Igor Kolomoisky: Στα δίχτυα (και) των ουκρανικών αρχών, ο «Κύπριος» για απάτη πολλών δισεκατομμυρίων
04.09.202311:41
Ο Ουκρανός ολιγάρχης, που είναι ύποπτος για μεγάλη υπόθεση απάτης και ξέπλυμα χρήματος,πήρε την Κυπριακή υπηκοότητα το 2010 μαζί με τη σύζυγο και την κόρη του
Χθες, το διεθνές πρακτορείο ειδήσεων Reuters, επικαλούμενο ανακοίνωση της ουκρανικής υπηρεσίας ασφαλείας SBU, μετέδωσε πως ο Ουκρανός ολιγάρχης Igor Kolomoisky, είναι ύποπτος για μεγάλη υπόθεση απάτης και ξέπλυμα χρήματος και για τον λόγο αυτό ελέγχεται.
Θα ήταν μία από τις συνηθισμένες ειδήσεις για διαφθορά, αν ο συγκεκριμένος άνθρωπος δεν είχε αποκτήσει τη κυπριακή υπηκοότητα και αν δεν είχε χρησιμοποιήσει τη Κύπρο, για πρωτοφανείς παρανομίες. Ωστόσο, ουδείς στη Λευκωσία ασχολήθηκε και ουδείς ενδιαφέρθηκε για το πως ο Igor Kolomoisky και ο στενός του συνεργάτης, Yennadiy Boholiubov, έγιναν Κύπριοι υπήκοοι και αν κάποιοι φέρουν ευθύνη για τον διασυρμό που υφίσταται η Κυπριακή Δημοκρατία, δυστυχώς, όχι για πρώτη φορά.
Το Νοέμβριο του 2019, μετά από σειρά αποκαλύψεων και υπό τη πίεση της ΕΕ, το κυπριακό υπουργικό συμβούλιο είχε αποφασίσει την ανάκληση των υπηκοοτήτων των Kolomoisky και Boholiubov, αλλά 4 χρόνια μετά, αυτές δεν φαίνεται να έχουν ανακληθεί ακόμα λόγω νομικών περιπλοκών.
Πίεση στην Ουκρανία
Μετά την αποδοχή της Ουκρανίας ως υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ, αλλά και λόγω της τεράστιας οικονομικής βοήθειας που παρέχουν οι ΗΠΑ, ασκήθηκαν έντονες πιέσεις στο Κίεβο για πάταξη της εκτεταμένης διαφθοράς.
Στο στόχαστρο μπήκαν σχεδόν όλοι οι ολιγάρχες της χώρας με πρώτο τον Kolomoisky, o οποίος υπήρξε «εργοδότης» του Προέδρου Ζελένσκι. Ο Kolomoisky ήταν ο ιδιοκτήτης του τηλεοπτικού σταθμού, στον οποίο ο Ζελένσκι εργαζόταν ως ηθοποιός στη σειρά «Υπηρέτης του Λαού», υποδυόμενος τον Πρόεδρο… πριν εκλεγεί Πρόεδρος. Μάλιστα είχε αποδοθεί απροθυμία στον Ουκρανό Πρόεδρο να κινήσει τις διαδικασίες κατά του Kolomoisky, λόγω της προσωπικής τους σχέσης, κάτι που ο Ζελένσκι αρνείται.
Ο Kolomoisky, διέθετε εταιρείες ενέργειας, τηλεοπτικό σταθμό, και έλεγχε πολλά τραπεζικά ιδρύματα της Ουκρανίας, κάτι που τον είχε καταστήσει σχεδόν παντοδύναμο.
Ελέγχεται ως ύποπτος, για σωρεία οικονομικών εγκλημάτων, ενώ οι ΗΠΑ από το 2021 τον έχουν βάλει σε λίστα κυρώσεων για εμπλοκή σε υποθέσεις διαφθοράς, καθώς φαίνεται μαζί με τον συνεργάτη του να ξέπλεναν χρήματα, μέσω Κύπρου, προς τις ΗΠΑ. Τώρα ελέγχεται και για παράνομη μεταφορά 14 εκατομμυρίων δολαρίων από το 2013 ως το 2020, από την Ουκρανία στο εξωτερικό.
Διαβατήριο επί Χριστόφια
Ο 60χρονος Igor Kolomoisky, πήρε την Κυπριακή υπηκοότητα στις 3 Ιουνίου 2010, μαζί με τη σύζυγο του Irina και τη κόρη τους Anzhelika. Τότε τα κριτήρια ήταν ιδιαιτέρως χαλαρά και έτσι δεν υπήρχε περιορισμός για τα ΠΕΠ (Πολιτικώς Εκτεθειμένα Πρόσωπα). Ο Kolomoisky, ήταν μέλος του Κρατικού Εποπτικού Συμβουλίου Ukrnafta της Ουκρανίας από το 2003 ως το 2017 ενώ από το 2014 ως το 2015 ήταν Κυβερνήτης της περιφέρειας Dnipropetrovsk. Υπήρξε επίσης Αντιπρόεδρος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Ουκρανίας. Από το 1995 έχει και υπηκοότητα Ισραήλ καθώς είναι Εβραίος.
