Δημητριάδης στον Δανίκα, εναντίον Γιανναρά και Ράμφου για Ελληνισμό και Χριστιανισμό
Δημητριάδης στον Δανίκα, εναντίον Γιανναρά και Ράμφου για Ελληνισμό και Χριστιανισμό
Ο συγγραφέας του εμβληματικού «Πεθαίνω σαν Χώρα» Δημήτρης Δημητριάδης μιλά στο «ΘΕΜΑ» γιατί πιστεύει ότι έχει υποχρέωση να απαντήσει σε όσα λένε οι δύο διακεκριμένοι στοχαστές
Μετά τη δημοσίευση της συνομιλίας που είχα με τον Χρήστο Γιανναρά, λαμβάνω μήνυμα που περίπου έλεγε: «Θέλω να απαντήσω στον κ. Γιανναρά». Υπογραφή: Δημήτρης Δημητριάδης.
Για όσους δεν γνωρίζουν και για εκείνους που βαριούνται να γκουγκλάρουν έχω να πω δύο-τρία πραγματάκια σχετικά με την περίπτωση Δημήτρης Δημητριάδης. Σήμερα, κοντά στα 80, χωρίς ίχνος κόπωσης πνευματικής αλλά και σωματικής.
Ανάμεσα στα άλλα: Το 1963 με υποτροφία του βελγικού κράτους σπουδάζει Θέατρο και Κινηματογράφο στο Εθνικό Ινστιτούτο Τεχνών Θεάματος (INSAS). Τρία χρόνια αργότερα γράφει στα γαλλικά το πρώτο του θεατρικό έργο «Η τιμή της ανταρσίας στη μαύρη αγορά», το οποίο ανέβηκε στο Παρίσι λίγο μετά τα γεγονότα του Μάη του ’68 από τον κορυφαίο Γάλλο σκηνοθέτη Πατρίς Σερό στο Théâtre de la Commune d’Aubervilliers.
Να προχωρήσω; Το 1978 δημοσιεύεται το πρώτο του πεζογράφημα «Πεθαίνω σαν χώρα» και προκαλεί σεισμό πολλών Ρίχτερ. Ενα έργο που μέχρι σήμερα εξακολουθεί να θεωρείται κείμενο-ορόσημο για τον ελληνικό νεωτερισμό. Εγραψε τότε γι’ αυτό στην εφημερίδα «Le Monde» ο συγγραφέας, μεταφραστής και ελληνιστής Μισέλ Βόλκοβιτς: «Η Ιστορία της Λογοτεχνίας σηματοδοτείται, κατά καιρούς, από κάποια μοναχικά έργα που μια τελειότητα στην έκφραση της απελπισίας ή της φρίκης τα κάνει να λάμπουν σαν μαύρα διαμάντια. Το “Πεθαίνω σαν χώρα” ανήκει σε αυτή την εντυπωσιακή οικογένεια».
Το 2010 ο Δημητριάδης ήταν το τιμώμενο πρόσωπο στο περίφημο παρισινό θέατρο Odéon-Théâtre de l’Europe, το οποίο, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ολιβιέ Πι, τον αναγόρευσε Σύγχρονο Ευρωπαίο Συγγραφέα της Χρονιάς. Στο πλαίσιο του αφιερώματος παρουσιάστηκαν το «Πεθαίνω σαν χώρα», σε σκηνοθεσία του Μιχαήλ Μαρμαρινού.
Για να μην εξαντλώ τον χρόνο σας προχωράω στην ουσία μιας συζήτησης που έγινε τηλεφωνικώς, αφού εκείνος στη Θεσσαλονίκη, εγώ στην Αθήνα. Ολα όσα είπε είναι τόσο αιρετικά, τόσο προκλητικά, τόσο προβοκατόρικα που θα αναστατώσουν συνειδήσεις, πεποιθήσεις, βεβαιότητες, και πάνω απ’ όλα θα ταρακουνήσουν σχέσεις αιώνων με τον χριστιανισμό και την Εκκλησία.
Ανάμεσα στις κλιμακώσεις των ανατρεπτικών του σκέψεων και η φράση «η Εκκλησία εκπροσωπεί το ψεύδος και την απάτη του χριστιανισμού».
Σκηνή 1η: «Ο χριστιανισμός καμία σχέση με τον Ελληνισμό»
Το εναρκτήριο λάκτισμα αυτής της τηλεφωνικής συνομιλίας, ενός μάλλον μονόλογου θα έλεγα, υπήρξαν οι απαντήσεις του και οι κάθετες διαφορές του με τον Χρήστο Γιανναρά.
«Τον ρωτάτε (σ.σ.: εννοεί τον Γιανναρά) αν υπάρχει συνέχεια του Ελληνισμού. Και είναι βασικό θέμα βέβαια όλο αυτό. Σας απαντάει: “Κοιτάξτε, σαφώς δεν υπάρχει”. Εγώ θα συμφωνούσα, αλλά ο Γιανναράς ερμηνεύει το γεγονός ότι δεν υπάρχει συνέχεια, ως ότι δεν ακολουθήσαμε την ελληνική παράδοση όπως την εννοεί αυτός».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΑΝΙΚΑΣ: Ποια παράδοση;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αυτό που ονομάζει «κοινότητες» και «ελληνική ταυτότητα» όπως την εννοεί ο ίδιος, σε αντιπαράθεση με την εισβολή της Ευρώπης στην Ελλάδα, που μας μετατρέπει σε πιθήκους, σε μιμητές.
Δ.Δ.: Κι εσείς τι πιστεύετε;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Πιστεύω ακριβώς ότι δεν υπάρχει συνέχεια του Ελληνισμού επειδή μεσολαβεί ο χριστιανισμός.
Δ.Δ.: Δηλαδή ο χριστιανισμός για εσάς τι είναι;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ο χριστιανισμός είναι μια εκδοχή του πλατωνισμού, μια εκδοχή όμως, η οποία έχει την προέλευσή της, τις ρίζες της, στον Εβραϊσμό. Ο Εβραϊσμός όμως δεν έχει καμία σχέση με τον Ελληνισμό.
Δ.Δ.: Τι εννοείτε ακριβώς;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Εννοώ ότι ο Εβραϊσμός είναι ο μονοθεϊσμός. Δεν υπάρχει μονοθεϊσμός στον Ελληνισμό. Ακόμη και ο Πλάτων, ο οποίος δημιουργεί τον δυϊσμό, δηλαδή το γήινο και το υπεργήινο, το ορατό και το μη ορατό. Το αόρατο του Πλάτωνα δεν είναι μονοθεϊσμός. Ο χριστιανισμός μέσω του Εβραϊσμού παίρνει το διπλό αυτό του Πλάτωνα, αλλά στη θέση των ιδεών τοποθετεί τον Θεό. Τον εβραϊκό Θεό όμως, τον Ιεχωβά, τον Γιαχβέ.
Δ.Δ.: Είστε εναντίον των Εβραίων; Γιατί μπορεί να παρεξηγηθεί αυτή τοποθέτηση.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Σε καμία περίπτωση! Μα, δεν λέω αυτό. Λέω ποια είναι η ρίζα και η προέλευση του χριστιανισμού. Ο Χριστός δεν ήταν Εβραίος; Ο Απόστολος Παύλος δεν ήταν Εβραίος; Λοιπόν, τον Παύλο τον αποκαλούν «Λένιν του χριστιανισμού» - όπως ο Λένιν είναι ο εκπρόσωπος, ας πούμε, και ο ιδρυτής του μαρξισμού, ο Παύλος είναι ο ιδρυτής του χριστιανισμού. Μεσολαβούν 2.000 χρόνια όπου ο Ελληνισμός διακόπτεται και συνεχίζεται, με μια έννοια διακοπής όμως, ως χριστιανισμός. Ο χριστιανισμός δεν έχει καμία σχέση με τον Ελληνισμό.
Σκηνή 2η: «Ο χριστιανισμός είναι ένα ψέμα»
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ο Ελληνισμός είναι τραγικός.
Δ.Δ.: Με έχετε μπερδέψει λίγο.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τι σημαίνει τραγωδία; Σημαίνει ότι τα πάντα δεν έχουν συνέχεια μετά από ένα ορισμένο σημείο. Και το σημείο αυτό είναι ο θάνατος. Ο χριστιανισμός και ο Εβραϊσμός, κυρίως ο πρώτος, υπόσχονται μια άλλη ζωή.
Δ.Δ.: Την αθανασία.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Την αθανασία, τον Παράδεισο και μάλιστα και τον επίγειο.
Δ.Δ.: Εκεί συναντά τον μαρξισμό. Και ο μαρξισμός υπόσχεται τον παράδεισο τον επίγειο.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, ο μαρξισμός στην πραγματικότητα είναι ένας Εβραϊσμός.
Δ.Δ.: Αρα, οι Εβραίοι τα κάνανε όλα, με λίγα λόγια.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ακριβώς, γιατί η επιβολή του μονοθεϊσμού και η υπόσχεση ενός άλλου κόσμου με την επανεμφάνιση του Χριστού και τη Δευτέρα Παρουσία υπόσχονται έναν επίγειο παράδεισο.
Δ.Δ.: Εσείς με ποια πλευρά είστε ακριβώς; Από την αρχαία Ελλάδα ποιον ακολουθείτε, τον Αριστοτέλη ας πούμε;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Είμαι υπέρ του Ελληνισμού.
Δ.Δ.: Ποιανού Ελληνισμού όμως;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Του τραγικού, της τραγικότητας του ανθρώπου, της τραγωδίας. Είμαι υπέρ της τραγωδίας, αλλά θα σας εξηγήσω για ποιον λόγο. Διότι και ο Εβραϊσμός, αλλά κυρίως ο χριστιανισμός -και αυτό πάλι ως συνέχεια του πλατωνισμού- αναιρούν και αντιτίθενται στον θάνατο.
Δ.Δ.: Στη θνητότητα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ακριβώς. Η ανθρώπινη θνητότητα είναι το κέντρο και το κλειδί του παντός.
Δ.Δ.: Αυτό δεν είναι μια μεταφυσική αντίληψη; Να πιστεύουμε ότι η ψυχή υπάρχει και μετά τον θάνατο;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ασφαλώς, ναι. Η ανθρώπινη θνητότητα είναι η κύρια διάσταση του ανθρώπου. Οι αρχαίοι τον αποκαλούσαν: θνητός, χθόνιος, βροτός. Ολα αυτά σημαίνουν μια γήινη διάσταση η οποία δεν υπερβαίνεται με τίποτα.
