Και τη νύχτα στη μάχη της πυρόσβεσης τα 7 νέα Canadair που παίρνει η Ελλάδα

Είναι τα πιο αγαπημένα αεροπλάνα του κόσμου. Οπου επιχειρούν, έχουν σχεδόν μυθοποιηθεί. Τις θερινές περιόδους τα μάτια όλων είναι στραμμένα με αγωνία στον ουρανό αναμένοντάς τα. Ο λόγος για τα πυροσβεστικά αεροσκάφη Canadair, την καινούρια γενιά των οποίων, DHC 515, περιμένουμε στην Ελλάδα.

Εχει περάσει μισός αιώνας από τότε που η χώρα μας παρέλαβε τα πρώτα Canadair, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων πετάει ακόμα. Από τότε πολλά άλλαξαν: η κατασκευάστρια έκλεισε, το σχέδιο του αεροσκάφους αγοράστηκε από άλλη εταιρεία, τη Viking, η γραμμή παραγωγής σταμάτησε ελλείψει νέων παραγγελιών, ενώ η κλιματική κρίση έχει μετατρέψει τις πυρκαγιές σε megafires, με δικά τους μικροκλίματα και θερμοκρασίες που τις κάνει σχεδόν ανίκητες.

Σήμερα, 50 χρόνια μετά, η Ελλάδα είναι μία από τις ελάχιστες χώρες στον πλανήτη για χάρη των οποίων η Viking επανεκκινεί τη γραμμή παραγωγής, με σκοπό να παραδώσει επτά αεροσκάφη της νεότερης γενιάς των Canadair, DHC 515, κόστους περίπου 360 εκατ. ευρώ.

Το παρασκήνιο

Προηγήθηκαν βέβαια πολύ σκληρές διαπραγματεύσεις με πρωταγωνίστρια τη χώρα μας από τη μεριά της Ε.Ε., με την κυβέρνηση του Καναδά και την κατασκευάστρια εταιρεία. Με τις φονικές πυρκαγιές να σαρώνουν τον πλανήτη (και ο Καναδάς βρέθηκε αντιμέτωπος με τεράστιες πυρκαγιές φέτος), η Viking έδειξε αποφασισμένη να μην επαναλάβει το λάθος της Bombardier (προηγούμενη κατασκευάστρια των Canadair), η οποία έκλεισε... περιμένοντας παραγγελίες για νέα αεροσκάφη από τις χώρες που στη σκιά της κρίσης νοιάζονταν περισσότερο για τη δημοσιονομική πειθαρχία.

Από το 2015, που αγόρασε τα δικαιώματα, η Viking έκανε σαφές ότι επανεκκινεί την υποστήριξη (ανταλλακτικά) για τα υπάρχοντα Canadair, όμως για να βάλει μπρος τη γραμμή παραγωγής θα έπρεπε να λάβει ικανό αριθμό παραγγελιών. «Περισσότερες από 40», έλεγε ο CEO της Ντέιβιντ Κέρτις στους ηγέτες των κρατών-μελών της Ε.Ε. που ενημέρωσε προσωπικά.

Η ιδέα που έριξε η χώρα μας ήταν και αυτή που εφαρμόστηκε τελικά. Η Ε.Ε. παρήγγειλε 24 Canadair 515, με τα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη (Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Ιταλία, Κροατία) να κάνουν επιπλέον ξεχωριστές παραγγελίες. Κάπως έτσι, η Ελλάδα περιμένει να παραλάβει τα δύο πρώτα υπερσύγχρονα πυροσβεστικά αεροσκάφη της που «φοράνε» πάνω τους την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στην αεροπυρόσβεση το 2027.

Από την παραγγελία των 5+2 Canadair (πέντε θα αποκτηθούν μέσω του προγράμματος «Αιγίς» του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και δύο μέσω του προγράμματος rescEU του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ε.Ε.), ένα θα παραδοθεί το 2028, ένα το 2029 και τα υπόλοιπα τρία το 2030.

