Σχέδιο δράσης για την προώθηση της ισότητας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Περισσότερες είναι οι γυναίκες πανεπιστημιακοί στη Νοσηλευτική Σχολή από ότι στην Ιατρική, ενώ πλειονότητα είναι οι γυναίκες καθηγήτριες στην Φιλοσοφική αλλά όχι στο τμήμα Φιλοσοφίας, ενώ στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στην Α’ βαθμίδα βρίσκονται 20 άντρες και μόνο 1 γυναίκα μέλος ΔΕΠ. Επίσης, στα περισσότερα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ, παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες καθηγήτριες είναι γυναίκες, ο πρόεδρος στα περισσότερα τμήματα είναι άνδρας.

Οι γυναίκες είναι λιγότερες σε σχέση με τους άνδρες και στην πανεπιστημιακή έδρα. Μόλις 37% είναι το ποσοστό των γυναικών μελών ΔΕΠ του συνόλου των μελών ΔΕΠ του ΕΚΠΑ. Αυτό το ποσοστό παρουσιάζει διακυμάνσεις, με τις γυναίκες να αποτελούν μόλις το 16% στο Γενικό Τμήμα (πρώην ΤΕΙ Στ. Ελλάδας), το 26% στη Σχολή Θετικών Επιστημών, το 28% στη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, το 31% στη Θεολογική και τη Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, το 35% στη Νομική Σχολή και το 36% στη Σχολή Επιστημών Υγείας, ενώ αποτελούν την πλειονότητα στη Φιλοσοφική Σχολή με 58% και στη Σχολή Επιστημών της Αγωγής με 73%.

Στις θέσεις ευθύνης, σύμφωνα με τα στοιχεία Φεβρουαρίου 2021, η κατανομή μελών του διδακτικού προσωπικού έχει ως εξής: Οι πρυτανικές αρχές αποτελούνται από 5 άντρες, στη θέση κοσμήτορα, βρίσκονται 2 γυναίκες και 8 άντρες, στη θέση προέδρου τμήματος βρίσκονται 10 γυναίκες και 29 άντρες, στη θέση διευθυντή τομέα βρίσκονται 33 γυναίκες και 60 άντρες, στη θέση διευθυντή εργαστηρίου βρίσκονται 129 άντρες και 88 γυναίκες, στη θέση διευθυντή, πανεπιστημιακών κλινικών βρίσκονται 58 άντρες και 12 γυναίκες.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΚΠΑ για τον Δεκέμβριο του 2021, στη θέση των κοσμητόρων βρίσκονται 10 άντρες (100%) και στη θέση προέδρων τμημάτων βρίσκονται 29 άντρες και 10 γυναίκες. Παρατηρείται ότι ακόμη και στις 2 σχολές, στις οποίες οι γυναίκες μέλη ΔΕΠ είναι περισσότερες από τους άντρες (Φιλοσοφική και Επιστημών της Αγωγής), στη θέση του κοσμήτορα/της κοσμητόρισσας βρίσκονται άντρες, καθώς και ότι τα 8 από τα 13 τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής έχουν άντρα πρόεδρο.

Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από μεγάλη έρευνα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων (ΕΙΦ) του Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέλαβε την ανάπτυξη και σύνταξη Σχεδίου Δράσης για την Έμφυλη Ισότητα, το οποίο λαμβάνει υπόψιν του το (διεθνές και εθνικό) θεσμικό πλαίσιο που σχετίζεται με την έμφυλη ισότητα, βασίζεται στην ανάλυση διαθέσιμων δεδομένων ως προς το φύλο στο ΕΚΠΑ και διατυπώνει τις βασικές αρχές των δράσεων προς υλοποίηση κατά τα έτη 2022-2026 στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Σύμφωνα με το Horizon Europe, το νέο πλαίσιο για την Έρευνα και την Καινοτομία (2021- 2027) του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και ευρύτερες ευρωπαϊκές πολιτικές προώθησης της έμφυλης ισότητας και εξάλειψης των έμφυλων ανισοτήτων και διακρίσεων, της σεξουαλικής παρενόχλησης και άλλων μορφών βίας που σχετίζονται με το φύλο, όλα τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα στην Ελλάδα καλούνται να καταρτίσουν και να υλοποιήσουν Σχέδια Δράσης για την προώθηση της Έμφυλης Ισότητας.