Δ.Δ.: Επομένως στον Ελληνισμό δεν υπάρχει συνέχεια.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Από τη στιγμή που έχουν μεσολαβήσει είκοσι αιώνες χριστιανισμού, μόνο η γλώσσα μας έχει μείνει ελληνική. Το ελληνικό μας κύτταρο, η ελληνική μας ταυτότητα είναι μόνο η γλώσσα μας».
Δ.Δ.: Αλλη διαφωνία με τον κ. Γιανναρά ποια είναι; Πέρα από τη συνέχεια του Ελληνισμού;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, εκεί είναι όλο το θέμα. Διότι ο χριστιανισμός είναι ένα ψέμα. Ο χριστιανισμός βασίζεται ολόκληρος σε ένα ψεύδος: την Ανάσταση του Χριστού. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει -το λέει ο ίδιος ο Απόστολος Παύλος σε μια επιστολή του-, από τη στιγμή που δεν υπάρχει Ανάσταση του Κυρίου μας, η πίστη μας δεν υφίσταται. Ζούμε επί 2.000 χρόνια μια ψευδή ζωή, μια ζωή βασισμένη στο ψεύδος. Από τη στιγμή που δεχόμαστε τη θνητότητα του ανθρώπου, καταργείται ο χριστιανισμός ολόκληρος. Και η πίστη στον χριστιανισμό -αν διαβάσετε Σπινόζα, θα σας πει «η πίστη δεν έχει να κάνει με την αλήθεια, αλλά με την υποταγή». Αυτό το «πίστευε και μη ερεύνα» σημαίνει ότι «ή πιστεύεις και μας ακολουθείς ή είσαι άπιστος».
Σκηνή 3η: «Το βρέφος που πηγαίνουν να το βαφτίσουν θεωρείται ήδη φορέας του Σατανά»
Δ.Δ.: Η Εκκλησία σε όλα αυτά τι ρόλο έχει παίξει;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Η Εκκλησία εκπροσωπεί απόλυτα αυτό το ψεύδος, αυτή την απάτη. Είναι η ίδια μια απάτη, ένα ψεύδος, διότι δεν δέχεται τον άνθρωπο στην ουσιαστική του διάσταση, που είναι τρία πράγματα: η σεξουαλικότητα, η ιστορικότητα και η θνητότητα.
Δ.Δ.: Για να τα πάρουμε ένα προς ένα. Τη σεξουαλικότητα γιατί δεν τη δέχεται; Μιλάει για «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε», πώς δεν τη δέχεται;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα ακριβώς, δεν τη δέχεται ως σεξουαλικότητα. Τη δέχεται ως αναπαραγωγή μόνο.
Δ.Δ.: Εννοείτε ότι δεν δέχεται την ομοφυλοφιλία, τη διαφορετικότητα...
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Είμαστε -βάζω και τον εαυτό μου μέσα- ανιστόρητοι. Δεν διαβάζουμε, δεν ξέρουμε τι μας γίνεται. Καταλαβαίνετε; Δεν γνωρίζουμε. Ζούμε σε απόλυτη άγνοια συστατικών βασικών για την ίδια μας την υπόσταση.
Δ.Δ.: Οπως για παράδειγμα;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Παράδειγμα: Ξέρετε τι είναι το βάπτισμα; Λοιπόν, κανείς Ελληνας δεν ξέρει. Τι είναι το βάπτισμα; Το βρέφος που πηγαίνουν για να το βαφτίσουν θεωρείται ήδη φορέας του Σατανά.
Δ.Δ.: Πώς γίνεται αυτό;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα γιατί πριν από τη βάφτιση ο παπάς είναι με τη νονά ή με τον νονό και αυτή ή αυτός λέει «απεταξάμην»; Τι θα πει «απεταξάμην»; «Απεταξάμην τον Σατανά»! Ο οποίος ήδη είναι μέσα στο βρέφος. Πριν γεννηθούμε είμαστε φορείς του Σατανά, λόγω του προπατορικού αμαρτήματος.
Δ.Δ.: Από εκεί ξεκινάνε όλα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, το βρέφος των τριών μηνών θεωρείται ήδη φορέας του Σατανά; Ολο το τελετουργικό της Εκκλησίας είναι η απόταξη του Σατανά.
Σκηνή 4η: «Αυτοκαταργείται η Εκκλησία αν αποδεχτεί τη σεξουαλικότητα σε όλες τις μορφές της»
Δ.Δ.: Αρα η σεξουαλικότητα είναι απαγορευμένη, θεωρείται έργο του Σατανά.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Διαβάστε τα εδάφια της Βίβλου, το Λευιτικό ή τις Επιστολές του Αποστόλου Παύλου, και θα δείτε τι λέγεται εκεί για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα.
Δ.Δ.: Τι λέει, για πέστε μου.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Οτι οι ομοφυλόφιλοι και όλες οι σχετικές περιπτώσεις δεν θα γίνουν δεκτοί στον Παράδεισο. Πρέπει να τα μάθουμε αυτά, κύριέ μου, για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και πού ζούμε επί 2.000 χρόνια. Καταλαβαίνετε τώρα τι συμβαίνει εδώ;
Δ.Δ.: Ειδικά, με την περίπτωση του Κασσελάκη, φέρ’ ειπείν, και με τον νόμο που έγινε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για τον γάμο των ομοφυλόφιλων.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Οχι, όχι, αφήστε το αυτό, σας παρακαλώ. Δεν είναι το θέμα μας.
Δ.Δ.: Οχι, αλλά εκεί πάει το μυαλό του ανθρώπου. Ποια είναι η γνώμη σας για τον νόμο αυτό; Διαφωνείτε;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Οχι, όχι, περιμένετε. Γιατί η Εκκλησία συγκρούστηκε με τον νόμο αυτό; Διότι, αν η Εκκλησία δεχόταν αυτό που λέει ο νόμος, αυτοκαταργείται η Εκκλησία η ίδια. Καταργεί μια βασική, τη βασικότερη ίσως, διάστασή της για να υπάρξει.
Δ.Δ.: Ποια είναι αυτή;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Η αποδοχή της σεξουαλικότητας σε όλες τις μορφές της.
Σκηνή 5η: «Η Εκκλησία είναι μια νεκροφόρα και όλοι αυτοί εκεί μέσα είναι νεκροί, όπως ο κ. Γιανναράς»
Δ.Δ.: Δεν αποδέχεται τη σεξουαλικότητα για να μην αυτοκαταργηθεί.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ξέρετε τι σοβαρό ζήτημα είναι αυτό;
Δ.Δ.: Πολύ σοβαρό ζήτημα. Πάρα πολύ σοβαρό.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Το σοβαρότερο! Αγαπητέ μου, είναι η ίδια η ζωή μας. Επί 2.000 χρόνια ταλανιζόμαστε από αυτά τα πρότυπα, τους κανόνες, οι οποίοι, αν δεν τηρούνται, είμαστε καταδικασμένοι, όπως λένε, για την Κόλαση.
Δ.Δ.: Μήπως από εκεί όμως ξεκινάει και ο διχασμός του ανθρώπου; Δηλαδή από τη μια μεριά πηγαίνει στην εκκλησία, σταυροκοπιέται, μετανοεί, εξομολογείται και από την άλλη μεριά, επειδή το σώμα του άλλα θέλει, κάνει ακριβώς τα αντίθετα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, εννοείται.
Δ.Δ.: Αρα διχάζεται ο άνθρωπος.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Είναι ένας ανύπαρκτος διχασμός. Ο άνθρωπος είναι ένα.
Δ.Δ.: Βέβαια, ναι, αλλά μέσα του, ψυχολογικά, είναι διχασμένος.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα κοιτάξτε, βγείτε σε ένα καφενείο όπου παίζουν τάβλι, ας πούμε, και κάντε μια ερώτηση σε όλους: «Πιστεύετε ότι θα ζήσετε μετά τον θάνατό σας;». Θα σας απαντήσουν όλοι: «Ναι».
Δ.Δ.: Το πιστεύουν αυτό;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Εδώ ο Σεφέρης χρησιμοποιεί τη φράση «Αν το θέλει ο Θεός». Τι προάλλες η Αρβελέρ, μιλώντας για τη Γαλλία, είπε: «Μόνο ο Θεός ξέρει». Ή αυτά που λέγονται στις κηδείες: «Καλή αντάμωση! Καλό Παράδεισο!». Βρισκόμαστε στο επίπεδο της απόλυτης κατάργησης της νοημοσύνης. Μας έχει κάνει βλάκες ο χριστιανισμός.
Δ.Δ.: Μετά τη σεξουαλικότητα, είπατε για την ιστορικότητα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Η ανθρώπινη ιστορικότητα. Ο άνθρωπος έχει Ιστορία, αλλά υπάρχει και ιστορικότητα σε σχέση με την Ιστορία γενικώς. Ενα παράδειγμα: Το ξέρετε ότι η Εκκλησία φέρει την ευθύνη για την Αλωση της Κωνσταντινούπολης;
Δ.Δ.: Α, για εξηγήστε το αυτό.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Οταν ετέθη το ζήτημα ποιους θα ακολουθήσει η Εκκλησία, τους Οθωμανούς ή τους Δυτικούς, τον Πάπα, η Εκκλησία διάλεξε το φέσι του Οθωμανού και όχι την τιάρα του Πάπα. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει ιστορικά για την Ελλάδα αυτό; Χάσαμε την Αναγέννηση.
Δ.Δ.: Και όχι μόνο την Αναγέννηση, και τον Διαφωτισμό.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τα πάντα. Από το 1200 ήδη η Εκκλησία προτίμησε τον ισλαμισμό, τον μωαμεθανισμό, και όχι τη δυτική χριστιανική παράδοση. Η ίδια η Εκκλησία. Τα λένε ποτέ αυτά; Ο κ. Βερέμης γιατί δεν βγαίνει να μιλήσει γι’ αυτό ή ο κ. Μαυροκορδάτος; Οι καλύτεροι ιστορικοί μας; Γιατί δεν βγαίνουν να διαφωτίσουν τα σχολεία σε τέτοια ζητήματα; Και οδηγούν τα παιδιά σαν πρόβατα να φιλούν τα χέρια των παπάδων;
Δ.Δ.: Η κυρία Μαρία Ευθυμίου;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Και αυτή βέβαια, φυσικά. Εχουν τεράστια ευθύνη όλοι αυτοί οι ιστορικοί. Τεράστια ευθύνη. Δεν γνωρίζουμε Ιστορία.
