O Νίκος Δήμου στον Δανίκα: «Η δυστυχία τού να είσαι Eλληνας» ισχύει και σήμερα

Αν αυτός ο τύπαρος, ο Νίκος Δήμου, κοντεύει τα 90, ε, τότε εγώ έχω πιάσει τα διακόσια. Το μυαλό του τρέχει με ταχύτητα των F-16. Ο επεξεργαστής του τελευταίας τεχνολογίας. Η περίπτωσή του μέσα στις ελάχιστες, ιδιαίτερες και φωτεινές. Φανταστείτε εννιά ποιητικές συλλογές, άφθονα δοκίμια, αρκετά πεζά και κοντά σε όλα αυτά ακόμα και μεταφράσεις.

Το θρυλικό του δοκίμιο που έκανε ρεκόρ πωλήσεων, παγκόσμιας εμβέλειας, φέρει τον πασίγνωστο και ειρωνικό τίτλο «Η δυστυχία τού να είσαι Ελληνας». Και κρατηθείτε: μόλις πριν από έναν μήνα κυκλοφόρησε το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Η αντίσταση στον Δαρβίνο και άλλα 13 ετερόδοξα κείμενα», ένα βιβλίο που μπορεί να προκαλέσει τον αφορισμό του από την Εκκλησία. Πράγμα που φαντάζομαι ότι όχι μόνο δεν τον ενδιαφέρει, αλλά από πάνω θα το θεωρήσει και μεγάλη τιμή του.

Ο Νίκος Δήμου, λοιπόν, η καλύτερη, η πιο εύστοχη επιλογή για μια κουβέντα την ημέρα που θα ψηφίζουμε για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι απολαυστικός, αποκαλυπτικός και αιρετικός. Απολαύστε τον!

Σκηνή 1η: Ο Ελληνας Βούδας

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΑΝΙΚΑΣ: Από παλιά θυμάμαι, προκαλούσατε ή μεγάλη συμπάθεια ή μεγάλη αντιπάθεια.

ΝΙΚΟΣ ΔΗΜΟΥ: Πράγματι, χωρίς να κάνω εγώ κάτι.

Δ.Δ.: Διχάζατε, με ειρωνεία σας, μια υποδόρια, θα έλεγα, ειρωνεία.

Ν.Δ.: Ναι, αλλά μια πολύ συμπαθητική ειρωνεία.

Δ.Δ.: Συμπαθητική για εσάς, όχι για τους άλλους. Οταν λέτε στο ομότιτλο βιβλίο σας «Ελληνας Βούδας» τι εννοείτε ακριβώς; Υπάρχει Ελληνας Βούδας σήμερα, το 2024;

Ν.Δ.: Οχι βέβαια. Θα σας πω τι συμβαίνει με τον Ελληνα Βούδα. Και είναι μία ωραία αλλά λυπητερή ιστορία. Εκανα ένα βιβλίο με τίτλο «Ο Ελληνας Βούδας» το 1974. Εκεί έγραφα για την ελληνοβουδιστική τέχνη. Ο Βούδας δεν ήθελε να του κάνουνε ανδριάντες, δεν υπήρχαν αγάλματα. Οπότε ήρθαν Ελληνες ή άνθρωποι της ελληνικής τέχνης από τη Βακτριανή, το σημερινό Αφγανιστάν. Μέχρι εκεί είχε φτάσει ο Μέγας Αλέξανδρος. Κι αυτοί οι άνθρωποι έφτιαξαν τους πρώτους Βούδες, με βάση όμως τα ελληνικά πρότυπα. Ο Ελληνας Βούδας, λοιπόν, είναι δύο πράγματα. Κατ’ αρχάς τα αγάλματα που είδα για πρώτη φορά στο Βερολίνο - υπάρχει και το Μουσείο Γκιμέ στο Παρίσι που έχει πάρα πολλά τέτοια κομμάτια τέχνης. Δεύτερον, η ελληνική φιλοσοφία, η δουλειά μου - επισήμως, είμαι φιλόσοφος, έχω σπουδάσει Φιλοσοφία.

Δ.Δ.: Και Αγγλική Φιλολογία στο Μόναχο, αν δεν κάνω λάθος. Περίεργο αυτό, να σπουδάζετε Αγγλικά στη Γερμανία.

