Το ελληνικό Χόλιγουντ κόστισε 300 εκατ. ευρώ - Δείτε ποιοι πήραν χρηματοδότηση

Δεν ήταν μόνο ο Ντάνιελ Κρεγκ και ο Αντόνιο Μπαντέρας που βρέθηκαν στην Ελλάδα για γυρίσματα, ούτε οι όμορφες εικόνες από τις Σπέτσες στη «Χαμένη κόρη» ή από την άγνωστη στο διεθνές κοινό Χιλιαδού στο βραβευμένο με τον Χρυσό Φοίνικα «Τρίγωνο της θλίψης» που ενθουσίασαν το κινηματογραφικό κοινό. Πολλοί ήταν, επίσης, αυτοί που συγκινήθηκαν από τα πλάνα από την παλιά γειτονιά του Γιάννη Αντετοκούνμπο στη γνωστή ταινία «Rise» του Disney+. Αυτά δεν ήταν απλώς φανταστικά σενάρια, αλλά μια απτή πραγματικότητα, καθώς τα σχέδια μετατροπής της Ελλάδας σε χολιγουντιανό σκηνικό με τους μεγάλους ξένους παραγωγούς να την επιλέγουν ευοδώθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Εμβληματικές παραγωγές όπως η ταινία «Tin Soldier» με πρωταγωνιστή τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο ή το «Στα μαχαίρια» με τους Ντάνιελ Κρεγκ, Κέιτ Χάντσον και Εντουαρντ Νόρτον γυρίστηκαν σε γνωστές τοποθεσίες της χώρας μας χωρίς προβλήματα και έδειξαν ότι υπάρχει, σίγουρα, μέλλον όσον αφορά την κινηματογραφική παραγωγή.

Ολα αυτά έγιναν πραγματικότητα χάρη στο Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας, το περίφημο ΕΚΟΜΕ, που κατάφερε να διαμορφώσει τόσο το νομικό πλαίσιο όσο και το κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη της εγχώριας οπτικοακουστικής βιομηχανίας, αλλά και τις νέες υποδομές (στούντιο στη Θεσσαλονίκη και γραφεία για διευκόλυνση της υλοποίησης της παραγωγής) μετατρέποντας έτσι τη χώρα μας από ένα εχθρικό μέχρι πρότινος περιβάλλον σε ελκυστικό για τους ξένους παίκτες. Ειδικά το cash rebate που προέβλεπε την κάλυψη των δαπανών οπτικοακουστικής παραγωγής μέσω της επιστροφής χρημάτων άνοιξε τον δρόμο για την προσέλκυση επενδύσεων και τη συνολικότερη επανεκκίνηση της εγχώριας οπτικοακουστικής βιομηχανίας.

Δείτε το τρέιλερ από την ταινία «Raise»

Σημαντικό ρόλο στο σημείο αυτό έπαιξε και το tax relief, που έδινε τη δυνατότητα φοροαπαλλαγής σε πρόσωπα (φυσικά ή νομικά) που χρηματοδοτούν οπτικοακουστικά έργα στη χώρα μας.

Ωστόσο δεν ήταν μόνο οι ξένοι που επωφελήθηκαν από αυτές τις συνθήκες χρηματοδότησης και επενδυτικών κινήτρων: πολλές ήταν οι μεγάλες ελληνικές παραγωγές και οι σειρές που πέρασαν τα σύνορα, όπως το «Maestro» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη χάρη στη γενναία συμβολή του ΕΚΟΜΕ, ενώ δεν είναι τυχαίο ότι τα ελληνικά κανάλια γέμισαν από σειρές μυθοπλασίας με τους ηθοποιούς και τους τεχνικούς να βρίσκουν δουλειά μετά από χρόνια ανασφάλειας και κρίσης - και λόγω της πανδημίας.

