Κακοκαιρία «Daniel»: Γιατί πλημμύρισε το Μουζάκι - Τι λέει η τοπογράφος μηχανικός Γραμματή Μπακλατσή
11.09.202311:46
Προτάσεις από την κ. Μπακλατσή ώστε σε μελλοντική κακοκαιρία να μην θρηνήσουμε ξανά θύματα και καταστροφές περιουσιών
Μπαζωμένα ποτάμια, εσφαλμένος πολεοδομικός σχεδιασμός, λάθη και παραλείψεις ακόμη και σε νέες πολεοδομικές μελέτες, που δεν έχουν προσαρμοστεί στην κλιματική αλλαγή βυθίζουν τη χώρα στις λάσπες. Μια ιδιαίτερη περίπτωση είναι αυτή του Μουζακίου Καρδίτσας. Mετά την κακοκαιρία «Ιανός» πριν από τρία χρόνια, όπου ένα μεγάλο τμήμα του περιφερειακού δρόμου κατά μήκος του ποταμού Πάμισου είχε καταρρεύσει, γκρεμίζοντας και ένα κομμάτι του Κέντρου Υγείας, το έργο επαναλαμβάνεται.
Η κακοκαιρία Daniel ακόμη και αν ήταν σφοδρότερη – το ύψος της βροχόπτωσης ξεπέρασεσε χιλιοστά εκείνο του Ιανού - ανέδειξε για ακόμη μια φορά την παθογένεια ενός ολόκληρου συστήματος που συνεχίζει να μην προχωρά σε αναγκαίες κατεδαφίσεις από τις κοίτες ποταμών και ρεμάτων που έχουν μπαζωθεί, ενώ αποκάλυψε και την απροθυμία των Αρχών να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες που επιβάλει και η κλιματική αλλαγή.
«Πολλές φορές όταν συμβαίνουν μεγάλες καταστροφές, όπως η φωτιά στο Μάτι, οι πλημμύρες στη Μάνδρα, την Εύβοια, οι καταστροφές με τον κυκλώνα Ιανό και τώρα οι καταστροφές με την κακοκαιρία Daniel διαπιστώνουμε ότι όλα συμβαίνουν γιατί δεν υπάρχει σωστός σχεδιασμός. Κι όμως πολλές φορές υπάρχουν σχέδια και μάλιστα νέες (φρέσκες) πολεοδομικές μελέτες, οι οποίες όμως δεν είναι σωστές και σύμφωνα με την ταπεινή μου γνώμη, ασχολούμενη 30 χρόνια ως μηχανικός της αυτοδιοίκησης και παρακολουθώντας τα πολεοδομικά σχέδια ως συντονίστρια του ΤΕΕ Μαγνησίας για πολλά χρόνια, έχουν πολλά λάθη και παραλείψεις. Οι λόγοι είναι εξής: α) οι μελετητές κάνουν τα χατίρια των δημάρχων για να κλείσουν τις μελέτες τους γρήγορα και να πληρωθούν β) οι δήμαρχοι κάνουν επίσης τα χατίρια των ψηφοφόρων και τον συλλόγων που τους εκπροσωπούν (π.χ. εξωραϊστικούς συλλόγους, συλλόγους οικιστών, βιοτέχνες κλπ), γ) οι επιβλέποντες μηχανικοί των δήμων, που έχουν και την ευθύνη παρακολούθησης των μελετών, δεν έχουν γνώσεις και επάρκεια για να κάνουν παρατηρήσεις και να διορθώσουν τις πολεοδομικές μελέτες, αλλά είναι αυτό που λέμε γραμματοκομιστές (παραλαμβάνω και προωθώ), δ) οι φορείς που πρέπει να γνωμοδοτήσουν (δασαρχείο, αρχαιολογία, διεύθυνση υδάτων, επιμελητήρια κλπ) δεν ασχολούνται σοβαρά και τέλος γιατί οι αρμόδιοι υπάλληλοι στις περιφέρειες που εισηγούνται την τελική έγκριση των μελετών δεν θέλουν να έρθουν σε ρήξη με τους δήμους και τους μελετητές. Θα πρέπει λοιπόν να αποκτήσουμε σωστά και ολοκληρωμένα χωροταξικά και πολεοδομικά σχέδια και να επιτελούμε όλοι σωστά το καθήκον μας ,όπου έχουμε ταχθεί (επιστήμονες, υπάλληλοι, φορείς, πολιτικοί). Βλέπουμε λοιπόν στο Μουζάκι που είχε πέσει το Κέντρο Υγείας και τώρα έχουμε άλλες καταστροφές, όλες οι δημόσιες υποδομές έγιναν πάνω στο μπαζωμένο ποτάμι και το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο που εγκρίθηκε το 2012, το οποίο ακολούθησε το παλιό γενικό πολεοδομικό σχέδιο και επικύρωσε αυτές τις λάθος επιλογές. Δηλαδή στένεψε τη διατομή του ποταμού που από 160 μέτρα πλάτος έγινε 60 μέτρα , έκανε την περιοχή Διοικητικό Κέντρο και πρότεινε μάλιστα και επέκταση του οικισμού με ένταξη περιοχής κατοικίας που θα φτάνει μέχρι τη νέα γέφυρα του ποταμού Παμίσου για άλλα 9,7 εκτάρια», λέει στο protothema.gr η κα Γραμματή Μπακλατσή, τοπογράφος πολεοδόμος μηχανικός.