Ν.Δ.: Είναι το δεύτερο μάθημα. Για να κάνεις διδακτορική διατριβή πρέπει να έχεις τρία θέματα. Το κύριο θέμα μου ήταν η Φιλοσοφία. Και τα άλλα δύο ήταν η Αγγλική Φιλολογία, που την ήξερα πολύ καλά γιατί είχα τελειώσει το Κολέγιο, και η Γαλλική Φιλολογία, την οποία ήξερα επίσης καλά».

Σκηνή 2η: Ο Βελόπουλος αλλού θα ήταν στο τρελοκομείο

Δ.Δ.: Είναι ενσωματωμένη η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ενωση, κατά τη γνώμη σας; Εχει ενσωματωθεί, έχει αφομοιωθεί; Είναι μια ευρωπαϊκή χώρα δυτικού τύπου;

Ν.Δ.: Οχι, δεν είναι ακόμα.

Δ.Δ.: Ελπίζετε ότι θα γίνει;

Ν.Δ.: Εγώ το ελπίζω, αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι θα το καταφέρουμε.

Δ.Δ.: Ποια είναι τα εμπόδια;

Ν.Δ.: Τα εμπόδια είμαστε εμείς. Αν δούμε την ελληνική Ιστορία, θα δούμε ότι κάποια στιγμή η Δύση, η Ευρώπη που λέμε, άλλαξε τελείως. Αλλαξε η θρησκεία, ο Λούθηρος κατήργησε τα προνόμια του Πάπα. Αλλαξε η όλη νοοτροπία, και πέρασαν την Αναγέννηση - οι Δυτικοί την πέρασαν, όχι εμείς, εμείς ήμασταν υπό τους Τούρκους. Μετά ήρθε ο Διαφωτισμός, τον οποίον ο Αρχιεπίσκοπος (σ.σ.: Χριστόδουλος) ονόμαζε «επικατάρατο Διαφωτισμό». Ολα αυτά συνέβησαν στη Δύση, αλλά δεν συνέβησαν στην Ελλάδα.

Δ.Δ.: Σήμερα ο Ελληνας είναι ορθολογιστής;

Ν.Δ.: Οχι. Αν δείτε τι ψηφίζει ο Ελληνας και τι θα ψηφίσει και σε αυτές τις εκλογές.

Δ.Δ.: Τι ψηφίζει;

Ν.Δ.: Ψηφίζει ό,τι νομίζει ότι είναι το σωστό. Και αυτό που νομίζει ότι είναι το σωστό είναι ας πούμε η Δεξιά.

Δ.Δ.: Ή ο Κασσελάκης, το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ, ο Βελόπουλος;

Ν.Δ.: Λοιπόν, ένας Βελόπουλος δεν θα μπορούσε να υπάρξει ποτέ σε ένα κράτος όπως η Αγγλία, η Γαλλία, η Γερμανία, ένας άνθρωπος που πουλάει κηραλοιφές και παίρνει ιδιόχειρα γράμματα από τον Ιησού. Αυτός οπουδήποτε εκτός Ελλάδας θα ήταν στο τρελοκομείο. Αλλά στην Ελλάδα έχει ανέβει το ποσοστό του στο 8%.

Σκηνή 3η: Ο ΣΥΡΙΖΑ ένα κόμμα χωρίς αρχή, μέση και τέλος

Δ.Δ.: Το φαινόμενο Κασσελάκη πώς το εξηγείτε; Που ήρθε από την Αμερική, ένας «τουρίστας» από το πουθενά και μπόρεσε και πήρε ένα κόμμα;

