Στέφανος Ξενάκης - Συνέντευξη: «Στα κρατητήρια βρήκα ανθρωπιά, αλληλεγγύη και πάνω απ' όλα μπέσα»
21.06.202315:53
Ο συγγραφέας μιλάει για το διάστημα που πέρασε κρατούμενος στη ΓΑΔΑ και αποκαλύπτει άγνωστα περιστατικά μέσα στο κρατητήριο που άφησε έξω από το βιβλίο «8 μέρες μέσα».
Ο Στέφανος Ξενάκης ήθελε από μικρός να ασχοληθεί με το επιχειρείν, αν και λόγω πατέρα ναυτικού μάλλον για καπετάνιος προοριζόταν, αφού από παιδί ακόμη ταξίδευε με τη μητέρα του στις θάλασσες. Εβγαλε τα πρώτα του χρήματα καθαρίζοντας τις σκουριές σε διάφορα σημεία του καραβιού όταν ήταν 4 ετών δουλεύοντας επίμονα και μεγαλώνοντας κατάφερε να στήσει τη δική του εταιρεία. Σίγουρα δεν φανταζόταν τότε που ήταν πιτσιρικάς ότι 50 χρόνια αργότερα και μετά από μια πετυχημένη διαδρομή στη διαφήμιση που τέλειωσε με την κρίση θα βρισκόταν εξαιτίας χρεών στη φυλακή.
Εχοντας χαράξει τα τελευταία χρόνια μια συγγραφική πορεία με βιβλία αυτοβελτίωσης που λάτρεψε το κοινό -ένα μεταφράστηκε σε 39 γλώσσες-, συνειδητοποίησε ότι όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει τελικά η στιγμή. Η σύλληψή του για ακάλυπτες επιταγές και η προσαγωγή του στη ΓΑΔΑ ένα πρωί που δεν θα ξεχάσει ποτέ τον έφεραν αντιμέτωπο για οχτώ μέρες σε ένα μικρό κελί μαζί με άλλους τρεις ανθρώπους. Στην πορεία γνώρισε κι άλλους, μίλησε μαζί τους, μοιράστηκαν στιγμές, ανθρωπιά και αλληλεγγύη, αλλά για τον ίδιο όλα άρχισαν όταν βρέθηκε τη λάθος στιγμή στο λάθος σημείο.
Το βιβλίο του Στέφανου Ξενάκη «8 μέρες μέσα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books
«Το σοκ ήταν τεράστιο», μου λέει όταν τον συναντώ για να συζητήσουμε τα όσα βίωσε «Οχτώ μέρες μέσα», το βιβλίο που έγραψε όταν βγήκε και κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες, στο οποίο περιγράφει όσα έζησε. Εχει ακόμη οργή για την αντιμετώπιση που του επιφύλαξαν κάποια ΜΜΕ όταν συνελήφθη, αλλά «αισθάνομαι ευγνωμοσύνη για όλους όσοι με στήριξαν και πρέπει να σου πω ότι δεν διάβασα τίποτε απ’ όσα γράφτηκαν», λέει. Καταλαβαίνει ότι το θέμα πούλαγε, αλλά αισθάνεται θυμό ίσως επειδή οι κόρες του πληροφορήθηκαν από συμμαθητές τους ότι «ο μπαμπάς θα κάτσει οχτώ χρόνια στη φυλακή».
«Δεν ήταν κακιά στιγμή, ήταν να το ζήσω αυτό»
Αυτό που μου ξεκαθαρίζει είναι ότι παρά τις οχλήσεις του δικηγόρου του να τακτοποιήσει το θέμα, «εγώ το αμέλησα λόγω υποχρεώσεων και αυτό ήταν λάθος, οπότε κάποια στιγμή μπήκε το όνομά μου στα κομπιούτερ της Ελληνικής Αστυνομίας». Παρόλο που δεν οδηγούσε, πήγαινε τις κόρες του σχολείο με ταξί και απέφευγε να βρίσκεται στο σπίτι του, όπως του είχε πει ο δικηγόρος του, μέχρι να λύσει το θέμα, την Τρίτη 7 Μαρτίου ήταν εκεί.
Οταν κατέβηκε να παραλάβει το αυτοκίνητό του από έναν φίλο στον οποίο το είχε δανείσει, τον πλησιάζει ένας νεαρός με πολιτικά και τον ρωτάει αν είναι ο κύριος Ξενάκης. «Εγώ νόμιζα ότι ήταν κάποιος που ήθελε να του υπογράψω κανένα βιβλίο μου και ετοιμαζόμουν να βγάλω στιλό, όταν τον ακούω να λέει: “Ξέρετε, είμαστε από την Ασφάλεια. Μπορείτε να μας ακολουθήσετε;”». Το συναίσθημα για τον Ξενάκη ήταν «όπως νιώθεις όταν κάνεις ένα μπάνιο, η τάπα βγαίνει απότομα, το νερό εξαφανίζεται και στραγγίζεις ακαριαία. Η εβδομάδα έχει περίπου 10.000 πεντάλεπτα και ο αστυνομικός ήρθε το ένα πεντάλεπτο που έτυχε να ήμουν σπίτι μου». Το σοκ της σύλληψης μόλις έχει αρχίσει για τον πρώην διαφημιστή και νυν γκουρού της αυτοβελτίωσης, όπως τον αποκαλούν, ο οποίος ακολουθεί τους αστυνομικούς στη ΓΑΔΑ.