Δείτε το τρέιλερ από την ταινία «Crimes of the future»

Υπό την ομπρέλα του ΕΚΟΜΕ φάνηκε πλέον έτσι να τίθεται όλη η οπτικοακουστική βιομηχανία -όπως λέγεται πλέον το ενιαίο πλαίσιο για σινεμά, κινηματογράφο, ντοκιμαντέρ, το οποίο διευρύνεται ακόμα περισσότερο, σύμφωνα με πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», ώστε να καλύψει ακόμα και τις νέες τεχνολογίες- με τις σειρές και τις ταινίες να γυρίζονται, για πρώτη φορά, σε τέτοια έκταση στη χώρα μας. Αλλά γι’ αυτό σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε ο κατοχυρωμένος θεσμικά ρόλος του ΕΚΟΜΕ, που μεταφέρεται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης στο υπουργείο Πολιτισμού μέσα από την ενοποίησή του με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ) και τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ).

«Για πρώτη φορά ο οπτικοακουστικός τομέας αντιμετωπίζεται σε ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο ως μια δημιουργική βιομηχανία του θεάματος η οποία ενισχύεται με τα ανάλογα χρηματοδοτικά εργαλεία και ενδυναμώνεται πλέον και σε επίπεδο κυβερνησιμότητας», τονίζει μιλώντας σχετικά στο «ΘΕΜΑ» ο καθ’ ύλιν αρμόδιος Λεωνίδας Χριστόπουλος με πολυετή πείρα σε θέματα διοικητικής μεταρρύθμισης και δημόσιας διοίκησης, ο οποίος πλέον αναλαμβάνει τα ηνία του ΕΚΟΜΕ. Στόχος του είναι, όπως τονίζει, να μπορέσει μέσω του ΕΚΟΜΕ να προωθηθεί μια εθνική πολιτική «όσον αφορά όχι μόνο την εύρυθμη λειτουργία αλλά και τη διαχείριση οπτικοακουστικών αρχείων πολιτιστικής κληρονομιάς, την ψηφιοποίηση αλλά και την προαγωγή της επιστημονικής γνώσης και της εφαρμοσμένης έρευνας των μέσων επικοινωνίας, την κατάρτιση των επαγγελματιών και την εκπαίδευση». Ο νέος αυτός διευρυμένος φορέας θα λέγεται Creative Greece, υπό την ομπρέλα του οποίου θα υπόκεινται τόσο το ΕΚΟΜΕ όσο και το ΕΚΚ αλλά και ο ΟΠΙ.

Δείτε το τρέιλερ από την ταινία «Οι αναλώσιμοι 4»

Το σχετικό νομοσχέδιο έχει τεθεί ήδη σε διαβούλευση και επίκειται η άμεση έγκριση και ψήφισή του από την Ελληνική Βουλή. Στο πλευρό τους τόσο ο κ. Χριστόπουλος όσο και το ΕΚΟΜΕ έχουν αναμφίβολα τους παραγωγούς, οι οποίοι ενισχύονται με νέο Δ.Σ. στον Σύνδεσμο Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Εργων (ΣΑΠΟΕ), το οποίο απαρτίζεται από ανθρώπους με όραμα και γνώση, που δείχνουν να υποστηρίζουν τον θεσμό αλλά εκφράζουν έντονες ανησυχίες με τις αλλαγές που επίκεινται λόγω του νέου πλαισίου αλλά και των προβλημάτων που έχουν προκύψει όσον αφορά τη χρηματοδότηση. Κανείς, όμως, δεν αρνείται το έργο που έχει επιτελεστεί από το 2018, οπότε λειτούργησε ο θεσμός, μέχρι σήμερα. Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά παραγωγός της τηλεόρασης μιλώντας στο «ΘΕΜΑ», «μέσω του ΕΚΟΜΕ κινείται καθαρό χρήμα, ελέγχονται τα πάντα από ορκωτούς λογιστές, κόβονται τιμολόγια και εφαρμόζεται μια υγιής πολιτική απ’ όλες τις πλευρές. Παράλληλα, μπορούμε ως παραγωγοί να πραγματοποιήσουμε γυρίσματα εκτός Αττικής με επιδοτήσεις, κάτι που λόγω οδοιπορικών και εκτός έδρας έξοδα στο παρελθόν φάνταζε αδύνατον».

