Μόνο Έλληνες έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι

Αντισυνταγματικές κρίθηκαν, σύμφωνα με πληροφορίες, από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) σε διάσκεψη, κεκλεισμένων των θυρών, οι διατάξεις του Ν. 3838/2010 (νόμος Ραγκούση) που έδωσαν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στους αλλοδαπούς που διαμένουν στην Ελλάδα με τη χορήγηση ιθαγένειας. Η Ολομέλεια, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, κινήθηκε στο ίδιο σκεπτικό που είχε διατυπώσει το περασμένο έτος το Δ’  Τμήμα του ΣτΕ , το οποίοι είχε αποφανθεί ότι είναι παράνομες και αντισυνταγματικές οι εν λόγω διατάξεις κρίνοντας ότι το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις νομαρχιακές και δημοτικές εκλογές έχουν μόνο Έλληνες πολίτες.
 
Άλλωστε, η συγκεκριμένη υπόθεση παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια από το Δ’  Τμήμα του ΣτΕ που είχε κάνει δεκτή προσφυγή του δικηγόρου και κατοίκου του κέντρου της Αθήνας κ. Ιωάννη Ανδριόπουλου ο οποίος ζητούσε να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική η από 30.4.2010 απόφαση του τότε υπουργού Εσωτερικών που καθορίζει τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίζονται κατά την αίτηση εγγραφής στο δημοτολόγιο.
 
Επίσης, ο προσφεύγων ζητούσε να ακυρωθεί και η από 7.5.2010 εγκύκλιος του ίδιου υπουργού η οποία δίνει το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι (μόνο για τις θέσεις δημοτικών συμβούλων, συμβούλων δημοτικών διαμερισμάτων και τοπικών συμβούλων) στους ομογενείς και στους νομίμως διαμένοντες στην Ελλάδα υπηκόους τρίτων χωρών για την ανάδειξη τους στην πρωτοβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση.
 
Τώρα, σύμφωνα με την απόφαση που έλαβε η Ολομέλεια σε διάσκεψη ο νέος τρόπος κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας που προβλέπει ο επίμαχος Ν. 3838/2010 προσκρούει στις συνταγματικές επιταγές. Και αυτό γιατί το δικαίωμα δε του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι  επιφυλάσσεται μόνο στους έλληνες πολίτες και δεν μπορεί να επεκταθεί και στους μη έχοντες την ιδιότητα αυτή, χωρίς αναθεώρηση της σχετικής διάταξης του Συντάγματος. Πρέπει να σημειωθεί ότι η απόφαση της Ολομέλειας ελήφθη κατά πλειοψηφία.
 
Συγκεκριμένα, η πλειοψηφία των δικαστών έκρινε ότι η πολιτογράφηση που προβλέπει ο Ν. 3838/2010 γίνεται με βάση τυπικές προϋποθέσεις, όπως είναι χρόνος νόμιμης διαμονής του αιτούντος αλλοδαπού ή της οικογένειας του, φοίτηση σε ελληνικό σχολείο επί ορισμένο χρόνο, κ.ά και χωρίς να γίνεται εξατομικευμένη κρίση. Δηλαδή, προβλέπεται χορήγηση ιθαγένειας χωρίς να εξετάζεται αν υπάρχουν πραγματικοί δεσμοί του αλλοδαπού που υποβάλλει την αίτηση πολιτογράφησης με το ελληνικό έθνος. Αντίθετα, η μειοψηφία  έκρινε ότι η πενταετής μόνιμη και νόμιμη διαμονή σε συνδυασμό με την 6ετή φοίτηση στο ελληνικό σχολείο αποτελούν στοιχεία επαρκή για να δικαιολογήσουν ένα πραγματικό και νομικό δεσμό του αλλοδαπού με την Ελλάδα και κατά συνέπεια τη χορήγηση της ελληνικής ιθαγένειας.
 