Ν.Δ.: Πήρε ένα κόμμα το οποίο ήταν διαλυμένο ουσιαστικά, γιατί μετά την αποχώρηση του Τσίπρα ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα κόμμα που δεν είχε αρχή, μέση και τέλος. Δεν είχε αρχηγούς, δεν είχε στελέχη. Επωφελήθηκε από αυτό το κενό ο Κασσελάκης, που είδα την ομιλία του στην Κρήτη, στην οποία συνέβη το εξής καταπληκτικό: η λέξη «Ευρώπη» δεν ακούστηκε ούτε μία φορά. Ο Κασσελάκης έκανε μια δημαγωγική ομιλία που έλεγε πώς θα γίνει η Κρήτη πιο ωραία, πώς θα βοηθήσει την Ελλάδα κ.λπ. Το ότι οι εκλογές που γίνονται σήμερα είναι εκλογές για την Ευρώπη, δεν ακούστηκε καθόλου στην ομιλία του. Αυτό δείχνει πόσο ανώριμοι είμαστε. Ψηφίζουμε για την Ευρώπη και δεν αναφερόμαστε στην Ευρώπη. Αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι να περάσουν μερικά χρόνια ακόμα, ίσως αρκετά, οι μαθητές μας να μαθαίνουν καλύτερα πράγματα στα σχολεία από αυτά που μαθαίνουν τώρα. Το τελευταίο μου βιβλίο έχει 14 κείμενα, το πρώτο είναι για τον άνθρωπο που ανακάλυψε την εξέλιξη των ειδών, τον Δαρβίνο, ο οποίος Δαρβίνος στην Ελλάδα δεν διδάσκεται. Επειτα από διαμαρτυρία που έκανε η Ακαδημία Αθηνών προς το υπουργείο Παιδείας, ότι δεν είναι δυνατόν να μη διδάσκεται ο Δαρβίνος, προστέθηκε ένα κεφάλαιο.

Δ.Δ.: Μα μπορεί να δεχτεί ο Ελληνας, ο χριστιανός Ορθόδοξος τη θεωρία του Δαρβίνου; Οτι προερχόμαστε από τον πίθηκο; Εσείς πιστεύετε στον Θεό, στον Ιησού;

Ν.Δ.: Οχι, σε τίποτα απολύτως.

Δ.Δ.: Δεν έχετε ένα όνειρο, μια ουτοπία, μια ελπίδα; Δεν ονειρεύεστε ένα μέλλον διαφορετικό;

Ν.Δ.: Θα μπορούσα να ονειρευτώ πολλά μέλλοντα. Ας πούμε, να δω την Ελλάδα να είναι μια χώρα λογική. Ενώ είναι τελείως παράλογη.

Σκηνή 4η: Ελλάδα, χώρα «ψεκασμένων», πλην λίγων της Ν.Δ.

Δ.Δ.: Η Ελλάδα είναι «ψεκασμένη», ας πούμε; Ο «ψεκασμός» την έχει τρελάνει;

Ν.Δ.: Ο «ψεκασμός» είναι μια εφεύρεση των Ελλήνων, δεν υπάρχει.

Δ.Δ.: Στον χώρο των «ψεκασμένων», ποια κόμματα θα βάζατε; Βάλατε τον Βελόπουλο, άλλον;

Ν.Δ.: Ολα τα κόμματα εκτός από ένα μέρος της Νέας Δημοκρατίας. Λέω ένα μέρος, γιατί και η Νέα Δημοκρατία έχει μέσα διάφορους «ψεκασμένους».

Δ.Δ.: Εννοείτε και πολιτικούς «ψεκασμένους»;

Ν.Δ.: Και πολιτικούς, βέβαια.

Δ.Δ.: Θα εξαιρούσατε τον Κυριάκο;

Ν.Δ.: Ναι.

Δ.Δ.: Δηλαδή, θα εξαιρούσατε τον Κυριάκο και μερικούς άλλους. Αλλά υπάρχουν και «ψεκασμένοι» στη Νέα Δημοκρατία.

Ν.Δ.: Βεβαίως και υπάρχουν, διότι ο «ψεκασμός» κυκλοφορεί στον αέρα και τον αναπνέουμε. Οπότε δεν μπορείς να τη γλιτώσεις.

Σκηνή 5η: Οι αντίπαλοι του Κυριάκου βάζουν αυτογκόλ

Δ.Δ.: Δημοκρατία υπάρχει στην Ελλάδα με την ουσιαστική σημασία του όρου αυτού; Μήπως είναι τραυματισμένη, κουτσή, περιορισμένη;

Ν.Δ.: Μπράβο, αυτό. Θα έλεγα ότι είναι μια δημοκρατία ταλαιπωριακή και ταλαιπωρημένη, η οποία υφίσταται όλων των ειδών τις κακοποιήσεις και τους βιασμούς.

