Μάθημα σεξουαλικότητας σε 10χρονα ή σκάνδαλο η ταινία «Αγόρια στα ντους»;

Το ζήτημα του τι ωφελεί και τι όχι τα παιδιά ηλικίας περίπου 10 ετών, ειδικά σε σχέση με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγησή τους, έρχεται με πάταγο στην επικαιρότητα εξαιτίας ενός ήδη πολυσυζητημένου περιστατικού σε δημοτικό σχολείο της Αθήνας. Μια δασκάλα πήρε την πρωτοβουλία να προβάλει στους μαθητές μιας τάξης Ε' δημοτικού τη σουηδική ταινία μικρού μήκους «Αγόρια στα ντους» («Shower boys»). Κάποιος μαθητής ταράχτηκε, οι γονείς του θορυβήθηκαν και κατέληξαν σε νομικές ενέργειες εις βάρος όλων των εμπλεκόμενων παραγόντων εκ μέρους της δημόσιας εκπαίδευσης.

Σύμφωνα με τον κ. Χαράλαμπο Κατσιβαρδά, τον δικηγόρο στον οποίον οι εν λόγω γονείς ανέθεσαν το χειρισμό της υπόθεσης, «πρόκειται περί αισχρής και χυδαίας προπαγάνδας υπέρ της ομοφυλοφιλίας μεταξύ ανηλίκων από τη δασκάλα του σχολείου. Η ταινία 'Αγόρια στα ντους' ενισχύει την ομοφυλοφιλία μεταξύ αρρένων. Οι μαθητές που παρακολούθησαν την ταινία έχουν υποστεί σοκ, ενώ ορισμένα παιδιά είχαν αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά όταν επέστρεψαν στο σπίτι τους. Μάλιστα, ένα παιδί είχε πολύ μεγάλη νευρικότητα, βρισκόταν σε σύγχυση, έκανε μέχρι και εμετό».

Ο συνήγορος των γονέων του προαναφερθέντος παιδιού αναφέρει ότι «η δασκάλα που προέβαλε την ταινία στην τάξη, μέχρι στιγμής έχει δεχτεί μόνο συστάσεις από το σχολείο. Κατά τη γνώμη μας, η δασκάλα επιχείρησε να κάνει προπαγάνδα στα 10χρονα. Στην ταινία ο προπονητής των 12χρονων τονίζει ότι πρέπει 'να γίνουν άντρες' Στο τέλος της προβολής, οι μαθητές ρώτησαν τη δασκάλα τους για το 'ηθικό δίδαγμα' του φιλμ. Εκείνη τους απάντησε πως το νόημα είναι ότι 'ο προπονητής είναι φασίστας'».

Στο εξώδικό τους, οι γονείς συμπεριέλαβαν τον διευθυντή του σχολείου, το αρμόδιο γραφείο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, και το ίδιο το υπουργείο Παιδείας. Απαιτούν επίσης να τους γνωστοποιηθεί το κατά πόσον η ταινία «καθίσταται εκπαιδευτικώς εγκεκριμένη και παιδαγωγικώς συμβατή εκ του υπουργείου Παιδείας». Παράλληλα, οι γονείς απαιτούν να ελεγχθεί πειθαρχικά η επιλογή της δασκάλας να προβάλει στα παιδιά μια ταινία αυτού του περιεχομένου.

Ρεπόρτερ του Alpha για την εκπομπή TLIVE ανέφερε την Τετάρτη ότι η ταινία μικρού μήκους «Αγόρια στα ντους» είναι μεν εγκεκριμένη από το υπουργείο Παιδείας και περιλαμβάνεται στη σχετική πλατφόρμα οπτικοακουστικού παιδαγωγικού υλικού. Όχι όμως για παιδιά δημοτικού, αλλά για μαθητές γυμνασίου και άνω.

Σε επικοινωνία που είχε συνεργάτιδα της ως άνω εκπομπής με τον διευθυντή του δημοτικού σχολείου όπου συνέβη το περιστατικό, εκείνος έμοιαζε ανήξερος, ενώ τερμάτισε την τηλεφωνική συνδιάλεξη με τη δημοσιογράφο, όταν εκείνη τον πίεζε να παραδεχτεί ότι είχαν περάσει πάνω από δύο εβδομάδες από την προβολή της ταινίας, ο διευθυντής διέκοψε τη συνδιάλεξη.