Δ.Δ.: Μπορεί να μην τα λένε φοβούμενοι την αντίδραση των πιστών.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αυτό που λέτε είναι χειρότερο. Μα, πρέπει ο ιστορικός να φοβάται; Τότε φοβάται τον ίδιο του τον προορισμό, την ιστορική αλήθεια.
Σκηνή 6η: «Αν όντως ο Χριστός αναστήθηκε και υπάρχει, γιατί δεν εμφανίστηκε επί 2.000 χρόνια;»
Δ.Δ.: Μα, δεν βλέπετε ποια κατάσταση επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα; Δεν βλέπετε τον φανατισμό; Δεν βλέπετε την πανδημία παράνοιας; Δεν βλέπετε τις γυναικοκτονίες; Δεν βλέπετε τα διάφορα περιστατικά βίας;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Κοιτάξτε, υπάρχει ένας βαθύτατος ζόφος. Θα σας πω ένα άλλο παράδειγμα από τις απαντήσεις που έχει δώσει ο κ. Γιανναράς. Οτι θεωρεί τον Δαρβινισμό ανοησία.
Δ.Δ.: Ναι, «καλαμπούρι» τον χαρακτήρισε.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Γιατί το λέει αυτό; Διότι πιστεύει στη δημιουργία του κόσμου από τον Θεό. Θα σας κάνω μια αφελή ερώτηση. Ποιος ήταν παρών όταν δημιουργούσε τον κόσμο ο Θεός ώστε να το καταγράψουν μετά;
Δ.Δ.: Κανένας.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ποιος ήταν παρών στη δίκη του Πιλάτου με τον Χριστό ώστε να γράψει ακριβώς τι έγινε και τι ειπώθηκε στη δίκη εκείνη;
Δ.Δ.: Υπήρξε ο Χριστός, κατά τη γνώμη σας; Σύμφωνα με την Ιστορία, με τα ιστορικά ντοκουμέντα; Ενας άνθρωπος που λεγόταν Ιησούς;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Δεν αμφισβητείται η παρουσία του. Αλλά, όπως εσείς αυτή τη στιγμή καταγράφετε τη συνομιλία μας, ποιος ήταν παρών στην Επί του Ορους Ομιλία ώστε να καταγραφεί με αυτό τον τρόπο που είναι γραμμένη στα Ευαγγέλια;
Δ.Δ.: Δεν ήταν εκεί οι μαθητές του;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα τα Ευαγγέλια γράφτηκαν 40 και 50 χρόνια αργότερα. Ποιοι είναι οι μάρτυρες της ζωής του Χριστού ώστε η ζωή αυτή και η διδασκαλία να έχουν περάσει έτσι; Βέβαια, υπάρχουν και διαφορές από Ευαγγέλια σε Ευαγγέλια, ακόμη και αντιφάσεις. Ποιος από αυτούς τους Ευαγγελιστές ήταν εκεί παρών ώστε να καταγράψει; Εκτός αν είχε μαγνητόφωνο ή κάμερα.
Δ.Δ.: Σταυρώθηκε ο Χριστός; Είναι γεγονός η Σταύρωση;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Η Σταύρωση είναι. Αλλά αυτό που έγινε με τη Σταύρωση, και πολύ περισσότερο με την Ανάσταση, για να επανέλθουμε σε αυτό που λέγαμε στην αρχή, δεν υπήρξε ποτέ αυτό το πράγμα. Αν όντως ο Χριστός αναστήθηκε και υπάρχει, γιατί δεν εμφανίστηκε επί 2.000 χρόνια;
Δ.Δ.: Επειδή μας δοκιμάζει, λένε οι πιστοί.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Και γιατί θα πρέπει να μας δοκιμάζει;
Δ.Δ.: Δοκιμάζουν τους ανθρώπους ο Θεός και ο Χριστός, μας δοκιμάζουν.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Εδώ τώρα θίγουμε ένα πολύ σοβαρό ζήτημα: τον ανθρωπομορφισμό του Θεού. Αποδίδουμε στον Θεό ανθρώπινα αισθήματα. Μα, ο Θεός έχει καταγραφεί από τους ίδιους τους χριστιανούς και τους Πατέρες της Εκκλησίας ότι είναι άυλος, νοητός.
Δ.Δ.: Ναι, αλλά μπορεί να πάρει και μορφή, όμως, αφού είναι Θεός. Μπορεί να τα κάνει όλα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Σας παρακαλώ πάρα πολύ, ας μην κοροϊδευόμαστε. Είναι δυνατόν το άυλο να έχει αισθήματα; Το άυλο μπορεί να αγαπάει, να μισεί, να τιμωρεί, να συμπονεί;
Δ.Δ.: Δεν μπορεί.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τότε; Δηλαδή όταν προσευχόμαστε, τι περιμένουμε;
Δ.Δ.: Οι άνθρωποι από την απελπισία τους καταφεύγουν στην προσευχή. Περιμένουν το θαύμα. Γι’ αυτό πηγαίνουν στην Παναγία της Τήνου.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αυτό είναι σύμφυτο με τον άνθρωπο. Η απελπισία, η απόγνωση, η ανάγκη προστασίας. Αλλά τι περιμένεις από το τίποτα, κύριέ μου; Διότι στην πραγματικότητα ο χριστιανισμός είναι ένας μηδενισμός. Είναι το μηδέν.
Σκηνή 7η: «Ο Χριστός, αλήθεια, τον πάτησε ποτέ τον θάνατο;»
Δ.Δ.: Με αυτά που λέτε αφαιρείτε κάθε ελπίδα από τους ανθρώπους.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ή διαλέγεις να πιστεύεις και να ελπίζεις στο ψέμα -και έχεις κάθε δικαίωμα- ή δέχεσαι την αλήθεια και αναλαμβάνεις την ανθρώπινη μοίρα σου.
Δ.Δ.: Επομένως, το ψέμα τι είναι; Θεϊκό;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ολα αυτά είναι ανθρώπινες κατασκευές. Ολα, όλα. Είναι κατασκευές. Ολους αυτούς που αναφέρει ο κ. Γιανναράς, τους Πατέρες της Εκκλησίας, ένα ψέμα υποστηρίζουν. Εξ ου και ο κ. Γιανναράς, όπως και όλοι οι χριστιανοί, ή σε δέχονται ως χριστιανό και πιστό ή σε απορρίπτουν. Καταλαβαίνετε εκεί τι μίσος και εχθρότητα υπάρχει! Δεν ξέρω αν γνωρίζετε τη δεκάτομη ιστορία με τα εγκλήματα του χριστιανισμού.
Δ.Δ.: Οπως με την Υπατία.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Δηλαδή όταν λέει ο κ. Γιανναράς ότι η δολοφονία της Υπατίας είναι ένα μεμονωμένο γεγονός κοροϊδεύει. Μεμονωμένο γεγονός όταν πλήθη ολόκληρα κατακρεουργούν μια φιλόσοφο;
Δ.Δ.: Σπουδαία φιλόσοφος και φιλεύσπλαχνη, αλληλέγγυα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τι θα πει μεμονωμένο περιστατικό; Και αν δούμε όλα αυτά που έγιναν αργότερα στην Αλεξάνδρεια, καταλαβαίνετε τι διαστροφή και τι παρερμηνεία γίνεται της Ιστορίας; Γι’ αυτό λέω ότι είμαστε ανιστόρητοι, καταλάβατε.
Δ.Δ.: Κατάλαβα. Είπαμε για τη σεξουαλικότητα, την ιστορικότητα, και το τρίτο που είναι η θνητότητα. Που είναι το κορυφαίο, η ουσία των πραγμάτων.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αν διαβάσετε, όσο είναι δυνατόν, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα όλους τους μεγάλους εκπροσώπους της φιλοσοφίας, δεν αναφέρεται σχεδόν ποτέ η λέξη «θνητότητα». Αναφέρεται ο θάνατος. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Ο θάνατος είναι γεγονός. Η θνητότητα είναι κατάσταση. Δεν θα υπήρχε θάνατος αν δεν υπήρχε θνητότητα. Αλλά η θνητότητα είναι ισχυρότερη ως κατάσταση από τον θάνατο. Δηλαδή όταν λένε «θανάτω θάνατον πατήσας ο Χριστός», αλήθεια, τον πάτησε ποτέ τον θάνατο; Αλήθεια; Σταμάτησαν να πεθαίνουν οι άνθρωποι έκτοτε; Αλλη απάτη. Ο θάνατος δεν καταπατήθηκε ποτέ.
Σκηνή 8η: «Εβραϊσμός, πλατωνισμός και χριστιανισμός είναι τρεις εκδοχές μιας βαθύτατης και τρομακτικής αποτυχίας»
Δ.Δ.: Εχουν συμβεί πράγματα με τους αγώνες των ανθρώπων. Δεν έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Και πού οδήγησαν, κύριέ μου;
Δ.Δ.: Οδήγησαν σε έναν καλύτερο κόσμο. Δεν είναι ο ίδιος κόσμος σήμερα με αυτό που ήταν τον 18ο αιώνα. Δεν είναι έτσι;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Δηλαδή ο σημερινός ο κόσμος είναι καλύτερος σε τι;
Δ.Δ.: Εξαρτάται ποια πλευρά του βλέπετε εσείς. Ο εργαζόμενος σήμερα εργάζεται σε καλύτερες συνθήκες.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αφήστε τα αυτά, δεν εννοεί αυτό. Εννοεί την ηθική βελτίωση του ανθρώπου. Εκεί δεν υπάρχει καμία διαφορά. Εβραϊσμός, πλατωνισμός και Χριστιανισμός είναι τρεις εκδοχές μιας βαθύτατης και τρομακτικής αποτυχίας. Απέτυχαν διότι τους νίκησε η ανθρώπινη φύση. Η οποία με όλα αυτά που έκαναν δεν άλλαξε ούτε στο χιλιοστό.
Δ.Δ.: Για να μην πω ότι χειροτέρευσε, όσον αφορά το θέμα της ηθικής εννοώ.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα κοιτάξτε, κατηγορούμε και θεωρούμε ανήθικα τα βιβλία, και τελευταία αυτό το καταπληκτικό, κατά τη γνώμη μου, το «120 μέρες των Σοδόμων» του Μαρκήσιου ντε Σαντ. Διαβάζω παράλληλα το βιβλίο του Νόρμαν Ριτς για τον ναζισμό. Λοιπόν, τα πεπραγμένα του ναζισμού ξεπερνούν τον Μαρκήσιο ντε Σαντ.