Δ.Δ.: Λέγατε πριν ότι πολλά κόμματα είναι «ψεκασμένα». Και το ΠΑΣΟΚ είναι «ψεκασμένο»; Ο κ. Νίκος Ανδρουλάκης;

Ν.Δ.: Ο κ. Ανδρουλάκης δεν με έχει εντυπωσιάσει καθόλου, με κανέναν τρόπο. Ούτε τα πράγματα που λέει τα βρίσκω ενδιαφέροντα. Θα ήθελα, επειδή είμαι άνθρωπος που μέχρι τώρα ψήφιζα κεντρώα, να υπάρχει ένα ισχυρό Κέντρο. Αλλά δεν βλέπω τον κ. Ανδρουλάκη να γίνεται ισχυρό Κέντρο. Και βεβαίως δεν θεωρώ ότι ο ωραίος νέος εξ Αμερικής θα είναι κεντρώος, με τη δική μου έννοια του Κέντρου».

Δ.Δ.: Αρα, παίζει ο Κυριάκος μόνος του. Σε ένα γήπεδο μεγάλο, με τους αντιπάλους να είναι εξαφανισμένοι ή να βάζουν αυτογκόλ.

Ν.Δ.: Ε, βέβαια.

Δ.Δ.: Δεν είναι εξωφρενικό αυτό όμως; Να υπάρχει μόνον ένας και να μην έχει αντίπαλο, να μην υπάρχει δεύτερο κόμμα σοβαρό, να ισορροπεί η χώρα πάνω σε δύο πόλους;

Ν.Δ.: Είναι φυσικό, γιατί έχουμε χάσει κάπου χίλια χρόνια παιδείας.

Δ.Δ.: Ναι, αλλά παλιά υπήρχε δεύτερο κόμμα, έτσι μεγαλώσαμε. Τώρα δεν υπάρχουν δύο κόμματα.

Ν.Δ.: Κοιτάξτε, η Νέα Δημοκρατία ήταν ένα κόμμα σοβαρό, αλλά αρκετά αυταρχικό, και το ΠΑΣΟΚ ήταν ένα κόμμα-σόου. Για μένα ο Ανδρέας ήταν ένας σόουμαν, που έκανε εκείνες τις απίθανες συγκεντρώσεις. Δεν πίστεψα ποτέ σε κανέναν από τους ανθρώπους του Παπανδρέου.

Δ.Δ.: Ούτε στον Σημίτη;

Ν.Δ.: Εκτός από τον Σημίτη. Ο Σημίτης για μένα ήταν ο μόνος πολιτικός μετά τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που ήταν ένας σοβαρός πολιτικός. Οι άλλοι όλοι ήταν για τα πανηγύρια.

Δ.Δ.: Υπήρχαν όμως δύο κόμματα τότε.

Ν.Δ.: Τι να τα κάνω τα δύο κόμματα, όταν οι αρχηγοί τους δεν καταλαβαίνουν τι κάνουν.

Δ.Δ.: Αρα, δεν το θεωρείτε εσείς μειονέκτημα αυτό;

Ν.Δ.: Οχι, το θεωρώ, βεβαίως. Ο Κυριάκος μού είναι συμπαθής, με την έννοια ότι θεωρώ ότι προσπαθεί πάρα πολύ να κάνει την Ελλάδα κάτι καλύτερο απ’ ό,τι είναι. Αλλά δεν αρκεί ένας άνθρωπος. Ευτυχώς έφερε μερικούς καλούς ανθρώπους.

Δ.Δ.: Οπως;

Ν.Δ.: Ο Πιερρακάκης. Και αν τον ρωτήσετε τον Πιερρακάκη, θα σας πει ότι «ο Δήμου είναι ο δάσκαλός μου».

Δ.Δ.: Αλήθεια;

Ν.Δ.: Γιατί όταν εγώ έγραφα στο περιοδικό «RAM» για Πληροφορική, ο Πιερρακάκης με διάβαζε και μου έχει πει ο ίδιος -εδώ καθόταν, προ ενός μηνός- ότι «όταν άρχισα να διαβάζω τα άρθρα τα δικά σας, τότε αποφάσισα να σπουδάσω Πληροφορική. Και θεωρώ τον εαυτό μου μαθητή του Νίκου Δήμου».