H απόφαση του Τμήματος

«Μόνο μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό είχε πραγματοποιηθεί αθρόα  πολιτογράφηση αλλοδαπών (χορήγηση ιθαγένειας) χωρίς εξατομικευμένη κρίση, αλλά βάση γενικών αρχών που προσδιορίστηκαν με νόμο».  Το Δ΄ Τμήμα του ΣτΕ με αυτή την ιστορική αναδρομή - απάντηση στους εμπνευστές του νόμου Ραγκούση αλλά και με πληθώρα νομικών επιχειρημάτων για την νομιμότητα του συγκεκριμένου νομοθετήματος, είχε κρίνει αντισυνταγματικό το νόμο 3838/2010.
 
Τα μέλη του Δ΄ Τμήματος του ΣτΕ εξετάζοντας το νομοθετικό πλαίσιο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ -βάση του οποίου ιθαγενοποιήθηκαν χιλιάδες αλλοδαποί -υπό το «πρίσμα» του Συντάγματος, έκριναν ότι τα άρθρα 1Α και 24 του Ν. 3838/2010 είναι αντίθετα σε πλειάδα άρθρων του Συντάγματος.
 
Και αυτό γιατί, δεν προβλέπεται από αυτά «διαδικασία για τη διαπίστωση από τα διοικητικά όργανα, της συνδρομής in concreto  της ουσιαστικής προϋποθέσεις γνησίου δεσμού των αλλοδαπών προς το ελληνικό έθνος, ενώ και τιθέμενη τυπική προϋπόθεση της «νόμιμης διαμονής» έχει αναιρεθεί κατά το απώτερο και πρόσφατο παρελθόν» με νομοθετικές διατάξεις (π.χ. Ν.3536/2007, κ.λπ.), «ούτως ώστε να καθίσταται αδύνατη η διάγνωση της συνδρομής έστω και αυτής της προϋποθέσεως».
 
Με απλά λόγια το Δ΄ Τμήμα του ΣτΕ αποφαίνεται ότι η χορήγηση ιθαγένειας σε αλλοδαπούς που διαμένουν στη χώρα μας έγινε αθρόα χωρίς να κριθούν συγκεκριμένες και εξατομικευμένες προϋποθέσεις, οι οποίες προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους που για να διαφυλάξουν την εθνική ομοιογένεια του κράτους αναφέρονται, μεταξύ των άλλων και στο σταθερό κριτήριο του «δικαίου του αίματος»  (jus sanguinis), δηλαδή την καταγωγή από έλληνες γονείς».
 
Πέρα όμως από τα ζητήματα της αντισυνταγματικότητας τα μέλη του Δ΄  Τμήματος του ΣτΕ είχε κάνει στην απόφαση που εξέδωσαν και μια ιστορική αναδρομή που ξεκινάει από τα χρόνια της απελευθέρωσης της χώρας από την οθωμανική κυριαρχία και φτάνει μέχρι την κατάρρευση  των καθεστώτων της ανατολικής Ευρώπης και τη διάλυση της Ενώσεως των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ).
 
«Αθρόα πολιτογράφηση, δηλαδή απονομή της ελληνικής ιθαγένειας από ομάδες αλλοδαπών χωρίς εξατομικευμένη κρίση αλλά ευθέως βάση γενικών διατάξεων ουσιαστικού νόμου, το ελληνικό δίκαιο εγνώρισε μόνο κατά τις περιόδους ανακατατάξεων του νέου εθνικού κράτους που προέκυψε με τη σταδιακή απελευθέρωση της χώρας από την οθωμανική κυριαρχία και τις προσθήκες νέων εδαφών με διεθνείς συνθήκες», αναφέρει στην απόφασή του το ΣτΕ για να επισημάνει ότι μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ για να αντιμετωπιστεί η μαζική εισροή μεταναστών στην Ελλάδα καταρτίστηκαν νόμοι που έθεταν συγκεκριμένα κριτήρια για τη διαμονή και την εργασία αλλοδαπών στη χώρα. Πλην όμως τα κριτήρια αυτά- σύμφωνα με την απόφαση- «παραβιάστηκαν στην πράξη λόγω της παράνομης εισόδου μαζικών μεταναστευτικών ρευμάτων, και είχε ως περαιτέρω συνέπεια την θέσπιση αλλεπάλληλων διατάξεων, οι οποίες «νομιμοποιούσαν» την παράνομη είσοδο, διαμονή και εργασία των αλλοδαπών».