Δ.Δ.: Οχι απλά τον ξεπερνούν, ο Ντε Σαντ μπροστά τους είναι για το νηπιαγωγείο.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τι σημαίνει όμως αυτό, αγαπητέ μου; Σημαίνει ότι και ο Σαντ και ο ναζισμός είναι η αλήθεια του ανθρώπου.
Δ.Δ.: Ο ναζισμός είναι η αλήθεια του ανθρώπου;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Είναι η αλήθεια του ανθρώπου. Ο Χίτλερ δεν ήταν άνθρωπος;
Δ.Δ.: Τέρας θα έλεγα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, τι θα πει τέρας... Καταρχήν, δεν ήταν άνθρωπος; Εδώ είναι ένα τρομερό ζήτημα. Διότι αποφεύγουμε τον εαυτό μας. Δεν ανήκει στο ανθρώπινο είδος ο Χίτλερ; Ή απορρίπτουμε ολόκληρο το ανθρώπινο είδος ή δεχόμαστε ολόκληρο το ανθρώπινο είδος, συν τον Χίτλερ μέσα, φυσικά.
Δ.Δ.: Και δεν είναι μόνο ο Χίτλερ, υπάρχουν κι άλλες περιπτώσεις που είναι τελείως διαφορετικές από τον Χίτλερ.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα ναι, τον φέρνω ως παράδειγμα. Αποφεύγουμε την αλήθεια μας. Ολα αυτά τα παιδιά που αυτοκτονούν ως ομοφυλόφιλα κυνηγιούνται επειδή οι άλλοι δεν δέχονται την αλήθεια. Διότι η κοινωνία δε δέχεται τον άνθρωπο ολόκληρο, με όλα του. Δεν θα χειροκροτήσουμε φυσικά τις πράξεις του ναζισμού και του Χίτλερ, αλλά δεν θα βάζουμε και τον Χίτλερ ή τον Στάλιν ή τον Πολ Ποτ, ας πούμε, εκτός ανθρώπινου είδους.
Σκηνή 9η: «Ο Στέλιος Ράμφος υπηρετεί το ψεύδος»
Δ.Δ.: Και η αλήθεια όπως την εννοεί ο κ. Γιανναράς;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Κάνουμε ένα τρομερό λάθος σε σχέση με την αλήθεια. Και να σας πω και κάτι ακόμα εδώ. Αναφέρεται ο κ. Γιανναράς στη λέξη «αλήθεια» κάνοντας την ετυμολογική της ανάλυση. Το ξέρετε ότι όλος ο ευρωπαϊκός πολιτισμός δεν βασίζεται στην αλήθεια, αλλά στη μετάφρασή της τη λατινική, που είναι «veritas»;
Δ.Δ.: Ποια είναι διαφορά;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αλλο λέει η λέξη «αλήθεια» και άλλο λέει η λέξη «veritas». Η αλήθεια λέει αυτό το οποίο δεν ξεχνιέται, είναι το αντίθετο της λήθης. Το veritas μιλάει για το πραγματικό. Το πραγματικό αυτό κάνει όλο τον ευρωπαϊκό πολιτισμό να έχει ως λίκνο του όχι την Αθήνα, αλλά τη Ρώμη. Η Ρώμη είναι το λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, όχι η Αθήνα.
Δ.Δ.: Η Ρώμη;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Διότι όλος ο ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίχθηκε στη μετάφραση από τα ελληνικά στα λατινικά. Αλλο «δημοκρατία» και άλλο «republica».
Δ.Δ.: Ποια η διαφορά;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Το ένα μιλάει για την κυριαρχία του λαού και το άλλο μιλάει για το δημόσιο πράγμα. Τι σχέση έχουν αυτά τα δύο; Λοιπόν, όλος ο ευρωπαϊκός πολιτισμός είναι ρωμαϊκός. Είναι λατινικός. Καταλαβαίνετε; Λοιπόν, έχουμε όλα αυτά τα πράγματα και οι ιστορικοί και οι φιλόσοφοι και ο κ. Γιανναράς - μεταξύ αυτών, θα έβαζα και τον κ. Ράμφο και μερικούς άλλους- αποκρύπτουν και υπηρετούν το ψεύδος - το λέω ευθέως, υπηρετούν το ψεύδος.
Δ.Δ.: Ο κ. Ράμφος υπηρετεί το ψεύδος;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Φυσικά. Τίποτα από αυτά τα οποία έχω πει δεν παραδέχονται. Εξ ου και ο κ. Γιανναράς τοποθετεί στην κορυφή του Ελληνισμού ποιον; Τον Σαββόπουλο. Και γιατί το κάνει; Επειδή ο Σαββόπουλος είναι ορθόδοξος χριστιανός. Απλούστατα. Αφήστε δε που αναφέρει αυτό το καταπληκτικό τετράστιχο του Γκάτσου και παραλείπει τους δύο τελευταίους στίχους: «Κριτής κι αφέντης είν’ ο Θεός / και δραγουμάνος του ο λαός». Ο λαός είναι διερμηνέας του Θεού. Και προτείνει να το κάνουμε και Εθνικό Υμνο.
Δ.Δ.: Ο λαός είναι ο δραγουμάνος του Θεού.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ο δραγουμάνος του Θεού, ναι. Ο μεταφραστής του. Ο παρακαθήμενος, ο παρακοιμώμενος. Ολα αυτά συνθέτουν ένα σύνολο τερατώδες μέσα στο οποίο ζούμε εδώ και 2.000 χρόνια. Αλλά στην πραγματικότητα όλα αυτά είναι κατά της ζωής και κατά του έρωτα. Ο κ. Γιανναράς εκθειάζει τον έρωτα. Ποιον έρωτα; Τον έρωτα των προσώπων, μας λέει. Δεν μιλάει για τον έρωτα των σωμάτων. Μπορούν τα σώματα να λειτουργούν σε περιορισμούς θεολογικούς;
Δ.Δ.: Φυσικά όχι.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Καταργεί όλο το οικοδόμημα του τρόπου που μας έχει επιβληθεί για να ζούμε. Κοιτάξτε, όλοι μας που ζούμε τώρα και όσοι έζησαν μέχρι τώρα ζήσαμε μια λάθος ζωή. Λάθος. «Πήραμε τη ζωή μας λάθος», λέει ο Σεφέρης, «κι αλλάξαμε ζωή». Δυστυχώς, δεν μας δίνεται κανένα περιθώριο για να αλλάξουμε τη ζωή μας. Αυτοί οι άνθρωποι δικτατορεύουν την ανθρωπότητα επί εκατοντάδες χρόνια. Είναι κυρίαρχοι, έχουν ασυλία, δεν έχουν αντίλογο από κανέναν, διότι όλοι τους φοβούνται. Ο κ. Γιανναράς ως παιδί του κατηχητικού μιλάει σαν πρόσκοπος, δηλαδή εξακολουθεί να αντιγράφει τον εαυτό του, με νεκρά μηνύματα. Λοιπόν, στην περίπτωση αυτή, ή θα ακολουθήσουμε τον θάνατο που εκπροσωπούν ο κ. Γιανναράς και οι όμοιοί του ή θα επιλέξουμε τη ζωή, που είναι εκτός Εκκλησίας, εκτός χριστιανισμού. Αυτό είναι. Αλλά μπορούμε να το κάνουμε; Διότι φοβάμαι πάρα πολύ, και το πιστεύω, ότι είμαστε τόσο διαποτισμένοι απ’ όλο αυτό το δηλητήριο, που δεν ξέρω αν μπορεί κανείς να βγει από αυτή την παγίδα. Διότι και τα παιδιά που βγαίνουν από τις οικογένειες είναι φορείς της οικογένειας και του ό,τι εκπροσωπεί αυτή η οικογένεια. Διότι η Εκκλησία και η οικογένεια είναι συγκοινωνούντα δοχεία.
Επίλογος: «Να φοβάστε, μόνο έτσι θα υποταχθείτε και θα υπακούσετε σε αυτά που σας λέμε. Να φοβάστε»
Δ.Δ.: Δεν έχετε ένα θετικό παράδειγμα κάπου; Στην Αμερική, στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, κάπου;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Κοιτάξτε, όλα αυτά είναι ειδησεογραφία, δηλαδή επιφαινόμενα. Αυτά για τα οποία μιλήσαμε είναι πίσω από αυτά. Παραβλέπουμε τα αίτια, τις βαθύτερες αιτίες, από πού προέρχονται και συμβαίνουν όλα αυτά. Εδώ βγήκε ο σκηνοθέτης που ανέβασε πριν από δύο εβδομάδες στην Επίδαυρο την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», κυνηγημένος από τον Πούτιν, που ζει εξόριστος στο Βερολίνο, και είπε ότι ο πόλεμος είναι εκτός τόπου και χρόνου. Δηλαδή, υπάρχει τίποτε πιο έγχρονο, μέσα στον χρόνο, και τίποτα πιο βυθισμένο στην ανθρώπινη φύση από τον πόλεμο; Αλλη μια παραγνώριση και αποφυγή να δούμε την αλήθεια. Διότι και ο πόλεμος, μεταξύ άλλων, είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Δεν θα τελειώσει ποτέ ο πόλεμος. Πρέπει να το παραδεχτούμε. Δεν θα τελειώσει ποτέ. Θα αλλάζει μορφές, αλλά θα παραμένει συνεχώς ο ίδιος. Είτε είναι πόλεμος μέσα στην οικογένεια, είτε στην κοινωνία, είτε μεταξύ κρατών. Λοιπόν, το αίτιο των όσων μας συμβαίνουν είναι η αποφυγή της αποδοχής της ανθρώπινης ταυτότητας. Δεν ξέρουμε ακόμα ποιοι είμαστε και αυτό που ξέρουμε δεν το δεχόμαστε. Κι αυτά που δεν ξέρουμε είναι πολύ περισσότερα από αυτά που ξέρουμε. Φοβόμαστε να τα μάθουμε, αγαπητέ μου. Μας εξοικείωσαν με τον φόβο. Η χιλιετής μαθητεία μας ήταν στο να φοβόμαστε: «Να φοβάστε. Διότι μόνο έτσι θα υποταχθείτε και θα υπακούσετε σε αυτά που σας λέμε. Να φοβάστε».