Το επιπλέον ευχάριστο είναι το γεγονός ότι η συμφωνία με την καναδέζικη εταιρεία δεν προβλέπει μόνο την παράδοση των καινούριων αεροσκαφών, την τεχνική υποστήριξη, την εκπαίδευση του προσωπικού και τους πιλότους που θα τα πετάνε τις πρώτες χρονιές (support & piloting), αλλά και αναβάθμιση του υπάρχοντος στόλου των CL 415, τα οποία μετατρέπονται σε πυροσβεστικά αεροσκάφη τελευταίας γενιάς (για την ακρίβεια, μετατρέπονται σε βασική έκδοση του 515). Μετά την παραγγελία των επτά νέων Canadair, η Ελλάδα έστειλε επίσημη πρόσκληση στην κατασκευάστρια εταιρεία -η οποία και έγινε αποδεκτή- προκειμένου να αναλάβει την αναβάθμιση του στόλου των CL-415, με κόστος 43 εκατ. ευρώ.

Και με night vision

Ολα αυτά τα χρόνια είχαμε συνηθίσει να εξαίρουμε την αυτοθυσία των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας, οι οποίοι επιχειρούσαν στην κόλαση των πυρκαγιών μέσα σε πιλοτήρια σχεδίασης και κατασκευής της προηγούμενης πενηνταετίας. Αυτό σημαίνει ότι έπρεπε να δίνουν μάχη με τις πυρκαγιές χρησιμοποιώντας σχεδόν αποκλειστικά αναλογικά όργανα σε περιβάλλοντα που η θερμοκρασία θύμιζε κόλαση. Περιγραφή η οποία είναι μάλλον μετριοπαθής εάν σκεφτεί κανείς ότι οι πιλότοι των Canadair επιχειρούν κατά των πυρκαγιών σε πιλοτήρια χωρίς κλιματισμό, με τις θερμοκρασίες σε αυτά να φτάνουν τους 40 βαθμούς Κελσίου.

Αυτό αλλάζει τώρα με την παραλαβή των DHC 515. Ο κλιματισμός για τα πληρώματα των πυροσβεστικών αεροσκαφών είναι μόνο μία σταγόνα στον ωκεανό της καινούριας τεχνολογίας: οθόνες αφής με τρισδιάστατους τοπογραφικούς χάρτες, αναλύσεις των σημείων στα οποία γίνονται ρίψεις, δυνατότητα νυχτερινής πτήσης και μεταφοράς προσωπικού και υλικού, μεγαλύτερες δεξαμενές, ισχυρότεροι κινητήρες και φυσικά η μνημειώδης δομική αντοχή, αξιοπιστία, ευελιξία και επιχειρησιακή ικανότητα για την οποία είναι διάσημα και περιζήτητα τα Canadair σε όλο τον πλανήτη, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που φέρει η καινούρια γενιά τους.

Η κατασκευάστρια εταιρεία αναφέρει ότι το DHC 515 έχει τη δυνατότητα μεταφοράς 7.000 λίτρων (15% μεγαλύτερη από του CL415) νερού ή επιβραδυντικού υλικού, αλλά και δυνατότητα υδροληψίας σε μόλις 14 δευτερόλεπτα.

Σκεφτείτε το: σύμφωνα με τη Viking, τα DHC 515 μπορούν εγγυημένα να γεμίσουν τις δεξαμενές τους σε ελάχιστα δευτερόλεπτα και σε περιορισμένο χώρο (χρειάζονται 1.398 μέτρα για προσνήωση από ύψος 15 μέτρων, υδροληψία και απονήωση για επιστροφή σε ύψος 15 μέτρων), ακόμα και σε θάλασσα με κύματα ύψους 2 μέτρων, και να πραγματοποιούν ρίψεις νερού στα πιο δύσβατα σημεία κάθε 5 με 7 λεπτά για τρεις συνεχόμενες ώρες. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σε κάθε μία ώρα το Canadair μπορεί να «βομβαρδίζει» με 115.000 λίτρα νερό μία περιοχή που φλέγεται!

