Πώς τα παιδιά αποτυπώνουν τη βία στις ζωγραφιές τους και οι ψυχολόγοι τις αποκρυπτογραφούν

Οι ζωγραφιές του 4χρονου αγοριού από το Αγρίνιο, αποδείχτηκε πως ήταν το «κλειδί» ώστε να αποκαλυφθεί το μαρτύριο που ζούσε κάθε φορά που ασελγούσε στο κορμάκι του ο 28χρονος φαντάρος Δημήτρης Κραβαριτης γιος της babysitter που είχαν προσλάβει οι γονείς του για να τον προσέχει.

Κάτι παρόμοιο είχε συμβεί και στην περίπτωση της φυλακισμένης Ρούλας Πισπιρίγκου, όταν στη μελέτη που έκαναν οι ειδικοί στις ζωγραφιές της 9χρονης Τζωρτζίνας, κατάλαβαν πως το παιδί είχε αποτυπώσει στο χαρτί σημαντικό μέρος από την φρίκη που ζούσε στο σπίτι της Πάτρας.

Όπως εξηγεί στο protothema.gr η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος Χριστίνα Μπογιατζή οι ζωγραφιές ενός παιδιού σε όποια ηλικία κι αν βρίσκεται, αποκαλύπτουν πολλά από την ψυχολογική κατάσταση στην οποία εκείνο βρίσκεται, αρκεί οι γονείς να μην αδιαφορήσουν και να είναι σε θέση να το αναγνωρίσουν: «Αρχικά το σχέδιο που θα ζωγραφίσει ένα παιδί θα πρέπει να είναι μέσα στα ηλικιακά στάδια που αυτά ορίζονται ως εξής: Από 2 ετών έως 4 ετών το παιδί μουντζουρώνει. Από 4 ετών μέχρι 7 είναι το προσχηματικό στάδιο. Από 7ετών έχω 9 το σχηματικό και από 9 ετών έως 11 το στάδιο του ρεαλισμού».

Σε αυτά τα ηλικιακά στάδια, όπως εξηγεί η ειδικός, είναι συγκεκριμένοι οι κανόνες με τους οποίους ζωγραφίζει ένα παιδί: «Στο μουντζούρωμα δεν περιμένουμε σχήμα, αλλά περιμένουμε να δούμε πως θα χρησιμοποιήσει το παιδί τον μαρκαδόρο, το χρώμα ή το μολύβι. Στο προσχηματικό στάδιο βλέπουμε διάφορες απεικονίσεις χωρίς συγκεκριμένο σχήμα, αλλά είναι σημαντικό η ζωγραφιά να είναι εντός πλαισίου μια απαραίτητη προετοιμασία για το σχηματικό στάδιο. Στο σχηματικό στάδιο βλέπουμε σχήματα κι εκεί πρέπει να δίνουμε μεγάλη σημασία, ώστε να βλέπουμε τα πρόσωπα και τα αντικείμενα πως σχετίζονται μέσα στο πλαίσιο. Στο στάδιο του ρεαλισμού όλα πρέπει να είναι αναλογικά και σωστά».

Όλα τα ηλικιακά στάδια μπορούν να φανερώσουν τις καταστάσεις που βιώνουν τα παιδιά, αρκεί οι γονείς να είναι σε εγρήγορση: «Οι περισσότερες απεικονίσεις που προσδιορίζουν συναισθήματα εστιάζουν κυρίως στο σχηματικό στάδιο, από 7ετών έως 9 γιατί εκεί βλέπουμε ξεκάθαρα πως ένα παιδί τοποθετεί τ’ αντικείμενα. Δεν θέλουμε να βλέπουμε τερατόμορφα σχήματα, αλλόκοτες φιγούρες ανθρώπων, έντονη σκίαση γιατί αυτό δείχνει θυμό και συναισθηματική φόρτιση, φόβο, ανασφάλεια. Η Τζωρτζίνα στην υπόθεση της Ρούλας Πισπιρίγκου είχε φτιάξει ένα κτίριο χωρίς πόρτα μόνο με παράθυρα αυτό δείχνει φόβο, φυλακή. Αν ένα παιδί ζωγραφίσει ένα φέρετρο αυτό είναι θλίψη, στεναχώρια, ακόμα κι αν το παιδί είχε βρεθεί σε κηδεία νωρίτερα».

