Αναβίωσαν στο κέντρο της Αθήνας τα «Φαλληφόρια» προς τιμήν του Διονύσου - Δείτε βίντεο, φωτογραφίες

Ένα ξεχωριστό πολιτιστικό λαϊκό διαδραστικό δρώμενο πραγματοποιήθηκε στο κέντρο της Αθήνας. Τα μέλη του Συλλόγου Έρευνας & Μελέτης Ελληνικού Πολιτισμού με τη στήριξη του ΕΟΤ και του This is Athens διοργάνωσαν μια ιδιότυπη «παρέλαση» προς τιμήν του Διονύσου, όπου ντυμένοι με διονυσιακές στολές και μάσκες περιέφεραν φαλλούς. Τα «φαλληφόρια» μετρούν δέκα χρόνια δράσεων. Πρόκειται για έναν εύθυμο πολυπληθή θίασο από Μαινάδες, Σατύρους, Σειληνούς, Γλεντοκόπους και Βαυβώγριες, με επικεφαλής τον εξάρχοντα ηθοποιό-Διόνυσο. Την πομπή συνοδεύει βακχική μουσική από άσκαυλους (γκάιντες), αρχαίους αυλούς, τύμπανα και αλλά κρουστά.

Με κωμαστικούς χορούς, σκωπτικά δρώμενα, αλλά και αρκετό κρασί από τους σταφυλοχυμούς του Διονύσου η πομπή με σατιρική ευπρέπεια γίνεται ένα με τον κόσμο, προσφέροντας χαρά, αλλά και μια ουσιαστική αυθεντική πινελιά Ελληνικού Πολιτισμού. Στην κατάληξή του το δρώμενο, όπως και κατά παράδοση όλα τα Διονυσιακά δρώμενα στον Ελλαδικό χώρο, καταλήγει σε «θρήνο», σε ένα σεμνό φόρο τιμής προς τους προγόνους και με αποκάλυψη των προσωπείων.

Η περίεργη πομπή ξεκίνησε από την Διονυσίου Αρεοπαγίτου, πέρασε από τα στενά της Πλάκας και κατέληξε στο Μοναστηράκι, εν μέσω  μουσικής και χορών.

Μετρά 1700 χρόνια ιστορίας, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του Συλλόγου.

Δείτε βίντεο και φωτογραφίες:

Τα φαλληφόρια ή φαλλαγώγια, αρχαιότερα αναφερόμενα ως φαλλικά, ήταν εορταστική, τελετουργική πομπή προς τιμήν του θεού Διονύσου με οργιαστικό χαρακτήρα, κατά την οποία «περιήγετο (…) φαλλός ως σύμβολον της παραγωγικής δυνάμεως της φύσεως».

Στην αρχαία Ελλάδα, στο πλαίσιο των εορτασμών που γίνονταν κατά το μήνα Ποσειδεώνα, επ' ευκαιρία της παραγωγής και χρήσης των νέων κρασιών, πραγματοποιούνταν πομπή, στην οποία προηγούνταν ο φαλλός, σύμβολο παραγωγής και γονιμότητας, κατασκευασμένο ομοίωμα από δέρμα και αναρτημένο πάνω σε κοντάρι. Ακολουθούσαν οι «εορταστές», οι οποίοι έβαφαν τα πρόσωπά τους ή φορούσαν προσωπεία και στεφάνια από κισσό. Έπιναν το νέο κρασί της χρονιάς, τραγουδούσαν βωμολοχικά τραγούδια (τα φαλλικά), και χόρευαν κωμικούς χορούς.

Οι μεταμφιέσεις αυτού του είδους απέβλεπαν στο να ενεργοποιήσουν μέσα στο χειμώνα τις αναγεννησιακές δυνάμεις της φύσεως, να αποτρέψουν τις αντίθετες κακοποιές δυνάμεις και να δώσουν τον τόνο ενός ξέφρενου ξεφαντώματος. Πυρήνας των εορταστικών εκδηλώσεων ήταν κι εδώ μια πομπή, «Η ΠΟΜΠΗ ΤΟΥ ΦΑΛΛΟΥ». Ο μπροστάρης της πομπής κρατούσε αμφορέα γεμάτο κρασί και μια κληματόβεργα,και στη συνέχεια εκείνος που περιέφερε ψηλά πάνω σε κοντάρι το φαλλό, το κατεξοχήν σύμβολο των γονιμοποιητικών δυνάμεων.

