Καμπανάκι από τον ΕΟΔΥ για την ανησυχητική αύξηση των κρουσμάτων γρίπης των πτηνών, οι δράσεις πρόληψης

Τα τελευταία δύο χρόνια, παρουσιάζεται ανησυχητική αύξηση των κρουσμάτων γρίπης των πτηνών (avian influenza), γεγονός που εντείνει τις ανησυχίες για πιθανή μετάδοση στους ανθρώπους, αναφέρει σε σχετική ενημέρωση ο ΕΟΔΥ.

Από το 2022, έχουν καταγραφεί εστίες γρίπης H5N1 σε πτηνά στις πέντε ηπείρους, προκαλώντας τον θάνατο ή την υγειονομική καταστροφή περισσότερων από 131 εκατομμυρίων οικόσιτων πτηνών. Το 2023, οι εστίες επεκτάθηκαν σε άλλες 14 χώρες, κυρίως στην Αμερικάνικη ήπειρο. Πιθανολογείται ότι η Αμερική πλήττεται πιο έντονα κατά το τελευταίο διάστημα (2023-2024) επειδή τα άγρια πτηνά εκεί δεν είχαν προηγούμενη επαφή με τον ιό και επομένως δεν έχουν αναπτύξει οποιαδήποτε ανοσία σε αντίθεση με την Ευρώπη όπου κατά τα προηγούμενα έτη (2021-2022) σημειώθηκαν εκτεταμένες επιδημικές εξάρσεις.

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί κατά το πρόσφατο παρελθόν εστίες γρίπης των πτηνών, οι οποίες εν συντομία αναφέρονται παρακάτω:

2006: Εντοπίστηκαν κρούσματα H5N1 σε άγρια πτηνά, κυρίως σε κύκνους, σε διάφορες περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης.

2016-2017: Καταγράφηκαν κρούσματα Η5Ν8, Η5Ν6, Η5Ν5 σε εκτρεφόμενα και άγρια πτηνά, σε Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Θεσσαλία Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα και Ήπειρο.

2021: Κρούσματα H5N8 σε άγρια πτηνά σε Κεντρική και Δυτική Μακεδονία.

2022: Κρούσματα H5N1 κυρίως σε άγρια πτηνά σε Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία.

Οι ανθρώπινες λοιμώξεις παραμένουν σπάνιες και τα κρούσματα σχεδόν ανεξαιρέτως έχουν ιστορικό απροστάτευτης επαφής με μολυσμένα πτηνά ή έκθεσης στο περιβάλλον όπου αυτά εκτρέφονται. Μέχρι τώρα (Μάϊος 2024), έχουν καταγραφεί 887 κρούσματα γρίπης H5N1 σε ανθρώπους με 462 θανάτους (52% θνητότητα), στην συντριπτική πλειοψηφία τους σε χώρες της Νότιο-Ανατολικής Ασίας. Ο κίνδυνος για το γενικό κοινό παραμένει χαμηλός, επειδή ο ιός δεν μεταδίδεται εύκολα από τα πτηνά ή ζώα στον άνθρωπο, δεν υπάρχει συνεχιζόμενη μετάδοση μεταξύ ανθρώπων, τα υφιστάμενα αντιϊκά είναι αποτελεσματικά και τα διαθέσιμα εμβόλια, τόσο αυτά που προορίζονται για το διάστημα πριν μια ενδεχόμενη πανδημία (προ-πανδημικά) όσο και αυτά για την περίπτωση πανδημίας (πανδημικά), φαίνεται ότι προσφέρουν επαρκή ανοσία από τα κυκλοφορούντα στελέχη του ιού. Ωστόσο, η συνεχής γενετική εξέλιξη του ιού εγκυμονεί διαρκή κίνδυνο και απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση.

Στην Ευρώπη κυριαρχεί ο υπότυπος Η5Ν1 και συγκεκριμένα ο κλάδος (clade) 2.3.4.4b. Το τετράμηνο από Δεκέμβριο 2023 έως Μάρτιο 2024 εστίες γρίπης τύπου Α(H5Νx) εντοπίστηκαν σε 227 οικόσιτες εκτροφές και σε 414 περιπτώσεις άγριων πτηνών σε 26 χώρες της Ευρώπης.

Οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας της χώρας προετοιμάζονται με τους εξής τρόπους:

Ενίσχυση της επιτήρησης στα νοσοκομεία και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Οι ασθενείς με εικόνα γριπώδους συνδρομής ή πνευμονίας από άγνωστο αίτιο διερευνώνται για ιστορικό επαφής με πτηνά ή συγκεκριμένα είδη ζώων. Επιπλέον, δίδεται προσοχή σε ανεξήγητες νευρολογικές εκδηλώσεις ή και επιπεφυκίτιδα, συμπτώματα που έχουν παρατηρηθεί στις τελευταίες ανθρώπινες μολύνσεις ή θεωρείται ότι είναι πιθανές επειδή έχουν παρατηρηθεί σε θηλαστικά. Τα ύποπτα περιστατικά διερευνώνται πλήρως ως προς τον υπότυπο του ιού στα Εθνικά Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης.

Διατήρηση της στενής συνεργασίας μεταξύ των κτηνιατρικών και ιατρικών υπηρεσιών. Επιδιώκεται η άμεση ροή της πληροφορίας σε ενδεχόμενη εστία σε πτηνά ή ζώα, η συνεργασία στην καταγραφή των εκτεθέντων ατόμων, η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ ανθρώπινων και κτηνιατρικών εργαστηρίων για τα χαρακτηριστικά του ιού και την υποβοήθηση της επιδημιολογικής διερεύνησης σε περίπτωση μολύνσεων ανθρώπων.

Εκπόνηση λεπτομερούς επιχειρησιακού σχεδίου δράσης με σαφή περιγραφή του ρόλου του κάθε εμπλεκόμενου. Ο ΕΟΔΥ εκπόνησε πρωτόκολλο πρόληψης-απόκρισης-επιτήρησης για την γρίπη των πτηνών λαμβάνοντας υπόψη όλα τα νεώτερα δεδομένα. Κατά το προσεχές διάστημα (Ιούλιος), πρόκειται να διεξαχθεί διατομεακή άσκηση επί χάρτου με τη συμμετοχή πολλών φορέων προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματική συνεργασία και η ετοιμότητα των υπηρεσιών σε περίπτωση ενδεχόμενου κρούσματος Α(H5N1) σε πτηνά, ζώα ή ανθρώπους.

Ενημέρωση για τα μέτρα πρόληψης των ατόμων με εργασία σε χώρους υψηλού κινδύνου.

Ο ΕΟΔΥ διατηρεί ενημερωτικό υλικό στη σελίδα για τη γρίπη των πτηνών που απευθύνεται σε εργαζόμενους στην πτηνοτροφία, σφαγείς, εργάτες, μεταφορείς, καθαριστές, ιδιοκτήτες οικόσιτων πουλερικών, κτηνιάτρους και κυνηγούς https://eody.gov.gr/disease/gripi-ton-ptinon/.

Ειδήσεις σήμερα:

Οι Βρετανοί ψηφίζουν σε σπίτια, εκκλησίες και παιδικούς σταθμούς - Ένα βήμα πριν την εξουσία οι Εργατικοί μετά από 14 χρόνια

«Ήταν σαν αδέρφια»: Σε σοκ οι οικογένειες θύματος και δράστη στην Κρήτη

Mητσοτάκης: Εντυπωσιακή η μείωση της ανεργίας, έκτακτη ενίσχυση των συνταξιούχων τα Χριστούγεννα