Δ.Δ.: Το φαινόμενο Τσίπρα πώς το βλέπετε; Πώς ένα παιδί, ένας νέος άνθρωπος με το 4%-5% βρέθηκε να κυβερνά;

Ν.Δ.: Ο Τσίπρας εμφανίστηκε σε μια εποχή που ήτανε τα πάντα ένα κενό. Ο άνθρωπος που μας χρεοκόπησε ήταν ο Καραμανλής, ο ανιψιός. Μετά ήρθε ο Γιωργάκης, ο οποίος έλεγε «λεφτά υπάρχουν» και ένας Θεός ξέρει πού το βάσιζε αυτό. Κι από κει και πέρα, υπήρχε ένα τεράστιο κενό.

Δ.Δ.: Εσείς ψηφίσατε Τσίπρα τότε;

Ν.Δ.: Οχι.

Δ.Δ.: Δεν ψηφίσατε ΣΥΡΙΖΑ ποτέ; Ψηφίζατε Νέα Δημοκρατία; Πήγατε και με το Ποτάμι;

Ν.Δ.: Ψήφισα Νέα Δημοκρατία μετά από τον δεύτερο Καραμανλή. Ψήφιζα πάντα Κέντρο επειδή είμαι κεντρώος. Και στη Γερμανία, ως φοιτητής ακόμα, ήμουν μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Αρα, έκανα αυτό που θεωρούσα σωστό. Δεν υπήρχε περίπτωση να ψηφίσω ακόμα και τον μεγάλο Καραμανλή, ο οποίος με καλούσε, με τον οποίο τρώγαμε, πηγαίναμε μαζί στην Κέρκυρα και κάναμε Πάσχα. Και του το είπα μια μέρα: «Κύριε Καραμανλή, ξέρετε, δεν σας έχω ψηφίσει ποτέ». Με κοίταξε και μου λέει «γιατί;». «Γιατί εγώ έχω τη σοσιαλιστική νοοτροπία και από 18 ετών που πήγα στη Γερμανία, το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να γραφτώ στις τάξεις του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος». Εγώ με τον Καραμανλή είχα μια πολύ ωραία ιστορία. Οταν γύρισε από το Παρίσι ο Καραμανλής, εγώ έβγαλα το βιβλίο «Η δυστυχία τού να είσαι Ελληνας».

Σκηνή 6η: Ο Καραμανλής μού είπε «ήθελα να το έχω γράψει εγώ»

Δ.Δ.: Α, ναι, αυτό είναι το βιβλίο που έχουμε διαβάσει όλοι. Μερικοί είχαν εκνευριστεί με το βιβλίο αυτό, πάρα πολύ.

Ν.Δ.: Και δικαίως, γιατί τους έλεγε πράγματα που δεν ήταν ευχάριστα. Ο Καραμανλής το πήρε το βιβλίο, το διάβασε. Και με παίρνει τηλέφωνο ο Λαμπρίας και μου λέει «ο πρόεδρος θέλει να σε δει». Ρωτάω πότε. «Σήμερα». Αφησα τη δουλειά μου και πήγα. Και μου λέει ο Λαμπρίας: «Δεν ξέρετε τι έχουμε πάθει. Ο πρόεδρος μας στέλνει κάθε μέρα ν’ αγοράσουμε 20, 30, 50 αντίτυπα από τη “Δυστυχία τού να είσαι Ελληνας” και να τα μοιράσουμε σε όλους τους γνωστούς, τους φίλους, τους συνεργάτες».

Δ.Δ.: Σας έκανε πλούσιο δηλαδή.

Ν.Δ.: Ο Καραμανλής είχε αποκτήσει μια πολύ μεγάλη συμπάθεια για μένα. Μου είπε ότι «αυτό το βιβλίο θα ήθελα να το είχα γράψει εγώ».

Δ.Δ.: Από το βιβλίο αυτό ισχύουν όλα σήμερα;

Ν.Δ.: Τα περισσότερα.

Σκηνή 7η: Ο Ελληνας στον καθρέφτη βλέπει τον Μεγαλέξανδρο

Δ.Δ.: Πείτε μου ένα που ισχύει σήμερα.

Ν.Δ.: Ο τρόπος που ο Ελληνας αγαπάει τη δυστυχία του και βυθίζεται μέσα σε αυτή.