Και καθώς η κουβέντα μας πλησίαζε στο φινάλε, μου είπε - και το αισθάνθηκα:
«Καίγομαι από τα θέματα αυτά. Φλέγομαι. Είμαι στο σπίτι μου μόνος, αλλά κάθε άλλο παρά μόνος. Εχω γύρω μου όλα αυτά που θα έπρεπε όλοι μας να τα έχουμε γύρω μας. Εννοώ την αναζήτηση της γνώσης, να μάθουμε πράγματα. Κι εγώ, στο μέτρο που μπορώ να φτάσω και να μάθω, έχω φτάσει κάπου. Αλλά αυτό το κάπου με βοηθάει και να μιλώ όπως σας μίλησα».
Για όσους δεν γνωρίζουν και για εκείνους που βαριούνται να γκουγκλάρουν έχω να πω δύο-τρία πραγματάκια σχετικά με την περίπτωση Δημήτρης Δημητριάδης. Σήμερα, κοντά στα 80, χωρίς ίχνος κόπωσης πνευματικής αλλά και σωματικής.
Ανάμεσα στα άλλα: Το 1963 με υποτροφία του βελγικού κράτους σπουδάζει Θέατρο και Κινηματογράφο στο Εθνικό Ινστιτούτο Τεχνών Θεάματος (INSAS). Τρία χρόνια αργότερα γράφει στα γαλλικά το πρώτο του θεατρικό έργο «Η τιμή της ανταρσίας στη μαύρη αγορά», το οποίο ανέβηκε στο Παρίσι λίγο μετά τα γεγονότα του Μάη του ’68 από τον κορυφαίο Γάλλο σκηνοθέτη Πατρίς Σερό στο Théâtre de la Commune d’Aubervilliers.
Να προχωρήσω; Το 1978 δημοσιεύεται το πρώτο του πεζογράφημα «Πεθαίνω σαν χώρα» και προκαλεί σεισμό πολλών Ρίχτερ. Ενα έργο που μέχρι σήμερα εξακολουθεί να θεωρείται κείμενο-ορόσημο για τον ελληνικό νεωτερισμό. Εγραψε τότε γι’ αυτό στην εφημερίδα «Le Monde» ο συγγραφέας, μεταφραστής και ελληνιστής Μισέλ Βόλκοβιτς: «Η Ιστορία της Λογοτεχνίας σηματοδοτείται, κατά καιρούς, από κάποια μοναχικά έργα που μια τελειότητα στην έκφραση της απελπισίας ή της φρίκης τα κάνει να λάμπουν σαν μαύρα διαμάντια. Το “Πεθαίνω σαν χώρα” ανήκει σε αυτή την εντυπωσιακή οικογένεια».
Το 2010 ο Δημητριάδης ήταν το τιμώμενο πρόσωπο στο περίφημο παρισινό θέατρο Odéon-Théâtre de l’Europe, το οποίο, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ολιβιέ Πι, τον αναγόρευσε Σύγχρονο Ευρωπαίο Συγγραφέα της Χρονιάς. Στο πλαίσιο του αφιερώματος παρουσιάστηκαν το «Πεθαίνω σαν χώρα», σε σκηνοθεσία του Μιχαήλ Μαρμαρινού.
Για να μην εξαντλώ τον χρόνο σας προχωράω στην ουσία μιας συζήτησης που έγινε τηλεφωνικώς, αφού εκείνος στη Θεσσαλονίκη, εγώ στην Αθήνα. Ολα όσα είπε είναι τόσο αιρετικά, τόσο προκλητικά, τόσο προβοκατόρικα που θα αναστατώσουν συνειδήσεις, πεποιθήσεις, βεβαιότητες, και πάνω απ’ όλα θα ταρακουνήσουν σχέσεις αιώνων με τον χριστιανισμό και την Εκκλησία.
Ανάμεσα στις κλιμακώσεις των ανατρεπτικών του σκέψεων και η φράση «η Εκκλησία εκπροσωπεί το ψεύδος και την απάτη του χριστιανισμού».
Το εναρκτήριο λάκτισμα αυτής της τηλεφωνικής συνομιλίας, ενός μάλλον μονόλογου θα έλεγα, υπήρξαν οι απαντήσεις του και οι κάθετες διαφορές του με τον Χρήστο Γιανναρά.
«Τον ρωτάτε (σ.σ.: εννοεί τον Γιανναρά) αν υπάρχει συνέχεια του Ελληνισμού. Και είναι βασικό θέμα βέβαια όλο αυτό. Σας απαντάει: “Κοιτάξτε, σαφώς δεν υπάρχει”. Εγώ θα συμφωνούσα, αλλά ο Γιανναράς ερμηνεύει το γεγονός ότι δεν υπάρχει συνέχεια, ως ότι δεν ακολουθήσαμε την ελληνική παράδοση όπως την εννοεί αυτός».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΑΝΙΚΑΣ: Ποια παράδοση;
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αυτό που ονομάζει «κοινότητες» και «ελληνική ταυτότητα» όπως την εννοεί ο ίδιος, σε αντιπαράθεση με την εισβολή της Ευρώπης στην Ελλάδα, που μας μετατρέπει σε πιθήκους, σε μιμητές.
Δ.Δ.: Κι εσείς τι πιστεύετε;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Πιστεύω ακριβώς ότι δεν υπάρχει συνέχεια του Ελληνισμού επειδή μεσολαβεί ο χριστιανισμός.
Δ.Δ.: Δηλαδή ο χριστιανισμός για εσάς τι είναι;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ο χριστιανισμός είναι μια εκδοχή του πλατωνισμού, μια εκδοχή όμως, η οποία έχει την προέλευσή της, τις ρίζες της, στον Εβραϊσμό. Ο Εβραϊσμός όμως δεν έχει καμία σχέση με τον Ελληνισμό.
Δ.Δ.: Τι εννοείτε ακριβώς;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Εννοώ ότι ο Εβραϊσμός είναι ο μονοθεϊσμός. Δεν υπάρχει μονοθεϊσμός στον Ελληνισμό. Ακόμη και ο Πλάτων, ο οποίος δημιουργεί τον δυϊσμό, δηλαδή το γήινο και το υπεργήινο, το ορατό και το μη ορατό. Το αόρατο του Πλάτωνα δεν είναι μονοθεϊσμός. Ο χριστιανισμός μέσω του Εβραϊσμού παίρνει το διπλό αυτό του Πλάτωνα, αλλά στη θέση των ιδεών τοποθετεί τον Θεό. Τον εβραϊκό Θεό όμως, τον Ιεχωβά, τον Γιαχβέ.
Δ.Δ.: Είστε εναντίον των Εβραίων; Γιατί μπορεί να παρεξηγηθεί αυτή τοποθέτηση.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Σε καμία περίπτωση! Μα, δεν λέω αυτό. Λέω ποια είναι η ρίζα και η προέλευση του χριστιανισμού. Ο Χριστός δεν ήταν Εβραίος; Ο Απόστολος Παύλος δεν ήταν Εβραίος; Λοιπόν, τον Παύλο τον αποκαλούν «Λένιν του χριστιανισμού» - όπως ο Λένιν είναι ο εκπρόσωπος, ας πούμε, και ο ιδρυτής του μαρξισμού, ο Παύλος είναι ο ιδρυτής του χριστιανισμού. Μεσολαβούν 2.000 χρόνια όπου ο Ελληνισμός διακόπτεται και συνεχίζεται, με μια έννοια διακοπής όμως, ως χριστιανισμός. Ο χριστιανισμός δεν έχει καμία σχέση με τον Ελληνισμό.
Σκηνή 2η: «Ο χριστιανισμός είναι ένα ψέμα»
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ο Ελληνισμός είναι τραγικός.
Δ.Δ.: Με έχετε μπερδέψει λίγο.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τι σημαίνει τραγωδία; Σημαίνει ότι τα πάντα δεν έχουν συνέχεια μετά από ένα ορισμένο σημείο. Και το σημείο αυτό είναι ο θάνατος. Ο χριστιανισμός και ο Εβραϊσμός, κυρίως ο πρώτος, υπόσχονται μια άλλη ζωή.
Δ.Δ.: Την αθανασία.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Την αθανασία, τον Παράδεισο και μάλιστα και τον επίγειο.
Δ.Δ.: Εκεί συναντά τον μαρξισμό. Και ο μαρξισμός υπόσχεται τον παράδεισο τον επίγειο.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, ο μαρξισμός στην πραγματικότητα είναι ένας Εβραϊσμός.
Δ.Δ.: Αρα, οι Εβραίοι τα κάνανε όλα, με λίγα λόγια.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ακριβώς, γιατί η επιβολή του μονοθεϊσμού και η υπόσχεση ενός άλλου κόσμου με την επανεμφάνιση του Χριστού και τη Δευτέρα Παρουσία υπόσχονται έναν επίγειο παράδεισο.
Δ.Δ.: Εσείς με ποια πλευρά είστε ακριβώς; Από την αρχαία Ελλάδα ποιον ακολουθείτε, τον Αριστοτέλη ας πούμε;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Είμαι υπέρ του Ελληνισμού.
Δ.Δ.: Ποιανού Ελληνισμού όμως;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Του τραγικού, της τραγικότητας του ανθρώπου, της τραγωδίας. Είμαι υπέρ της τραγωδίας, αλλά θα σας εξηγήσω για ποιον λόγο. Διότι και ο Εβραϊσμός, αλλά κυρίως ο χριστιανισμός -και αυτό πάλι ως συνέχεια του πλατωνισμού- αναιρούν και αντιτίθενται στον θάνατο.
Δ.Δ.: Στη θνητότητα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ακριβώς. Η ανθρώπινη θνητότητα είναι το κέντρο και το κλειδί του παντός.
Δ.Δ.: Αυτό δεν είναι μια μεταφυσική αντίληψη; Να πιστεύουμε ότι η ψυχή υπάρχει και μετά τον θάνατο;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ασφαλώς, ναι. Η ανθρώπινη θνητότητα είναι η κύρια διάσταση του ανθρώπου. Οι αρχαίοι τον αποκαλούσαν: θνητός, χθόνιος, βροτός. Ολα αυτά σημαίνουν μια γήινη διάσταση η οποία δεν υπερβαίνεται με τίποτα.