Σκέφτομαι να του πω «Karma is a bitch», αλλά με προλαβαίνει.
«Δεν ήταν η κακιά στιγμή, εγώ ήταν να το ζήσω αυτό, να πάρω το μάθημα να είμαι πιο συνεπής και να περάσω από εδώ για πολλούς λόγους», λέει και μου αποκαλύπτει: «Την περασμένη Τρίτη -και αυτό δεν το ξέρει πολύς κόσμος- έγινε η επίσημη παρουσίαση του βιβλίου μου στις Φυλακές Κορυδαλλού. Μίλησα στους κρατούμενους και για μένα το κομμάτι των φυλακών είναι ένας κόσμος πάρα πολύ παρεξηγημένος. Εγώ μέσα βρήκα αλληλεγγύη, βρήκα συναδελφικότητα, βρήκα ανθρωπιά, βρήκα ενσυναίσθηση και πάνω απ’ όλα μπέσα».
Πριν από αυτό όμως πέρασε όλη τη διαδικασία μιας σύλληψης, αφού φωτογραφήθηκε και του πήραν δαχτυλικά αποτυπώματα, για να οδηγηθεί στη νέα του «κατοικία» τις επόμενες μέρες. Εκεί θα συναντήσει τον Μπεν, τον Αμίν, τον Στράτο, τον Γρηγόρη και άλλους στους οποίους αφιέρωσε το νέο του συγγραφικό πόνημα, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books.
«Είδα ανθρώπους να μοιράζονται το χαρτί υγείας, να μοιράζονται τσιγάρα, σπίρτα και όταν ένας είχε πρόβλημα βοηθούσαμε όλοι. Το βράδυ μίλαγα μαζί με άλλους κρατούμενους και είχαμε φτιάξει μια υπέροχη μικρή κοινωνία».
Ο Στέλιος και ο χυμός
Ο Ξενάκης μιλάει με χρήστες ναρκωτικών, παιδιά που θέλουν υποστήριξη και ενσωματώνεται πλήρως σ’ αυτό τον μικρόκοσμο, όταν περνάει δε τη σιδερένια πόρτα βλέπει ένα χαρτάκι κολλημένο που γράφει «Ολα θα πάνε καλά». Ζητάει από τη σύντροφό του, που του πήγε ρούχα και τα απαραίτητα, να του δώσει το κινητό της για να το φωτογραφίσει αφού «φτάνει ένα χαρτάκι να σου αλλάξει τη ζωή ή τη διάθεση. Αρκεί να το δεις». Εξερευνά την πτέρυγα με τα δέκα κελιά, γνωρίζει τον Νικολάκη, έναν ευγενέστατο άνθρωπο, και το πρώτο βράδυ, που είναι ίσως και το πιο δύσκολο για έναν κρατούμενο, κοιμάται σαν πουλάκι. «Δεν έφαγα τίποτε εκείνη τη μέρα, τσίμπησα μόνο λίγο ψωμί, κάναμε κάποιες ωραίες κουβέντες και επειδή έχω μάθει να βρίσκω τον άνθρωπο και την αγάπη παντού, τα βρήκα κι εκεί μέσα», μου λέει.
Το ίδιο βράδυ γνωρίζει τον Στέλιο, «υπεύθυνο» σε ένα «σπίτι» στο Μεταξουργείο, 78 ετών, που τον έφεραν μαζί με τα κορίτσια του, τα οποία μετά από κάποιες ώρες αφέθηκαν ελεύθερα. Ο Ξενάκης ακούει ιστορίες από το Μεταξουργείο και την επόμενη μέρα, όταν ο Στέλιος φεύγει, του χαρίζει το τελευταίο δεκάρικο που έχει πάνω του «για να το κάνω τηλεκάρτες και να μιλάω με τις κόρες μου. Ο τύπος έφυγε με τα πόδια».