Τον κυνηγάνε παντού
Το 2006 κατηγορήθηκε για μια σειρά «εχθρικών» εξαγορών, ως αποτέλεσμα της χρήσης βίας και εκβιαστικών μεθόδων. Το 2008 δικαστήριο των ΗΠΑ χαρακτήρισε ως αναξιόπιστη την κατάθεσή του σε μια σειρά δικαστικών υποθέσεων, ως συνιδιοκτήτη της Privat Group. Από το 2013, εκκρεμούν εις βάρος του ποινικές υποθέσεις σε δικαστήρια της Βρετανίας και άλλων ευρωπαίκών χωρών..
Τον Σεπτέμβριο του 2014, τα περιουσιακά του στοιχεία στη Μόσχα κατασχέθηκαν στο πλαίσιο έρευνας από τις ρωσικές αρχές για φερόμενη συμμετοχή του σε δολοφονίες, χρήση απαγορευμένων μέσων και μεθόδων πολέμου, παρεμπόδιση δημοσιογράφων από την επαγγελματική τους δραστηριότητα και απαγωγή, με τον ίδιο να απορρίπτει τους ισχυρισμούς και να τους αποδίδει στην αντιπαράθεση του με τον φιλορώσο Πρόεδρο της Ουκρανίας Βίκτορ Γιαννουκόβιτς.
Τον Αύγουστο του 2015, θεωρήθηκε ύποπτος για κατάχρηση 500 εκατομμυρίων δολαρίων που είχαν δοθεί από το ΔΝΤ για αναχρηματοδότηση τραπεζικών ιδρυμάτων.
Τον Δεκέμβριο του 2017 δεσμεύθηκαν τα περιουσιακά του στοιχεία σε ολόκληρο το κόσμο, μετά από απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Ηνωμένου Βασιλείου για υπεξαίρεση των κεφαλαίων της PrivatBank, ύψους 2,5 δις δολαρίων.
Τον Φεβρουάριο του 2019, έγινε κατάσχεση πολλών περιουσιακών του στοιχείων με απόφαση του Περιφερειακού Δικαστηρίου Pecherskyj του Κιέβου.
Έκτοτε η μια υπόθεση εναντίον του διαδέχεται την άλλη.
Τα κλεμμένα και πλυμένα 5,5 δισ.
Η υπόθεση της Privat Bank αφήνει πολλά ερωτηματικά για την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και τους ελέγχους που αφορούσαν διακίνηση χρημάτων από το εξωτερικό μέσω εταιρειών-κελύφη στην Κύπρο. Τα 5,5 δισ. δολάρια που κλάπηκαν από ουκρανική τράπεζα, η οποία κρατικοποιήθηκε, πέρασαν από την Κύπρο και στη συνέχεια «χάθηκαν» σε λογαριασμούς εταιρειών σε διάφορες χώρες. Η πρώην πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Ουκρανίας Valeria Hontareva χαρακτήρισε την υπόθεση ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά σκάνδαλα του 21ου αιώνα.
Η τράπεζα PrivatBank ελεγχόταν από τον Igor Kolomoisky (49,99%) και τον Yennadiy Boholiubov (50,01%), οι οποίοι κατηγορούνται για υπεξαίρεση που άγγιζε το 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) της Ουκρανίας. Από τα στοιχεία που έχουν περιέλθει σε γνώση των δικαστικών αρχών, οι δύο ολιγάρχες μέχρι το 2019 ζούσαν στην Ελβετία, αν και ο Igor Kolomoisky διατηρούσε βάση και στο Ισραήλ.
Η πρώην πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Ουκρανίας είχε υποστηρίξει ότι το ποσόν που είχαν οικειοποιηθεί οι δύο ολιγάρχες, μαζί με συνεργάτες τους στη διοίκηση της PrivatψBank, προκάλεσαν οικονομική ζημιά στο κράτος ισόποση με το 33% των συνολικών καταθέσεων των Ουκρανών, που αποτελούσε το 40% του ρευστού που κυκλοφορούσε στη χώρα!
Πλύσιμο στέγνωμα στη Κύπρο
Οι Kolomoisky και Boholiubov για να μεταφέρουν τα 5,5 δις εκτός Ουκρανίας, είχαν χτίσει ένα πρωτοφανή μηχανισμό απάτης. Ανοικτή πόρτα, ήταν και σε αυτήν την περίπτωση η Κύπρος καθώς η Privat Bank διατηρούσε υποκατάστημα (θυγατρική) στο νησί μας. Η Κεντρική Τράπεζα της Ουκρανίας θεωρούσε το υποκατάστημα της Privat Bank στην Κύπρο «εγχώριο», ως να βρισκόταν σε οποιαδήποτε πόλη της Ουκρανίας. Αυτό με απλά λόγια σήμαινε πως δεν ελέγχονταν τα μετρητά που έβγαιναν εκτός Ουκρανίας, αφού οι πράξεις που καταγράφονταν αφορούσαν μεταφορές χρημάτων από υποκατάστημα σε υποκατάστημα της Privat Bank.