Δ.Δ.: Επομένως στον Ελληνισμό δεν υπάρχει συνέχεια.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Από τη στιγμή που έχουν μεσολαβήσει είκοσι αιώνες χριστιανισμού, μόνο η γλώσσα μας έχει μείνει ελληνική. Το ελληνικό μας κύτταρο, η ελληνική μας ταυτότητα είναι μόνο η γλώσσα μας».
Δ.Δ.: Αλλη διαφωνία με τον κ. Γιανναρά ποια είναι; Πέρα από τη συνέχεια του Ελληνισμού;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, εκεί είναι όλο το θέμα. Διότι ο χριστιανισμός είναι ένα ψέμα. Ο χριστιανισμός βασίζεται ολόκληρος σε ένα ψεύδος: την Ανάσταση του Χριστού. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει -το λέει ο ίδιος ο Απόστολος Παύλος σε μια επιστολή του-, από τη στιγμή που δεν υπάρχει Ανάσταση του Κυρίου μας, η πίστη μας δεν υφίσταται. Ζούμε επί 2.000 χρόνια μια ψευδή ζωή, μια ζωή βασισμένη στο ψεύδος. Από τη στιγμή που δεχόμαστε τη θνητότητα του ανθρώπου, καταργείται ο χριστιανισμός ολόκληρος. Και η πίστη στον χριστιανισμό -αν διαβάσετε Σπινόζα, θα σας πει «η πίστη δεν έχει να κάνει με την αλήθεια, αλλά με την υποταγή». Αυτό το «πίστευε και μη ερεύνα» σημαίνει ότι «ή πιστεύεις και μας ακολουθείς ή είσαι άπιστος».
Δ.Δ.: Η Εκκλησία σε όλα αυτά τι ρόλο έχει παίξει;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Η Εκκλησία εκπροσωπεί απόλυτα αυτό το ψεύδος, αυτή την απάτη. Είναι η ίδια μια απάτη, ένα ψεύδος, διότι δεν δέχεται τον άνθρωπο στην ουσιαστική του διάσταση, που είναι τρία πράγματα: η σεξουαλικότητα, η ιστορικότητα και η θνητότητα.
Δ.Δ.: Για να τα πάρουμε ένα προς ένα. Τη σεξουαλικότητα γιατί δεν τη δέχεται; Μιλάει για «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε», πώς δεν τη δέχεται;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα ακριβώς, δεν τη δέχεται ως σεξουαλικότητα. Τη δέχεται ως αναπαραγωγή μόνο.
Δ.Δ.: Εννοείτε ότι δεν δέχεται την ομοφυλοφιλία, τη διαφορετικότητα...
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Είμαστε -βάζω και τον εαυτό μου μέσα- ανιστόρητοι. Δεν διαβάζουμε, δεν ξέρουμε τι μας γίνεται. Καταλαβαίνετε; Δεν γνωρίζουμε. Ζούμε σε απόλυτη άγνοια συστατικών βασικών για την ίδια μας την υπόσταση.
Δ.Δ.: Οπως για παράδειγμα;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Παράδειγμα: Ξέρετε τι είναι το βάπτισμα; Λοιπόν, κανείς Ελληνας δεν ξέρει. Τι είναι το βάπτισμα; Το βρέφος που πηγαίνουν για να το βαφτίσουν θεωρείται ήδη φορέας του Σατανά.
Δ.Δ.: Πώς γίνεται αυτό;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα γιατί πριν από τη βάφτιση ο παπάς είναι με τη νονά ή με τον νονό και αυτή ή αυτός λέει «απεταξάμην»; Τι θα πει «απεταξάμην»; «Απεταξάμην τον Σατανά»! Ο οποίος ήδη είναι μέσα στο βρέφος. Πριν γεννηθούμε είμαστε φορείς του Σατανά, λόγω του προπατορικού αμαρτήματος.
Δ.Δ.: Από εκεί ξεκινάνε όλα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, το βρέφος των τριών μηνών θεωρείται ήδη φορέας του Σατανά; Ολο το τελετουργικό της Εκκλησίας είναι η απόταξη του Σατανά.
Σκηνή 4η: «Αυτοκαταργείται η Εκκλησία αν αποδεχτεί τη σεξουαλικότητα σε όλες τις μορφές της»
Δ.Δ.: Αρα η σεξουαλικότητα είναι απαγορευμένη, θεωρείται έργο του Σατανά.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Διαβάστε τα εδάφια της Βίβλου, το Λευιτικό ή τις Επιστολές του Αποστόλου Παύλου, και θα δείτε τι λέγεται εκεί για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα.
Δ.Δ.: Τι λέει, για πέστε μου.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Οτι οι ομοφυλόφιλοι και όλες οι σχετικές περιπτώσεις δεν θα γίνουν δεκτοί στον Παράδεισο. Πρέπει να τα μάθουμε αυτά, κύριέ μου, για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και πού ζούμε επί 2.000 χρόνια. Καταλαβαίνετε τώρα τι συμβαίνει εδώ;
Δ.Δ.: Ειδικά, με την περίπτωση του Κασσελάκη, φέρ’ ειπείν, και με τον νόμο που έγινε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για τον γάμο των ομοφυλόφιλων.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Οχι, όχι, αφήστε το αυτό, σας παρακαλώ. Δεν είναι το θέμα μας.
Δ.Δ.: Οχι, αλλά εκεί πάει το μυαλό του ανθρώπου. Ποια είναι η γνώμη σας για τον νόμο αυτό; Διαφωνείτε;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Οχι, όχι, περιμένετε. Γιατί η Εκκλησία συγκρούστηκε με τον νόμο αυτό; Διότι, αν η Εκκλησία δεχόταν αυτό που λέει ο νόμος, αυτοκαταργείται η Εκκλησία η ίδια. Καταργεί μια βασική, τη βασικότερη ίσως, διάστασή της για να υπάρξει.
Δ.Δ.: Ποια είναι αυτή;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Η αποδοχή της σεξουαλικότητας σε όλες τις μορφές της.
Δ.Δ.: Δεν αποδέχεται τη σεξουαλικότητα για να μην αυτοκαταργηθεί.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ξέρετε τι σοβαρό ζήτημα είναι αυτό;
Δ.Δ.: Πολύ σοβαρό ζήτημα. Πάρα πολύ σοβαρό.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Το σοβαρότερο! Αγαπητέ μου, είναι η ίδια η ζωή μας. Επί 2.000 χρόνια ταλανιζόμαστε από αυτά τα πρότυπα, τους κανόνες, οι οποίοι, αν δεν τηρούνται, είμαστε καταδικασμένοι, όπως λένε, για την Κόλαση.
Δ.Δ.: Μήπως από εκεί όμως ξεκινάει και ο διχασμός του ανθρώπου; Δηλαδή από τη μια μεριά πηγαίνει στην εκκλησία, σταυροκοπιέται, μετανοεί, εξομολογείται και από την άλλη μεριά, επειδή το σώμα του άλλα θέλει, κάνει ακριβώς τα αντίθετα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, εννοείται.
Δ.Δ.: Αρα διχάζεται ο άνθρωπος.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Είναι ένας ανύπαρκτος διχασμός. Ο άνθρωπος είναι ένα.
Δ.Δ.: Βέβαια, ναι, αλλά μέσα του, ψυχολογικά, είναι διχασμένος.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα κοιτάξτε, βγείτε σε ένα καφενείο όπου παίζουν τάβλι, ας πούμε, και κάντε μια ερώτηση σε όλους: «Πιστεύετε ότι θα ζήσετε μετά τον θάνατό σας;». Θα σας απαντήσουν όλοι: «Ναι».
Δ.Δ.: Το πιστεύουν αυτό;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Εδώ ο Σεφέρης χρησιμοποιεί τη φράση «Αν το θέλει ο Θεός». Τι προάλλες η Αρβελέρ, μιλώντας για τη Γαλλία, είπε: «Μόνο ο Θεός ξέρει». Ή αυτά που λέγονται στις κηδείες: «Καλή αντάμωση! Καλό Παράδεισο!». Βρισκόμαστε στο επίπεδο της απόλυτης κατάργησης της νοημοσύνης. Μας έχει κάνει βλάκες ο χριστιανισμός.
Δ.Δ.: Μετά τη σεξουαλικότητα, είπατε για την ιστορικότητα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Η ανθρώπινη ιστορικότητα. Ο άνθρωπος έχει Ιστορία, αλλά υπάρχει και ιστορικότητα σε σχέση με την Ιστορία γενικώς. Ενα παράδειγμα: Το ξέρετε ότι η Εκκλησία φέρει την ευθύνη για την Αλωση της Κωνσταντινούπολης;
Δ.Δ.: Α, για εξηγήστε το αυτό.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Οταν ετέθη το ζήτημα ποιους θα ακολουθήσει η Εκκλησία, τους Οθωμανούς ή τους Δυτικούς, τον Πάπα, η Εκκλησία διάλεξε το φέσι του Οθωμανού και όχι την τιάρα του Πάπα. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει ιστορικά για την Ελλάδα αυτό; Χάσαμε την Αναγέννηση.
Δ.Δ.: Και όχι μόνο την Αναγέννηση, και τον Διαφωτισμό.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τα πάντα. Από το 1200 ήδη η Εκκλησία προτίμησε τον ισλαμισμό, τον μωαμεθανισμό, και όχι τη δυτική χριστιανική παράδοση. Η ίδια η Εκκλησία. Τα λένε ποτέ αυτά; Ο κ. Βερέμης γιατί δεν βγαίνει να μιλήσει γι’ αυτό ή ο κ. Μαυροκορδάτος; Οι καλύτεροι ιστορικοί μας; Γιατί δεν βγαίνουν να διαφωτίσουν τα σχολεία σε τέτοια ζητήματα; Και οδηγούν τα παιδιά σαν πρόβατα να φιλούν τα χέρια των παπάδων;
Δ.Δ.: Η κυρία Μαρία Ευθυμίου;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Και αυτή βέβαια, φυσικά. Εχουν τεράστια ευθύνη όλοι αυτοί οι ιστορικοί. Τεράστια ευθύνη. Δεν γνωρίζουμε Ιστορία.
Δ.Δ.: Μπορεί να μην τα λένε φοβούμενοι την αντίδραση των πιστών.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αυτό που λέτε είναι χειρότερο. Μα, πρέπει ο ιστορικός να φοβάται; Τότε φοβάται τον ίδιο του τον προορισμό, την ιστορική αλήθεια.