Πόσα χρήματα δόθηκαν

Ολα ξεκίνησαν με τον σχετικό νόμο 4487/2017 και το όραμα του Λευτέρη Κρέτσου να φέρει ξένους παραγωγούς στην Ελλάδα με το πολύ ελκυστικό 35% της επιστροφής του κόστους παραγωγής της ταινίας και των σίριαλ που θα γυρίζονταν στη χώρα μας. Αυτό το «τυράκι» έφερε επίσημα τον όρο «cash rebate» και έγινε τελικά το μεγαλύτερο επενδυτικό κίνητρο και από την παρούσα κυβέρνηση, καθώς στην πορεία ανέβηκε μέχρι και το 40% του συνολικού κόστους και κατάφερε έτσι να γίνει η βάση ώστε όχι μόνο να έρθουν ξένοι παραγωγοί, αλλά και να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα τόσο θεσμικά όσο και σε επίπεδο λειτουργίας όλος ο οπτικοακουστικός τομέας.

Συνολικές εγκρίσεις

Από τον Απρίλιο του 2018 έως τον Ιανουάριο του 2023 έχουν εγκριθεί 322 αιτήσεις για τη χρηματοδότηση έργων (εκ των οποίων 143 είναι διεθνείς και 179 ελληνικές παραγωγές), ενώ το ύψος των επενδεδυμένων κεφαλαίων στη χώρα ανέρχεται στα 500 εκατ. ευρώ. Συνολικά από το 2021 μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί περίπου 93,5 εκατ. ευρώ για 152 επενδυτικά σχέδια. Από αυτά, όπως υποστηρίζει η πλευρά της κυβέρνησης, τα 63 εκατ. ευρώ δόθηκαν για διεθνείς και διασυνοριακές παραγωγές και τα 30 εκατ. για ελληνικές παραγωγές. Δεδομένου ότι το ποσοστό επιδότησης άγγιζε, σε πολλές περιπτώσεις, το 40% ήταν ευνόητο ότι το συνολικό προβλεπόμενο ποσό του cash rebate ξεπεράστηκε πολύ σύντομα και προέκυψαν προβλήματα κατά την απόδοσή του με ένα κενό στη χρηματοδότηση που πλέον αγγίζει τα 140 εκατ. ευρώ.

Δείτε το τρέιλερ της σειράς «Tehran 2»

Είναι, πάντως, πολλές οι γνωστές ταινίες και σειρές τόσο στο σινεμά όσο και στις πλατφόρμες που ενισχύθηκαν με επιτυχία από το ΕΚΟΜΕ: για παράδειγμα, ο επιλεγμένος προϋπολογισμός του τρίτου κύκλου του «Jack Ryan», που γυρίστηκε στην Ελλάδα για την Amazon, ανήλθε σε 11.211.002 ευρώ, ενώ το ποσό της επιδότησης προς την εταιρεία παραγωγής έφτασε στα 4.484.400,86 ευρώ, που σημαίνει ότι καλύφθηκε το 40%. Αντίστοιχα, ο δεύτερος κύκλος της σειράς «Τehran», που γυρίστηκε στη χώρα μας, είχε προϋπολογισμό επιλέξιμων δαπανών 12.679.291,69 ευρώ, με το ποσό της επιχορήγησης να ανέρχεται σε 5.007.758,92 ευρώ.

Οι «Αναλώσιμοι 4» είχαν αρχικό προϋπολογισμό 14.980.375 ευρώ με την εταιρεία Expendables 4 να επιδοτείται με 5.992.150 ευρώ. Οσον αφορά την υπερπαραγωγή-συμπαραγωγή «Crimes of the Future» του διάσημου σκηνοθέτη Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, της Serendipity Point Films και της Argonauts Productions, που επίσης έκανε γυρίσματα στη χώρα μας, είχε συνολικό προϋπολογισμό 15.864.767 ευρώ με τελική επιδότηση 3.876.492,80 ευρώ και επιλέξιμες δαπάνες 9.691.232 ευρώ.