Εδώ τώρα μπαίνει και η ευθύνη της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, η οποία, δεν ανίχνευσε εγκαίρως την εισροή των 5,5 δις στο τραπεζικό μας σύστημα με ψεύτικα παραστατικά και έτσι δεν λήφθηκαν τα μέτρα που έπρεπε να ληφθούν για να εντοπιστεί και να τερματιστεί αμέσως η απάτη.
Τα χρήματα λοιπόν ερχόντουσαν στην Privat Bank στην Κύπρο, και ένα δίκτυο από εταιρείες-κελύφη που είχαν δημιουργηθεί στο νησί μας αντλούσε τα μετρητά. Η διαδικασία αυτή επιβεβαιώθηκε και από έρευνα της εταιρείας ερευνών Kroll, η οποία εδρεύει στις ΗΠΑ και αναλαμβάνει τη διερεύνηση τέτοιων υποθέσεων με σκοπό την παροχή συμβουλών σε πελάτες της. Η έκθεση της Kroll βασίζεται στα αρχεία της Privat Bank και την είχε εξασφαλίσει και δημοσιεύσει ο οργανισμός OCCRP. Μέσα από την έκθεση φαινόταν ότι οι προσωπικοί και οι εταιρικοί λογαριασμοί που είχαν οι Kolomoisky και Boholiubov ήταν συγκοινωνούντα δοχεία.
Η Ουκρανία αποφάσισε να κρατικοποιήσει την Privat Bank τον Δεκέμβριο του 2016, αναγκάζοντας πλέον τους φορολογούμενους να τη διασώσουν με 5,9 δισ. δολάρια. Η κρατικοποίηση επικροτήθηκε και χαιρετίστηκε από το ΔΝΤ, την ΕΕ και τις ΗΠΑ, που έκαναν λόγο για «ορόσημο στην οικονομική μεταρρύθμιση και στην καταπολέμηση της διαφθοράς» στην Ουκρανία.
Πρώτη και μόνη επιλογή η Κύπρος
Η Privat Βank λειτούργησε για πρώτη φορά στην Κύπρο στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι η μόνη ουκρανική τράπεζα που πήρε ποτέ άδεια από τις αρχές της χώρας για να ανοίξει υποκατάστημα στο εξωτερικό… και αυτό τυχαίως ήταν ένα και μόνο, και ήταν στην Κύπρο!
Όταν αποκαλύφθηκε η απάτη με τα 5,5 δις, αυτά είχαν κάνει φτερά αφού είχαν φύγει από την Κύπρο και είχαν ήδη μεταφερθεί σε τράπεζες στην Αυστρία, το Λουξεμβούργο και τη Λετονία. Από εκεί και πέρα χάνονται τα ίχνη μέσα από έναν λαβύρινθο εταιρειών, πολλές εκ των οποίων είχαν έδρα την Κύπρο και είναι εγγεγραμμένες στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Στα οκτώ χρόνια πριν από την ιδιωτικοποίηση της Privat Bank, 8 δισεκατομμύρια δολάρια πέρασαν από τις εταιρείες Grizal, 14,9 δισεκατομμύρια δολάρια μέσω της Hangli International Holdings και 12 δισεκατομμύρια δολάρια μέσω της Claresholm Marketing.
Σύμφωνα με μαρτυρία που δόθηκε σε δικαστική διαδικασία στο Λονδίνο από τους δικηγόρους του Privat Bank, μετά την κρατικοποίησή της, η δραστηριότητα είχε όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας επιχείρησης νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που αποσκοπούσε στην κάλυψη της προέλευσης και του τελικού προορισμού των μετρητών. Η Katerina Rovkova, πρώτη αναπληρώτρια πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Ουκρανίας, δήλωσε πως όλα τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι το υποκατάστημα της Privat Bank στην Κύπρο δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα πλυντήριο χρήματος.
Αργά ξύπνησε η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου
Όταν αποκαλύφθηκε η απάτη η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου είχε δηλώσει ότι διεξήγαγε δύο επιτόπιες έρευνες στο υποκατάστημα της Privat Bank στην Κύπρο το 2015, με αποτέλεσμα να ενημερώσει τις αρμόδιες αρχές της Κύπρου, της Ουκρανίας αλλά και άλλων χωρών για τα χρήματα που έφευγαν από την Ουκρανία. Μάλιστα, επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 1,5 εκατ. ευρώ στην PrivatBank στις 31 Οκτωβρίου 2016, μόνο λίγες εβδομάδες προτού οι ουκρανικές αρχές την κρατικοποιήσουν.
Τον Δεκέμβριο του 2016 επιβλήθηκαν περιορισμοί στη λειτουργία του τοπικού υποκαταστήματος του Privat Bank, με απαγόρευση συναλλαγών και υποχρέωση τερματισμού λειτουργίας με την ολοκλήρωση των νομικών διαδικασιών που εκκρεμούσαν.