Η κα Μπακλατσή θέτει σημαντικά ερωτήματα προς απάντηση από τους αρμόδιους φορείς σχετικά με την μελέτη Γεωλογικής καταλληλότητας. Όπως λέει την υποχρεωτική σύνταξη της γεωλογικής μελέτης την καθιέρωσε το κράτος το 2007 προκειμένου «να εξετάζεται η γεωλογική κατάσταση των περιοχών και να μην πολεοδομούνται γεωλογικά ακατάλληλες ή επισφαλείς και επικίνδυνες περιοχές, όπως ακριβώς είναι αυτή η περιοχή στο Μουζάκι που είναι δίπλα στο ποτάμι. Επίσης στα πλαίσια της ορθολογικής σύνταξης της μελέτης το κράτος πριν την έγκριση της μελέτης ζητά εγγράφως τη σύμφωνη γνώμη ή τις παρατηρήσεις αν υπάρχουν από υπηρεσίες και φορείς».
Στην προκειμένη περίπτωση θα πρέπει να εξετασθούν οι απόψεις που καταγράφηκαν από την Διεύθυνση Υδάτων, την Διεύθυνση Δασών Καρδίτσας και το Δασαρχείο Μουζακίου.
Τι θα πρέπει να γίνει από εδώ και στο εξής ώστε σε μελλοντική κακοκαιρία να μην θρηνούμε θύματα και περιουσίες; Η κα Μπακλατσή προτείνει: «Για ακόμα μια φορά διαπιστώνουμε ότι τα αίτια μιας κατάρρευσης ή μιας πλημμυρικής καταστροφής δεν είναι μόνο ο μεγάλος όγκος νερού αλλά κυρίως η, χωρίς σοβαρή χωροταξική μελέτη, επέμβαση μας στον παραρρεμάτιο χώρο. Επομένως για να αντιμετωπίσουμε σωστά τα αποτελέσματα των πλημμυρών θα πρέπει να γίνει οριοθέτηση των ρεμάτων με τον καθορισμό γραμμής πλημμύρας. Να κατεδαφιστούν όλες οι αυθαίρετες κατασκευές (κτίσματα, μάντρες τοιχεία κλπ) από τις κοίτες των ρεμάτων και ποταμών. Να υπάρχει ζώνη πρασίνου εκατέρωθεν των δύο όχθων των ποταμών και ρεμάτων για να υπάρχει ο απαραίτητος χώρος εκτόνωσης της πλημμύρας. Να χρησιμοποιούνται για τις στηρίξεις των πρανών φυσικά υλικά τα οποία βοηθούν στη μείωση του χρόνου υπερχείλισης. Όσον αφορά ειδικά το Μουζάκι θα πρέπει άμεσα να γίνει αναθεώρηση του γενικού πολεοδομικού σχεδίου με κατάργηση της χωροθέτησης οικιστικών χρήσεων δίπλα στο ποτάμι, δημιουργία ζώνη πρασίνου εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού και να δρομολογηθούν έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης του οικισμού».