Ο μεγάλος ποδηλατοδρόμος: Aπό τον Πειραιά μέχρι τη Βουλιαγμένη με ποδήλατο
15.07.202410:22
Μπαίνουν αύριο οι υπογραφές για ένα από τα μεγαλύτερα έργα ανάπλασης του Λεκανοπεδίου - Με συνολικό μήκος 18 χλμ. θα ξεκινά από τον Πειραιά, θα καταλήγει στη Βουλιαγμένη διατρέχοντας 8 δήμους και θα ολοκληρωθεί σε 510 ημέρες
Μέχρι τώρα αν κάποιος αποφάσιζε να απολαύσει μια βόλτα με το ποδήλατό του στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής θα το μετάνιωνε. Η ζωή του θα γινόταν... ποδήλατο, καθώς θα αναγκαζόταν να κινηθεί ανάμεσα σε πεζούς και αυτοκίνητα στη λεωφόρο Ποσειδώνος ή να ρισκάρει έναν ενδεχομένως σοβαρό τραυματισμό πέφτοντας πάνω σε κλαδιά ή -το χειρότερο- σε κάποιο από τα ανοιχτά φρεάτια - καθώς κάποιοι επιμένουν να κλέβουν τα καπάκια και να τα πουλάνε για σκραπ.
Η εικόνα αυτή αλλάζει άρδην καθώς πλέον οι ποδηλάτες θα μπορούν να κάνουν πετάλι στην Αθηναϊκή Ριβιέρα από το Λιμάνι του Πειραιά έως το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας και από εκεί έως το Μοσχάτο μέχρι το δημαρχείο της Βουλιαγμένης.
Το μεγάλο έργο που είχε προαναγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τρία χρόνια πριν, κατά τη διάρκεια παρουσίασης της ανάπλασης του παραλιακού μετώπου της Αττικής, δηλαδή τη δημιουργία ποδηλατόδρομου και πεζόδρομου, μπαίνει σε τροχιά. Αύριο, Δευτέρα, ο περιφερειάρχης Αττικής Νίκος Χαρδαλιάς θα παρουσιάσει το έργο για το οποίο θα υπογράψει τη σχετική σύμβαση με τον ανάδοχο.
Μετά από αυτό θα αρχίσει η... ορθοπεταλιά ούτως ώστε να ξεκινήσει η κατασκευή του ποδηλατόδρομου, ο οποίος θα διαπερνά 6 δήμους της Αττικής, ενώ θα περιλαμβάνει παρεμβάσεις που έχουν σχεδιαστεί στο πλαίσιο μιας συνολικής προσέγγισης αναβάθμισης της περιοχής του παραλιακού μετώπου, με το σχέδιο να περιλαμβάνει έργα υποδομών και διαμόρφωσης περιβάλλοντος.
Το σχεδιάγραμμα
Μέχρι πότε θα είναι έτοιμος ο ποδηλατόδρομος; Το φιλόδοξο έργο, το οποίο θεωρείται μία από τις σημαντικότερες αναπλάσεις του Λεκανοπεδίου, καθώς θα αλλάξει την εικόνα του παραλιακού μετώπου της Αττικής, έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης 510 ημερών από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι έως το φθινόπωρο του 2025 ο παραλιακός ποδηλατόδρομος και πεζόδρομος θα είναι έτοιμος.
Κι έτσι Αθηναίοι και μη θα έχουν την ευκαιρία να διασχίσουν με τα ποδήλατά τους, χωρίς επικίνδυνες παρακάμψεις στο οδόστρωμα και μάλιστα ανάμεσα σε αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες, την Αθηναϊκή Ριβιέρα, από την Καλλιθέα μέχρι και τη Βουλιαγμένη. Θα έχει μήκος περίπου 18 χιλιομέτρων και θα χωριστεί σε έργα ευθύνης της Περιφέρειας, αλλά και των δήμων που αφορά.
