση του πρώτου μηχανήματος ρομποτικής χειρουργικής την ερχόμενη εβδομάδα σε ελληνικό δημόσιο νοσηλευτικό ίδρυμα, συγκεκριμένα στο «Λαϊκό» νοσοκομείο, και την προσφορά του στους Ελληνες ασθενείς, προσεγγίζει το νέο αυτό θαυμαστό πεδίο και καταγράφει τα απεριόριστα ως φαίνεται μέχρι στιγμής… όριά του.

Κονσόλα και ρομποτικοί βραχίονες αντί για νυστέρι

Το ρομποτικό σύστημα βασίζεται στη χρήση τεσσάρων ρομποτικών βραχιόνων οι οποίοι κρατούν τα λαπαροσκοπικά εργαλεία και ελέγχονται από τον χειρουργό εξ αποστάσεως μέσω μιας κονσόλας. Τα εργαλεία αυτά εισάγονται μέσω μικρών τομών, που δεν ξεπερνούν τα λίγα χιλιοστά στο σώμα του ασθενούς. Η συνέχεια θα μπορούσε να παραλληλιστεί με… παιχνίδι, καθώς από την κονσόλα οι κινήσεις του χειρουργού γίνονται με ένα joystick. Κάθε βραχίονας είναι συνδεδεμένος με ένα χειρουργικό εργαλείο και στον κεντρικό βραχίονα βρίσκεται η κάμερα. Υπάρχουν δηλαδή τέσσερα… ρομποτικά χέρια, τα οποία καθοδηγούμενα από τον χειρουργό πραγματοποιούν την επέμβαση. Κι όλα αυτά υπό τις πλέον ιδανικές συνθήκες: το μηχάνημα διαθέτει σύστημα φακών τρισδιάστατης απεικόνισης, το οποίο μεγεθύνει το χειρουργικό πεδίο έως και 15 φορές, επιτρέποντας έτσι στον ειδικό να κάνει λεπτομερείς, ακριβείς και σταθερές κινήσεις.

Η ρομποτική χειρουργική αποτελεί την πιο πρόσφατη επαναστατική εξέλιξη στον τομέα της χειρουργικής, ιδίως δε της λαπαροσκοπικής. Πραγματοποιείται με το ρομποτικό μηχάνημα Da Vinci –το μοναδικό του είδος του σε παγκόσμιο επίπεδο. Εκτιμάται ότι σήμερα χρησιμοποιούνται περισσότερα από 400 ρομποτικά συστήματα Da Vinci σε όλο τον κόσμο, τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται σε κέντρα των ΗΠΑ. Στην Ελλάδα η ρομποτική χειρουργική εφαρμόζεται προσώρας μόνο στον ιδιωτικό τομέα - το 2006 την… επανάσταση ξεκίνησε το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών ενώ ενάμισι έτος αργότερα ακολούθησε το «Υγεία». Το δημόσιο σύστημα υγείας, έστω ασθμαίνοντας, ακολουθεί τους ρυθμούς της επανάστασης, με την επικείμενη λειτουργία μηχανήματος Da Vinci στο «Λαϊκό».

Δεδομένου ότι το ρομποτικό μηχάνημα Da Vinci «κατοικοεδρεύει» στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών σχεδόν δύο χρόνια, η ομάδα που το χειρίζεται με επικεφαλής τον κ. Κωνσταντίνο Κωνσταντινίδη, διευθυντή της Κλινικής Γενικής, Λαπαροσκοπικής και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Κέντρου και προέδρου της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Ρομποτικής Χειρουργικής, διεκδικεί σθεναρά τα πρωτεία σε ό,τι αφορά την εμπειρία από ρομποτικές επεμβάσεις στον ελληνικό χώρο. Οπως αναφέρει ο κ. Κωνσταντινίδης, «έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερες από 350 επεμβάσεις και έχουν εκπαιδευθεί περισσότεροι από 20 Ελληνες χειρουργοί. Παράλληλα, η ρομποτική εφαρμόζεται σε ολοένα περισσότερα θεραπευτικά πεδία, προσφέροντας πολλαπλά οφέλη σε ιατρούς και ασθενείς. Με τη ρομποτική γίνονται δυνατά πράγματα που πριν από 20 χρόνια θεωρούσαμε αδύνατα, και αντιμετωπίζονται πολύ δύσκολα περιστατικά με τις λιγότερο επώδυνες, αναίμακτες και πιο ασφαλείς επεμβάσεις».

Οσον αφορά το θεραπευτικό πεδίο της ρομποτικής χειρουργικής, καλύπτει πολλές ειδικότητες όπως τη γενική λαπαροσκοπική χειρουργική, την ουρολογία, τη γυναικολογική χειρουργική, την καρδιοχειρουργική (το κλασικό πια by pass γίνεται ενδοσκοπικά), την αγγειοχειρουργική (γίνεται αποκατάσταση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής), αλλά και τις επεμβάσεις παχυσαρκίας (τοποθέτηση γαστρικού δακτυλίου).