Τάσος Μπιρσίμ: Ο μάγος των συγκεντρώσεων του Ανδρέα Παπανδρέου δεν είναι πια εδώ
06.06.202413:41
Μυθιστορηματική πορεία, σε δημόσια και ιδιωτική τηλεόραση και μία ιδιαίτερα στενή σχέση με τον Ανδρέα Παπανδρέου - Συγκινητικά μηνύματα από ανθρώπους της τηλεόρασης – Μαλέλης: Αντίο αγαπημένε μου Τάσο. Ποτέ δεν θα τελειώσουν τα ζλότια μας για άλλη μια στάρκα!
Σίγουρα η προσωπική σχέση του με τον Ανδρέα Παπανδρέου την περίοδο της απόλυτης κυριαρχίας του ΠΑΣΟΚ, με γιγαντιαίες συγκεντρώσεις που έγραψαν ιστορία και περιστατικά, όπως το νεύμα στη Δήμητρα Λιάνη, που ακόμη και σήμερα σχολιάζονται έντονα, να είναι αυτή που τον χαρακτηρίζει για πολλούς.
Αλλωστε και ο ίδιος ο Παπανδρέου, όπως εξομολογήθηκε ο Τάσος Μπιρσίμ, τον θαύμαζε και τον εκτιμούσε απεριόριστα. «Μετά την μεγάλη προεκλογική ομιλία του ’81 στο Σύνταγμα οι επαφές μας ήταν πυκνές και εγκάρδιες. Μια φορά με φώναξε για φαγητό, παρήγγειλε λευκό κρασί, με κοίταξε και μου είπε: Αν υπήρχε μετάλλιο σκηνοθεσίας θα σου το έδινα». Δεν είχε άδικο ο σπουδαίος πολιτικός.
Η προεκλογική ομιλία του Ανδρέα Παπανδρέου στο Σύνταγμα το 1981:
Ο Τάσος Μπιρσίμ, που έφυγε σήμερα βυθίζοντας σε θλίψη τον καλλιτεχνικό και τηλεοπτικό κόσμο, ήταν ένας μάγος της κάμερας, ένας εργάτης της εικόνας, που ποτέ δεν είδε την δουλειά του με όρους επαγγελματικούς. Ζούσε μέσα σε αυτήν και από αυτήν.
Η προεκλογική ομιλία του Ανδρέα Παπανδρέου στο Σύνταγμα το 1985:
Και με ευγένεια και ταπεινότητα, απέφευγε διπλωματικά και διακριτικά να δώσει συνεντεύξεις. Αμέτρητες προσπάθειες κάθε φορά που συναντιόμαστε σε πλατό ή σε τηλεοπτικά γεγονότα προκειμένου να δώσει μία συνέντευξη και να αφηγηθεί όλα όσα έζησε πίσω από τις κάμερες. Δεν ήθελε, όχι από σνομπισμό, αλλά γιατί η ματιά του πάντα είχε σαν στόχο να αναδείξει στον πυρήνα της εικόνας, στο κέντρο του πλάνου αυτόν ή αυτούς που είχε απέναντί του και όχι τον ίδιο.
Αρκάς, χαρισματικός Πελοποννήσιος με λατρεία για το Λεωνίδιο, το οποίο ήταν πάντα το καταφύγιό του και ο τόπος στον οποίο θα συναντηθεί για πρώτη φορά με την εικόνα της κάμερας καθώς στον τοπικό κινηματογράφο παρακολουθούσε πολλές ταινίες.
Ο Μπιρσίμ πουλούσε στραγάλια στο θερινό σινεμά του Λεωνιδίου. Παραδέχεται ότι όταν πρωτοείδε κινηματογράφο, μαγεύτηκε και κατάλαβε ποιος είναι ο προορισμός του, κάτι που εξομολογήθηκε ανοιχτά σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του στην δημοσιογράφο Ειρήνη Νικολοπούλου.
Είναι όμως και λίγο άδικο, για έναν σημαντικό, σπουδαίο δημιουργό που διαμόρφωσε ράγες για να χαραχτούν οι διαδρομές πολλών εκπομπών αλλά και ολόκληρων τηλεοπτικών ζωνών, η υστεροφημία του να περιορίζεται στην σχέση του με τη κάλυψη της τηλεοπτικής πορείας του ΠΑΣΟΚ.
Ο Μπιρσίμ ήταν δάσκαλος. Ηταν δάσκαλος για πολλά πρόσωπα που έκαναν μεγάλη πορεία στον χώρο της τηλεοπτικής παρουσίασης αλλά και για σκηνοθέτες και παραγωγούς από την αρχή της διαδρομής τους.
Ο ίδιος είχε φροντίσει να δημιουργήσει μία διακριτική προσωπική σελίδα, στην οποία ο επισκέπτης μπορεί να απαριθμήσει ιστορικά γεγονότα σε σχέση με την δουλειά του. Ειδική κατηγορία η σκηνοθεσία τηλεοπτικών σειρών τις οποίες προσέγγιζε με θεατρική ματιά. Αυτό πίστευε βαθιά, πως δηλαδή η σειρά που προβάλλεται στην μικρή οθόνη πρέπει να διαθέτει στοιχεία θεατρικά που αυτομάτως θα της έδιναν την καλλιτεχνική αξία και ποιότητα που χρειάζεται η μυθοπλασία.