Σκηνή 6η: «Αν όντως ο Χριστός αναστήθηκε και υπάρχει, γιατί δεν εμφανίστηκε επί 2.000 χρόνια;»
Δ.Δ.: Μα, δεν βλέπετε ποια κατάσταση επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα; Δεν βλέπετε τον φανατισμό; Δεν βλέπετε την πανδημία παράνοιας; Δεν βλέπετε τις γυναικοκτονίες; Δεν βλέπετε τα διάφορα περιστατικά βίας;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Κοιτάξτε, υπάρχει ένας βαθύτατος ζόφος. Θα σας πω ένα άλλο παράδειγμα από τις απαντήσεις που έχει δώσει ο κ. Γιανναράς. Οτι θεωρεί τον Δαρβινισμό ανοησία.
Δ.Δ.: Ναι, «καλαμπούρι» τον χαρακτήρισε.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Γιατί το λέει αυτό; Διότι πιστεύει στη δημιουργία του κόσμου από τον Θεό. Θα σας κάνω μια αφελή ερώτηση. Ποιος ήταν παρών όταν δημιουργούσε τον κόσμο ο Θεός ώστε να το καταγράψουν μετά;
Δ.Δ.: Κανένας.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ποιος ήταν παρών στη δίκη του Πιλάτου με τον Χριστό ώστε να γράψει ακριβώς τι έγινε και τι ειπώθηκε στη δίκη εκείνη;
Δ.Δ.: Υπήρξε ο Χριστός, κατά τη γνώμη σας; Σύμφωνα με την Ιστορία, με τα ιστορικά ντοκουμέντα; Ενας άνθρωπος που λεγόταν Ιησούς;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Δεν αμφισβητείται η παρουσία του. Αλλά, όπως εσείς αυτή τη στιγμή καταγράφετε τη συνομιλία μας, ποιος ήταν παρών στην Επί του Ορους Ομιλία ώστε να καταγραφεί με αυτό τον τρόπο που είναι γραμμένη στα Ευαγγέλια;
Δ.Δ.: Δεν ήταν εκεί οι μαθητές του;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα τα Ευαγγέλια γράφτηκαν 40 και 50 χρόνια αργότερα. Ποιοι είναι οι μάρτυρες της ζωής του Χριστού ώστε η ζωή αυτή και η διδασκαλία να έχουν περάσει έτσι; Βέβαια, υπάρχουν και διαφορές από Ευαγγέλια σε Ευαγγέλια, ακόμη και αντιφάσεις. Ποιος από αυτούς τους Ευαγγελιστές ήταν εκεί παρών ώστε να καταγράψει; Εκτός αν είχε μαγνητόφωνο ή κάμερα.
Δ.Δ.: Σταυρώθηκε ο Χριστός; Είναι γεγονός η Σταύρωση;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Η Σταύρωση είναι. Αλλά αυτό που έγινε με τη Σταύρωση, και πολύ περισσότερο με την Ανάσταση, για να επανέλθουμε σε αυτό που λέγαμε στην αρχή, δεν υπήρξε ποτέ αυτό το πράγμα. Αν όντως ο Χριστός αναστήθηκε και υπάρχει, γιατί δεν εμφανίστηκε επί 2.000 χρόνια;
Δ.Δ.: Επειδή μας δοκιμάζει, λένε οι πιστοί.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Και γιατί θα πρέπει να μας δοκιμάζει;
Δ.Δ.: Δοκιμάζουν τους ανθρώπους ο Θεός και ο Χριστός, μας δοκιμάζουν.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Εδώ τώρα θίγουμε ένα πολύ σοβαρό ζήτημα: τον ανθρωπομορφισμό του Θεού. Αποδίδουμε στον Θεό ανθρώπινα αισθήματα. Μα, ο Θεός έχει καταγραφεί από τους ίδιους τους χριστιανούς και τους Πατέρες της Εκκλησίας ότι είναι άυλος, νοητός.
Δ.Δ.: Ναι, αλλά μπορεί να πάρει και μορφή, όμως, αφού είναι Θεός. Μπορεί να τα κάνει όλα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Σας παρακαλώ πάρα πολύ, ας μην κοροϊδευόμαστε. Είναι δυνατόν το άυλο να έχει αισθήματα; Το άυλο μπορεί να αγαπάει, να μισεί, να τιμωρεί, να συμπονεί;
Δ.Δ.: Δεν μπορεί.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τότε; Δηλαδή όταν προσευχόμαστε, τι περιμένουμε;
Δ.Δ.: Οι άνθρωποι από την απελπισία τους καταφεύγουν στην προσευχή. Περιμένουν το θαύμα. Γι’ αυτό πηγαίνουν στην Παναγία της Τήνου.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αυτό είναι σύμφυτο με τον άνθρωπο. Η απελπισία, η απόγνωση, η ανάγκη προστασίας. Αλλά τι περιμένεις από το τίποτα, κύριέ μου; Διότι στην πραγματικότητα ο χριστιανισμός είναι ένας μηδενισμός. Είναι το μηδέν.
Δ.Δ.: Με αυτά που λέτε αφαιρείτε κάθε ελπίδα από τους ανθρώπους.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ή διαλέγεις να πιστεύεις και να ελπίζεις στο ψέμα -και έχεις κάθε δικαίωμα- ή δέχεσαι την αλήθεια και αναλαμβάνεις την ανθρώπινη μοίρα σου.
Δ.Δ.: Επομένως, το ψέμα τι είναι; Θεϊκό;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ολα αυτά είναι ανθρώπινες κατασκευές. Ολα, όλα. Είναι κατασκευές. Ολους αυτούς που αναφέρει ο κ. Γιανναράς, τους Πατέρες της Εκκλησίας, ένα ψέμα υποστηρίζουν. Εξ ου και ο κ. Γιανναράς, όπως και όλοι οι χριστιανοί, ή σε δέχονται ως χριστιανό και πιστό ή σε απορρίπτουν. Καταλαβαίνετε εκεί τι μίσος και εχθρότητα υπάρχει! Δεν ξέρω αν γνωρίζετε τη δεκάτομη ιστορία με τα εγκλήματα του χριστιανισμού.
Δ.Δ.: Οπως με την Υπατία.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Δηλαδή όταν λέει ο κ. Γιανναράς ότι η δολοφονία της Υπατίας είναι ένα μεμονωμένο γεγονός κοροϊδεύει. Μεμονωμένο γεγονός όταν πλήθη ολόκληρα κατακρεουργούν μια φιλόσοφο;
Δ.Δ.: Σπουδαία φιλόσοφος και φιλεύσπλαχνη, αλληλέγγυα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τι θα πει μεμονωμένο περιστατικό; Και αν δούμε όλα αυτά που έγιναν αργότερα στην Αλεξάνδρεια, καταλαβαίνετε τι διαστροφή και τι παρερμηνεία γίνεται της Ιστορίας; Γι’ αυτό λέω ότι είμαστε ανιστόρητοι, καταλάβατε.
Δ.Δ.: Κατάλαβα. Είπαμε για τη σεξουαλικότητα, την ιστορικότητα, και το τρίτο που είναι η θνητότητα. Που είναι το κορυφαίο, η ουσία των πραγμάτων.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αν διαβάσετε, όσο είναι δυνατόν, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα όλους τους μεγάλους εκπροσώπους της φιλοσοφίας, δεν αναφέρεται σχεδόν ποτέ η λέξη «θνητότητα». Αναφέρεται ο θάνατος. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Ο θάνατος είναι γεγονός. Η θνητότητα είναι κατάσταση. Δεν θα υπήρχε θάνατος αν δεν υπήρχε θνητότητα. Αλλά η θνητότητα είναι ισχυρότερη ως κατάσταση από τον θάνατο. Δηλαδή όταν λένε «θανάτω θάνατον πατήσας ο Χριστός», αλήθεια, τον πάτησε ποτέ τον θάνατο; Αλήθεια; Σταμάτησαν να πεθαίνουν οι άνθρωποι έκτοτε; Αλλη απάτη. Ο θάνατος δεν καταπατήθηκε ποτέ.
Σκηνή 8η: «Εβραϊσμός, πλατωνισμός και χριστιανισμός είναι τρεις εκδοχές μιας βαθύτατης και τρομακτικής αποτυχίας»
Δ.Δ.: Εχουν συμβεί πράγματα με τους αγώνες των ανθρώπων. Δεν έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Και πού οδήγησαν, κύριέ μου;
Δ.Δ.: Οδήγησαν σε έναν καλύτερο κόσμο. Δεν είναι ο ίδιος κόσμος σήμερα με αυτό που ήταν τον 18ο αιώνα. Δεν είναι έτσι;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Δηλαδή ο σημερινός ο κόσμος είναι καλύτερος σε τι;
Δ.Δ.: Εξαρτάται ποια πλευρά του βλέπετε εσείς. Ο εργαζόμενος σήμερα εργάζεται σε καλύτερες συνθήκες.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αφήστε τα αυτά, δεν εννοεί αυτό. Εννοεί την ηθική βελτίωση του ανθρώπου. Εκεί δεν υπάρχει καμία διαφορά. Εβραϊσμός, πλατωνισμός και Χριστιανισμός είναι τρεις εκδοχές μιας βαθύτατης και τρομακτικής αποτυχίας. Απέτυχαν διότι τους νίκησε η ανθρώπινη φύση. Η οποία με όλα αυτά που έκαναν δεν άλλαξε ούτε στο χιλιοστό.
Δ.Δ.: Για να μην πω ότι χειροτέρευσε, όσον αφορά το θέμα της ηθικής εννοώ.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα κοιτάξτε, κατηγορούμε και θεωρούμε ανήθικα τα βιβλία, και τελευταία αυτό το καταπληκτικό, κατά τη γνώμη μου, το «120 μέρες των Σοδόμων» του Μαρκήσιου ντε Σαντ. Διαβάζω παράλληλα το βιβλίο του Νόρμαν Ριτς για τον ναζισμό. Λοιπόν, τα πεπραγμένα του ναζισμού ξεπερνούν τον Μαρκήσιο ντε Σαντ.
Δ.Δ.: Οχι απλά τον ξεπερνούν, ο Ντε Σαντ μπροστά τους είναι για το νηπιαγωγείο.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τι σημαίνει όμως αυτό, αγαπητέ μου; Σημαίνει ότι και ο Σαντ και ο ναζισμός είναι η αλήθεια του ανθρώπου.
