Ακόμη και στην off season περίοδο, οι τουρίστες προτιμούν Ελλάδα - Τι δείχνουν τα στοιχεία για το δίμηνο Οκτωβρίου - Νοεμβρίου

Κερδίζει έδαφος στη μάχη των… άκρων ο ελληνικός τουρισμός, με το 2024 να αποτελεί μια χρονιά όπου το δίμηνο Οκτωβρίου - Νοεμβρίου κάνει τη διαφορά και προσδίδει επιπλέον έσοδα στον κλάδο.

Του λόγου το αληθές προκύπτει από τα επίσημα δεδομένα, αφού τόσο τα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) μέχρι και τον Οκτώβριο, που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, όσο και οι επιδόσεις της βραχυχρόνιας μίσθωσης μέσα στον Νοέμβριο παραπέμπουν σε άνοδο κατά τους λεγόμενους «shoulder months», τους μήνες δηλαδή εκτός της κύριας τουριστικής περιόδου, γεγονός που αποτελεί ένα θετικό σημάδι για το διαχρονικό ζητούμενο της επιμήκυνσης της τουριστικής σεζόν στη χώρα μας και φυσικά την αύξηση των εσόδων για τον κλάδο που συνεισφέρει άμεσα στο 13% του ΑΕΠ της χώρας (σ.σ.: η έμμεση συνεισφορά φτάνει το 30%) και ήδη έχει φέρει στο 10μηνο του 2024 ταξιδιωτικές εισπράξεις, άνω των 20,93 δισ. ευρώ, με άνοδο κατά 5,5% και πάνω από 1 δισ. ευρώ υψηλότερα έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2023.

Η βραχυχρόνια μίσθωση

Τις θετικές επιδόσεις του κλάδου εκτός των μηνών αιχμής έρχονται να επιβεβαιώσουν και τα στοιχεία από τη βραχυχρόνια μίσθωση, όπως αυτά συλλέγονται μέσα από τις γνωστές πλατφόρμες.

Από τη γνωστή εταιρεία αναλύσεων δεδομένων για τη βραχυχρόνια μίσθωση, την AirDNA (με στοιχεία από την Αirbnb και VRBO), προκύπτει ότι η χώρα μας, όπως και άλλοι σημαντικοί τουριστικοί προορισμοί στη Νότια Ευρώπη, καταγράφει υψηλές επιδόσεις το 2024, εκτός της θερινής σεζόν, με αύξηση της ζήτησης για βραχυχρόνιες μισθώσεις κατά τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο σε υψηλό, διψήφιο ποσοστό κατά 20,1%, παρά την αύξηση της προσφοράς. «H τάση με περισσότερα ταξίδια στην περίοδο εκτός αιχμής έπαιξε καθοριστικό ρόλο φέτος στην αύξηση της ζήτησης και μάλιστα σε διψήφιο ποσοστό στις 20 μεγαλύτερες αγορές βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ευρώπη αυτό το φθινόπωρο», αναφέρει η AirDNA, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην 6η θέση της κατάταξης στο σύνολο των 20 δημοφιλέστερων χωρών ως προς τις αγορές με το μεγαλύτερο ποσοστό ανόδου σε σύγκριση με πέρυσι (άνω του 20%).

Εκτός από τη χώρα μας, επίσης, άνω του 20% είχαν η Τσεχία (+22,9%), η Γερμανία (+23,1%), η Ουγγαρία (+23,9%), η Νορβηγία (+27,4%) και η Πολωνία (+29,9%). H μεγαλύτερη τουριστική αγορά της Μεσογείου, η Ισπανία, επίσης καταγράφει μέσα στο φθινόπωρο υψηλό ποσοστό και ακολουθεί μετά την Ελλάδα, στην 7η θέση, με ποσοστό οριακά χαμηλότερο του 20% ως προς την άνοδο της ζήτησης σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ άλλες αγορές όπως η Ιταλία και η Γαλλία είναι λίγο χαμηλότερα, με άνοδο της ζήτησης μεταξύ 16% και 17%.

Αντίστοιχα και το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), που λαμβάνει δεδομένα από την εταιρεία Lighthouse (βάσει Airbnb), καταγράφει για το δίμηνο Οκτωβρίου - Νοεμβρίου αύξηση στις πληρότητες στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, παρά το γεγονός της σημαντικής αύξησης της προσφοράς. Στο στατιστικό δελτίο Δεκεμβρίου του ΙΝΣΕΤΕ αναφέρεται ότι τον Νοέμβριο του 2024, ο αριθμός των κλινών στη συγκεκριμένη αγορά ήταν στις 920.000 πανελλαδικά, παραμένοντας υψηλότερος κατά επιπλέον 90.000 κλίνες σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2023, όταν είχαν καταγραφεί 830.000 κλίνες.