Στο πιλοτήριο όλα είναι σχεδιασμένα ώστε να επιτρέπουν στους πιλότους να συνομιλούν με το κέντρο επιχειρήσεων, να κάνουν ρίψεις και να σχεδιάζουν τις επόμενες με ακρίβεια εκατοστών. Και κάτι ακόμα: το DHC 515 είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε όχι μόνο να προσθαλασσώνεται και να επιχειρεί με συνθήκες ως και 5 μποφόρ, αλλά και να προσγειώνεται και να απογειώνεται από μικρά κομμάτια γης, ακόμα και λίγο παραπάνω από 600 μέτρα!

Το απολύτως καινούριο χαρακτηριστικό που συστήνουν τα DHC 515 στην Ελλάδα είναι η δυνατότητα νυχτερινής πτήσης. Η Viking έχει ενημερώσει τις ελληνικές αρχές ότι τα καινούρια Canadair έρχονται «HUD ready», κάτι το οποίο σημαίνει ότι τα επόμενα χρόνια μετά την παραλαβή τους θα είναι δυνατή η αγορά ειδικών κασκών που υπό συνθήκες θα επιτρέπουν στα πληρώματά τους να επιχειρούν ακόμα και αφού πέσει το σκοτάδι!

Αυτό που, όπως πληροφορούν έγκυρες πηγές το «ΘΕΜΑ», θα είναι δυνατό να κάνουν τα DHC 515 από το πρώτο λεπτό της επιχειρησιακής τους λειτουργίας είναι οι νυχτερινές πτήσεις. Πράγμα που σημαίνει ότι η ηγεσία του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας θα έχει τη δυνατότητα να αναδιοργανώσει τη διάταξη των δυνάμεων για την καταπολέμηση πολλών μετώπων, αποστέλλοντας τη νύχτα Canadair, εξοπλισμό και έμψυχο δυναμικό στα μέτωπα που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Κάτι το οποίο θα οδηγήσει στο να κερδίζονται πολύτιμες ώρες, ακόμα και μέρες, αφού τα πυροσβεστικά αεροσκάφη θα είναι παρόντα και θα μπορούν να κάνουν ρίψεις νερού με το πρώτο φως της ημέρας σε μέτωπα στα οποία θα βρίσκονται ήδη από τη νύχτα.

Μέχρι σήμερα, αυτό που συνέβαινε ήταν με το πρώτο φως της ημέρας τα Canadair να απογειώνονται για να μετακινηθούν στα καινούρια μεγάλα μέτωπα που είχαν προκύψει στη διάρκεια της νύχτας, χάνοντας ώρες απλά ταξιδεύοντας από βάση σε βάση κατά τις οποίες θα μπορούσαν τα πληρώματά τους να έχουν ριχτεί στη μάχη εναντίον της φωτιάς.

Φυσικά, υπάρχει μια σειρά πλεονεκτημάτων που δίνουν τα νέας γενιάς Canadair σε σχέση με τα παλιότερα. Το 515 είναι σχεδόν ό,τι ικανότερο και ό,τι φτηνότερο μπορεί να βρει κανείς και ένα από τα ελάχιστα σχεδιασμένα για πυρόσβεση αεροπλάνα που υπάρχουν. Μπορεί όμως να εκτελέσει και άλλα καθήκοντα, όπως περιπολίες, επιτήρηση, αντιμετώπιση πετρελαιοκηλίδων στη θάλασσα, μεταφορά, ακόμα και ανθυποβρυχιακό πόλεμο! Η Viking υπερηφανεύεται πως το 515 χρειάζεται 15% λιγότερη συντήρηση από το CL415, έχει τη χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου και την απλούστερη συντήρηση στην κατηγορία του.

Β. Κικίλιας στο «ΘΕΜΑ»: Εχουμε μπροστά μας μία δύσκολη μάχη

«Η αγορά των 7 νέων Canadair, όπως και όλο το εξοπλιστικό πρόγραμμα “Αιγίς”, αποτελεί μια τεράστια επένδυση και προίκα για τις επόμενες γενιές. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό μας, τον επόμενο μήνα θα έχουμε καταφέρει να δημοπρατήσουμε όλα τα έργα του “Αιγίς”, τα οποία θα αρχίσουμε να παραλαμβάνουμε από το επόμενο έτος. Φέτος, στο πλαίσιο προετοιμασίας για την αντιπυρική περίοδο, επενδύουμε στην πρόληψη, στην εκπαίδευση των στελεχών Πολιτικής Προστασίας, σε κοινές ασκήσεις στο πεδίο και σε συνεργασίες με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για τον καλύτερο συντονισμό την ώρα της κρίσης.