Λιγότερες γυναίκες πανεπιστημιακοί από τους άντρες

Οι γυναίκες μέλη ΔΕΠ είναι σαφώς λιγότερες από τους άνδρες σε 7 από τις 9 σχολές του Πανεπιστημίου (Γενικό Τμήμα, Θετικών Επιστημών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Θεολογική, Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Νομική και Επιστημών Υγείας), ενώ εμφανίζονται σε χαμηλότερα ποσοστά από το συνολικό ποσοστό τους στο ΕΚΠΑ στις ίδιες 7 σχολές. Για να γίνει μια ακριβέστερη εκτίμηση αυτής της εικόνας, είναι σκόπιμο να συνυπολογιστεί το μέγεθος της κάθε σχολής, καθώς παρατηρούνται μεγάλες αποκλίσεις τόσο στον αριθμό των τμημάτων που συγκροτούν κάθε σχολή, όσο και στους (απόλυτους) αριθμούς μελών ΔΕΠ στα τμήματα. Ενδεικτικά, μόνο το Τμήμα Ιατρικής συγκεντρώνει το 33% των μελών ΔΕΠ ολόκληρου του Πανεπιστημίου (530 μέλη ΔΕΠ), ενώ η Σχολή Επιστημών της Αγωγής (2 τμήματα), στην οποία το ποσοστό των γυναικών μελών ΔΕΠ ανέρχεται στο 73%, συγκεντρώνει μόλις το 3% των μελών ΔΕΠ ολόκληρου του Πανεπιστημίου (44 μέλη ΔΕΠ). Είναι σαφές ότι την έμφυλη κατανομή στα μέλη ΔΕΠ του ΕΚΠΑ διαμορφώνουν πρωτίστως οι 3 πολυπληθέστερες σχολές (οι οποίες συγκεντρώνουν το 75% των μελών ΔΕΠ του ΕΚΠΑ), δηλαδή οι σχολές Επιστημών Υγείας, Θετικών Επιστημών και Φιλοσοφική και ακολουθούν οι σχολές Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών και Νομικής.

Σε διοικητικές θέσεις οι περισσότερες γυναίκες εργαζόμενες στο ΕΚΠΑ

Στο ΕΚΠΑ απασχολούνται 1613 μέλη ΔΕΠ, 471 άτομα σε θέσεις λοιπού διδακτικού, εργαστηριακού και τεχνικού προσωπικού (ΕΔΙΠ, ΕΕΠ & ΕΤΕΠ) και 1057 άτομα διοικητικό προσωπικό (στοιχεία Φεβρουαρίου 2021). Στο σύνολο των 3141 εργαζομένων, οι 1580 είναι γυναίκες, επομένως οι γυναίκες αποτελούν το 50% του προσωπικού του Ιδρύματος. Ωστόσο, η κατανομή των γυναικών στις θέσεις απασχόλησης παρουσιάζει μεγάλες διαφοροποιήσεις. Οι γυναίκες αποτελούν το 37% των μελών ΔΕΠ, το 62% του λοιπού διδακτικού, εργαστηριακού και τεχνικού προσωπικού και το 66% του διοικητικού προσωπικού.

Γυναίκες η πλειονότητα των πανεπιστημιακών στην Φιλοσοφική

Στην 3η πολυπληθέστερη σχολή του ΕΚΠΑ και αυτήν που συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό τμημάτων (13 τμήματα), δηλαδή στη Φιλοσοφική, με συγκεντρωτικό ποσοστό γυναικών μελών ΔΕΠ 58%, στα 10 εκ των 13 τμημάτων οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα των μελών ΔΕΠ. Πιο συγκεκριμένα, αποτελούν το 25% των μελών ΔΕΠ στο Τμήμα Φιλοσοφίας (3), το 30% στο Μουσικών Σπουδών (7), το 50% στο Ιστορίας και Αρχαιολογίας (17), το 51% στο Φιλολογίας (24), το 53% στο Παιδαγωγικό Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (8), το 57% στο Ρωσικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Σλαβικών Σπουδών (4), το 63% στο Θεατρικών Σπουδών (10), το 64% στο Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (7), το 67% στο Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (8), το 70% στο Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (14), το 76% στο Ψυχολογίας (13), το 79% στο Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (19) και το 80% στο Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (16). Στη Φιλοσοφική Σχολή παρατηρείται ότι οι γυναίκες μέλη ΔΕΠ είναι περισσότερες από τους άντρες συναδέλφους τους στα φιλολογικά τμήματα, ενώ στο εσωτερικό των ανθρωπιστικών σπουδών υπάρχουν διαφοροποιήσεις, με το ποσοστό των γυναικών μελών ΔΕΠ να εμφανίζεται εξαιρετικά χαμηλότερο στη Φιλοσοφία. Μικρό ποσοστό γυναικών παρατηρείται επίσης στις Μουσικές Σπουδές.