Ετσι, ο Δήμος Καλλιθέας αναλαμβάνει κομμάτι του ποδηλατόδρομου μήκους 365 μέτρων, ο Δήμος Παλαιού Φαλήρου το μεγαλύτερο κομμάτι, έκτασης 3.752 μέτρων, ο Δήμος Αλίμου 1.563 μέτρα, ο Δήμος Ελληνικού 2.817 μέτρα (σε δύο τμήματα από 1.048 και 1.769 μέτρα έκαστο), ο Δήμος Γλυφάδας το ανολοκλήρωτο κομμάτι των 821 μέτρων (το υπόλοιπο είναι έτοιμο) και ο Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης 2.646 μέτρα. Το «καθαρό μήκος» του ποδηλατόδρομου που θα προκηρυχθεί τη Δευτέρα ανέρχεται σε 12 χιλιόμετρα, με περισσότερα από 6 χιλιόμετρα ακόμα να προστίθενται σε επιπλέον έργα. Ποια είναι αυτά;
Είτε σε δεύτερη φάση, είτε παράλληλα, ο Δήμος Πειραιά θα παραδώσει το δικό του κομμάτι, μήκους περίπου 4 χιλιομέτρων. Πρόκειται για ποδηλατόδρομο και πεζόδρομο στα ίδια πρότυπα, που θα ξεκινά από το λιμάνι του Πειραιά και θα φτάνει έως το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Το έργο έχει τίτλο «Υποέργο 3: Αθηναϊκή Ριβιέρα 1. Αστικός περίπατος (Τμήμα από Δ. Καλλιθέας έως Δ. Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης)» συνολικού προϋπολογισμού 19,13 εκατ. ευρώ (πλην ΦΠΑ).
Σύμφωνα με τους όρους της προκήρυξης του έργου, το τμήμα από το λιμάνι του Πειραιά έως το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, το οποίο θα υλοποιηθεί ως ξεχωριστό έργο, από τον Δήμο Πειραιά, θα ενώνεται με τον μεγάλο ποδηλατόδρομο με άλλο έργο, με τμήμα από το ΣΕΦ έως τα Ολυμπιακά Ακίνητα, μήκους περίπου 1,5 χιλιομέτρου, το οποίο θα υλοποιηθεί ως μέρος της ανάπλασης του Φαληρικού Ορμου, με αναθέτουσα αρχή την Περιφέρεια Αττικής.
Ενα χιλιόμετρο θα έχει μήκος ένα επιπλέον τμήμα, το οποίο θα διέρχεται από τη Μαρίνα Αλίμου. Αυτό εντάσσεται στις υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου τής από το 2020 Σύμβασης Παραχώρησης ΤΑΙΠΕΔ - Ελληνικού Δημοσίου - ΕΤΑΔ - παραχωρησιούχου Μαρίνα Αλίμου - Ανάπτυξη Νέας Μαρίνας Αλίμου Μονοπρόσωπη Α.Ε., σύμφωνα και με την έγκριση του γενικού σχεδιασμού της Μαρίνας Αλίμου.
Αλλο ένα χιλιόμετρο θα είναι το μήκος που θα περνά μέσα από τα ακίνητα της επένδυσης του Ελληνικού, ενώ περίπου 2,5 χιλιόμετρα θα είναι το τμήμα που θα διέρχεται από τον Δήμο Γλυφάδας και υλοποιείται ως μέρος ξεχωριστού έργου με τίτλο «Ανάπλαση Παραλιακού Μετώπου Γλυφάδας», με αναθέτουσα αρχή τον Δήμο Γλυφάδας.
Τμήμα του σχεδιαζόμενου ποδηλατόδρομου στον Αλιμο
Από πού θα περνά
Εξαιρουμένων των κομματιών από το λιμάνι του Πειραιά μέχρι την Καλλιθέα, έχει ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο θα απλώνεται ο ποδηλατόδρομος με τον πεζόδρομο σε ορισμένα τμήματά του, όπως από την Καλλιθέα έως και την παραλία του Αγίου Κοσμά, που θα οδεύουν παράλληλα, ανατολικά από τις γραμμές του τραμ και παράλληλα με την οδό ήπιας κυκλοφορίας, όπως προβλέπεται να κατασκευαστεί.
Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι είναι αυτό του Ελληνικού. Εδώ, προβλέπεται ο ποδηλατόδρομος και ο πεζόδρομος να περνούν μέσα από την περιοχή κατοικιών του Ελληνικού. Θα πρόκειται για μια οδό ήπιας κυκλοφορίας με μεικτή διέλευση πεζών, ποδηλάτων, αλλά και μηχανοκίνητων οχημάτων που θα αφορούν αυστηρά την πρόσβαση στις κατοικίες, η οποία θα περνά μέσα από το Ελληνικό και θα κατευθύνεται ξανά προς τη λεωφόρο Ποσειδώνος, την οποία θα διατρέχει παράλληλα.
Σε αυτό το κομμάτι, τα ποδήλατα θα έχουν απόσταση ασφαλείας από τα αυτοκίνητα που θα κινούνται στη λεωφόρο -παράλληλά τους-, καθώς μεταξύ της Ποσειδώνος και του ποδηλατόδρομου και του πεζόδρομου θα υπάρχει μια νησίδα με πλάτος που θα κυμαίνεται από 3 έως και 6 μέτρα.
Παράκαμψη θα κάνει ο ποδηλατόδρομος και στη Γλυφάδα, όπου θα μπαίνει στις οδούς Ευρυάλης - Ροντήρη - Βέλη, ώστε να διασχίσει τη λεωφόρο Ποσειδώνος και τη Διαδόχου Παύλου και να βρεθεί ξανά νότια του τραμ στην επόμενη Ζώνη της Γλυφάδας. Η ποδηλατική διαδρομή -πεζόδρομος της Ζώνης 6- είναι περίπου 4,2 χιλιόμετρα.
Παρουσίαση με γκρίνιες
Η εκδήλωση της Δευτέρας για ένα έργο που είναι βγαλμένο από την πιο... παράτολμη φαντασία αυτών που ονειρεύονταν ένα περιποιημένο και εστιασμένο στον άνθρωπο παραλιακό μέτωπο στην Αττική είναι λογικό να έχει στρέψει επάνω της όλα τα φώτα. Ιδιαίτερα, δε, καθώς το «παρών» αναμένεται να δώσει και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος ήταν από τους πρώτους που το είχαν οραματιστεί.
Από τους εμπλεκομένους, ωστόσο, θα υπάρχει ένας απών. Δεν αναμένεται να παραβρεθεί ο δήμαρχος Ελληνικού - Αργυρούπολης, Γιάννης Κωνσταντάτος, ο οποίος με ανακοίνωσή του έχει εναντιωθεί στο μεγάλο έργο «Αθηναϊκή Ριβιέρα - Αστικός Περίπατος». Ο δήμαρχος διαμαρτύρεται επειδή, όπως λέει, δεν κλήθηκε να συμμετάσχει στις συζητήσεις και στις μελέτες για το έργο, δεν εγκρίνει το γεγονός ότι ο ποδηλατόδρομος θα περνά από την απέναντι μεριά της παραλίας μπαίνοντας σε γειτονιές στο εσωτερικό του δήμου.
«Πρόκειται για παγκόσμια πρωτοτυπία που αφορά μόνο τον Δήμο Ελληνικού - Αργυρούπολης, το να έχουμε έναν πεζόδρομο και έναν ποδηλατόδρομο που δεν θα βρίσκεται δίπλα στην παραλία, αλλά απέναντι στις γειτονιές της πόλης», αναφέρει στην ανακοίνωσή του.
Προτεραιότητα στο ποδήλατο
Αν και τις προηγούμενες δεκαετίες το ποδήλατο ήταν μάλλον ξένο προς την κουλτούρα του μέσου Αθηναίου, λίγο η κρίση, λίγο η υπερσυσσώρευση αυτοκινήτων στους δρόμους και πολύ περισσότερο η συνειδητοποίηση ότι η αστική βιώσιμη κινητικότητα έχει πολλαπλά οφέλη στην υγεία αλλά και στην ποιότητα ζωής, και το... πετάλι έχει μπει δυναμικά στη ζωή (και) των Αθηναίων.
Διόλου τυχαία, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει βάλει μπρος τον Οδηγό Δημόσιας Πολιτικής για το Ποδήλατο, ο οποίος περιλαμβάνει τον σχεδιασμό για την προώθηση του ποδηλάτου στην Ελλάδα, με στόχο την αύξηση του μεριδίου της χρήσης του έως το 2030.