Την περασμένη εβδομάδα, μετά από εισήγηση του Πυροσβεστικού Σώματος, παρουσιάσαμε το νέο επιχειρησιακό δόγμα με το οποίο αλλάζουμε τη φιλοσοφία και τη στρατηγική στην αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών. Ωστόσο, μη γελιόμαστε. Η κλιματική κρίση είναι παρούσα και οι συνέπειές της απρόβλεπτες σε όλο τον πλανήτη. Η μάχη που θα δώσουμε φέτος το καλοκαίρι θα είναι μεγάλη και δύσκολη».

Πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ»: Ερχονται ακόμα 25 αεροπλάνα, 13 ελικόπτερα και drones

Με την κλιματική κρίση να δείχνει τα δόντια της προτού στο βόρειο ημισφαίριο έρθει το καλοκαίρι, δίνεται πραγματική μάχη. Οι χώρες σπεύδουν να προλάβουν τα ιπτάμενα πυροσβεστικά μέσα, τα οποία δεν είναι πλέον αρκετά. Οι ανάγκες γι’ αυτά είναι μεγαλύτερες, η παραγωγή τους από τις εταιρείες σχεδόν μηδενική και έτσι η εκμίσθωσή τους δεν είναι μόνο δυσκολότερη, αλλά και (πολύ) ακριβή, εάν επιτευχθεί.

Για την ερχόμενη αντιπυρική περίοδο η Ελλάδα έχει καταφέρει να διατηρήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, τον ίδιο αριθμό ιπτάμενων μέσων που είχε διαθέσιμα πέρυσι (91 εναέρια μέσα, εκ των οποίων 52 μισθωμένα). Σε αυτό το πλαίσιο, η χώρα μας επενδύει 2,1 δισ. ευρώ μέσω του προγράμματος «Αιγίς» στα μέσα με τα οποία θα δίνει το έμψυχο δυναμικό τη μάχη με τις πυρκαγιές.

Σύμφωνα με απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», ανάμεσα σε αυτά για τα οποία έχουν εκκινήσει ή πρόκειται το αμέσως επόμενο διάστημα να εκκινήσουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες περιλαμβάνονται 25 πυροσβεστικά αεροπλάνα επιτήρησης και fast response τύπου Air Tractor, 10 μεσαία τύπου ελικόπτερα, 3 ιπτάμενα μέσα (πιθανότατα ελικόπτερα) air surveillance και ικανός αριθμός drones.

Αυτά θα συμβάλλουν στο νέο επιχειρησιακό δόγμα της Πυροσβεστικής για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών που παρουσίασε το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει ταχύτερη απόκριση στο πεδίο με περισσότερες δυνάμεις, πρόληψη για λιγότερες ενάρξεις πυρκαγιών, καλύτερη επιχειρησιακή οργάνωση και άμεση κινητοποίηση των εναέριων μέσων, γρήγορη οριοθέτηση στις εκδηλωθείσες πυρκαγιές και προσέγγιση ολιστική στις μεγάλες πυρκαγιές.

Η πρόσθεση των 7 νέων Canadair και των δεκάδων καινούριων μικρών και μεσαίων αεροπλάνων και ελικοπτέρων συμβάλλει στη γιγάντωση του εθνικού εναέριου στόλου πυρόσβεσης, ο οποίος σήμερα αποτελείται από 36 αεροπλάνα (εκ των οποίων 10 CL215, 7 CL 415 και τα υπόλοιπα υπερελαφρά PZL και Air Tractor) και 8 ελικόπτερα (2 Super Puma, 3 BK και 3 Chinook).

Φωτογραφία: Eurokinisi