«Δεν έχω προλάβει σήμερα -τώρα μιλούσα και με το υπουργείο Παιδείας, τώρα με πήρανε, εγώ από το πρωί που ήμουν εδώ δεν είχα δει τίποτα» είπε ο διευθυντής, συμπληρώνοντας ότι «τώρα με πήραν από το υπουργείο. Έχουμε λάβει ένα εξώδικο από συγκεκριμένους γονείς ενός μαθητή, το οποίο επειδή έχει κοινοποιηθεί σε ανώτερη αρχή, οπότε κι εμείς περιμένουμε τις ενέργειες αυτής της ανώτερης αρχής. Το υπουργείο Παιδείας θα στείλει προς εμάς, προς τη διεύθυνση του σχολείου κάποια εντολή. Δεν μπορώ να σας πω κάτι άλλο».

Η ταινία

Σε ό,τι αφορά στην ίδια την ταινία «Αγόρια στα ντους», ο δημιουργός της είναι ένας 30χρονος Σουηδός ηθοποιός, σκηνοθέτης και κινηματογραφιστής, ονόματι Christian Zetterberg. Μαζί με την ομάδα του στην εταιρεία παραγωγής Gråklippan, παράγουν υλικό εστιασμένο σε παιδιά, εφήβους και γενικώς νέους. Επιδιώκοντας να προβάλλουν ιστορίες που κατά κανόνα παραβλέπονται ή αποσιωπούνται.

Σε μια σύντομη παρουσίαση του φιλμ «Αγόρια στα ντους» ο Zetterberg λέει ότι «'είσαι άντρας ή ποντικός;' Αυτή είναι η ερώτηση που κάνει ο προπονητής στον 12χρονο Βίγκο ύστερα από ένα εσωτερικό διπλό στο χόκεϊ, έναν αγώνα προπόνησης αλλά με πολλή ένταση. Το ερώτημα αυτό καθηλώνει τη σκέψη του Βίγκο, ο οποίος αρχίζει να γίνεται πιο ανταγωνιστικός, πιέζει τον εαυτό του ψάχνοντας τα όριά του και εξερευνά την αρρενωπότητά του μαζί με τον κολλητό του, τον Νόελ. Συμβαίνει όμως κάτι που διακόπτει απότομα αυτή τη διαδικασία αυτογνωσίας και το αθώο παιχνίδι τους. Θέτοντας πλέον το ερώτημα γύρω από το τι σημαίνει φιλία μεταξύ αρσενικών, τι επιτρέπεται να είναι αυτή η φιλία κ.λπ».

Ο Zetterberg επισημαίνει επίσης ότι «μεγαλώνοντας κι εγώ βρέθηκα στην κατάσταση που το πρότυπο της δικής μου αρρενωπότητας με καθιστούσε παρία ή μου προκαλούσε τον προβληματισμό μήπως δεν ήμουν αρκετά καλός. Τι είναι όμως αυτό που σε κάνει άντρα; Το πόσο μεγαλόσωμος είσαι; Πόσο δυνατός; Πόσο γρήγορος; Ή μήπως είναι κάτι άλλο»;

Όπως μαρτυρά ο τίτλος της, η ταινία περιλαμβάνει κάποιες «τολμηρές» σκηνές, με τα δύο αγόρια-πρωταγωνιστές να ανταλλάσσουν θωπείες, φιλιά κ.λπ. στο πλαίσιο της αναζήτησης απαντήσεων για τα όρια της φιλίας, της αγάπης και, εμμέσως, της ομοφυλοφιλίας. Φυσικά, ο καταλύτης είναι η ηλικία των δύο παιδιών. Στα 12 χρόνια τους, μολονότι στην πραγματική ζωή οι απορίες γύρω από τη σεξουαλικότητα απασχολούν έντονα τα παιδιά, για την κοινωνία ευρύτερα το όλο θέμα παραμένει ένα ταμπού. Ωστόσο, τα ήθη ως έναν βαθμό υπόκεινται σε μια κοινωνική και πολιτισμική σχετικότητα. Με άλλα λόγια, για τη σουηδική κοινωνία μια ταινία όπως το «Αγόρια στα ντους» να είναι ανεκτή, ενώ στην Ελλάδα να χαρακτηρίζεται σαν ασύλληπτα σκανδαλώδης.

Σε κάθε περίπτωση, το φιλμ του Christian Zetterberg, από το 2021 όταν και ολοκληρώθηκε, έχει προβληθεί σε πλήθος φεστιβάλ ανά τον κόσμο και, μάλιστα, έχει αποσπάσει αρκετά βραβεία, όπως τα εξής: BUFF Film Festival Malmö - Νικητής του βραβείου nordic star, International Short Film Festival Oberhausen - Βραβείο ECFA, Cinemira - Καλύτερη ταινία, Flickerfest - Καλύτερη ευρωπαϊκή ταινία μικρού μήκους, ECFA - Καλύτερη ευρωπαϊκή ταινία μικρού μήκους για παιδιά, San Diego International Film Festival - Καλύτερη σύντομη αφήγηση, Pixel Film Festival - Νικητής Pixel Talent Award.