Δ.Δ.: Ο ναζισμός είναι η αλήθεια του ανθρώπου;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Είναι η αλήθεια του ανθρώπου. Ο Χίτλερ δεν ήταν άνθρωπος;
Δ.Δ.: Τέρας θα έλεγα.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα, τι θα πει τέρας... Καταρχήν, δεν ήταν άνθρωπος; Εδώ είναι ένα τρομερό ζήτημα. Διότι αποφεύγουμε τον εαυτό μας. Δεν ανήκει στο ανθρώπινο είδος ο Χίτλερ; Ή απορρίπτουμε ολόκληρο το ανθρώπινο είδος ή δεχόμαστε ολόκληρο το ανθρώπινο είδος, συν τον Χίτλερ μέσα, φυσικά.
Δ.Δ.: Και δεν είναι μόνο ο Χίτλερ, υπάρχουν κι άλλες περιπτώσεις που είναι τελείως διαφορετικές από τον Χίτλερ.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα ναι, τον φέρνω ως παράδειγμα. Αποφεύγουμε την αλήθεια μας. Ολα αυτά τα παιδιά που αυτοκτονούν ως ομοφυλόφιλα κυνηγιούνται επειδή οι άλλοι δεν δέχονται την αλήθεια. Διότι η κοινωνία δε δέχεται τον άνθρωπο ολόκληρο, με όλα του. Δεν θα χειροκροτήσουμε φυσικά τις πράξεις του ναζισμού και του Χίτλερ, αλλά δεν θα βάζουμε και τον Χίτλερ ή τον Στάλιν ή τον Πολ Ποτ, ας πούμε, εκτός ανθρώπινου είδους.
Δ.Δ.: Και η αλήθεια όπως την εννοεί ο κ. Γιανναράς;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Κάνουμε ένα τρομερό λάθος σε σχέση με την αλήθεια. Και να σας πω και κάτι ακόμα εδώ. Αναφέρεται ο κ. Γιανναράς στη λέξη «αλήθεια» κάνοντας την ετυμολογική της ανάλυση. Το ξέρετε ότι όλος ο ευρωπαϊκός πολιτισμός δεν βασίζεται στην αλήθεια, αλλά στη μετάφρασή της τη λατινική, που είναι «veritas»;
Δ.Δ.: Ποια είναι διαφορά;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Αλλο λέει η λέξη «αλήθεια» και άλλο λέει η λέξη «veritas». Η αλήθεια λέει αυτό το οποίο δεν ξεχνιέται, είναι το αντίθετο της λήθης. Το veritas μιλάει για το πραγματικό. Το πραγματικό αυτό κάνει όλο τον ευρωπαϊκό πολιτισμό να έχει ως λίκνο του όχι την Αθήνα, αλλά τη Ρώμη. Η Ρώμη είναι το λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, όχι η Αθήνα.
Δ.Δ.: Η Ρώμη;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Διότι όλος ο ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίχθηκε στη μετάφραση από τα ελληνικά στα λατινικά. Αλλο «δημοκρατία» και άλλο «republica».
Δ.Δ.: Ποια η διαφορά;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Το ένα μιλάει για την κυριαρχία του λαού και το άλλο μιλάει για το δημόσιο πράγμα. Τι σχέση έχουν αυτά τα δύο; Λοιπόν, όλος ο ευρωπαϊκός πολιτισμός είναι ρωμαϊκός. Είναι λατινικός. Καταλαβαίνετε; Λοιπόν, έχουμε όλα αυτά τα πράγματα και οι ιστορικοί και οι φιλόσοφοι και ο κ. Γιανναράς - μεταξύ αυτών, θα έβαζα και τον κ. Ράμφο και μερικούς άλλους- αποκρύπτουν και υπηρετούν το ψεύδος - το λέω ευθέως, υπηρετούν το ψεύδος.
Δ.Δ.: Ο κ. Ράμφος υπηρετεί το ψεύδος;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Φυσικά. Τίποτα από αυτά τα οποία έχω πει δεν παραδέχονται. Εξ ου και ο κ. Γιανναράς τοποθετεί στην κορυφή του Ελληνισμού ποιον; Τον Σαββόπουλο. Και γιατί το κάνει; Επειδή ο Σαββόπουλος είναι ορθόδοξος χριστιανός. Απλούστατα. Αφήστε δε που αναφέρει αυτό το καταπληκτικό τετράστιχο του Γκάτσου και παραλείπει τους δύο τελευταίους στίχους: «Κριτής κι αφέντης είν’ ο Θεός / και δραγουμάνος του ο λαός». Ο λαός είναι διερμηνέας του Θεού. Και προτείνει να το κάνουμε και Εθνικό Υμνο.
Δ.Δ.: Ο λαός είναι ο δραγουμάνος του Θεού.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Ο δραγουμάνος του Θεού, ναι. Ο μεταφραστής του. Ο παρακαθήμενος, ο παρακοιμώμενος. Ολα αυτά συνθέτουν ένα σύνολο τερατώδες μέσα στο οποίο ζούμε εδώ και 2.000 χρόνια. Αλλά στην πραγματικότητα όλα αυτά είναι κατά της ζωής και κατά του έρωτα. Ο κ. Γιανναράς εκθειάζει τον έρωτα. Ποιον έρωτα; Τον έρωτα των προσώπων, μας λέει. Δεν μιλάει για τον έρωτα των σωμάτων. Μπορούν τα σώματα να λειτουργούν σε περιορισμούς θεολογικούς;
Δ.Δ.: Φυσικά όχι.
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Καταργεί όλο το οικοδόμημα του τρόπου που μας έχει επιβληθεί για να ζούμε. Κοιτάξτε, όλοι μας που ζούμε τώρα και όσοι έζησαν μέχρι τώρα ζήσαμε μια λάθος ζωή. Λάθος. «Πήραμε τη ζωή μας λάθος», λέει ο Σεφέρης, «κι αλλάξαμε ζωή». Δυστυχώς, δεν μας δίνεται κανένα περιθώριο για να αλλάξουμε τη ζωή μας. Αυτοί οι άνθρωποι δικτατορεύουν την ανθρωπότητα επί εκατοντάδες χρόνια. Είναι κυρίαρχοι, έχουν ασυλία, δεν έχουν αντίλογο από κανέναν, διότι όλοι τους φοβούνται. Ο κ. Γιανναράς ως παιδί του κατηχητικού μιλάει σαν πρόσκοπος, δηλαδή εξακολουθεί να αντιγράφει τον εαυτό του, με νεκρά μηνύματα. Λοιπόν, στην περίπτωση αυτή, ή θα ακολουθήσουμε τον θάνατο που εκπροσωπούν ο κ. Γιανναράς και οι όμοιοί του ή θα επιλέξουμε τη ζωή, που είναι εκτός Εκκλησίας, εκτός χριστιανισμού. Αυτό είναι. Αλλά μπορούμε να το κάνουμε; Διότι φοβάμαι πάρα πολύ, και το πιστεύω, ότι είμαστε τόσο διαποτισμένοι απ’ όλο αυτό το δηλητήριο, που δεν ξέρω αν μπορεί κανείς να βγει από αυτή την παγίδα. Διότι και τα παιδιά που βγαίνουν από τις οικογένειες είναι φορείς της οικογένειας και του ό,τι εκπροσωπεί αυτή η οικογένεια. Διότι η Εκκλησία και η οικογένεια είναι συγκοινωνούντα δοχεία.
Επίλογος: «Να φοβάστε, μόνο έτσι θα υποταχθείτε και θα υπακούσετε σε αυτά που σας λέμε. Να φοβάστε»
Δ.Δ.: Δεν έχετε ένα θετικό παράδειγμα κάπου; Στην Αμερική, στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, κάπου;
Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Κοιτάξτε, όλα αυτά είναι ειδησεογραφία, δηλαδή επιφαινόμενα. Αυτά για τα οποία μιλήσαμε είναι πίσω από αυτά. Παραβλέπουμε τα αίτια, τις βαθύτερες αιτίες, από πού προέρχονται και συμβαίνουν όλα αυτά. Εδώ βγήκε ο σκηνοθέτης που ανέβασε πριν από δύο εβδομάδες στην Επίδαυρο την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», κυνηγημένος από τον Πούτιν, που ζει εξόριστος στο Βερολίνο, και είπε ότι ο πόλεμος είναι εκτός τόπου και χρόνου. Δηλαδή, υπάρχει τίποτε πιο έγχρονο, μέσα στον χρόνο, και τίποτα πιο βυθισμένο στην ανθρώπινη φύση από τον πόλεμο; Αλλη μια παραγνώριση και αποφυγή να δούμε την αλήθεια. Διότι και ο πόλεμος, μεταξύ άλλων, είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Δεν θα τελειώσει ποτέ ο πόλεμος. Πρέπει να το παραδεχτούμε. Δεν θα τελειώσει ποτέ. Θα αλλάζει μορφές, αλλά θα παραμένει συνεχώς ο ίδιος. Είτε είναι πόλεμος μέσα στην οικογένεια, είτε στην κοινωνία, είτε μεταξύ κρατών. Λοιπόν, το αίτιο των όσων μας συμβαίνουν είναι η αποφυγή της αποδοχής της ανθρώπινης ταυτότητας. Δεν ξέρουμε ακόμα ποιοι είμαστε και αυτό που ξέρουμε δεν το δεχόμαστε. Κι αυτά που δεν ξέρουμε είναι πολύ περισσότερα από αυτά που ξέρουμε. Φοβόμαστε να τα μάθουμε, αγαπητέ μου. Μας εξοικείωσαν με τον φόβο. Η χιλιετής μαθητεία μας ήταν στο να φοβόμαστε: «Να φοβάστε. Διότι μόνο έτσι θα υποταχθείτε και θα υπακούσετε σε αυτά που σας λέμε. Να φοβάστε».
Και καθώς η κουβέντα μας πλησίαζε στο φινάλε, μου είπε - και το αισθάνθηκα:
«Καίγομαι από τα θέματα αυτά. Φλέγομαι. Είμαι στο σπίτι μου μόνος, αλλά κάθε άλλο παρά μόνος. Εχω γύρω μου όλα αυτά που θα έπρεπε όλοι μας να τα έχουμε γύρω μας. Εννοώ την αναζήτηση της γνώσης, να μάθουμε πράγματα. Κι εγώ, στο μέτρο που μπορώ να φτάσω και να μάθω, έχω φτάσει κάπου. Αλλά αυτό το κάπου με βοηθάει και να μιλώ όπως σας μίλησα».
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Ειδήσεις
Δημοφιλή
Σχολιασμένα