Δείτε το τρέιλερ της ταινίας «Το τρίγωνο της θλίψης»

Πολύ μικρότερο κόστος είχε η ταινία που τελικά κέρδισε το μεγάλο βραβείο στις Κάννες, «Το τρίγωνο της θλίψης» του Ρούμπεν Εστλουντ, με τον συνολικό προϋπολογισμό να ανέρχεται σε 12.165.603 ευρώ, τις επιλέξιμες δαπάνες σε 2.550.000 ευρώ και το ποσό της επιχορήγησης σε 892.500 ευρώ. «Για πρώτη φορά είχαμε ένα σοβαρό χρηματοδοτικό εργαλείο που δεν είχε μόνο να κάνει με το cash rebate και το tax relief, αλλά και με την εγγυοδοσία, καθώς και με το άγνωστο σε πολλούς καθεστώς ενίσχυσης επιχειρηματικότητας 360, που αφορά τη δημιουργία κινηματογραφικών στούντιο και με μια πλειάδα κινήτρων», επισημαίνει ο κ. Χριστόπουλος, ο οποίος μας εξηγεί όλο το εύρος των κινήτρων που δίνονται στους φορείς των οπτικοακουστικών μέσων προς αξιοποίηση, ενισχύοντας έτσι τα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων στο κλάδο. Μας εξηγεί, επίσης, ότι υπό την προεδρία του για το 2023 τα έσοδα ήταν 70.680.537 ευρώ και τα έξοδα 70.678.817 ευρώ, κάτι που σημαίνει πως υπήρξε και κέρδος 1.720 ευρώ. Ωστόσο, ο ίδιος δεν αρνείται πως υπάρχει μια αναθεώρηση των οικονομικών του ΕΚΟΜΕ αλλά και των κριτηρίων με βάση τα οποία θα στηρίζονται τα έργα στο μέλλον, ενώ πρέπει να λυθεί το πρόβλημα που προέκυψε με το πάγωμα των χρηματοδοτήσεων.

Η οικονομική τρύπα

Η αρχική πρόβλεψη για το ΕΚΟΜΕ, το οποίο μέχρι σήμερα υπαγόταν στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και πλέον μεταφέρεται στο υπουργείο Πολιτισμού υπό την ομπρέλα του Creative Greece (μαζί με ΕΚΚ και ΟΠΙ και υπό τον γενικότερο έλεγχο του υφυπουργού Πολιτισμού, αρμόδιου για τον Σύγχρονο Πολιτισμό, Χρίστου Δήμα) αφορούσε ένα τεράστιο, πολύ φιλόδοξο σχέδιο επενδύσεων που άγγιζε τα 500 εκατ. ευρώ. Με το πέρας του χρόνου, όμως, εμφανίζονται διάφορα προσκόμματα, όπως οι πρόσφατες καταστροφές, το μεσοδιάστημα των εκλογών που άφησε ένα κενό περίπου εννέα μηνών καταλήγοντας σε πάγωμα των πληρωμών, τα οποία δημιούργησαν μια τεράστια τρύπα ύψους 140 εκατ. - όρο, πάντως, που ο κ. Χριστόπουλος αρνείται.

