Άγιος Γεώργιος: Ο βίος και το μαρτύριο με αποκεφαλισμό - Τα έθιμα σε όλη τη χώρα
06.05.202409:46
Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου είναι μια από τις σημαντικότερες της χριστιανικής ορθόδοξης πίστης - Γιατί και πότε μεταφέρεται η γιορτή του Μεγαλομάρτυρα και Τροπαιοφόρου
Η καθιερωμένη ημερομηνία για τον εορτασμό του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου και Μεγαλομάρτυρα είναι η 23η Απριλίου. Ωστόσο, η γιορτή είναι κινητή και η ημερομηνία εορτασμού εξαρτάται από το πότε πέφτει το Πάσχα.
Εάν το Πάσχα είναι μετά τις 23 Απριλίου, τότε εορτάζεται την επόμενη μέρα του Πάσχα, δηλαδή τη Δευτέρα της Διακαινησίμου.
Φέτος, δηλαδή, που η Κυριακή του Πάσχα ήταν στις 5 Μαΐου, ο εορτασμός του Αγίου Γεωργίου είναι σήμερα.
Ο βίος και ο θάνατος του Αγίου Γεωργίου
Σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση, παρόλο που το εορτολόγιο περιλαμβάνει περισσότερες από 50 μορφές με το όνομα «Γεώργιος», ο άγιος που εορτάζεται επίσημα είναι ο Άγιος Γεώργιος ο Μεγαλομάρτυρας και Τροπαιοφόρος.
Έζησε την εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού στα τέλη του 3ου με αρχές του 4ου αιώνα. Καταγόταν από τη Μικρά Ασία και συγκεκριμένα από την Καππαδοκία και ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας και αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού.
Το 303 μ.Χ., όταν άρχισαν οι διωγμοί του Διοκλητιανού, ο Γεώργιος δεν δίστασε να ομολογήσει τη χριστιανική του πίστη, προκαλώντας το μένος του Διοκλητιανού, επειδή κατείχε μεγάλο αξίωμα και ήταν ένας από τους αξιωματικούς που εκτιμούσε πολύ.
Αρχικά, του έταξε πλούτη, γη και δούλους για να αλλαξοπιστήσει και όταν ο Γεώργιος αρνήθηκε, ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας τον υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια.
Η χριστιανική παράδοση περιγράφει ότι αφού λόγχισαν τον Άγιο Γεώργιο, ξέσκισαν τις σάρκες του με ειδικό τροχό από μαχαίρια. Έπειτα, τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και κατόπιν τον ανάγκασαν να βαδίσει με πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, απ’ όλες αυτές τις δοκιμασίες, ο Θεός τον κράτησε θαυματουργά ζωντανό.
Ο Γεώργιος τελικά μαρτύρησε με αποκεφαλισμό, την Παρασκευή 23 Απριλίου του έτους 303 μ.Χ. Κατά τον υπολογισμό του χριστιανού ιστορικού και απολογητή Αγίου Ευσεβίου, η ημέρα αυτή αντιστοιχούσε στην Παρασκευή της Διακαινησίμου του Πάσχα.
Οι χριστιανοί πήραν το λείψανό του και το έθαψαν μαζί με αυτό της μητέρας του, η οποία μαρτύρησε την ίδια ή την επόμενη ημέρα. Η χριστιανική παράδοση αναφέρει ότι ο πιστός υπηρέτης του Γεωργίου, Πασικράτης, εκτελώντας την επιθυμία του, παρέλαβε το λείψανο του Γεωργίου, μαζί με αυτό της μητέρας του, και τα μετέφερε στη Λύδδα της Παλαιστίνης. Από εκεί, οι Σταυροφόροι τα μετέφεραν στη Δύση.
Έθιμα σε όλη την Ελλάδα
Στο Όλβιο Ξάνθης αναβιώνει το έθιμο των πεχλιβάνηδων. Νεαροί παλαιστές (πεχλιβάνηδες), φορώντας δερμάτινο παντελόνι και αλειμμένοι με λάδι, επιδίδονται σ ’ένα είδος ελληνορρωμαϊκής πάλης, ιδιαίτερα δημοφιλούς στην Τουρκία. Νικητής αναδεικνύεται αυτός που θα βάλει πλάτη τον αντίπαλό του ή θα του κατεβάσει το παντελόνι. Το έθιμο λέγεται ότι αναπαριστά τη μάχη του Αγίου Γεωργίου με τον δράκο και ήρθε στην Ελλάδα από τους πρόσφυγες της Κωνσταντινούπολης.