Δ.Δ.: Για εξηγήστε το αυτό. Του αρέσει να είναι δυστυχισμένος;

Ν.Δ.: Δεν του αρέσει, αλλά όταν γίνει δυστυχισμένος, το απολαμβάνει. Κατά κάποιον τρόπο λέει «να, ορίστε τι έπαθα εγώ». Το βιβλίο αυτό μεταφράστηκε σε 13 γλώσσες, πούλησε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα, ούτε ξέρω τι έχει πουλήσει. Οι μόνοι άνθρωποι -κι αυτό είναι ενδιαφέρον να το πούμε- που μου δώσανε λογαριασμό για το πόσα πούλησαν και μου έστειλαν και χρήματα ήταν οι γερμανόφωνοι, δηλαδή οι Γερμανοί, Αυστριακοί, Ελβετοί. Μόνον αυτοί. Ολοι οι άλλοι, αφού υπογράψαμε ένα συμβόλαιο στο οποίο μου έδωσαν μια προκαταβολή, εξαφανίστηκαν.

Δ.Δ.: Η ελληνική εκδοτική εταιρεία ποια ήταν;

Ν.Δ.: Αλλαξα έξι εκδοτικές εταιρείες γιατί με κλέβανε. Και στο τέλος κατέληξα στον Πατάκη, στον οποίο έμεινα. Και θα πω για τον Πατάκη, κι ας θεωρηθεί ότι τον κολακεύω, ότι για μένα είναι ένας από τους πολύ λίγους Ελληνες εκδότες που δεν κλέβουν τους συγγραφείς.

Δ.Δ.: Και πολλά από αυτά που λέτε, μέσα στη «Δυστυχία τού να είσαι Ελληνας» ισχύουν και σήμερα. Δεν έχει αλλάξει τίποτα επί της ουσίας από το ’80.

Ν.Δ.: Επί της ουσίας, όχι. Γιατί ουσιαστικά μιλάει για τη νοοτροπία του Ελληνα. Και η νοοτροπία δεν αλλάζει ούτε σε πέντε χρόνια ούτε σε δέκα.

Δ.Δ.: Πείτε μου κάποια χαρακτηριστικά αυτής της νοοτροπίας;

Ν.Δ.: Ξέρουμε ότι ο Ελληνας -το γράφει αυτό το βιβλίο- όταν κοιτάζεται στον καθρέφτη βλέπει πρώτα τον Μεγαλέξανδρο, μετά βλέπει τον Περικλή και ποτέ τον Καραγκιόζη.

Σκηνή 8η: Μεγάλο κακό το θρησκευτικό κράτος

Δ.Δ.: Δεν υπάρχει καμιά ελπίδα αλλαγής;

Ν.Δ.: Θέλει καιρό. Οι Ευρωπαίοι έγιναν αυτό που έγιναν μετά από πολλές αλλαγές, οι οποίες στην Ελλάδα δεν ήρθαν. Και για μένα ένα από τα μεγάλα πράγματα που κάνει κακό στην Ελλάδα είναι το γεγονός ότι είμαστε ένα θρησκευτικό κράτος.

Δ.Δ.: Με τον γάμο των ομοφυλοφίλων και όλο αυτό που έγινε συμφωνείτε εσείς;

Ν.Δ.: Εγώ συμφωνώ με την ελευθερία των ανθρώπων να επιλέγουν αυτό που θέλουν. Δεν έχω καμία ιδιαίτερη συμπάθεια στους ομοφυλόφιλους, αλλά αν το θέλουν αυτοί είναι δική τους υπόθεση.

Δ.Δ.: Να ξαναγυρίσουμε στον Τσίπρα, δεν μου είπατε πώς εξηγείτε το φαινόμενο αυτό.

Ν.Δ.: Ενας γοητευτικός νέος, ο οποίος έχει την υποστήριξη των γερόντων του κόμματος. Μην ξεχνάτε ποιος τον ανέβασε τον Τσίπρα απάνω.

Δ.Δ.: Τον Αλαβάνο, λέτε. Εχει κάνει αυτοκριτική, έχει πει ότι ήταν λάθος του αυτό. Ηταν αριστερός ο Τσίπρας;

Ν.Δ.: Δεν νομίζω ότι ήταν ιδιαίτερα αριστερός. Ηταν εγωπαθής. Ενας άνθρωπος που ήταν ερωτευμένος με τον εαυτό του και προσπάθησε να κάνει πράγματα τα οποία βέβαια τελικά δεν γινόντουσαν. Προσπάθησε να μάθει αγγλικά και είχαμε εκείνη την καταπληκτική σκηνή με τον Κλίντον.

