Το τελευταίο αντίο σε ένα μεγάλο επιστήμονα

Σήμερα στις 12 το μεσημέρι, στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης ο ιατρικός κόσμος θα αποχαιρετήσει τον καρδιοχειρουργό Παναγιώτη Σπύρου ο οποίος πέθανε σε ηλικία 76 ετών μετά από σοβαρά προβλήματα υγείας. Ο Παναγιώτης Σπύρου συνέδεσε το όνομά του με τις μεταμοσχεύσεις στην χώρα μας και χάρισε ζωή σε εκατοντάδες ασθενείς του.

«Ξέρεις τι είναι να βγάζεις την καρδιά του άλλου και να την αφήνεις πάνω στο τραπέζι;» έλεγε ο Παναγιώτης Σπύρου έπειτα από τις δύσκολες επεμβάσεις καρδιάς που πραγματοποιούσε χαρίζοντας ζωή σε εκατοντάδες ανθρώπους. Ήταν ο άνθρωπος που άνοιξε τον δρόμο των μεταμοσχεύσεων καρδιάς στην Ελλάδα δημιουργώντας το 1983 την πρώτη μονάδα στο νοσοκομείο Παπανικολάου της Θεσσαλονίκης. Αλλά και ένας πρωτοπόρος όχι μόνο στον τομέα της ιατρικής αλλά και της πολιτικής καθώς μετά την θεσμοθέτηση του ΕΣΥ, επί Ανδρέα Παπανδρέου αποτέλεσε σύμβολο έπειτα από τις προσπάθειές του να αλλάξουν δεδομένα και νοοτροπίες.

Όταν πραγματοποιήθηκε η πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς στο νοσοκομείο Παπανικολάου κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Η φήμη του καρδιοχειρουργικού κέντρου εκτοξεύθηκε. Έγινε το κέντρο για όλων των ειδών τις μεταμοσχεύσεις, ανακόπτοντας τη μαζική διαρροή καρδιοπαθών στην Αγγλία και την Αμερική. Εκεί έγινε η πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς και η πρώτη τοποθέτηση μηχανικής καρδιάς. Όλοι μίλαγαν για τον γιατρό με τα χρυσά χέρια. Ο ίδιος από τη μεριά του αστειευόταν λέγοντας ότι «παλεύω με τον Χάρο στα μαρμαρένια αλώνια αλλά όταν η εγχείρηση πετυχαίνει νιώθω ότι τον νικάω».

Έκανε περισσότερες από 3000 επεμβάσεις και έσωσε πολύ κόσμο. Εκτός όμως από το παιδί του. Με αυτό τον πόνο και το μαράζι ζούσε εδώ και έξι χρόνια, από τότε που του «ξέφυγε» από τα χέρια η 26χρονη Σοφία του, η οποία αυτοκτόνησε. Η μοίρα του έπαιξε άσχημο παιχνίδι. Από τότε ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση, ο παραλογισμός. Ο θάνατος του παιδιού του με αυτό τον τραγικό τρόπο τον κατέβαλε. Τα τελευταία χρόνια αντιμετώπιζε σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα αλλά και προβλήματα υγείας λόγω εγκεφαλικής ανεπάρκειας και νοσηλευόταν σε κλινική της Θεσσαλονίκης, ενώ τελευταία είχε χάσει κάθε επαφή με το περιβάλλον.

Η πολιτική και ο Άρης

Εκτός από την ιατρική, ο Παναγιώτης Σπύρου παρουσίασε και έντονη πολιτική δραστηριότητα. Υπήρξε προσωπικός φίλος του Ανδρέα Παπανδρέου, συνδέθηκε με το ΠΑΣΟΚ αλλά αποχώρησε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και να ταχθεί στο πλευρό του Δημήτρη Τσοβόλα – τον οποίο χειρούργησε στη Θεσσαλονίκη- όταν δημιούργησε το ΔΗΚΚΙ. Λάτρευε όμως και την πόλη του, τη δεύτερη πατρίδα του και φυσικά δεν θα μπορούσε να μην ασχοληθεί με τα κοινά της συμπρωτεύουσας. Υπήρξε μάλιστα δημοτικός σύμβουλος με την παράταξη του προηγούμενου Δημάρχου Βασίλη Παπαγεωργόπουλου. Ο εκρηκτικός του χαρακτήρας όμως στάθηκε πολλές φορές η αφορμή για να συγκρουστεί και να «αποδεσμευτεί» τελικά από την πολιτική.

Η μεγάλη του αγάπη ήταν η ομάδα μπάσκετ του Άρη, η dream team της Θεσσαλονίκης. Για τον λόγο αυτό είχε διετελέσει Πρόεδρος τόσο στην ΚΑΕ όσο και στο ποδόσφαιρο ενώ υπηρέτησε τον σύλλογο από διάφορες θέσεις. Μαζί με τον πρόσφατα αποθανόντα Ανέστη Πεταλίδη είχαν μεγάλη συμβολή στη δημιουργία της ομάδας - θρύλου του ελληνικού μπάσκετ, ενώ διατηρούσε εξαιρετικές σχέσεις με ακόμη έναν άνθρωπο του Άρη που «έφυγε» πρόσφατα, τον Αλκέτα Παναγούλια.

Η εκδήλωση συμπαράστασης

Ο Παναγιώτης Σπύρου υμνήθηκε αλλά και λοιδορήθηκε πολύ. Υπήρξε όμως ο μοναδικός πολίτης που για συμπαράστασή του διοργανώθηκε τον Ιούνιο του 1994 η μοναδική στα χρονικά συγκέντρωση με περισσότερους από 500 ασθενείς, τον καιρό που κατηγορούνταν για την υπόθεση με τα φακελάκια (τελικά αθωώθηκε λόγω αμφιβολιών).

Από τη Φλώρινα στην Αμερική

Η ζωή του Παναγιώτη Σπύρου θα μπορούσε σίγουρα να γίνει μυθιστόρημα. Γεννημένος το 1936 στο χωριό Ανταρτικό της Φλώρινας, σπούδασε στη Θεσσαλονίκη η οποία έγινε η δεύτερη πατρίδα του και πήγε για μεταπτυχιακές σπουδές στην Αμερική. Το 1983 επιστρέφει στην Ελλάδα και ίδρυσε την θωρακοχειρουργική κλινική στο νοσοκομείο Παπανικολάου. Όσο ήταν στην Αμερική παντρεύτηκε την αγαπημένη του Αλίκη και μαζί απέκτησαν δύο παιδιά, τη Σοφία και τον Αλέξανδρο. Στην τελευταία του ίσως δημόσια εμφάνιση, το 2008 σε μια εκδήλωση που διοργάνωσαν φίλοι του για να τον τιμήσουν ως πρωτοπόρο της καρδιοχειρουργικής στην Ελλάδα, ο Παναγιώτης Σπύρου ανέφερε από το βήμα «εκτός από την ιατρική, πέταξα με μαχητικό αεροσκάφος, διέσχισα τον Ατλαντικό με ιστιοφόρο, ταξίδεψα με υποβρύχιο. Ένα από τα όνειρα που δεν πραγματοποίησα είναι να ταξιδέψω στο διάστημα».