«Δεν πρόκειται για τρύπα, αλλά για μια “ουρά” επενδυτικών σχεδίων που έχουν ήδη προχωρήσει σε αίτηση αλλά καθυστέρησε η έγκαιρη υπαγωγή τους λόγω των γραφειοκρατικών διαδικασιών που υπάρχουν ώστε να ενεργοποιηθούν τα χρήματα του ΕΣΠΑ», εξηγεί τονίζοντας ότι θα καλυφθούν ενώ έχουν ήδη προβλεφθεί 55 εκατ. ευρώ στο πρόγραμμα cash rebate που αφορά το κεντρικό νομοσχέδιο της ενοποίησης του ΕΚΟΜΕ με το ΕΚΚ και τον ΟΠΙ. «Στην πραγματικότητα το ΕΚΟΜΕ έπεσε θύμα της επιτυχίας του, δεδομένου ότι οι οικονομικοί πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι», παραδέχεται με διπλωματικό τρόπο ο κ. Χριστόπουλος αναφερόμενος στην οικονομική δυστοκία που προκάλεσε η προηγούμενη κατάσταση του ΕΚΟΜΕ ενόσω υπαγόταν στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Ωστόσο, πιστεύει ότι είναι σημαντικό το cash rebate να εξακολουθεί να υπάρχει και μέσω του εκσυγχρονισμού που επίκειται όσον αφορά τα κριτήρια των χρηματοδοτήσεων, «να είναι τελικά ένα βιώσιμο εργαλείο ώστε να μην καταρρεύσει όπως έχει γίνει σε άλλες χώρες όπου είχαμε φαινόμενα διάλυσης στοχεύοντας σε πραγματικά ποιοτικές παραγωγές αλλά ανεβάζοντας τον πήχη και τα κριτήρια». Δεδομένου, όμως, ότι ο νέος φορέας που εξετάζεται στο νομοσχέδιο προβλέπει την ένταξη και άλλων σχημάτων στην ομπρέλα των οπτικοακουστικών μέσων, εκτός από την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, το animation και το ντοκιμαντέρ, όπως οι νέες τεχνολογίες, είναι λογικό οι φορείς να ανησυχούν ότι τα χρήματα δεν θα επαρκούν ούτε κατά διάνοια να καλύψουν όλες αυτές τις αιτήσεις.

Επίσης, υποστηρίζουν ότι είναι αδύνατον να εξασφαλισtεί η χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ, καθώς αυτή αφορά κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις - εν ολίγοις έχει διαφορικά κριτήρια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, στο οποίο ήταν ενταγμένη η χρηματοδότηση του ΕΚΟΜΕ. Και η αλήθεια είναι ότι για όλα αυτά ακόμα αναζητούνται λύσεις που δεν είναι εύκολες, ούτε άμεσες αλλά εξετάζονται στο υπό συζήτηση νέο νομοσχέδιο του Creative Greece.

«Είναι πολύ χαμηλό το ποσό των 50 εκατ. για την αγορά. Αυτό που θα μπορούσε να γίνει είναι άδεια εξαίρεσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έτσι ώστε να δοθούν περίπου 90 εκατ., με το 55% στις ξένες επενδύσεις, το 30% στα κανάλια και στις ελληνικές παραγωγές και το υπόλοιπο 15% στο animation», υποστηρίζει σχετικά υψηλόβαθμος παράγων του τηλεοπτικού γίγνεσθαι. «Ουσιαστικά θα μπορούσαν να γίνουν δύο-τρεις μεγάλες σειρές από κάθε κανάλι και να χρηματοδοτηθεί η ελληνική παραγωγή. Το φετινό φαινόμενο των 42 παραγωγών δεν είναι σωστό και σίγουρα αποδεικνύει ότι έφυγε η κατάσταση και εκτός ορίων των νόμων αγοράς, με τα έξοδα να υπερβαίνουν κατά πολύ τα έσοδα, δεδομένης και της μείωσης της διαφημιστικής δαπάνης.