Δ.Δ.: Αυτό δεν δείχνει όμως μια φοβερή επιπολαιότητα; Εγώ που ξέρω αγγλικά, θα έπαιρνα διερμηνέα μαζί μου.

Ν.Δ.: Μα, με συγχωρείτε. Ολη αυτή η ιστορία που έγινε με τα μνημόνια, τα οποία θα τα έσβηνε σε μία μέρα και τελικά μας φόρεσε τρία μνημόνια, τι δείχνει;

Επίλογος: Από τη «δυστυχία» στον... Δαρβίνο

Δ.Δ.: Συμπερασματικά, η «Δυστυχία τού να είσαι Ελληνας» είναι τα εξής: Πρώτον, ότι η Ελλάδα δεν είναι ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή χώρα. Συμφωνούμε σε αυτό. Δεύτερον, ότι η Ελλάδα δεν έχει δύο κόμματα σοβαρά, έχει μόνον ένα. Και ούτε αυτό είναι καλό, μόνον ο αρχηγός του και 2-3 άνθρωποι. Και, τρίτον, ότι δεν υπάρχει αντιπολίτευση. Είναι δυστυχία αυτό φοβερή;

Ν.Δ.: Ε, βέβαια. Πώς να ζήσει μια χώρα με τις αρρώστιες που έχει η Ελλάδα. Γιατί ναι μεν έχει πολύ ωραία πράγματα, αλλά από την άλλη μεριά έχει αρρώστιες: η γραφειοκρατία, το ρουσφέτι, η αναξιοκρατία. Εγώ ανατριχιάζω κάθε φορά που βγαίνει το πόρισμα για τους μαθητές.

Δ.Δ.: Το PISA λέτε. Τελευταίοι είμαστε.

Ν.Δ.: Είναι τραγικό. Και πού πατώνουν; Στην κατανόηση κειμένου. Δεν μπορούν να καταλάβουν ένα κείμενο!

Δ.Δ.: Και στα Μαθηματικά και στη Φυσική.

Ν.Δ.: Βλέπετε ότι οι καθηγητές μας θέλουν κατά κάποιον τρόπο άλλαγμα και φροντιστήριο. Να μάθουν οι ίδιοι αυτά που διδάσκουν, να τα ξέρουν σε βάθος. Να μπορούν να τα δώσουν στους μαθητές με τέτοιον τρόπο που οι μαθητές να τα πάρουν μετά αγκαλιά.

Δ.Δ.: Γράφετε ακόμα;

Ν.Δ.: Βέβαια.

Δ.Δ.: Σωστά, είχατε νέο βιβλίο. Πότε εκδόθηκε;

Ν.Δ.: Πριν από δύο μήνες και είναι συνεχώς στα ευπώλητα.

Δ.Δ.: Και ετοιμάζετε κι άλλο;

Ν.Δ.: Οχι, αυτή τη στιγμή δεν ετοιμάζω κάτι άλλο.

Δ.Δ.: Εκπομπή έχετε στο ραδιόφωνο, κάνετε κάτι άλλο;

Ν.Δ.: Οχι. Κοιτάξτε, είμαι 90 παρά κάτι.

Δ.Δ.: Να τα χιλιάσετε. Ούτε 70 δεν σας κάνω. Η ζωντάνια που έχετε, ο τρόπος που μιλάτε είναι απίστευτος.

Ν.Δ.: Το βιβλίο αυτό που έχω βγάλει στρέφεται εναντίον μιας πολύ δυνατής κατάστασης.

Δ.Δ.: Ποιας;

Ν.Δ.: Της Εκκλησίας. Και στο εξώφυλλό του έχει τον Δαρβίνο. Το βιβλίο που έχω γράψει, με διάφορους τρόπους -γιατί έχει πολλά κείμενα μέσα- δείχνει το τι ζημιά κάνει η Εκκλησία στην Ελλάδα. Και το γεγονός ότι θα μπορούσαμε να έχουμε μια τελείως διαφορετική ζωή αν, ας πούμε, είχε εμφανιστεί σε μας ένας Λούθηρος, μεταρρυθμιστής.

Δ.Δ.: Εσείς είστε ο Λούθηρος. Ενας Λούθηρος είναι ο Νίκος Δήμου!