Νόμιμο το Προεδρικό Διάταγμα Δένδια για τον τρόπο διεξαγωγής των συναθροίσεων

Τη διεξαγωγή μικρών συναθροίσεων κατά τρόπο που δεν θα διαταράσσουν στο μέτρο του απολύτως αναγκαίου την οδική κυκλοφορία και την κοινωνικοοικονομική ζωή της πόλης όπου διεξάγονται, προβλέπει Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νίκου Δένδια, οι διατάξεις του οποίου κρίθηκαν νόμιμες και συνταγματικές από το Ε΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ).

Τα μέλη του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ αποσαφηνίζουν πως με το επίμαχο ΠΔ «δεν επιδιώκεται η ρύθμιση ή ο περιορισμός της άσκησης του δικαιώματος του συνέρχεσθαι» αλλά καθορίζονται οι αρμοδιότητες της οικείας αστυνομικής αρχής, ώστε σε περίπτωση ιδιαιτέρως μικρής σε αριθμό δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης να διασφαλίζεται η ελεύθερη άσκηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι και παράλληλα να μην διαταράσσεται υπέρμετρα η κοινωνική και οικονομική ζωή της πόλης.

Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το ΠΔ, απαγορεύονται «μικρές συναθροίσεις» σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από εκατό χιλιάδες κατοίκους, ενώ δεν επιτρέπεται η κατάληψη ολόκληρου του οδοστρώματος και η πλήρης διακοπή της κυκλοφορίας των οχημάτων από ιδιαίτερα μικρές.

Όσον αφορά το μέγεθος της συνάθροισης και τη δυνατότητα περιορισμού τους σε τμήμα του οδοστρώματος, την σχετική απόφαση θα λαμβάνει ο αρμόδιος αστυνομικός διευθυντής, ο οποίος και θα ενημερώνει άμεσα τους ενδιαφερόμενους για την απόφασή του (εντός 24ωρου).

Αντίθετα, οι περιορισμοί αυτοί δεν ισχύουν για συναθροίσεις και πορείες που εξαγγέλλονται και διοργανώνονται από πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται στη Βουλή και από τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές ενώσεις ή για συναθροίσεις ιστορικού εορτασμού ή επετειακού χαρακτήρα.

Όπως επισημαίνουν μάλιστα στη σχετική γνωμοδότησή τους (186/2013) τα μέλη του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ το Σύνταγμα (άρθρο 11) καθιερώνει το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, το οποίο «ανήκει στις θεμελιώδεις ελευθερίες που αποτελούν τη βάση του δημοκρατικού πολιτεύματος».

Ως συνάθροιση – σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στη γνωμοδότηση «νοείται όχι μόνο η συγκέντρωση προσώπων που πραγματοποιείται κατόπιν προηγούμενης συνεννοήσεως και προετοιμασίας, αλλά και η συγκέντρωση η οποία, παρά το ότι άρχισε χωρίς προηγούμενη συνεννόηση και προετοιμασία, όμως έλαβε στη συνέχεια τον χαρακτήρα συναθροίσεως λόγω του ότι προέκυψε η θέληση των συγκεντρωμένων προσώπων να εκδηλώσουν ή να προβάλουν γνώμες ή φρονήματα και εν γένει να επιδιώξουν κοινό σκοπό (αυθόρμητες συναθροίσεις)».
 
Εξάλλου, -συνεχίζουν οι δικαστές- «δεν είναι ανεκτές από το Σύνταγμα οι γενικές απαγορεύσεις δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων, όταν συνιστούν, κατ’ ουσίαν, ανεπίτρεπτη αναστολή του συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος του συνέρχεσθαι, η νομιμότητα δε των σχετικών διοικητικών πράξεων με τις οποίες απαγορεύεται η άσκηση του παραπάνω δικαιώματος ελέγχεται από τα δικαστήρια ευθέως αλλά και παρεμπιπτόντως».