Τα «Αγρίμια», ο «Εφιάλτης», ο «Πύργος Μοσκώφ» και φυσικά το ιστορικό και αξεπέραστο «Θέατρο της Δευτέρας». Στον τομέα της σκηνοθετικής επιμέλειας και εικονοληψίας μεταξύ άλλων συγκαταλέγονται ο «Αγνωστος πόλεμος» το ‘Εκείνος κι εκείνος», η «Γειτονιά μας» και δεκάδες άλλες παραγωγές. Ο Μπιρσίμ υπέγραψε και την δημιουργία, την οργάνωση της παραγωγής και την σκηνοθεσία πρωινής ζώνης για πρώτη φορά στην ελληνική τηλεόραση με την εκπομπή «Μια καλημέρα είναι αυτή» στην ΕΡΤ1.
Η πορεία του συνεχίστηκε σε μεγάλους τηλεοπτικούς σταθμούς όπως ο ΑΝΤ1 στον οποίο ήταν διευθυντής τηλεόρασης και εργάστηκε για την οργάνωση και την καλλιτεχνική θεμελίωση του σταθμού, ο ΣΚΑΪ με πληθώρα παραγωγών από την θέση του Συμβούλου και του Διευθυντή τηλεόρασης ενώ παράλληλα ο Μπιρσίμ έβαζε την σφραγίδα του στα μεγάλα τηλεοπτικά γεγονότα, κυρίως πολιτικού περιεχομένου, πέρα και πάνω από τα κανάλια.
Συνεργάστηκε στενά με το Mega από το 1993 με εκπομπές όπως το «60’χωρίς μοντάζ», «Ρεπορτάζ στην ομίχλη», «Ενώπιος ενωπίω», «Ελλήσποντος», «Ανατροπή», ενώ ήταν επικεφαλής στην παραγωγή εκλογικών μαραθωνίων, πολιτικών debate, καλλιτεχνικών εκδηλώσεων και αθλητικών μεταδόσεων. Ήταν πίσω από τις κάμερες στην τελετή εγκαινίων του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» το 2001, στην υποδοχή του Ευρώ το 2002, στα εγκαίνια της γέφυρας Ρίου- Αντιρρίου «Χαρίλαος Τρικούπης» το 2004, αλλά και στους Μεσογειακούς Αγώνες, στο Ευρωμπάσκετ, στην υποδοχή των Ολυμπιονικών το 1996 κ.ά.
Φυσικά, ο μεγάλος σταθμός θα είναι το 1981 όπου θα αναλάβει την απευθείας σύνδεση (κάλυψη) όλων των προεκλογικών συγκεντρώσεων και συνδιασκέψεων του ΠΑΣΟΚ, τα τηλεοπτικά σποτ και όλα όσα αφορούν τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Από το 2017 έως και πρόσφατα ο Τάσος Μπιρσίμ ήταν ο σκηνοθέτης της εκπομπής «Με αρετή και τόλμη» των Ενόπλων Δυνάμεων.
Στάμος Μπιρσίμ
«Ο Τάσος Μπιρσίμ δεν είχε δει ποτέ τη δουλειά του ως δουλειά»
Την ανακοίνωση της απώλειας του Τάσου Μπιρσίμ, την έκανε με μία βαθιά συγκινητική ανάρτηση, ο γιος του Στάμος, ο οποίος ακολούθησε τα σκηνοθετικά χνάρια του πατέρα του. Πριν από μερικά χρόνια είχε δώσει μία αποκαλυπτική συνέντευξη στην Μαρία Λεμονιά και το «ΘΕΜΑ»περιγράφοντας την σχέση με τον πατέρα του και ξεδιπλώνοντας μνήμες από τις στιγμές που έζησε κοντά του στα στούντιο και στα πλατό.
«Εχω πολλές, αλλά συγκεκριμένες εικόνες, ήχους, μυρωδιές - και κυρίως πολλούς ανθρώπους που θυμάμαι. Αγαπημένους φίλους του Τάσου Μπιρσίμ, τους διαδρόμους στην παλιά ΕΡΤ, το νηπιαγωγείο μου στην πλατεία Βικτωρίας, όταν εκείνος εργαζόταν στον ΟΤΕ. Ενιωθα ότι ήμουν μέσα σε μια μεγάλη οικογένεια, σε ένα μεγάλο σπίτι με κάμερες, δυνατά φώτα και αγχωμένους δημοσιογράφους να καπνίζουν παντού. Φοβόμουν τους ατέλειωτους διαδρόμους όταν έκλειναν τα φώτα μη χαθώ και χάσω τον δρόμο για να γυρίσω πίσω στο σχεδιαστήριο. Ο αγαπημένος μου τότε κ. Φοινικαρίδης που δούλευε εκεί προετοίμαζε για μένα έναν κόσμο μαγικό, με χειροτεχνίες και απίστευτα αυτοκόλλητα γράμματα. Στην Ε’ και ΣΤ' Δημοτικού είχα κιόλας αναλάβει καθήκοντα συντάκτη στη σχολική εφημερίδα και, μεταξύ άλλων, είχα την ευθύνη των φωτοτυπιών. Η εργασία αυτή γινόταν στην ΕΡΤ, φυσικά όμως περίμενα το τέλος της τελευταίας βάρδιας να το κάνω αυτό - και, δυστυχώς, περπατώντας ανάμεσα σε σκοτεινούς διαδρόμους!