Στον κόσμο των φυλακών, που κάνουμε σαν να μην υπάρχει, ο γκουρού παίρνει μαθήματα ζωής από ανθρώπους που μέχρι χθες αγνοούσε την ύπαρξή τους, ενώ πάνω στην κουβέντα μου λέει μια ιστορία που την άφησε εκτός βιβλίου: «Την τρίτη ημέρα που είχε διαρρεύσει πλέον το όνομά μου, έρχεται ένας αστυνομικός από άλλη Yπηρεσία της ΓΑΔΑ, ο οποίος μου λέει ότι έχει διαβάσει τα βιβλία μου, ότι τον έχω βοηθήσει κ.λπ. Μου φέρνει και ένα χυμό, αλλά όταν φεύγει έρχεται άλλος αστυνομικός και μου λέει ότι πρέπει να πάρει τον χυμό για συγκεκριμένους λόγους ασφαλείας κι ας τον άφησε συνάδελφός του. Την επόμενη μέρα έρχεται πάλι το παλικάρι και μου εκφράζει τη στεναχώρια του που δεν μπόρεσα να κρατήσω τον χυμό του».
Το χαρτάκι και ο «ιερός κρατούμενος»
Στη δεύτερη επίσημη παρουσίαση του «Οχτώ μέρες μέσα» στο Ιδρυμα Κακογιάννη, ο Ξενάκης υπογράφει βιβλία όταν ένας νεαρός τού δίνει ένα χυμό και χωρίς να σηκώσει το κεφάλι τον ρωτάει: «Τι είναι αυτό;». Οταν ακούει τη φράση «αυτό τον χυμό δεν θα μπορέσει κανείς να σας τον πάρει», σηκώνει το κεφάλι και βλέπει τον αστυνομικό που του είχε πάει τον χυμό στη φυλακή.
Μέσα στο κελί άρχισε να γράφει, στον διάδρομο του κρατητηρίου γυμναζόταν καθημερινά, ενώ περπατούσε συνέχεια «είτε για να ξεμουδιάσω, είτε από τα νεύρα μου, είτε γιατί δεν είχα τίποτε άλλο να κάνω. Εάν καθόμουν στο κελί θα τρελαινόμουν», σημειώνει.
Το πολυτιμότερο πράγμα που είχε πάνω του -αφού δεν επιτρέπεται το κινητό- ήταν ένα χαρτάκι με τα τηλέφωνα των παιδιών του, της συντρόφου του Μαρίας, της πρώην συζύγου του, των δικηγόρων του και κάποιων καλών φίλων. «Κάθε πρωί κατά τις επτάμισι ξεδίπλωνα προσεχτικά το χαρτάκι και έπαιρνα τα παιδιά μου τηλέφωνο», γράφει στο βιβλίο του, και περιγράφει τον τρόμο που ένιωσε όταν μια Παρασκευή δεν το έβρισκε. «Ιδρωσαν τα χέρια μου, ίδρωσα ολόκληρος. Κρύος ιδρώτας. Ψάχνω στις υπόλοιπες τσέπες, πουθενά. Είχα χάσει το χαρτάκι μου. Σαν να έχεις πάει στην άλλη άκρη του κόσμου και να έχεις χάσει το διαβατήριό σου». Το βρήκε σε μια «μυστικοτσέπη» της βερμούδας του.
Βρήκε όμως και κάτι άλλο όταν οι αστυνομικοί τον πήγαν στην Ευελπίδων για να περάσει από το γραφείο του εισαγγελέα, σε μια διαδικασία που κράτησε πάνω από τρεις ώρες. Κάποια στιγμή ένας από τους αστυνομικούς βγαίνει από το αυτοκίνητο και ρωτάει τον Ξενάκη αν θέλει να του φέρει καφέ, νερό ή ένα κουλούρι, μιλώντας του στον πληθυντικό. Ο Ξενάκης αρνείται ευγενικά και όταν επιστρέφει ο αστυνομικός θέλει να μάθει αν τα χρήματα για να κεράσουν τους κρατούμενους τα παρέχει η Υπηρεσία του. Οταν του λέει ότι είναι από τα δικά του λεφτά ο συγγραφέας τον ρωτάει γιατί να ξοδεύει χρήματα που δεν του περισσεύουν «για να κεράσετε έναν άγνωστο, και μάλιστα κρατούμενο;».
Η απάντησή του ήταν ό,τι πιο αναπάντεχο περίμενε να ακούσει από ένα όργανο της τάξης. «Ηταν η πρώτη φορά που γύρισε και με κοίταξε στα μάτια. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το βλέμμα του. Ηταν δυνατό και υγρό μαζί», γράφει ο άνθρωπος που έζησε οχτώ μέρες μέσα στη φυλακή. «Γιατί ο κρατούμενος είναι ιερός», του απάντησε ο αστυνομικός.
Οδηγός εκλογών 2023: Πώς ψηφίζω - Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την ΝΕΑ εκλογική αναμέτρηση
Εκλογές 2023:Όλες οι ειδήσεις για την ΝΕΑ εκλογική αναμέτρηση, τον προεκλογικό αγώνα των κομμάτων, τις δημοσκοπήσεις, τα αποτελέσματα των εκλογών, τα exit polls.