Την ίδια στιγμή, από την ανάλυση της πληρότητας των καταλυμάτων προκύπτουν σχεδόν ίδια ποσοστά για τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, στο 51% (με ελάχιστη μάλιστα πτώση το 2024 από το 52% του Ιουλίου του 2023) και 59% αντίστοιχα, αλλά αύξηση στη συνέχεια για το τρίμηνο Σεπτεμβρίου - Νοεμβρίου. Ειδικότερα, οι πληρότητες στα ελληνικά Αirbnb τον Σεπτέμβριο ήταν στο 45% πανελλαδικά (από 43% τον Σεπτέμβριο του 2023), στο 31% τον Οκτώβριο (από 26% τον Οκτώβριο του 2023) και 18% τον Νοέμβριο (από 15% τον Νοέμβριο του 2023).

Πέραν των δεδομένων για τη βραχυχρόνια μίσθωση, το ΙΝΣΕΤΕ καταγράφει και τις διεθνείς αφίξεις -αεροπορικές και οδικές- του 11μήνου, με τον Νοέμβριο να παρουσιάζει διψήφιο ποσοστό ανόδου και στις δύο περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, από αέρος, οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις ανήλθαν στα 25,5 εκατομμύρια ταξιδιώτες, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 11μήνου του 2023 κατά 1,9 εκατομμύρια -είχαν διαμορφωθεί πέρυσι στα 23,5 εκατομμύρια- και παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,3%. Μόνο για τον Νοέμβριο οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις στα κυριότερα αεροδρόμια της χώρας ήταν στο +14,7% ξεπερνώντας τις 613.000, με τη μερίδα του λέοντος, κοντά στις 450.000 διεθνείς αφίξεις, να αντιστοιχούν στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (+12%). Ως προς τις διεθνείς οδικές αφίξεις, αυτές διαμορφώθηκαν στο 11μηνο του 2025 στα 11,44 εκατομμύρια, καταγράφοντας άνοδο κατά 15%, ενώ μόνο για τον Νοέμβριο το αντίστοιχο ποσοστό ανόδου ήταν στο +39,4%, ξεπερνώντας τις 577.000.

Οι εκτιμήσεις της ΤτΕ

Ακριβώς γι’ αυτές τις θετικές επιδόσεις στα άκρα της τουριστικής σεζόν κάνει λόγο και η ίδια η ΤτΕ, αναφερόμενη στην πορεία του κλάδου το 2024 και την αύξηση στις τρεις κύριες μεταβλητές του εισερχόμενου τουρισμού (αφίξεις, διανυκτερεύσεις και εισπράξεις), «παρά τις προκλήσεις που αντιμετώπισε ο ελληνικός τουρισμός φέτος». H TτΕ προσβλέπει παράλληλα και στη θετική συνεισφορά του κλάδου την επόμενη χρονιά: «Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω το 2025, καθώς η εκτιμώμενη αύξηση των αφίξεων λόγω και της επέκτασης της τουριστικής περιόδου και η συνέχιση της δυναμικής στην κρουαζιέρα θα συμβάλουν στην αύξηση - αν και με χαμηλότερο ρυθμό- των ταξιδιωτικών εισπράξεων», επισημαίνεται σχετικά στην ενδιάμεση Εκθεση Νομισματικής Πολιτικής.

Σημειωτέον ότι φέτος τα τουριστικά έσοδα εκτιμάται πλέον και επισήμως ότι μπορεί να φτάσουν για πρώτη φορά τα 22 δισ. ευρώ, όπως έχει αναφέρει και η υπουργός Τουρισμού Ολγα Κεφαλογιάννη, ενώ οι αναλυτές της ΤτΕ διαπιστώνουν ότι «είναι εμφανής η επέκταση της τουριστικής περιόδου με αύξηση της επισκεψιμότητας σε μήνες εκτός του καλοκαιριού. Κατά το 9μηνο του 2024, οι αφίξεις μη κατοίκων και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις συμπεριλαμβανομένης της κρουαζιέρας διαμορφώθηκαν σε 30,4 εκατομμύρια επισκέπτες και 18,8 δισ. ευρώ αντίστοιχα, καταγράφοντας ετήσια αύξηση κατά 9,3% και 4,1%, υπερβαίνοντας τις επιδόσεις του 2019 κατά 13% και 16% αντίστοιχα. Αξίζει να αναφερθεί ότι για κάθε μήνα της εννεάμηνης περιόδου οι αφίξεις υπερέβαιναν τις αντίστοιχες περσινές», αναφέρει η ΤτΕ.