Νομίζω πως ο Τάσος Μπιρσίμ δεν είχε δει ποτέ τη δουλειά του ως δουλειά. Ηταν και είναι αυτό που αγαπά πιο πολύ, αυτό που πάσχιζε με πάθος κάθε στιγμή της μέρας και το μεγαλύτερο μέρος της νύχτας - να δίνει τον καλύτερο εαυτό του. Πολλά χρόνια έκανε δύο βάρδιες για να τα βγάζει πέρα η οικογένεια. Πιστεύω όμως ότι το έκανε με πολλή αγάπη και, κυρίως, με το μέγιστο ενδιαφέρον για τους άλλους: να βοηθήσει, να μεταφέρει τις γνώσεις του, νοιαζόταν το τηλεοπτικό συνεργείο όπως την οικογένειά του. Είναι σπουδαίο αυτό σε μια ομάδα. Είναι σπουδαίο να νοιάζεσαι για τους άλλους περισσότερο από τον εαυτό σου».
Σε ερώτηση για κάποιο αστείο περιστατικό, ο γιος του σπουδαίου σκηνοθέτη εξομολογείται «Μετά από μια μεγάλη και κουραστική ημέρα για εκείνον γύρισε, θυμάμαι, στο σπίτι αργά και μπαίνοντας στην πόρτα το χαμόγελο της μαμάς μου απλώς πάγωσε από τη μια στιγμή στην άλλη. «Tάσο, πού είναι το παιδί;» τον ρώτησε έντρομη. Ο Τάσος απλώς με είχε ξεχάσει στη δουλειά. Δεν νομίζω πως η μητέρα μου το βρήκε πολύ χαριτωμένο. Γυρίζοντας να με πάρει από το κτίριο της ΕΡΤ στη Μεσογείων, εγώ βρισκόμουν ακόμη ανάμεσα σε δεκάδες καρτέλες με αυτοκόλλητα, χάρτες του κόσμου και ήδη είχα σχεδιάσει την πρώτη μου αποστολή στη μακρινή Νέα Καληδονία».
Η αποκάλυψη για το νεύμα του Ανδρέα στην Δήμητρα
Τον Ιανουάριο του 2023, ο Μπιρσίμ έκανε μία σπάνια τηλεοπτική εμφάνιση καλεσμένος του Αντώνη Κανάκη σε ένα αφιέρωμα της εκπομπής «Vinylio». Τότε για πρώτη φορά αποκάλυψε εάν το περίφημο νεύμα του Ανδρέα Παπανδρέου στη Δήμητρα Λιάνη ήταν σκηνοθετημένο ή αυθόρμητο. «Θα σας πω, μπορώ να το πω πια. Περπατούσαμε στο σαλόνι και κάποια στιγμή, όπως είχα τον Ανδρέα Παπανδρέου αγκαζέ και περπατούσαμε, μου είπε ότι θα έρθει και η Δήμητρα. Εγώ βέβαια, μάλλον, άσπρισα. Με είδε που άλλαξα χρώμα και μου λέει «μην ανησυχείς».
«Εντάξει πρόεδρε, σας παρακαλώ, πρέπει να πάτε να αγοράσετε παπούτσια δετά και όχι αυτά που φοράτε για να μην γλιστρήσετε» του λέω. Και πήγαν και πήραν παπούτσια από το Λονδίνο. Μου τα έφερε και εκεί συζητήσαμε ότι «ναι, να έρθει και η κυρία Δήμητρα αλλά να αφήσετε λίγο χρόνο γιατί θα έχουμε πολύ κόσμο στο Ελληνικό που θα γινόταν τότε η υποδοχή».
«Γι’ αυτό και καθυστέρησε να έρθει η Δήμητρα» πρόσθεσε ο Τάσος Μπιρσίμ, αναφερόμενος στο περίφημο νεύμα του Ανδρέα Παπανδρέου στη Δήμητρα Λιάνη.
Το 2019 ο Τάσος Μπιρσίμ με αφορμή τα 100 χρόνια από την γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου δημιούργησε ένα βίντεο
Ολη η τηλεόραση αποχαιρετά τον Τάσο Μπιρσίμ
Στην είδηση του θανάτου του, τα κοινωνικά δίκτυα πλημμύρισαν κείμενα αποχαιρετισμού, φωτογραφίες και βίντεο από συνεργάτες, μαθητές, θαυμαστές του σπουδαίου σκηνοθέτη.
Όλα με αγάπη και αφηγήσεις αποκαλυπτικές τόσο για το ταλέντο του όσο και για το μεγαλείο της ψυχής του και την γενναιοδωρία του.