Χαρούμενα και λυπημένα πρόσωπα

Στο τελικό αποτέλεσμα μιας ζωγραφιάς πολλά είναι μυστικά στα οποία πρέπει να δίνουν σημασία οι γονείς σύμφωνα με τη Χριστίνα Μπογιατζή: «Οι συναισθηματικές εκφράσεις των προσώπων που ζωγραφίζει ένα παιδί είναι ένα σημαντικό σημείο που πρέπει να προσέχουμε γελάνε, κλαίνε είναι θυμωμένα, σκυθρωπά. Όπως επίσης θα πρέπει να παρατηρούμε και το πως τοποθετεί ένα παιδί τον εαυτό του σε σχέση με τους άλλους μέσα στην ζωγραφιά στο κέντρο, αριστερά, δεξιά» λέει η ειδικός.

Και συνεχίζει: «Ακόμα και η πίεση που ασκεί στον μαρκαδόρο το παιδί φανερώνει πολλά την ώρα που ζωγραφίζει, ειδικά από την ηλικία των 7 ετών και πάνω. Επίσης αν απομονώνουν συγκεκριμένα αντικείμενα ή όργανα και τα βάζουν σε μεγέθυνση».

Αυτό, σύμφωνα με τον παιδοψυχολόγο, ήταν και το μυστικό στη μια από τις δύο ζωγραφιές του 4χρονου στο Αγρίνιο. «Ο 4χρονος στο Αγρίνιο κατάφερε παρά το μικρό της ηλικίας του να δώσει σχήμα στο βασανιστήριο του. Ζωγράφισε το ανδρικό μόριο, αν και ηλικιακά ήταν εκτός του σχηματικού του σταδίου. Αυτό είναι σίγουρα κάτι ανησυχητικό και καλά το πρόσεξαν οι γονείς του. Θα πρέπει να βλέπουμε μια σταδιακή ανάπτυξη στην ζωγραφική ενός παιδιού κι όχι κάτι απότομα διαφορετικό. Το ίδιο ισχύει για όλη την ανάπτυξη έτσι κι αλλιώς».

Η ζωγραφική ενός παιδιού επηρεάζεται και από στρεσογονες καταστάσεις όπως «μια ταινία που είδε και το επηρέασε ή ένας τσακωμό μεταξύ των γονιών του. Αν όμως όλα κυλούν φυσιολογικά στο σπίτι και δούμε μια ζωγραφιά που ποτέ άλλοτε δεν είχαμε ξαναδεί, τότε κάτι συμβαίνει. Ακόμα και το μαύρο χρώμα δεν γίνεται από την στιγμή που έχει την επιλογή κι άλλων χρωμάτων, να τα ζωγραφίζει όλα μαύρα, είναι λόγος ν ανησυχούμε».

Για τη Χριστίνα Μπογιατζή τα παιδιά δεν μπορούν να πουν με λέξεις αυτό που δυσχεραίνει την κατάσταση τους: «Στην ηλικία των 4 ετών δεν θα πουν ποτέ ότι η μαμά τους δεν είναι καλή, αλλά θα το δείξουν στο παιχνίδι, στη ζωγραφική και στην γενική συμπεριφορά. Η καταλληλότερη ηλικία για να ψάξουμε τις ζωγραφιές του παιδιού μας είναι από 4ετών έως 9 γιατί εκεί ό,τι του συμβαίνει θα το απεικονίσει».

Αναφορικά με τα χρώματα που επιλέγουν τα παιδιά οι επιστημονικές γνώμες διίστανται: «Τα χρώματα φανερώνουν πράγματα αν και οι γνώμες διίστανται. Για παράδειγμα δεν γίνεται ένα παιδί να ζωγραφίζει με μαύρο το κεφάλι, το στόμα, την καρδιά και ως γονιός να το θεωρώ αυτό φυσιολογικό. Με τίποτα δεν πρέπει να δούμε μαύρο σε καρδιά, στόμα, κεφάλι. Θέλει προσοχή από τους γονείς όλα πρέπει να τα κοιτάμε».

Ειδήσεις σήμερα:

Καλαμπάκα: Κόλλησε το γκάζι σε αγροτικό που μπήκε σε λαϊκή αγορά και παρέσυρε τρία άτομα

Εάν ο Πούτιν πατήσει το κουμπί των πυρηνικών μέσα σε πέντε ώρες θα πεθάνουν εκατομμύρια

Όλαφ Σολτς: Επίσκεψη στην Αθήνα στις 26-27 Οκτωβρίου