Ενα κανάλι σήμερα χάνει στην καλύτερη περίπτωση 5 εκατ. και στη χειρότερη 25 εκατ. ευρώ. Δεν μπορεί να μην μπει νερό στο κρασί όλων. Από την άλλη, δεν είμαστε σίγουροι ότι η ένταξη του ΕΚΟΜΕ στο υπουργείο Πολιτισμού, όπως συζητείται, θα βοηθήσει την κατάσταση. Είναι τεράστια η αγωνία μας, δεδομένης μιας νοοτροπίας όχι τόσο σύγχρονης. Ας γίνει προσπάθεια για εξαίρεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ας επιστρέψει σε υψηλότερα επίπεδα το όριο επιλέξιμων δαπανών ανά επεισόδιο. Ετσι θα περιοριστεί και η έκρηξη των παραγωγών. Το πάγωμα των σχεδόν εννέα μηνών δημιούργησε πρόβλημα και συσσώρευση χρεών. Από την άλλη, θα πρέπει να ρυθμιστεί και η υπερεπένδυση στον τομέα της παραγωγής. Δεν μπορεί ο μισθός ενός τεχνικού από 1.000 ευρώ να πηγαίνει στα 2.000 ευρώ, αλλά ούτε και οι αμοιβές ηθοποιών και λοιπών συντελεστών να αγγίζουν ύψη που δεν μπορούν να καλυφθούν», υποστηρίζει παραγωγός που γνωρίζει καλά την υφιστάμενη κατάσταση.

Δείτε το τρέιλερ από την σειρά «Σασμός»

Προβλήματα και καθυστερήσεις

Από την πλευρά του, παραγωγός μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα παραγωγής σίριαλ και ταινιών θεωρεί ότι η αρχή του κακού «έγινε με τη μείωση του πλαφόν ανά επεισόδιο στα 15.000 ευρώ. Ηταν η αρχή του τέλους. Χάθηκε το μέτρο και την άνοιξη, οπότε και μπλόκαρε το σύστημα, δημιουργήθηκε χρέος του ΕΚΟΜΕ ύψους 140 εκατ. Επρεπε να ρυθμιστεί το πρόβλημα νωρίτερα και όχι τη στιγμή που έσκασε. Δεν υπάρχει επαρκές και καταρτισμένο προσωπικό να επεξεργαστεί τις προϋποθέσεις και τις αιτήσεις. Αυτή τη στιγμή το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι πληρωμές, αλλά και η καθυστέρηση έγκρισης των αιτήσεων. Εχουν πληρωθεί και πληρώνονται οι παραγωγές 2021-2022 και εκκρεμούν αιτήσεις του 2023. Χρειάζονται άμεσα καινούρια μοντέλα και οπωσδήποτε 100 εκατ. στην αγορά. Στην περίπτωση ένταξης του ΕΚΟΜΕ στο υπουργείο Πολιτισμού θα μπορούσε να γίνει πολιτιστική εξαίρεση στους ευρωπαϊκούς πόρους που έχει διαφορά και στη φορολόγηση όλων».

Ωστόσο, τόσο ο κ. Χριστόπουλος όσο και όλοι οι συντελεστές στο ΕΚΟΜΕ υποστηρίζουν ότι ακριβώς αυτός ο σκόπελος θα ξεπεραστεί με τα νέα κριτήρια ένταξης που αφορούν τόσο την αύξηση του πλαφόν ανά επεισόδιο όσο και τη μείωση του αριθμού των σειρών, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν γίνεται να χρηματοδοτούνται απειράριθμα επεισόδια και μέχρι τέλους, γιατί αυτό σημαίνει ότι το cash rebate παύει να είναι επενδυτικό κίνητρο», καθιστώντας προφανές ότι το cash rebate δεν έρχεται να καλύψει όλα τα έξοδα των καναλιών όσον αφορά τον τομέα της μυθοπλασίας, αλλά να αποτελέσει το κίνητρο που θα τους ωθήσει προς αυτό τον τομέα.

