Οι 4 στους 10 στην Ελλάδα πιστεύουν στη μαγεία και το μάτι - Τι ισχύει παγκοσμίως, δείτε χάρτη
01.12.202214:24
Τι δείχνει διεθνής έρευνα για τις δεισιδαιμονίες - Οι μεγάλες διαφορές ανά γεωγραφική περιοχή
Πολλοί φαίνεται πως είναι οι προληπτικοί και στην Ελλάδα καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας, πιστεύουν στο «κακό μάτι» και ότι «κάποιοι είναι σε θέση να στέλνουν κατάρες ή να κάνουν μαγικά, με αποτέλεσμα να συμβαίνουν άσχημα πράγματα σε κάποιον άλλο».
Η πίστη σε μαγικές πρακτικές, όπως δείχνουν επιστημονικές μελέτες, είναι ευρέως διαδεδομένη σε όλο τον κόσμο, αν και ο βαθμός δεισιδαιμονίας ποικίλλει ανάλογα με τον τόπο γέννησης ή διαμονής.
Στην Ελλάδα αυτό το ποσοστό φαίνεται να είναι ελαφρώς αυξημένο, καθώς τέσσερις στους δέκα στη χώρα πιστεύουν στη μαγεία και το «κακό μάτι», ποσοστό αντίστοιχο με εκείνο της Τουρκίας, σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «PLoS One».
Πάντως, υπάρχουν μεγάλες διαφορές από χώρα σε χώρα. Για παράδειγμα, τα ποσοστά είναι χαμηλότερα σε όλες τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και ειδικά σε Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη την ώρα που μόνο το 9% των Σουηδών πιστεύουν στη μαγεία έναντι 90% των κατοίκων της Τυνησίας.
Ο χάρτης με τις πεποιθήσεις για την μαγεία σε όλο τον κόσμο
Όπως προκύπτει από τη μελέτη από τον Boris Gershman του Αμερικανικού Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στον πλανήτη μας πιστεύουν στη μαγεία, τις κατάρες και το «κακό μάτι». Τα στοιχεία συλλέχθηκαν αυτοπροσώπως ή μέσω τηλεφώνου από περισσότερους από 140.000 ανθρώπους σε 95 χώρες και στη συνέχεια αναλύθηκαν.
Η πίστη στις διάφορες μαγικές πρακτικές είναι απρόσμενα εξαπλωμένη παγκοσμίως, αν και με μεγάλες αποκλίσεις από χώρα σε χώρα, σύμφωνα με την επιστημονική έρευνα.
Ο Μπόρις Γκέρσμαν του Αμερικανικού Πανεπιστημίου στην Ουάσινγκτον, ο οποίος έκανε τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό «PLoS One», ανέλυσε τα στοιχεία. Η μελέτη εκτιμά ότι τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στη Γη πιστεύουν στη μαγεία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό.
Στο παρελθόν αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι είναι διάχυτη η ιδέα πως ορισμένοι άνθρωποι έχουν υπερφυσικές ικανότητες και μπορούν να προξενήσουν κακό σε άλλους. Η νέα έρευνα είναι η πιο ολοκληρωμένη του είδους της και δείχνει ότι οι θρησκευόμενοι και οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στη μαγεία από ό,τι οι άνδρες.
Πάντως τέτοιες μαγικές πεποιθήσεις υπάρχουν σε όλες τις κοινωνικο-δημογραφικές ομάδες. Οι άνθρωποι με υψηλότερο μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο είναι λιγότερο πιθανό να πιστεύουν στη μαγεία, αν και η διαφορά δεν είναι μεγάλη: οι άνθρωποι με «πολύ καλή» οικονομική κατάσταση έχουν μόνο 6% έως 7% μικρότερη πιθανότητα να πιστεύουν στη μαγεία από ό,τι εκείνοι σε «πολύ κακή» οικονομική κατάσταση.
Σημειώνεται πως διάφοροι πολιτισμικοί, θεσμικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες επηρεάζουν διαφορετικά την πίστη στη μαγεία. Ενδεικτικά, όσο πιο αδύναμοι είναι οι σύγχρονοι θεσμοί σε μια χώρα, όσο πιο χαμηλά τα επίπεδα κοινωνικής εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών, όσο πιο μικρό το επίπεδο καινοτομίας και όσο πιο κομφορμιστική είναι μια κουλτούρα, τόσο αυξάνει η τάση για πίστη στη μαγεία σε μια χώρα.
Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζεται, μπορεί να βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα, αλλά «όπως δείχνει η έρευνα, οι μαγικές πεποιθήσεις παραμένουν εξαπλωμένες ανά τον κόσμο». Μια έρευνα του κέντρου ερευνών Pew είχε βρει το 2021 πως η πεποίθηση ότι οι άνθρωποι μπορούν να καταραστούν (με επιτυχία) κάποιον γίνεται αποδεκτή από τους πιστούς των περισσότερων μεγάλων θρησκειών (Χριστιανούς, Ιουδαίους, Ισλαμιστές, Ινδουιστές κ.α.).