Τσικνοπέμπτη: Ποια είναι τα έθιμα στην Ελλάδα - Έτοιμοι οι Ζακυνθινοί για τις «μπαγόρδες»
16.02.202310:44
Η ημέρα της Πέμπτης επιλέχθηκε, σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση, διότι η Τετάρτη και η Παρασκευή είναι σημαντικές ημέρες νηστείας - Τι γιορτάζουμε την Τσικνοπέμπτη - Πώς θα γιορτάσει η Πάτρα
Προηγείται αυτής η πρώτη κατά σειρά εβδομάδα, η Προφωνή, και ακολουθεί η τρίτη εβδομάδα της Τυροφάγου. Πραγματοποιείται κάποιες ημέρες πριν από την έναρξη της μεγάλης νηστείας της Σαρακοστής. Φέτος, πέφτει στις 24 Φεβρουαρίου και δεν θα είναι αργία.
Τα έθιμα ανά την Ελλάδα
Πέρα από το καθιερωμένο ψήσιμο κρεάτων, κάθε περιοχή της Ελλάδας έχει τα δικά της ήθη και έθιμα για την Τσικνοπέμπτη.
Σύμφωνα με τη λαογραφία την ημέρα της Τσικνοπέμπτης στη Θήβα αρχίζει ο «βλάχικος γάμος» που ξεκινά με το προξενιό δύο νέων, συνεχίζει με το γάμο και τελειώνει την Καθαρή Δευτέρα με την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συμπεθέρων. Όλες αυτές οι διαδικασίες είναι γεμάτες από σατυρική αθυροστομία, κέφι, γλέντι και χορό.
Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί ο εορτασμός της στην Πάτρα κατά τη διάρκεια του Πατρινού καρναβαλιού, όπου εκατοντάδες Πατρινοί από το μεσημέρι της Τσικνοπέμπτης στήνουν ψησταριές σε κάθε σημείο της πόλης, ακόμα και έξω από τα καταστήματά τους. Τοπικά δρώμενα «ο γάμος της Γιαννούλας της κουλουρούς» και «τα Τριτάκεια του Λάζαρη». Το επίκεντρο των εκδηλώσεων είναι η Άνω Πόλη, η παλιά συνοικία Τάσι και κυρίως η πλατεία 25ης Μαρτίου και οι δρόμοι γύρω από αυτή. Λαϊκά και καρναβαλικά δρώμενα, μουσικές κομπανίες συμπληρώνουν τη βραδιά της άφθονης κατανάλωσης ψητού κρέατος και οινοποσίας.
Ενα απέραντο γλέντι αναμένεται να στηθεί από την μια άκρη της πόλης μέχρι την άλλη, ένα γλέντι που θα κρατήσει μέχρι αργά το βράδυ.
Η Πάτρα γιορτάζει την Τσικνοπέμπτη, όπως μόνο αυτή ξέρει και οι ψησταριές έχουν στηθεί από νωρίς το πρωί για να ετοιμάσουν τα παραδοσιακά σουβλάκια, αλλά και όλα τα ψητά που θα έχουν σήμερα την τιμητική τους.
«Ελάτε όλοι το βράδυ στην Άνω Πόλη να τσικνίσουμε, να προξενέψουμε και να παντρέψουμε τη Βασίλισσα της Πατρινής Αποκριάς και να απολαύσουμε τα παραδοσιακά δρώμενα με τίτλο «Ο Γάμος της βασίλισσας του Καρνάβαλου» που έχει ετοιμάσει η ΚΕΔΗΠ-Καρναβάλι Πάτρας, και τα οποία θα καταλήξουν στην πλατεία Γεωργίου Α΄, την κεντρική πλατεία της πόλης με τη συναυλία των Γκιντίκι..
Στην πρώτη οργανωμένη προσπάθεια ενώνουν τις δυνάμεις τους 12 πολιτιστικοί σύλλογοι κατόπιν πρωτοβουλίας κα συντονισμού του Χορευτικού Τμήματος του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων».
Στην παλαιά πόλη της Κέρκυρας τελούνται τα Κορφιάτικα Πετεγολέτσα ή πετεγόλια ή πετέγολα. Η πετεγολέτσα, το πετεγουλιό όπως το λένε οι Κερκυραίοι, δεν είναι άλλο από το γνωστότατο κουτσομπολιό και αποτελεί μέρος του Κερκυραϊκού Καρναβαλιού. Είναι θεατρικό είδος που μοιάζει πάρα πολύ με την κομεντία ντελ άρτε. Τα πετεγολέτσα πραγματοποιούνται το βράδυ της Τσικνοπέμπτης στις κεντρικές πλατείες ή τα στενά δρομάκια των διαφόρων χωριών της Κέρκυρας, με αποκορύφωμα τα πετεγολέτσα που παίζονται στην Πίνια που είναι το κέντρο της παλιάς πόλης, κοντά στην τοποθεσία «Κουκουνάρα».
Τσικνοπέμπτη στη Βόρεια Ελλάδα
Στην Κοζάνη την Τσικνοπέμπτη γίνεται η επίσημη έναρξη της αποκριάς στην κεντρική πλατεία ενώ ανάβει και ο πρώτος φανός σε μία από τις γειτονιές της πόλης. Ο φανός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της Κοζανίτικης αποκριάτικης παράδοσης. Πρόκειται για εορταστική πυρρά σε κεντρικά σταυροδρόμια και γειτονιές της Κοζάνης όπου οι συμμετέχοντες χορεύουν γύρω της με τη συνοδεία τοπικού κρασιού και Κοζανίτικου κιχιού.
Στην κεντρική πλατεία της Ξάνθης πραγματοποιούνται εκδηλώσεις όπως η «Βραδιά Παραδοσιακών Γεύσεων», όπου οι Λαογραφικοί Σύλλογοι της πόλης προσφέρουν εδέσματα, χορό και μουσική από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
Στο Ξινό Νερό Φλώρινας την Τσικνοπέμπτη γίνεται χορός μασκέ με ορχήστρα και παραδοσιακή μουσική.
Στις αλάνες των Σερρών ανάβονται μεγάλες φωτιές, στις οποίες αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω τους. Τέλος κάποιος από την παρέα με χιούμορ αναλαμβάνει τα «προξενιά», ανακατεύοντας ταυτόχρονα τα κάρβουνα με ένα ξύλο.
Τσικνοπέμπτη στη Ζάκυνθο με γλέντια από το πρωί μέχρι το βράδυ
Με πολύ κέφι οι Ζακυνθινοί σήμερα ετοιμάζονται να τηρήσουν τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης. Οι «μπαγόρδες» θα στηθούν από νωρίς το πρωί και όλοι θα αφήσουν για λίγο στην άκρη τα προβλήματα και το ρίξουν έξω.
Ο καιρός φαίνεται ότι θα είναι σύμμαχος, ενώ ειδικά φέτος δήμος, καρναβαλική επιτροπή, γκρουπ και εθελοντές έχουν ετοιμάσει ένα πλούσιο πρόγραμμα μέχρι και την Καθαρά Δευτέρα.
Οι εκδηλώσεις επίσημα θα ξεκινήσουν σήμερα στις 11 το πρωί με τους ντελάληδες, οι οποίοι θα βγουν στους δρόμους της πόλης (από τον Άγιο Λάζαρο έως την πλατεία Αγίου Μάρκου) για να διαλαλήσουν την έναρξη του Καρναβαλιού.