Το έθιμο των πεχλιβάνηδων αναβιώνει και στην Ανθή Σερρών. Οι ρίζες του, εδώ, βρίσκονται στα χρόνια της τουρκοκρατίας, όταν τα θαρραλέα παλληκάρια του χωριού, παίρνοντας την ευλογία από τον Αη-Γιώργη, πάλευαν με τα πρωτοπαλίκαρα των Τούρκων και κατάφερναν επιδεικνύοντας δύναμη και θάρρος να τα νικήσουν.
Στο Νέο Σούλι Σερρών γίνεται η αναπαράσταση της νίκης του Αγίου Γεωργίου επί του δράκου από νέους του χωριού. Το δρώμενο της «Δρακοκτονίας» συγκεντρώνει πολύ κόσμο κάθε χρόνο. Ακολουθεί γλέντι με χορό, κρασί και παραδοσιακό φαγητό.
Η Αράχωβα Βοιωτίας τιμά τον προστάτη Άγιό της με τριήμερες εκδηλώσεις, το «Πανηγυράκι», όπως το ονομάζουν οι ντόπιοι. Περιλαμβάνει δρώμενα, παραδοσιακά αγωνίσματα, τοπικούς χορούς και παραδοσιακή μουσική. Την εικόνα του Αγίου Γεωργίου, κατά τη διάρκεια της περιφοράς της, συνοδεύουν νέοι και νέες της περιοχής με τοπικές ενδυμασίες.
Στην Ασή Γωνιά Χανίων οι κτηνοτρόφοι της περιοχής συρρέουν με τα κοπάδια τους στην εκκλησία του Αη-Γιώργη του Γαλατά για να πάρουν την ευλογία του. Τα ζώα, στολισμένα με τα πιο μελωδικά λέρια (κουδούνια), μαντρώνονται στην «κούρτα» έξω από την εκκλησία κι αρμέγονται ένα-ένα.
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας γίνονται αυτοσχέδιες ιπποδρομίες προς τιμή του Αγίου (Καλλιόπη Λήμνου, Πλατύ Μεσσηνίας, Άγιος Γεώργιος Μεσολογγίου)
Άγιος Γεώργιος Μαντηλάς
Ανήμερα της εορτής του αγίου Γεωργίου αναβιώνει στο Καστράκι Καλαμπάκας το έθιμο των μαντηλιών, με επίκεντρο το εξωκλήσι του Αη Γιώργη του Μαντηλά.
Κάτοικοι του χωριού, της περιοχής, αλλά και επισκέπτες από όλη την Ελλάδα, τιμούν τον άγιο προσφέροντας ένα μαντήλι και παίρνουν ένα κομμάτι ως φυλακτό από τα προηγούμενα μαντήλια, που έμειναν στο ερειπωμένο μοναστήρι.
Τα κατεβάζουν ορειβάτες και όσοι καταφέρνουν να σκαρφλώσουν εκεί ψηλά, που είναι μια δύσκολη και ενίοτε επικίνδυνη ανάβαση, ενώ την ίδια στιγμή ανεβάζουν τα καινούργια μαντήλια.
Ταυτόχρονα με το ανεβοκατέβασμα των μαντηλιών τελείται η Θεία Λειτουργία στο μικρό εκκλησάκι του αγίου Γεωργίου.
Το έθιμο ξεκίνησε από πολύ παλιά όταν ένας Τούρκος στρατιώτης , έκοβε δέντρα στο δασάκι του αγίου Γεωργίου, που υπήρχε κάτω από το ομώνυμο ασκητήριο.
Κατά τη διάρκεια της κοπής, ένας κορμός τον καταπλάκωσε, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί σοβαρά.
Τότε η γυναίκα του Τούρκου, έβγαλε το μαντήλι της (φερεντζέ) και το «έταξε» (χάρισε) στον άγιο για να γιάνει τον άντρα της.
Αμέσως ένας κάτοικος του Καστρακίου ανέβασε το μαντήλι στο μοναστήρι και ο Τούρκος συνήλθε.