«Δεν γίνεται το ΕΚΟΜΕ να καλύπτει τη λειτουργία των καναλιών όσον αφορά τον τομέα της μυθοπλασίας καλύπτοντας ατελείωτες σειρές με πολλά επεισόδια, γιατί χάνει έτσι τον σκοπό του. Λειτουργεί ως επενδυτικό κίνητρο ώστε να μπορούν να το αξιοποιήσουν και να εξελίξουν το πρόγραμμά τους», υποστηρίζουν σχετικά. Επίσης, δεν γίνεται κάθε κανάλι να παρουσιάζει έναν τεράστιο αριθμό από σειρές μειωμένης αισθητικής με κόστος επεισοδίου τα 15.000 ευρώ - είναι προφανές ότι αυτό συνιστά χαμηλή ποιότητα, κοινώς αρπαχτή και ως εκ τούτου πολλαπλασίασε τα έξοδα του ΕΚΟΜΕ που αφορούσαν σειρές χαμηλής ποιότητας. Γι’ αυτό ακριβώς και δεδομένου ότι δεν μπορεί να υπάρχει ένα αντικειμενικό κριτήριο που να αξιολογεί το περιεχόμενο κάθε σειράς, αυτό μπορεί να γίνει με την απλή πρόβλεψη της αύξησης του πλαφόν ώστε να αποφεύγονται οι εύκολες λύσεις.

Ο κ. Χριστόπουλος

Κι αυτό σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι από εδώ και στο εξής το κόστος κάθε επεισοδίου θα πρέπει να ξεπερνά τα 70.000 ώστε να μπορεί να χρηματοδοτείται. Εν ολίγοις, πρόβλημα θα υπάρξει με τις καθημερινές σειρές αλλά και τις φθηνές παραγωγές πολλών επεισοδίων που δεν πληρούν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που έχει το σύνολο της μυθοπλασίας. Εφόσον, όμως, το κόστος ανεβεί σημαντικά, όπως τονίζουν όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές, θα διασφαλίσει όλα τα παραπάνω και θα ξεκαθαρίσει το τοπίο σε πρώτη φάση. Ο κ. Χριστόπουλος, ωστόσο, αρνείται τις φήμες ότι θα πέσει το ποσοστό χρηματοδότησης στο 20%, επιμένοντας ότι παραμένει το 40% και γι’ αυτό δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας.

Δείτε το τρέιλερ από την σειρά «Maestro»

Αυτοί, ωστόσο, που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα λόγω καθυστέρησης πληρωμών και έγκρισης αιτήσεων είναι οι διευθυντές Προγράμματος. Στέλεχος μεγάλου σταθμού μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» τονίζει πως «είναι πολύ σοβαρό όλο αυτό που έχει δημιουργηθεί. Ποιος σταθμός μπορεί να προγραμματίσει να παραγγείλει σειρές αν δεν ξέρει τι χρήματα θα πάρει; Επίσης όλο αυτό που έχει δημιουργηθεί προκαλεί ντόμινο προβλημάτων, καθώς μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο δεν μπορούν να γίνουν εγκρίσεις προγραμμάτων για την επόμενη σεζόν, αφού δεν γνωρίζουμε τους πόρους. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τις σειρές. Πλέον το μαξιλάρι των ριάλιτι δεν υπάρχει για κάποια κανάλια που επιλέγουν μυθοπλασία και βλέπουν και ότι τα ριάλιτι δεν έχουν την ίδια δυναμική. Κάνουμε οικονομία δυνάμεων, εξετάζουμε κυπριακές εταιρείες παραγωγής, αποκλείονται οι λεγόμενες “πολυτέλειες”. Αν δεν προχωρήσουν και οι αρχικές εγκρίσεις, δεν μπορούν καν να γίνουν αιτήσεις για επιπλέον επεισόδια ή για επόμενους κύκλους σειρών. Η επόμενη σεζόν θα βρει όλα τα κανάλια με λιγότερα σίριαλ, μικρότερο αριθμό επεισοδίων και πλέον θα επαναπροσδιοριστούν τα κόστη και οι αμοιβές όλων. Πάμε σε πλήρη αναδιάρθρωση του συστήματος».