Λιγότερες καθηγήτριες Ιατρικής

Εστιάζοντας στις πολυπληθέστερες σχολές παρατηρούμε ότι στη Σχολή Επιστημών Υγείας το ποσοστό των γυναικών μελών ΔΕΠ είναι 36% (240) και ειδικότερα στην Ιατρική είναι 35% (186), στην Οδοντιατρική 32% (24), στη Φαρμακευτική 39% (16) και στη Νοσηλευτική 45% (14). Στην περίπτωση της Νοσηλευτικής, στην οποία το ποσοστό των γυναικών (μελών ΔΕΠ) είναι κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από το αντίστοιχο της σχολής, φαίνεται να εκφράζονται κοινωνικά στερεότυπα που συσχετίζουν ευκολότερα τις γυναίκες με τις (συχνά υποτιμημένες) υπηρεσίες φροντίδας του σώματος, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με το μικρό ποσοστό γυναικών μελών ΔΕΠ στην επιστήμη της Ιατρικής.

Δεν υπάρχει γυναίκα μέλος ΔΕΠ Α’ βαθμίδας στα τμήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών

Όσον αφορά την έμφυλη κατανομή των μελών ΔΕΠ ανά βαθμίδα στις σχολές του ΕΚΠΑ, υπάρχει ένα σαφές προβάδισμα των αντρών έναντι των γυναικών σε όλες τις βαθμίδες ΔΕΠ. Οι γυναίκες μέλη ΔΕΠ αποτελούν το 48% των λεκτόρων, το 42% των επίκουρων καθηγητών, το 40% των αναπληρωτών, καθηγητών, και το 31% των καθηγητών, Α’ βαθμίδας. Εστιάζοντας στην Α’ βαθμίδα καθηγητών, βλέπουμε ότι δεν υπάρχει γυναίκα μέλος ΔΕΠ Α’ βαθμίδας στα τμήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών (με 5 άντρες μέλη ΔΕΠ Α’ βαθμίδας), Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας (ωστόσο δεν υπάρχει ούτε άντρας μέλος ΔΕΠ Α’ βαθμίδας), Φιλοσοφίας (με 2 άντρες μέλη ΔΕΠ Α’ βαθμίδας), Ρωσικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Σλαβικών Σπουδών (ωστόσο δεν υπάρχει ούτε άντρας μέλος ΔΕΠ Α’ βαθμίδας), ενώ στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στην Α’ βαθμίδα βρίσκονται 20 άντρες και μόνο 1 γυναίκα μέλος ΔΕΠ.

Το Σχέδιο Δράσης για την Έμφυλη Ισότητα (ΣΔΕΙ) του Πανεπιστημίου Αθηνών για τα έτη 2022-2026 διαμορφώθηκε με την ευθύνη της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων του ΕΚΠΑ, στην οποία συμμετέχουν οι: Μαίρη Λεοντσίνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Εκπαίδευσης & Αγωγής στην Προσχ. Ηλικία, Σχολή Επιστημών της Αγωγής (Πρόεδρος ΕΙΦ) Χριστίνα Δάλλα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Εργαστήριο Φαρμακολογίας, Σχολή Επιστημών Υγείας (Αναπληρώτρια Προέδρου ΕΙΦ) Βάσω Κιντή, Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Σχολή Θετικών Επιστημών Αριστοτέλης Τύμπας, Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, Σχολή Θετικών Επιστημών Ιωάννα Κονδύλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Νομική Σχολή Πολυξένη Αργειτάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια, Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Αρετή Σπυροπούλου, μέλος Ε.ΔΙ.Π., Σχολή Επιστημών Υγείας Αικατερίνη Μαρμαρινού, Διοικητική υπάλληλος, Δ/νση Σχεδιασμού & Προγραμματισμού Φωτεινή-Ηλέκτρα Χριστακοπούλου, φοιτήτρια, Νομική Σχολή και τη συνδρομή των: Ντιάνας Μάνεση, Δρ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Goldsmiths, University of London Γιούλης Παπαδάκου, υπ. Δρ. Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, ΕΚΠΑ



Ειδήσεις σήμερα:

Επιθέσεις με γκαζάκια στα σπίτια του Δημήτρη Καμπουράκη και του Βασίλη Ντούμα

Τι δείχνουν τα προγνωστικά μοντέλα για κρούσματα και θανάτους τον Φεβρουάριο

Το «Παπαρατσένκο» του Κουτσούμπα έφερε μέσα σε λίγες ώρες... 3.000 Έλληνες followers στον διακεκριμένο ιστορικό!