Το υπουργείο έχει όραμα να προωθήσει τη χρήση του ποδηλάτου σε τέτοιον βαθμό που αυτό θα εξελιχθεί σε ισότιμο μέσο με τα υπόλοιπα μέσα μετακίνησης για όλους τους πολίτες, κάτι που συμβάλλει συνολικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στην προστασία του περιβάλλοντος, στη δημόσια υγεία και τη βιωσιμότητα των πόλεών μας. Αλλωστε, η προώθηση του ποδηλάτου ως του πιο πράσινου μέσου μεταφοράς συνιστά μέρος της Πράσινης Συμφωνίας της Ε.Ε., της Στρατηγικής για τη Βιώσιμη και Εξυπνη Κινητικότητα και της Στρατηγικής για την Αστική Κινητικότητα.
Ο Οδηγός Δημόσιας Πολιτικής για το Ποδήλατο του υπουργείου Μεταφορών υπαγορεύει μια πολιτική για την αύξηση του μεριδίου των μετακινήσεων με το ποδήλατο, η οποία βασίζεται στους εξής 8 πυλώνες:
Υποδομές φιλικές για το ποδήλατο με σκοπό να αυξηθούν τα δίκτυα ποδηλατικών διαδρομών, αλλά και να θεσπιστούν υποχρεωτικές θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων.
Ενίσχυση της αίσθησης ασφάλειας των χρηστών ποδηλάτου μέσω των κανόνων κυκλοφορίας για πιο δίκαιη και ασφαλή συνύπαρξη όλων των χρηστών στην οδό.
Το ποδήλατο, κρίκος στην αλυσίδα της πολυτροπικότητας για την ανεμπόδιστη μεταφορά του με τα δημόσια μεταφοράς, αλλά και τη διασφάλιση υποδομών φόρτισης του φιλικού μέσου σε σταθμούς μέσων σταθερής τροχιάς.
Ποδηλατικός τουρισμός, μοχλός για την οικονομική και βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της δημιουργίας των κατάλληλων δομών για τον συντονισμό και την προώθηση του ευρωπαϊκού ποδηλατικού δικτύου EuroVelo.
Με ποδήλατο στην εργασία, κίνητρα για εργαζομένους και επιχειρήσεις ώστε το ποδήλατο να αντιμετωπιστεί ως ισότιμος τρόπος μεταφοράς για τη μετάβαση στην εργασία, αλλά και για την αξιοποίησή του στην αστική εφοδιαστική.
Αλλαγή νοοτροπίας για το ποδήλατο. Εκπαίδευση - επικοινωνία για την ασφαλή χρήση του ποδηλάτου και την ένταξή του ως ισότιμου μέσου μεταφοράς σε όλες τις φάσεις σχεδιασμού: χωροταξίας και πολεοδομίας, ανάπτυξης συστημάτων μεταφορών.
Χρήση ποδηλάτου για την καλή υγεία. Ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών του κλάδου υγείας για την προώθηση του ποδηλάτου ως σωματικής δραστηριότητας που βελτιώνει και ωφελεί την υγεία όλων των ηλικιακών ομάδων.
Χρηματοδότηση, απαραίτητος τροχός για την επιτυχία της πολιτικής μέσω της δημιουργίας ειδικού αναπτυξιακού προγράμματος χρηματοδότησης για τη στήριξη των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, δίνοντας προτεραιότητα στη χρηματοδότηση δράσεων που εντάσσονται σε ΣΒΑΚ, αλλά και τη θέσπιση χρηματοδοτικών εργαλείων για τον ιδιωτικό τομέα.
Σχέδιο δράσης
Με σκοπό την υλοποίηση αυτών των πυλώνων δράσης, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει αναλάβει ρόλο εθνικού συντονιστή για το ποδήλατο, ενώ επόμενο βήμα είναι η κατάρτιση και εφαρμογή εθνικού σχεδίου δράσης το οποίο θα αναπτυχθεί με τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων υπουργείων, υπηρεσιών και φορέων, και στη συνέχεια θα θεσμοθετηθεί από την Πολιτεία ως υποχρεωτική δέσμη μέτρων - δράσεων που θα κληθούν να υλοποιήσουν οι αρμόδιοι φορείς.