Ωστόσο, είναι σαφές ότι ο μικρότερος αριθμός σίριαλ, εφόσον βέβαια πληρούν τα ποιοτικά κριτήρια, δεν είναι κάτι κακό, καθώς ο οπτικοακουστικός τομέας ενέχει μια πλειάδα από φθηνές παραγωγές που δεν καλύπτουν καμία πρακτική ή αισθητική ανάγκη. Τι γίνεται όμως με τις ταινίες; Εδώ το θέμα περιπλέκεται καθώς στον νέο υπερφορέα τίθεται το ΕΚΚ που έχει εντελώς άλλη λογική στην επιλογή των ταινιών που χρηματοδοτούνται και στη λειτουργία του - δεν είναι επενδυτικό εργαλείο, ούτε λειτουργεί ως κίνητρο, αλλά ως ένας θεσμός που εξασφαλίζει την προστασία και την ανάπτυξη της ελληνικής κινηματογραφικής τέχνης. Επιπλέον, αφού δεν έχει στη διάθεσή του τα ποσά του ΕΚΟΜΕ, λειτουργεί με ακραιφνή αισθητικά κριτήρια όσον αφορά την επιλογή των ταινιών που χρηματοδοτεί.

Οπως μάλιστα υποστηρίζουν χαρακτηριστικά οι παράγοντες του χώρου, η ανησυχία έγκειται στο κατά πόσο το ΕΚΚ θα μπορεί να διατηρεί την απρόσκοπτη λειτουργία και ανεξαρτησία του υπηρετώντας, ωστόσο, μια κοινή στρατηγική, κάτι που σίγουρα δεν υπήρχε μέχρι τώρα και είναι κοινό αιτούμενο. Σε κοινή τους επιστολή οι άνθρωποι όλων των επαγγελματιών της κινηματογραφικής κοινότητας εξέφρασαν το πάγιο αίτημα για ενιαία πολιτική και στρατηγική για τον οπτικοακουστικό τομέα, υποστηρίζοντας ωστόσο ότι πρέπει να υπάρχει ένα διακριτικό σχήμα όσον αφορά τη διοικητική διάρθρωση και να καταγραφεί μια συγκεκριμένη ποσόστωση υπέρ επιλεκτικών προγραμμάτων. Ολα αυτά, βέβαια, είναι προς συζήτηση στο νέο νομοσχέδιο για το Creative Greece που αναμένεται να ψηφιστεί σύντομα από τη Βουλή.

Επενδύσεις ή υψηλή τέχνη;

Προς το παρόν είναι μεγάλη η συζήτηση που έχει ανοίξει στους κόλπους των παραγωγών αναφορικά με το ποια πρέπει να είναι τα κριτήρια προσέγγισης του κλάδου, πώς ακριβώς θα γίνονται οι χρηματοδοτήσεις και πώς θα αντιμετωπίζεται συνολικότερα ο οπτικοακουστικός χώρος του θεάματος. Ο προβληματισμός των φορέων είναι για ποιο ακριβώς θα είναι και πού θα συνίσταται το σχέδιο για την ανάπτυξη της ελληνικής κινηματογραφίας και αν τελικά θα διαχωρίζεται, όσον αφορά τον σκοπό του, από τις ανάγκες των τηλεοπτικών παραγωγών. Είναι σαφές ότι το ΕΚΟΜΕ εξακολουθεί να βλέπει την προσέλκυση ξένων παραγωγών ως επενδυτικό εργαλείο και μέσο προώθησης της χώρας προβάλλοντας το παράδειγμα άλλων χωρών, ενώ οι Ελληνες κινηματογραφιστές επιμένουν ότι η ανάπτυξη του ελληνικού σινεμά δεν μπορεί να προσεγγίζεται με όρους οικονομικής μεγέθυνσης.

Επειδή, όμως, πάντα η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, μένει να φανεί μέσω της συγχώνευσης κατά πόσο μπορούν να συνυπάρξουν τόσο οι προσδοκίες για την ποιότητα και την εξασφάλιση της εύρωστης λειτουργίας της κινηματογραφικής τέχνης, που υποστηρίζουν οι άνθρωποι του χώρου, όσο και η συνολικότερη εξέλιξη του οπτικοακουστικού τομέα με βάση τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις και τη συνολικότερη απαίτηση για τη χάραξη ενιαίας εθνικής στρατηγικής, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σύγχρονες εξελίξεις.