Συνεχίζοντας, οι επιδόσεις μεμονωμένα του Οκτωβρίου αποτέλεσαν μια πολύ θετική εξέλιξη, αφού έκλεισαν με υψηλό, διψήφιο ποσοστό αύξησης στις ταξιδιωτικές εισπράξεις κατά 19,7% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023, αγγίζοντας για πρώτη φορά τα 2,18 δισ. ευρώ εν μέσω φθινοπώρου. H αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων τον Οκτώβριο οφείλεται κυρίως στην άνοδο της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά 8,6% (συνολικά 3,4 εκατ.) αλλά και της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 10,7%, φτάνοντας τα 573 ευρώ.

Οι αναλυτές της ΤτΕ εστιάζουν επιπλέον στις προκλήσεις, όπως φάνηκε φέτος -αλλά πολύ πιθανόν θα φανούν και την επόμενη χρονιά- λόγω των ασυνήθιστων για την εποχή υψηλών θερμοκρασιών, ένα φαινόμενο, όμως, που παρατηρήθηκε σε όλους τους προορισμούς της Μεσογείου. «Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδίων (EΤC), αν οι υψηλές θερμοκρασίες συνεχιστούν τα επόμενα έτη, οι τουρίστες μπορεί να προτιμήσουν προορισμούς στη διάρκεια του καλοκαιριού με πιο ευχάριστες θερμοκρασίες, όπως η Κροατία και η Μάλτα, κατά τη θερινή περίοδο αιχμής, αντί της Ελλάδος και της Κύπρου», αναφέρουν οι αναλυτές της ΤτΕ.

Τα προβλήματα

Από την άλλη πλευρά, όπως διαπιστώνεται, η διεθνής αναγνώριση της Ελλάδας ως χώρας που διαθέτει υψηλού επιπέδου τουριστικό προϊόν με σημαντικές ξενοδοχειακές υποδομές και υπηρεσίες έχει οδηγήσει τα τελευταία χρόνια και μετά την πανδημία στη δυναμική ανάκαμψη και την περαιτέρω ανάπτυξή του. «Ωστόσο, στο μεσοπρόθεσμο διάστημα ο ελληνικός τουρισμός αναμένεται να αντιμετωπίσει προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή με τις υψηλές θερμοκρασίες κατά τους θερινούς μήνες ή η δυνατότητά του να εξασφαλίσει όρους βιωσιμότητας, χωρίς όμως να υπονομεύσει την ανταγωνιστικότητά του. Επιπλέον, ο ισχνός ρυθμός ανάπτυξης των χωρών της Ευρωζώνης, που αποτελούν τις κύριες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, καθώς και η αβεβαιότητα που συνδέεται με τις γεωπολιτικές εξελίξεις και το υψηλό κόστος των αεροπορικών μεταφορών αναμένεται να έχουν επίπτωση στη δαπάνη τους ανά ταξίδι».

Αλλωστε, ο ισχνός ρυθμός ανάπτυξης στις μεγάλες για την Ελλάδα αγορές, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, ήταν αυτός που, σύμφωνα με την ΤτΕ, κράτησε μειωμένο φέτος τον ρυθμό αύξησης των εισπράξεων από αυτές τις χώρες οι οποίες παραμένουν οι κύριες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών. Στον αντίποδα, ο ρυθμός ανόδου των εισπράξεων από χώρες της Ε.Ε. εκτός της ζώνης του ευρώ ήταν υψηλότερος από εκείνον των χωρών της ζώνης του ευρώ, με αποτέλεσμα να αυξηθεί και το μερίδιό τους στις συνολικές εισπράξεις.

Ο τουρισμός φέτος εκτός περιόδου αιχμής
■ 14,7% η άνοδος στις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις τον Νοέμβριο, πάνω από 613.000
(πηγή: ΙΝΣΕΤΕ, αεροδρόμια).

■ 450.000 οι διεθνείς αφίξεις (+12%) τον Νοέμβριο στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών
(πηγή: ΙΝΣΕΤΕ, αεροδρόμια).

■ 19,7% το ποσοστό αύξησης στις ταξιδιωτικές εισπράξεις τον Οκτώβριο, αγγίζοντας για πρώτη φορά τα 2,18 δισ. ευρώ
(πηγή: ΤτΕ).

■ 20,1% η αύξηση της ζήτησης στα ελληνικά Αirbnb κατά τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο
(πηγή: ΑirDNA).

■ Αύξηση στις πληρότητες κατά την ίδια περίοδο παρά την αύξηση της προσφοράς κατά 90.000 κλίνες
(πηγή: ΙΝΣΕΤΕ).