Για την πομπή αυτή στην αρχαία απλή και τη μεταγενέστερη πολυτελή της μορφή μάς μιλά ο Πλούταρχος στο έργο του Περί φιλοπλουτίας 527d:

“… , όρα μη πομπήν επαινούντι και πανήγυριν μάλλον ή βίον έοικας. η πάτριος των Διονυσίων εορτή το παλαιόν επέμπετο δημοτικώς και ιλαρώς˙ αμφορεύς οίνου και κληματίς, είτα τράγον τις είλκεν, άλλος ισχάδων άρριχον ηκολούθει κομίζων, επί πάσι δ’ ο φαλλός. αλλά νυν ταύτα παρεώραται και ηφάνισται χρυσωμάτων παραφερομένων και ιματίων πολυτελών και ζευγών ελαυνομένων και προσωπείων ˙ ούτω τα αναγκαία του πλούτου και χρήσιμα τοις αχρήστοις κατακέχωσται και τοις περιττοίς.”

Η φαλλική πομπή απέβλεπε στη μεταβίβαση των γονιμοποιητικών δυνάμεων, και στην ενεργοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων για μια νέα χρονιά με καλή σοδειά. Η τιμητική για τον Θεό Διόνυσο πομπή με το φαλλό μπροστά αναρτημένο πάνω σε κοντάρι λεγόταν Φαλληφόρια ή Φαλλαγώγια. Οι εορταστές που μετείχαν σ’ αυτήν μεταμφιέζονταν, έβαφαν τα πρόσωπά τους ή φορούσαν προσωπίδες, στεφανώνονταν με στεφάνια από κισσό και είχαν αναρτημένους από το λαιμό και τη μέση τους φαλλούς. Ευθυμούσαν πίνοντας από το νέο κρασί της χρονιάς, τραγουδούσαν περιπαιχτικά τραγούδια, τα λεγόμενα φαλλικά, και χόρευαν κωμικούς χορούς.

Οι εορταστικές εκδηλώσεις αυτού του είδους αποτέλεσαν τον πυρήνα για την γένεση της κωμωδίας.

Ο Αριστοτέλης στο σύγγραμμά του Περί ποιητικής αναφέρει πως η κωμωδία προήρθε από τους “εξάρχοντας τα φαλλικά”, από εκείνους δηλαδή που στα φαλλικά τραγούδια έκαναν την αρχή κι ακολουθούσαν οι άλλοι απαντώντας ή επαναλαμβάνοντας (Αριστοτέλους Περί ποιητικής 1449a, στίχοι 9-15):

“Γενομένης δ’ ουν απ’ αρχής αυτοσχεδιαστικής και αυτή και η κωμωδία, και η μεν από των εξαρχόντων τον διθύραμβον, η δε από των τα φαλλικά, α έτι και νυν εν πολλαίς των πόλεων διαμένει νομιζόμενα, κατά μικρόν ηυξήθη, προαγόντων όσον εγίγνετο φανερόν αυτής, και πολλάς μεταβολάς μεταβαλούσα η τραγωδία επαύσατο, επεί έσχε την αυτής φύσιν”.


Ειδήσεις σήμερα:

Βίκυ Λέανδρος: Ατύχημα για την τραγουδίστρια - Έπεσε από τη σκηνή σε συναυλία στο Αννόβερο

Πάτρα: Αυξημένη επιτήρηση του ΕΟΔΥ για κρούσματα μηνιγγίτιδας

Ζάκυνθος: 47χρονος ασελγούσε στην 6χρονη κόρη του - Τον αναζητά η Αστυνομία